"The Ambivalence of Urban Modernity and Marginality: The Making of Abadan Under the Anglo-Persian/Iranian Oil Company"
Leila Saboori

اکتشاف نفت در مسجدسلیمان، در سال ۱۹۰۸م، در شکل‌گیری شرکت نفت بریتانیاییِ ایران و انگلیس و نیز احداث پالایشگاهی بزرگ در جنوب غربی آبادان نقش داشت. این موضوع همچنین به توسعه‌ی شهری و صنعتیِ حیرت‌آور منطقه منجر شد. آبادان در بازه‌ی زمانی پنجاه ساله‌ای پس از اکتشاف نفت، از یک روستای قبیله‌ای کوچک به یکی از شهرهای صنعتی مدرن ایران تبدیل شد. در این تحقیق، تغییرات پرشتاب مدرن آبادان، تحت نظارت و مدیریت شرکت نفت ایران و انگلیس، و نحوه‌ی اثرگذاری آن بر تجربه‌ی زندگی روزمره‌ی مردم بومی بررسی می‌شود. الگوهای صنعتی شدن، شهری شدن، و مدرنیزاسیون در آبادان، به‌عنوان شهرک صنعتی مستعمراتیِ عصر خود، سرمشقی برای دیگر شهرهای نفتی ایران و خاورمیانه شد. شکل‌گیری معماری و طراحی شهری آبادان، وابسته به صنعتی واحد، درجه‌ی برتری اقتصادی، اجتماعی و سیاسی [شهر] را آشکار می‌کند. در این تحقیق، با استفاده از تاریخ‌های‌ شفاهی ایرانیان آشنا با آن زمانه و منطقه، درباره‌ی این موضوع بحث شده که شرکت‌های خارجی و معماران و طراحانِ در خدمتشان، از شهرک‌های صنعتی‌ اوایل قرن بیستم در ایران، همچون آبادان، در جایگاه ابزاری بدیع بهره بردند تا نگرش‌هایی خاص از مدرنیته را، بر جمعیت بومی یا فرودست تحمیل کنند.

مشخصات مقاله:

Saboori, Leila. “ The Ambivalence of Urban Modernity and Marginality: The Making of Abadan Under the Anglo-Persian/Iranian Oil Company”. In International Journal of Islamic Architecture, Vol 13, Issue 1, Jan 2024, p. 173 - 202

اطلاعات بیشتر:

https://intellectdiscover.com/content/journals/10.1386/ijia_00133_1