خانهْ عامترین جزء در بافت شهرهاست. هرچند خانهها عموماً بناهای شاخصی نیستند اما از مهمترین منابع برای شناخت معماری و تاریخ آنند. در این تحقیق، مرتضی محمودی، در پی شناخت نظام طراحی و ساخت خانه در مشهد است. بدین منظور میکوشد، خانهها را در قالب عکس و نقشه مستند کند. سپس با توصیف کالبدی و شناخت عناصر مشترک در خانهها و چگونگی قرارگیری آنها به نظام معماری خانه در مشهد دست یابد.
این تحقیق سه فصل دارد. در فصل اول، «جغرافیا، اقلیم و تاریخ مشهد»، سیاق طبیعی، اجتماعی و تاریخی مشهد را توصیف میکند. در فصل دوم، «بافت مسکونی و خانههای مشهد در اواخر دورۀ قاجاریه و پهلوی اول»، بافت مسکونی در مشهد در بازۀ زمانی مذکور را بررسی میکند و کالبد خانههای موجود را با استفاده از اسناد تصویری توصیف میکند. در فصل سوم، «گونهشناسی خانههای مشهد در اواخر دورۀ قاجاریه و پهلوی اول»، دادههای حاصل از بررسی کالبدی خانهها را طبقهبندی و گونههای کالبدی مختلف ساخت خانه در مشهد را معرفی میکند.
مرتضی محمودی مهماندوست. «گونهشناسی خانههای مشهد در اواخر دورۀ قاجار و پهلوی اول». پایاننامۀ کارشناسیارشد مطالعات معماری ایران. استاد راهنمای اول: دکتر لادن اعتضادی. استاد راهنمای دوم: مهندس کامبیز حاجیقاسمی تهران: دانشگاه شهید بهشتی، شهریور۱۳۸۸.