×

جستجو

برهه‌‌ی اشاعه: دگرگونی مفاهیم معماری در نشریات معماری ایران (۱۹۶۷-۱۹۴۱م) | زهرا میرزایی، زهرا اهری

The Stage of Dissemination: The Transformation of Architectural Concepts in Iranian Architectural Journals (1941–1967)

 

بین سال‌های ۱۹۴۱ تا ۱۹۶۷م، معماری مدرن در ایران از پدیده‌ای منحصر به طبقه‌ی بالای جامعه و متمرکز بر بناهای یادمانی و ساختمان‌های دولتی به کالایی عمومی تبدیل شد. سه نشریه‌ی معماری در بازه‌ی زمانی مذکور، آرشیتکت و بانک ساختمانی و معماری نوین، از جمله‌ی موثرترین ابزارهای اشاعه‌ی اندیشه‌های معماری مدرن در ایرانِ آن عصر بود. این مقاله با بررسی کمّی و کیفی محتوای این نشریات منظومه‌ی مفهومی آرشیتکت‌های ایرانی از معماری مدرن را در میانه‌ی قرن بیستم به تصویر می‌کشد. در این مقاله، ادعای ما این است که هم‌زمان با اشاعه‌ی گسترده‌ی الگوهای معماری مدرن در ایران مفاهیم معماری در هر نشریه با دگرگونی سیاق اجتماعی و سیاسی جامعه و موقعیت حرفه‌ای معماران تغییر کرده است. در این مقاله، نشان می‌دهیم چگونه مفهوم معماری، به مثابه‌ی فن، در نشریه‌ی آرشیتکت (۴۸-۱۹۴۶م) به عنوان حرفه‌ی مختص معماران مدرن ایرانی تعریف شد. جای مفهوم فن را معماری به مثابه‌ی ساختمان‌سازی در نشریه‌ی بانک ساختمانی (۶۲-۱۹۵۵م) گرفت تا انبوه‌سازی و مهندسی‌سازی خانه‌های مدرن توجیه شود. درنهایت، در دهه‌ی ۱۹۶۰م مفهوم معماری به مثابه‌ی هنر و علم در نشریه معماری نوین (۶۵-۱۹۶۱م) مطرح شد؛ مفهومی که منعکس کننده‌ی ظهور خواستی نو برای معماری ملی مدرنیستی در جامعه‌ی معماری ایران بود، در شرایطی که حرفه‌ی معماری مدرن تثبیت می‌شد.

مشخصات مقاله:

Zahra Mirzaei and Zahra Ahari, “The Stage of Dissemination: The Transformation of Architectural Concepts in Iranian Architectural Journals (1941–1967)", in International Journal of Islamic Architecture, Volume 13, Issue 1, Jan 2024, p. 107 - 144.

اطلاعات بیشتر:

https://intellectdiscover.com/content/journals/10.1386/ijia_00131_1

اشتراک مطلب
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
جستار چهارم از پنج جستار در باب نقش معماری و شهر در رمان یوسف‌آباد، خیابان سی‌وسوم، نوشته‌ی سینا دادخواه [۴] | نازنین عارف‌کیا
آخرین راوی رمان، دختری بیست‌­ساله به اسم نداست که نام او نیز مانند سه شخصیت دیگر، از بخش اول تا چهارم بارها تکرار شده و در تمام بخش‌­های دیگر حضور دارد. تجربه‌­ی ندا در مواجهه با شهر و بناها قدری متفاوت با بقیه­‌ی راویان است؛ چرا که مسیر زندگی او نیز تفاوت­‌های زیادی با باقی شخصیت­‌ها دارد. او که دوران نوجوانی خود را، مانند سامان، در شهرک اکباتان گذرانده، زمانی ناچار به کوچ همراه خانواده­‌اش شده و به بندرعباس می‌­رود.
احیای «شهر اسلامی» در قرون ۲۰ و ۲۱ | میزگرد
«شهر اسلامی» به‌عنوان یک مفهوم و موضوع تاریخی مبهم از قرن نوزدهم در تخیل اروپایی ابداع شده است. با این حال، نقد شرق‌شناسی این انتظار را که تجدید حیات عقاید و سیاست‌های اسلامی آغازگر مرحله جدیدی از شهرسازی اسلامی باشد، به‌ویژه در حکومت‌های دین‌سالاری مسلمان مانند ایران و همچنین ترکیه و خلیج‌فارس، فرونشانده است.
نظم بصری تفرجگاه؛ چهارباغ اصفهان صفوی و تجربه‌های حسی‌اش | برگزاری رویداد
فرشید امامی بر اساس کتاب اخیر خود با عنوان اصفهان: معماری و تجربه شهری در ایران اولیه (انتشارات دانشگاه ایالتی پن، 2024) که به تازگی...
«تأملی بر اسطوره‌ی شیخ بهایی در معماری» | جعفر طاهری
اندیشه‌ی اسطوره‌ای بهاء‌الدین عاملی (شیخ بهایی)، بیش از چهار سده حاکم بر قلمروهای گوناگون علوم و فنون، بویژه معماری بوده است. مقاله‌ی حاضر تأملی تاریخی در آثار و لایه‌های پنهان زندگی شیخ بهایی و ارتباط او با قلمرو معماری است؛ و تلاش می‌کند با استناد به مدارک تاریخی اندیشه‌ی دیرپای توانایی و حضور برجسته‌ی شیخ در قلمرو معماری را مورد تحلیل قرار دهد.

وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر