تاریخنامههای معماری متنوع و متکثرند. هر مورخ بر اساس دیدگاه و رویکرد خود با مفاهیم، معیارها و نظرگاههای متفاوتی تاریخ را بازگو میکند. برخی از مورخان تحول سبکها را دستمایۀ کار خود قرار دادهاند. برخی دیگر تاریخ را به بازههای زمانی مشخص تقسیم کرده و دربارۀ این قطعات زمانی نوشتهاند. برخی بر اساس کسانی که در هنر تأثیرگذار بودهاند و برخی دیگر بر اساس تحولات فرهنگی تاریخ هنر و معماری را نوشتهاند. بنابراین هر مورخ نوری بر تاریخ تابانده و از زاویۀ دید خود و محدودهای که آن نور روشن کرده تاریخ را روایت کرده است. زیکفریت گیدئون مورخی تأثیرگذار در تاریخ معماری سدۀ بیستم است که با کتاب فضا، زمان و معماری: رشد یک سنت جدید در تاریخ¬نویسی و معماری آن زمان جریان¬ساز شد. او در این کتاب با استفاده از مفهوم «تصور فضایی» توانست تاریخ معماری را با استفاده از مفهومی بر گرفته از معماری و بنا بنویسد.
در این تحقیق، رقیه حسنی، در پی فهم تصور فضایی به منزلۀ معیار دورهبندی تاریخی است. بدین منظور میکوشد، با بررسی و تحلیل سه تاریخنامۀ گیدئون- حال سرمدی، معماری و پدیدۀ گذار: سه تصور فضایی در معماری و فضا، زمان و معماری- منظور او از تصور فضایی را روشن کند. این تحقیق چهار فصل دارد. در فصل اول، «تصور فضایی چیست؟»، مفهوم فضا و تصور فضایی نزد گیدئون را روشن میکند. درفصل دوم، «چگونگی شکلگیری و تغییر تصور فضایی»، عوامل مؤثر بر شکلگیری و تغییر تصور فضایی و سازوکار تغییر تصور فضایی در هر دوره را بررسی میکند. در فصل سوم، «ویژگی معماری مبتنی بر سه تصور فضایی»، تأثیر تصور فضاییِ هر دوره بر معماریِ آن دوره را شرح میدهد. در فصل چهارم، «سیر تحول تاریخ معماری از منظر گیدئون»، سیر تحول تاریخ معماری نزد گیدئون را بر مبنای تصور فضایی روشن میکند.
حسنی، رقیه. «تصور فضایی و جایگاه آن در تاریخ معماری در نزد زیکفریت گیدئون». پایاننامۀ کارشناسیارشد مطالعات معماری ایران. استاد راهنما: دکتر زهرا اهری. استاد مشاور: دکتر محمدرضا رحیمزاده. تهران: دانشگاه شهید بهشتی، بهمن ۱۳۹۵.