میترا هاشمی
هفت خوان ورود به دورۀ دکتری معماری ۲
میترا هاشمی
خوان دوم: آزمون اسکیس در یادداشت قبل گفتیم که در نخستین خوان آزمون دکتری، وزارت علوم به جای بررسی صلاحیت ورود به دورۀ بالاتر، در پی ارزیابی معلومات پیشین داوطلب است. بنابراین کسی که از خوان اول بگذرد لزوماً صلاحیت تحصیل در دورۀ دکتری را ندارد. خوشبختانه برای رفع این کاستی، ادامۀ ارزیابی صلاحیت داوطلبان به دانشگاه واگذار شده است، همانجا که با دلسوزی و وسواس تمام، در پی برگزاری آزمونی درست است تا از میان اندک رستگان از خوان اول، آنها را که آماده‌تر و شایسته‌ترند گلچین کند. این دقت و وسواس را می‌توان درک کرد، چرا که دود...
مقدمه‌ای بر تاریخ شفاهی معماری ایران
میترا هاشمی
اغلبِ آثار و گنجینه‌های فاخر تاریخی که نشانی از تمدن و فرهنگ یک سرزمین در دوره‌ای دارد، به صورت‌های مادی و معنوی نمایان می‌شود. برخی آثار مادی به جامانده از یک جامعه را در موزه‌ها نگه می‌دارند، آثار معنوی نیز گاه جامۀ الفبا بر تن کرده و در میان سطرهای یک کتاب جای می‌گیرد؛ اما گاه برخی دیگر ناشناخته می‌ماند و درون سینۀ افراد پنهان می‌شود. آن عده که در دوره‌ای شاهد وقایع هم‌عصر خود بودند، همچون یک موزه و کتابخانه‌ای پربار، حامل گنجینه‌هایی از یک دورۀ زمانی مشخص اند؛ گنجینه‌ای که موجودیت آن بدون کسب تجربه و مشاهدات فردی...
هفت خوان ورود به دورۀ دکتری معماری ۱
میترا هاشمی
خوان اول: آزمون تستی وزارت علوم از نخستین دورۀ آزمون نیمه‌متمرکز دکتری هفت سال می‌گذرد. در سال‌های اخیر همواره بحث‌هایی دربارۀ این آزمون درگرفته و انتقاداتی مطرح شده است. اصحاب دانشگاه بر زوال استقلال دانشگاه و عدم تناسب آزمون با اهداف گروه‌های دکتری خرده گرفته‌اند و داوطلبان از منابع پیش‌بینی‌ناپذیر و دلبخواهی آزمون نالیده‌اند. آزمون ورودی دکتری معماری نیز از این قاعده مستثنی نیست و می‌توان از وجوه گوناگون آن را نقد و بررسی کرد. مثلا می‌توان پرسید هفت خوان ورود به دورۀ دکتری معماری برای چیست و چه چیزی را در داوطلب می‌سنجد؟ برای پاسخگویی به این پرسش، می‌توان در...
ابهام دربارۀ طراح آرامگاه فردوسی
میترا هاشمی
آرامگاه فردوسی، که در سال ۱۳۱۳ با حضور رضا شاه افتتاح شد، نخستین اقدام مهم انجمن آثار ملی و در عین حال، پرحاشیه‌‌ترین آنها بود. ابهام‌ها و تردیدهای بسیاری دربارۀ آرامگاه فردوسی وجود دارد، از جمله دربارۀ محل کنونی آرامگاه که به گواه برخی شواهد تاریخی، با مدفن فردوسی مطابقت ندارد و بحث دربارۀ آن مستلزم مجالی دیگری است. اما ابهام جدی دیگر، که بهانۀ نوشتن این یادداشت شد، دربارۀ طراح آرامگاه است.
آبادانی ویرانه‌ها ۳
میترا هاشمی
برخی از ویرانه‌ها متعلق به دولت بود و برخی متعلق به مردم که خواجه رشیدالدین آنها را به ترتیب «دیوانی» و «ملکی» نامیده است. برای آبادانی هریک برنامه‌ای جدا تمهید کردند:
آبادانی ویرانه‌ها ۲
میترا هاشمی
خواجه رشیدالدین فضل‌الله در تاریخ مبارک غازانی، حکایتی «در ترتیب فرمودن کار آبادان کردن بائرات» آورده است. رشیدالدین در کتاب به اختصار به موضوع پرداخته است و تفصیل آن را به «دفاتر دیوانی» و «شرط‌نامه‌ها»، که به دقت ثبت و ضبط می‌شدند، وانهاده است اما همین مختصر یادداشت او امروز بسیار ارزشمند است.
آبادانی ویرانه‌ها ۱
میترا هاشمی
عظیم‌ترین شهرهای امروز اروپا همچون برلین و لندن در پایان جنگ جهانی دوم، یعنی حدود هفتاد سال پیش، ویرانه‌ای بیش نبود. آبادانی دوبارۀ این شهرها در این مدت کوتاه، به رغم پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، و زیست‌محیطی ناخوشایند جنگ، شگفت‌انگیز است.
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
