ای‌یِن بوردِن، جین رِندِل| ترجمه‌ی مهرداد قیومی بیدهندی
قسمت اول یادداشت
قسمت دوم یادداشت
قسمت سوم یادداشت
قسمت چهارم یادداشت
قسمت پنجم یادداشت
مواجهه‌ی هفتم: خودبازنگری[۶۶]
هفتم، نظریه‌ی انتقادیْ خودِ مورخان را از آنچه می‌کنند آگاه می‌سازد و نیز آنان را قادر می‌کند که نه‌تنها به موضوع رسمی مطالعه، بلکه به تحول حوزه‌ی انتقادی‌ای هم توجه کنند که بدان موضوع معطوف است و به پدید آمدن آن کمک می‌کند. چنان‌که آنری لوفِوْر[۶۷] و رولان بارت هردو می‌گویند، ضروری است که هر اقدام اندیشمندانه ناقدِ خود باشد تا چنان‌که باید و شاید زنده بماند.
وجود هیچ فلسفه‌ای بدون نقد فلسفه و با امتناع از «فلسفه‌ورزی» ممکن نیست. به همین نحو، وجود هیچ علمی بدون نقدِ معیار علمی و نقد کل علم ممکن نیست؛ و وجود هیچ روان‌شناسی‌ای بدون نقدِ روان‌باوری[۶۸] و هیچ تاریخی بدون نقد تاریخ‌باوری ممکن نیست؛ و به همین ترتیب و قس علی‌هذا.[۶۹]
هر نقدی باید در دلِ گفتمانِ خود دارای آگاهی‌ای تلویحی از خود باشد؛ هر نقدی هم نقدِ کاری معین است و هم نقدِ خود نقد. به عبارت دیگر، نقد به‌هیچ‌وجه جدول نتایج یا مجموعه‌ای از داوری‌ها نیست؛ بلکه ذاتاً فعالیت است.[۷۰]
همچنان که خواننده را تشویق می‌کنیم که به سرشت برساخته‌ی تاریخ توجه کند، مورخ نیز باید به روندها و مفروضاتی توجه کند که به‌کار می‌بندد. در خصوص تاریخ معماری، این بدان معناست که این رشته، به قول تافوری، همواره در بحران است:
تاریخ ... ساختی تحلیلی است که هرگز قطعی نیست و همواره موقت و مشروط است؛ ابزاری است برای واساختِ[۷۱] واقعیت‌های غیریقینی ... . با محو شدن رؤیای دانش چون ابزار قدرت، کشاکشِ مستمر بین تحلیل و موضوعات تحلیل ــ تنش فرونکاستنی بین آنها ــ باقی است. این تنش دقیقاً «پربار» است: پروژه‌ی تاریخی همواره «پروژه‌ی یک بحران» است.[۷۲]
تکرار می‌کنیم که این مجاهدت تاریخی همیشه مجاهدتی معرفتی بوده است و کماکان چنین است؛ مجاهدتی در پی بازنگریِ مدامِ زمینه‌های معرفت به‌علاوه‌ی بازنگریِ آنچه معرفت تاریخی ممکن است درباره‌ی رویدادها و اعمال و مکان‌های معماری بگوید.
ادامه دارد.
[66] Self-reflexivity
[67] Henri Lefebvre (1901-1991)
[68] psychologism
[69] Henri Lefebvre, Introduction to Modernity: Twelve Preludes September 1959 - May 1961 (London: Verso, 1995), p. 4.
[70] Roland Barthes, “What is Criticism?,” in Critical Essays (Evanston, IL: Northwestern University Press),
نقل‌شده در
Beatriz Colomina, “On Architecture, Production and Reproduction,” in Beatriz Colomina (ed.), Architecture Production (New York: Princeton Architectural Press, 1988), p. 23.
[71] deconstruction
[72] Tafuri, Sphere and the Labyrinth, pp. 2-3.
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
