در تاریخ بخارای نرشخی، داستانی اسطوره‌ای و عجیب از شکل‌گیری ارگ بخارا روایت شده است. محققان تاکنون این افسانه را جدی نگرفته و مورد بررسی تحلیلی قرار نداده‌اند. مطالعه حاضر بخشی از خاستگاه‌های ناشناخته معنایی و نمادین شکل‌گیری این ارگ و قلعه‌‌ـ‌شهرهای ایران را بر پایه تحلیل و تفسیر متون کلاسیک و افسانه‌های مستند بررسی می‌کند. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که ارگ بخارا بر اساس کهن‌الگوی مفهومی آرمانشهر کنگ‌دژ و شکل هندسی بنات‌النعش (هفت ستاره در صوت فلکی دب اکبر)، که در کیهان‌شناسی ایرانی نقش حفاظت و پاسداری از ستارگان ثابت را برعهده داشته، ساخته شد. این تشابه کیهانی می‌تواند علت و خاستگاه شکل نامنتظم ارگ‌ها و قلعه‌های ایران را توضیح دهد.
Jafar Taheri. "Celestial and mythical origins of the citadel of Bukhara," in Endeavour, Vol. 45, Issue 4, December 2021, https://doi.org/10.1016/j.endeavour.2022.100801
- اطلاعات بیشتر و دریافت مقاله: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0160932722000011?dgcid=author
تاریخ هنر و نهادهایش: بنیادهای یک رشته (۱) | پاره‌ای دیگر از کتاب‌نگاشت توضیحی نظریه‌های تاریخ معماری و هنر
مهرداد قیومی بیدهندی
تاریخ معماری چیست؟(۳) | پاره‌ای دیگر از کتاب‌نگاشت توضیحی نظریه‌های تاریخ معماری و هنر
مهرداد قیومی بیدهندی
دیدگاه‌های فمینیستی درباره‌ی فضاهای جنسیت‌زده در تاریخ هنر و معماری مدرن | برگزاری همایش: چرا زنان معمار بزرگی وجود نداشته‌اند؟
حیات ذهنی مورخ معماری: بازگشایی پرونده‌ی تاریخ‌نگاشت اولیه‌ی معماری مدرن | پاره‌ای دیگر از کتاب‌نگاشت توضیحی نظریه‌های تاریخ معماری و هنر
مهرداد قیومی بیدهندی
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
