خوی شهری در مسیر جادۀ ابریشم در مرز ایران با امپراطوری عثمانی و روسیه بود. قرارگیری بر سر شاه‌راه اقتصادی موجب رونق و شکوفایی اقتصادی در این شهر شد. از دیگر روی، موقعیت خاص جغرافیایی و قرارگیری شهر در مرز ایران با دو کشور قدرتمند روسیه و عثمانیْ موجب اهمیت نظامی این شهر شد. به طوری که حاکمان در دوره‌های مختلف این شهر را سدی در برابر هجوم بیگانگان می‌دانستند و در آن باروهای مستحکمی می‌ساختند. خوی در دوران قاجاریه شهر پررونق و آبادی بود، اما از اواخر این دوران با تغییر روابط اقتصادی، نظامی و سیاسی جهان اهمیت پیشین خود را از دست داد.
در این تحقیق، ابوالفضل زهدی‌پور، در پی فهم تأثیر سیاق اقتصادی و سیاسی بر عناصر و فضاهای اصلی شهر خوی از زمان ساخت قلعه به دست احمدخان دنبلی تا انقلاب مشروطه است. بدین منظور می‌کوشد، با استفاده از متون و منابع تصویری موجود از آن زمان ساختار شهر و اجزای اصلی آن را در سه دورۀ دنبلی‌ها، عباس‌میرزا و ناصرالدین شاه بشناسد. این تحقیق سه فصل دارد. در فصل اول،«خوی در دوران حکومت دنبلی‌ها»، ساخت شهر جدید خوی در دورۀ احمدخان دنبلی را بررسی می‌کند. در فصل دوم،«ساخت قلعۀ جدید خوی درزمان عباس میرزا»، تحولات شهر خوی و ساخت قلعه به سبک فرنگی در شهر به دست عباس‌میرزا را مطالعه می‌کند. در فصل سوم،«خوی در زمان ناصرالدین‌شاه»، تغییر ساختار شهر در زمان ناصرالدین شاه و بناهای جدید در شهر و زندگی جاری در آن را بررسی می‌کند.
ابوالفضل زهدی‌پور.«قلعۀ خوی: دارالصفایی در کرانه: شناخت عناصر و فضاهای اصلی شهر خوی از زمان ساخت قلعه تا انقلاب مشروطه». پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد مطالعات معماری ایران. استاد راهنما: دکتر زهرا اهری. استاد مشاور: دکتر فرهاد فخار تهرانی.تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۹۰.
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
