برگزاری سخنرانی مجازی: «سیاحان، کتیبه‌ها، سنگ‌نگاره‌ها و شکل‌گیری باستان‌شناسی ساسانیان»
سخنرانان: نگین میری
میزبان: مرکز مطالعات مدیترانه‌ی باستان، دانشگاه کلمبیا
زمان: ۹ آوریل۲۰۲۱|۲۰ فرودین ۱۴۰۰
▪️Travelers, Inscriptions, Rock Reliefs and the Development of Sasanian Archaeology
Negin Miri
Center for the Ancient Mediterranean, Columbia University
Friday, April 9, 2021|11:00 am – 1:00 pm
هنگام مواجهه با تاریخ کلی باستان‌شناسی ساسانیان می‌شود با اطمینان ادعا کرد که باستان‌شناسی ساسانیان نه از کاوش‌های باستان‌شناسی در سایت‌های باستان‌شناسی ساسانیان بلکه از گزارش‌ها و ترسیم‌های سیاحانی که بین سده‌های هفدهم و هجدهم به ایران آمدند به دست آمده است.
طیف وسیعی از سیاحان اروپایی- دیپلمات‌ها، بازرگانان، مبلغان- به قلمروی صفوی سفر کردند. سیاحان اروپایی هم از مرز‌های غربی و شمال‌غربی و هم از جنوب به ایران وارد شدند. اصفهان، مرکز ایران، در داخل کشور واقع شده بود. بنا بر این، چه گروهی که از سمت عثمانی و روسیه و چه گروهی که از سمت خلیج‌فارس وارد می‌شدند باید مسافت زیادی را طی می‌کردند تا به مرکز برسند. این سفر‌های ماجراجویانه گزارش‌هایی را در بارهٔ سایت‌های فراوان باستانی و یادمانی که آنها در مسیرشان به مرکز صفوی می‌دیدند بر جای نهاده است؛ در بسیاری از موارد به همراه ترسیم‌های جذاب از آن یادمان‌ها، نقش‌برجسته‌ها، کتیبه‌ها و مناظر. سفر‌نامه‌هایی پس از بازگشت به اروپا منتشر شدند برای دانشوران اروپایی که به این یادمان‌ها دسترسی مستقیم نداشتند اطلاعات تصویری و توصیفی ارزشمندی را در بارهٔ آثار باستانی پارس فراهم آورد و به بیان دیگر مطالعات آنها را قوت داد.
رمزگشایی از کتیبه‌های باستانی به طور خاص به نسخه‌های منتشر شده از این سفرنامهها وابسته است. رمزگشایی از کتیبه‌های اشکانی و فارسی میانه در ۱۷۹۳، سالی که بیش از یک سده از زمان انتشار سفرنامهها در سال ۱۶۶۰ می‌گذشت، یک دستاورد بدیع بود. اتکا به سفرنامهها منجر به شناسایی پرتره‌های کمتر شناخته شدهٔ سلطنت ساسانی شد که بر سکه‌های زیبا نقش شده بود و سرانجام همهٔ آن شخصیت‌های مرموز را در نقش برجسته‌های طاق بستان و نقش رستم در صحنهٔ تاریخ به مثابهٔ پادشاه یک پادشاهی طولانی از یاد رفته به ارمغان آورد؛ نقش‌هایی که بسیار ساده لوحانه باور داشتند باید رستم، قهرمان افسانه‌ای ایرانی شاهنامه، باشد توسط ایرانیان که آگاهی تاریخیشان را در بارهٔ گذشتهٔ غیراسلامیشان از دست داده بودند ستوده می‌شد. پیشرفت‌های بعدی در سکه‌شناسی ساسانی و دانش تاریخی با انتشار بیشتر کتیبه‌ها و سنگ‌نگاره‌ها در سفر‌های سدهٔ نوزدهمی محقق و سرانجام پیشرفت باستان‌شناسی ساسانیان را در سده‌های نوزدهم و بیستم منجر شده است.
اطلاعات بیشتر در:
https://ancient-mediterranean.columbia.edu/events/dr-negin-miri/
🔸ثبت‌نام در این سخنرانی:
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSebwAskeWZDNO7zWKcMP8IHuA6JJzAGy0srFrmQbYPuXqmurg/viewform
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
