تکیه بنایی برای برگزاری مراسم آیینی است. این آیین ممکن است آیین تصوف باشد یا تشیع. ساختن تکیه تقریباً در سراسر ایران رایج بوده است. هرچند ساختمایه و طرح این تکیهها در هر منطقه برگرفته از سیاق و بستر جغرافیایی آن منطقه است. از آنجا که مازندران از دیرباز با آیین تشیع آمیخته است، تکیه نیز به منزلۀ بنایی آیینی در این سرزمین سابقهای طولانی دارد. تکیههایی که امروز در مازندران باقی است، متعلق به دوران قاجاریه است و ویژگیهای کالبدی بینظیری دارند. این بناها که استادانه با چوب ساخته شده رو به نابودی است.
در این تحقیق، امیرنصر فولادخواه، تکایای چوبی روستاهای شرق مازندران را بررسی میکند. به این منظور، میکوشد با رجوع به خودِ بنا ویژگی کالبدی این تکیهها را بشناسد و آنها را بر مبنای شباهت و تفاوتهایشان دستهبندی کند. این تحقیق چهار فصل دارد. در فصل اول، «آشنایی با سرزمین مازندران»، سرزمین مازندران و سیاق فرهنگی و اجتماعی آن معرفی میشود. در فصل دوم، «معرفی و گروهبندی تکایا»، تکایای شرق مازندران معرفی و بر مبنای شباهت و تفاوتهای کالبدی در سه دسته منظم میشوند. در فصل سوم، «بررسی سازۀ چوبی تکایا»، سازۀ چوبی تکایا به منزلۀ نفطۀ اشتراک آنها مطالعه میشود. فصل چهارم، «بررسی تزئينات تکایا»، تزیینات تکایا و تأثیر آن بر فضاسازی تکیه بررسی میشود.
امیرنصر فولادخواه. «معماری تکایای چوبی در روستاهای مازندران شرقی». پایاننامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران. استاد راهنما: مهندس کامبیز حاجیقاسمی. استاد مشاور: دکتر فرهاد تهرانی. تهران: دانشگاه شهید بهشتی، اسفند۱۳۹۰.