معماری غرب کشور نسبت به معماری نواحی مرکزی ایران ناشناختهتر است. از آن روی که خانه عامترین مظهر معماری است، شناخت خانهها سرآغاز مناسبی برای شناخت معماری غرب کشور است. شهر سنندج با توجه به پیشینۀ تاریخی غنی و دارالحکومه بودنش در دورۀ قاجاریه خانههایی تاریخی متعلق به این دوره را در خود جای داده که بستری مناسب برای مطالعه در این زمینه است.
در این تحقیق، وحید کلیائی، در پی شناخت خانههای قاجاریِ شهر سنندج است. بدین منظور میکوشد، با تحلیل صوری این خانهها منطق ساختاری و عناصر اصلی این خانهها را بشناسد. این تحقیق سه فصل دارد. در فصل اول، «آشنایی با تاریخ و جغرافیای سنندج»، سیاق تاریخی و جغرافیایی سنندج را مطالعه میکند. پس از آشنایی با بستر شکلگیری خانهها، در فصل دوم، «صورت و اندام کلی خانهها»، صورت کلی خانهها، انتظام فضای باز و بسته و سیمای بیرونی خانهها را بررسی میکند. در فصل سوم، «سازماندهی عرصهها و ترکیب فضاها»، در مقیاسی خردتر فضاها و ترکیب آن را در صورت کلی خانه تحلیل میکند.
کلیائی، وحید. «تأملی در صورت معماری خانههای قاجاری سنندج». پایاننامۀ کارشناسیارشد مطالعات معماری ایران. استاد راهنما: مهندس کامبیز حاجیقاسمی. استاد مشاور: دکتر محمدابراهیم زارعی. تهران: دانشگاه شهید بهشتی، بهمن۱۳۹۳.