اولین روز ورودم به دورۀ مطالعات معماری ایران، با اولین جلسۀ کلاسی به نام «کارگاه نگارش» شروع شد. به اندازۀ (معدود!) بچههای عاشق مدرسه شوق داشتم و اینکه دورۀ جدید تحصیلیام با درس «انشاء» شروع میشود را به فال نیک گرفتم. کارگاه نگارش درس جذابی بود و به عقیدۀ من یکی از مهمترین درسهای دورۀ مطالعات معماری ایران. آنچه بیش از همه آن را برایم جذاب میکرد این بود که پس از حدود ده سال دوباره در کلاسی بودم که نوشتن و خوب نوشتن و درست نوشتن موضوعش بود؛ چیزی که از کودکی سرگرمی و دغدغهام بود. پس از تصویب برنامۀ بازنگری دورۀ مطالعات و گذشت یک سال از ورود من به این دوره، نام این درس به «آداب نوشتن دربارۀ معماری» تغییر کرد. این نام ذهن را قلقلک میدهد و انسان را به فکر کردن دربارۀ اینکه نوشتن دربارۀ معاری و آداب آن چیست وا میدارد. این توضیحات را بهانهای کردم تا اولین یادداشتم در این وبگاه را حول نوشتن دربارۀ معماری صورت بدهم. آنچه مینویسم ارتباطی با نام آن درس و علت این نامگذاری و برنامۀ درسی آن ندارد و فقط دستاویزی است برای اندیشیدن.
تصور من این است که وقتی دربارۀ آداب کاری حرف میزنیم باید کسانی مدتی آن کار را انجام داده باشند و انباشتهای از محصول انجام دادن آن کار در دست باشد و آدمهایی که آن را انجام میدهند نیز باشند یا دستکم اثری از بودنشان در دست باشد تا بتوان آداب آن را دانست. مگر اینکه آن آداب قانونهایی باشد ازپیشنوشته که هر که قرار است در آینده آن کار را انجام بدهد باید طبق آنها عمل کند. اما واقعاً نوشتههای دربارۀ معماری چقدر است؟ نوشتههای روزگار ما چقدر؟ نوشتههای فارسیزبانان دربارۀ معماری ایران چقدر؟ و بعد این نوشتهها چه کیفیتی دارد؟ چه کسانی اینها را نوشتهاند و چرا نوشتهاند؟ و پرسشهای بسیار دیگری که میتوان در این باره پرسید.
در مجموعهنوشتههایی با عنوان آداب نوشتن دربارۀ معماری تلاش میکنم راههای مختلف این کار را بیازمایم، به موضوعات مختلف معماری که میشود دربارهشان نوشت نظر کنم، و گاهی دربارۀ نوشتن دربارۀ معماری بنویسم. بیشک این نوشتهها متأثر از نویسنده و احوال و دغدغههای او خواهد بود و نیز به تبع ماهیت این یادداشتها بیش از آنکه در پی نوشتن چیزی علمی و دانشگاهی و بینقص باشد در پی نشان دادن وجوه مختلف این کار و بیش از همه پیش کشیدن پرسشهایی در این باره است، گاه نیز دربارۀ این پرسشها بحث خواهم کرد.
آنچه به پیش بردن این هدف کمک خواهد کرد البته خواندن نظرات و یادداشتهای دیگران «دربارۀ معماری» و «دربارۀ نوشتن دربارۀ معماری» است.