احمد صدری
هزاردستان
احمد صدری
مشهور است هنگامی که در سال ۱۹۶۹ م/ ۱۳۴۸ ه. ش بنا به دعوت دانشگاه ایلینوی شیکاگو از نورعلی برومند ( ۱۲۸۵ ه ش - ۱۳۵۵ ه. ش) - ردیفدان و موسیقیشناس - کارگاه آموزشی و پژوهشی شناخت موسیقی ردیف-دستگاهی ایران برای موسیقیدانان و اتنوموزیکولوگها (قومموسیقیشناسان تطبیقی) که اطلاع و شناخت چندانی در آن دوران ازسیستم موسیقی سنتی ایران نداشتند، دوره آموزشی برگزار کنند. ایشان در ابتدای کلاس و برای شروع طرح بحث، بدون اینکه از خصوصیات موسیقی ایرانی، دستگاهها و گوشهها و مدها و اوزان و ادوار ریتمیک و فرمهای اجرایی موسیقی ایرانی سخنی به میان آورند، چند دقیقهای صدای بلبل را برای حضار...
موریگی (مروگی): آوازخوانی ایرانیان بخارا
احمد صدری
در اواخر قرن ۱۹ و آغاز قرن ۲۰ در بخارا سبکی خاص از آوازخوانی رشد کرد که از آمیزش آهنگهای نزدیک به هم فارسیزبانان ایرانی و تاجیکی به وجود آمده بود. این طرز خواندن را بخارائیان «موریگی» و رامشگر آن را «موریخوان» مینامیدند. اصطلاح موری را اعیان و اشراف بخارا بدون توجه و التفات نسبت به ایرانیهایی که از شهرهای مختلف خراسان (خراسان سرزمینی است که از غرب از دامغان و سبزوار آغاز میشود، و در شرق تا بلخ و رود جیحون کشیده شدهاست. از جنوب، تا شمال سیستان و غزنی و از شمال، به بخارا میرسد.) و از جمله شهر مرو در دورههای مختلف به بخارا کوچ دادهشده بودند،...
دو روایت دربارۀ سنت و القاب خنیاگران در ایرانزمین
احمد صدری
به نام خدا روایت نخست در چند سفر پژوهشی در دهۀ هشتاد خورشیدی به جمهوری تاجیکستان، در میان مردم روستاها و شهرهای جنوب این کشور رفتم؛ مردم ولایتهای ختلان، کولاب و بدخشان که مانند مردمان سرتاسر این سرزمینْ موسیقی ریشه در زندگیشان دارد. اگرچه موسیقی جنوب تاجیکستان، از جهاتی متمایز از مناطق دیگر این کشور است. در تاجیکستان دو سیستم موسیقایی وجود دارد که به نظر میرسد این دو سیستم با هم ارتباط ارگانیک و ژنتیک ندارند: سیستمهای «ششمقام» و «فلک». سیستم ششمقام بیشتر در ولایت خجند در شمال و ولایت بدخشان در جنوب شرقی تاجیکستان رایج است و سیستم...