در رویکرد سبکی و سنتی رایج در تاریخ معماری، مورخان انتخاب بناهای شاخص و یادمانی را ترجیح می‌دادند؛ زیرا هم اسناد زیادی از آنها به جای مانده و هم کالبد بنا نسبت به سایر بناها سالم‌تر بود. از همین روی بناهای ساده و کم‌آوازۀ بسیاری در تاریخ معماری مهجور ماند. مسجد سنجیدۀ قزوین یکی از این بناهاست که در پژوهش‌های تاریخی نادیده گرفته شده است. بنای این مسجد در محلۀ راهْ‌ری که یکی از محلات قدیمی شهر و در جنوب‌شرقی آن است، قرار دارد. از آنجا که دربارۀ بنای سنجیده مطالعات زیادی صورت نگرفته است، ابهامات زیادی در مورد آن وجود دارد.
در این تحقیق، لیلا قاسمی، در پی فهم چیستی بنای سنجیدۀ قزوین و شأن حضور آن در جامعۀ آن روزگار است. بدین منظور، می‌کوشد با مطالعۀ تاریخ شهر قزوین، بررسی دقیق بنا و مطالعۀ روشمند منابع مکتوب و تصویری و روایت‌های شفاهی چیستی و سیر تحول آن را دریابد. این تحقیق سه فصل دارد. در فصل اول، «تحولات تاریخی شهر قزوین»، تاریخ شهر و محلات آن به ویژه محلۀ راهْ‌ری را بررسی می‌کند. در این مطالعه تاریخ شهر را به دو بخش قبل و بعد از قرن هفتم هجری تقسیم می‌کند و شکل‌گیری شهر و محلات را بر اساس نظام آب، گورستان‌ها و مذهب بررسی می‌کند. در فصل دوم، «بررسی تحولات معماری بنای سنجیده»، از همۀ شواهد و منابع استفاده می‌کند تا به فهمی از صورت اصیل بنا دست یابد. در فصل سوم، «بنیان و کارکرد بنا»، بر مبنای شناخت تاریخ شهر و بنا از طریق منابع مکتوب و تصویری و شفاهی فرضیه‌هایی را دربارۀ کارکرد این بنا مطرح می‌کند و آنها را به بحث می‌گذارد.
قاسمی، لیلا. «مسجد سنجیدۀ قزوین: بررسی چیستی و سیر تحول». پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد مطالعات معماری ایران. استاد راهنمای اول: دکتر زهره تفضلی، استاد راهنمای دوم: دکتر هایده لاله. استاد مشاور: مهندس مهرزاد پرهیزکاری. تهران: دانشگاه شهید بهشتی، بهمن ۱۳۹۵.
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
