در اصفهان جوی‌های منشعب از زاینده‌رود را «مادی» نامیده‌اند. یکی از گسترده‌ترین و در عین‌حال کهن‌ترین این مادی‌ها، مادی فدن است. در دورۀ صفوی با پایتختی شهر اصفهان، مادی‌ها به منزلۀ عنصری شهری بیش از پیش اهمیت یافتند؛ چنانکه در بسیاری از فضاهای شهری آب جاری کردند و بناهای گوناگونی در کنار مادی‌ها ساختند. مادی فدن نیز در آن دوره به علت گستردگی‌اش درون اصفهان و تأمین آب شهر، رابطه‌ای تنگاتنگ با زندگی شهری؛ از جمله با معماری و فضاهای شهری اصفهان صفوی داشت. 

در «داستان مادی فدن» به بررسی جایگاه این مادی در اصفهان دورۀ صفویه می‌پردازند. اثر این مادی را در نظام مادّی و غیرمادّی شهر؛ چگونگی شکل‌گیری فضاهای گوناگون، شامل فضاهای باز شهری و معماری در کنار آن بررسی می‌شود. از آنجا که معماری و زندگی جدا نشدنی‌اند؛ در این بررسی بخشی از زندگی جاری در کنار مادی فدن نیز آشکار شده است.

انسان‌هایی که سده‌ها پیش در کنار زاینده‌رود مستقر شدند از زیستن در آن مکان و گفتگو با زمین و آسمان دریافتند که باید مکان زیست خود را با فاصله‌ای از رودخانه بنا کنند، چراکه بیشتر زمین‌های کنار رودخانه قابل کشت نیست و زمین‌های قابل کشت آن سرزمین از رودخانه فاصله دارد. مردم اصفهان به تدریج آموختند که باید آب رودخانه را با جوی‌های طبیعی و دست‌ساز که آن را «مادی» خواندند، به آن زمین‌ها برسانند. اصفهانیان آموختند که مادی موجودی است که بایست در شهر با آن می‌زیستند. بدین ترتیب هسته‌های اولیۀ شهر اصفهان در کنار مادی شکل گرفت و به مرور زمان در کنار آنها رشد کرد. در دورۀ صفویه، با رشد قابل توجه شهر، آب و مادی‌های جاری درون شهر نیز نقش مهمی را در معماری و شهرسازی پایتخت جدید بازی کرد. 

این کتاب در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اول شرحی کلی دربارۀ مادی و جایگاه مادی‌ها در شهر اصفهان دورۀ صفویه است. در این فصل ابتدا به واژۀ مادی؛ چگونگی کاربردش در متون دورۀ صفویه و انشعابات می‌پردازد؛ سپس به اختصار دربارۀ هرکدام از مادی‌های جاری درون شهر و نسبت آنها با شهر صفوی توضیح داده است.

فصل دوم بازنمایی مسیر مادی فدن است. برای به دست آوردن این شناخت لازم بود تا نویسنده ابتدا درکی درست از مسیر مادی فدن داشته باشد. از آنجا که مسیر مادی تا حدی از بین رفته است و تا کنون نیز به‌درستی و به دقت بازنمایی نشده، صفا محمودیان، با کمک گرفتن از متون، نقشه‌ها، تصاویر، کار میدانی، پرس‌وجو از اهالی قدیم محل و اهل نظر، مسیر مادی را بر روی نقشه بازنمایی کرد. شاخه‌هایی فرعی از مادی فدن برای اولین‌بار در این کتاب معرفی شده است.

فصل سوم دربارۀ هنجار مادی است. بخشی از آن به مادی و رابطه‌اش با نظام مادی و غیرمادی شهر می‌پردازد؛ و بخشی دیگر به چگونگی برخورد با مادی به منزلۀ عنصری شهری در اصفهان صفوی.

فصل چهارم دربارۀ اقسام بناهای شکل گرفته در کنا مادی فدن، یا بناهای در رابطه با آن، چگونگی قرارگیری این بناها در کنار مادی و نوع رابطه‌ای است که با آن برقرار می‌کند.

موضوع فصل آخر با عنوان «بر لب مادی»، زندگی و فضاسازی در کنار مادی فدن در فضاهای باز شهری، حضور مادی فدن در شهر به منزلۀ فضای باز شهری و منظر شهری است.

داستان مادی فدن گذشته از نتیجۀ کار، مسیر آن نیز از حیث طرز یافتن شواهد مادی و متنی تاریخ معماری و رفتار با آنها بسیار آموزنده است. امید است چنین کارهایی افق‌هایی تازه تازه به روی معماری بگشاید و تصور راکد و ایستا از تاریخ معماری و شهر را در ایران دگرگون کند.

صفا محمودیان، داستان مادی فدن، معماری و زندگی و شهر در کنار جوی در اصفهان صفوی، تهران: نشر روزنه، ۱۳۹۶.