بی‌شمار کاتب و خوشنویس از منطقۀ قزوین در فاصلۀ سده‌های پنجم تا سیزدهم هجری برآمده است که شماری از آنان چون زکریای قزوینی، حمداالله مستوفی، عبید زاکانی، میرعماد حسنی سیفی قزوینی، درویش عبد المجید طالقانی، ملک محمد قزوینی، عماد الکتاب و استاد محمد احصایی از برجسته‌ترین و نام‌آورترین هنرمندان این سرزمین‌اند. 

این هنرمندان با قلم‌تراش‌های مشهور زنجان که ابزار ضروری برای تراشیدن انواع قلم نی و اسباب دست خطاطان و خوشنویسان را فراهم می‌کردند مرتبط بودند. همچنین میان قلم‌تراشی و خوشنویسی با رونویسی و نسخه‌برداری از کتاب‌های مذهبی و علمی و نجومی گردآوری شده در کتابخانۀ بزرگ قلعه الموت (قلعه حسن صباح) در رشته‌کوه‌های شمال شرق قزوین که طی حدود یکصدوهشتاد سال پایگاه اصلی و مقر اسماعیلیان بود نسبتی هست. چه پیروان فرقۀ اسماعیلیه با گروه اخوان الصفا در جنوب ایران مراوده داشتند، که هدفشان گردآوری دانش‌های زمانه و تهیۀ فرهنگنامه و بالا بردن آگاهی عمومی بود، اما به علت توقف کارشان، ادامۀ فعالیت‌های آنان توسط اسماعیلیان به قلعه الموت منتقل و سبب رشد و گسترش کتابخانۀ بزرگ الموت و رونویسی و تکثیر کتاب‌های این کتابخانه شد که در نهایت خود باعث پرورش خیل عظیم کاتبان و خوشنویسان  بزرگ در منطقۀ قزوین و به همراه آن، رونق روزافزون قلم‌تراش‌های زنجان شد.

 اینها همگی نشان از پیوستگی و پیوندی تاریخی میان صنعت‌گران و هنرمندان و کتاب‌سازان منطقۀ قزوین طی صدها سال و پرورش خیل عظیم کاتبان و خطاطان و خوشنویسان و رواج علم کلام و علوم گوناگون در این خطه بوده است. مشاهیری چون، امام رافعی قزوینی، زکریای قزوینی، حمدالله مستوفی، عبید زاکانی، میر عماد حسنی سیفی قزوینی، درویش عبدالمجید طالقانی عماد الکتاب و علامه علی اکبر دهخدا، ثمرۀ این پیوستگی و تلاش طولانی و فرهنگ لغت فارسی یا لغت‌نامۀ دهخدا، نشانۀ تداوم این جستجو و کوشش هزار ساله است.