×

جستجو

بررسی ویژگی‌های آثار منسوب به معماران شیرازی در دورۀ تیموریان|مریم صادقیان

پژوهشگران برجستۀ معماری تیموریان همچون لیزا گلمبک، دانلد ویلبر و برنارد اکین مدعی‌اند در میانۀ دورۀ تیموریان سبکی مجزا وجود دارد. سبکی که آثار آن منسوب به معمارانی با نسب شیرازی است و بسیاری از ویژگی‌های این سبک برگرفته از سنت‌های معماری شهرهای مرکزی ایران است. گلمبک این سبک را مکتب شیراز نامیده است. او آثار این سبک را در محدودۀ زمانی حکومت تیمور و شاهرخ و محدودۀ مکانی خراسان و ورارود معرفی می‌کند. با وجود اینکه این مورخان چنین ایده‌ای را بیان می‌کنند اما دلایل و شواهد طرح چنین ایده ای تاکنون بررسی نشده است. 

در این تحقیق، مریم صادقیان، در پی بررسی ادعای دانشوران دربارۀ وجود سبکی با عنوان مکتب شیراز در دورۀ تیموریان و ویژگی‌های ذکر شده برای آن است. بدین منظور می‌کوشد، با استفاده از راهبردهای تاریخی و تحلیل صوری ادعای دانشواران پیشین دربارۀ وجود سبکی با عنوان «مکتب شیراز» در دورۀ تیموریان را بررسی کند. این تحقیق سه فصل دارد. در فصل اول، «سبک، مکتب و ویژگی‌های سبکی در تاریخ‌نامه‌های معماری تیموریان»، مراد محققان از سبک، مکتب و چیستی ویژگی‌های سبکی را در چهار تاریخ‌نامه-سبک‌شناسی معماری ایرانِ پیرنیا، معماری ایرانیِ پوپ، معماری تیموری در خراسانِ اکین و معماری تیموری در ایرانِ ویلبر و دیگران- روشن می‌کند. در فصل دوم، «سبک معماری تیموریان،«سبک شیرازی» و ویژگی‌های آنها»، تقسیم بندی معماری دورۀ تیموریان با محوریت موضوعات مختلف را مشخص می‌کند، همچنین ویژگی‌های معماری دورۀ تیموریان به طور کلی را مشخص و دسته بندی می‌کند و ویژگی‌های آثار مکتب شیراز و جایگاه این ویژگی‌ها را در میان ویژگی‌های  دورۀ تیموریان را روشن می‌کند. در فصل سوم، «بررسی ویژگی‌های سبکی آثار مکتب شیراز»،  با استناد به تعریف‌های عرضه شده از سبک، مکتب و ویژگی‌های سبکی در فصل اول، ویژگی‌های سبکی آثار منسوب به معماران شیرازی را می‌سنجد و صحت ادعای محققان دربارۀ این ویژگی‌ها‌ را با مقابلۀ کالبد و شواهد تاریخی بررسی می‌کند. او در این بررسی عنوان «مکتب شیراز» را تنها به عنوان یک عنوان می‌پذیرد و آثار این سبک را به زمان حکومت شاهرخ و محدودۀ مکانی خراسان محدود می‌کند.

 

مریم صادقیان. «بررسی ویژگی‌های آثار منسوب به معماران شیرازی در دورۀ تیموریان». پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد مطالعات معماری ایران. استاد راهنمای اول: دکتر زهرا اهری، استاد راهنمای دوم: دکتر هادی صفایی‌پور. استاد مشاور: دکتر مهرداد قیومی بیدهندی. تهران: دانشگاه شهید بهشتی، آبان ۱۳۹۷

اشتراک مطلب
لینک کوتاه
مطالب مرتبط

وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر