×

جستجو

کتیبۀ یادمانی یا کتیبۀ معماری!

در برخی ترجمه‌ها و حتی کتاب‌هایی که به پارسی نوشته شده‌اند، مانند کتیبه‌های یادمانی فارس از میرزاابوالقاسمی (۱۳۸۷)، عبارت «کتیبه‌های یادمانی» تکرار شده‌است. پایگاه دیشکنری آکسفورد معنی Monument را علاوه بر «مجسمه، بنا یا سازه‌ای که برای یادبود شخص یا رویداد برجسته‌ای ساخته شده باشد»، معنی کرده است: «A building, structure, or site that is of historical importance or interest.» که به معنای هر بنا، سازه یا سایتی است که اهمیت تاریخی داشته باشد. همچنین این پایگاه، Monumental را «Of or serving as a monument» یعنی بخشی از یک Monument یا چیزی که در بنا به کار رود معنی کرده‌است. گویا بجای آن که «The Monumental Inscriptions» را «کتیبۀ یادمانی» معنی کنیم، دقیق‌تر آن است که در بحث تاریخ معماری، آن را «کتیبه‌ای که متعلق به بناست» یا به عبارت روان‌تر «کتیبۀ معماری» معنی کنیم. کما اینکه گلچین عارفی عنوان «The Monumental Inscriptions …» برای کتاب بلر (1992) را «... کتیبه‌ها در معماری...» ترجمه کرده است. و بلر (۱۳۹۴) نیز در درآمد کتاب خود به وضوح توضیح می‌دهد که پژوهش او کتیبه‌های آثار معماری را در بر می‌گیرد. اگر او معنای یادمان را از کلمۀ Monument مراد داشت، عنوان پژوهش او، کتیبه‌هایی را دربرمی‌گرفت که یادمانی باشند و چون بارزترین نمونه‌های «یادمانی بودن کتیبه» در سنگ قبرها است که به یاد متوفی بر آرامگاه او نصب می‌شود، یکی از مهمترین موضوعات تحقیق او، سنگ قبرها می‌شد. درحالیکه او در همان درآمد تصریح می‌کند که سنگ قبرها مورد پژوهش او نیستند. پس به کاربردن کتیبۀ یادمانی برگردانِ نادقیقی از «Monumental Inscriptions » است. ترجمۀ دقیقِ آن «کتیبۀ مربوط به بنا» یا همان «کتیبۀ معماری» است.

 

اشتراک مطلب
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
رساله تذکرة الخطاطین راجی بخاری*
سودا بهشتی
رساله‌های خوشنویسی سده‌های متوالی است که تألیف می‌شود و آنچه از این رساله‌ها به ما رسیده است اطلاعات ارزنده‌ای را در اختیارمان قرار می‌دهد. یکی از رساله‌های نسبتاً جدیدتر که در سدۀ سیزدهم به نگارش درآمده تذکرة الخطاطین راجی است، نوشتۀ محمد ادریس خواجه راجی بخارایی. در ادامه این رساله و مؤلف آن را به اختصار معرفی می‌کنم. محمدادریس خواجه راجی بخارایی خواجه ادریس بخاری، شاعر و خوشنویس (۱۳۳۶-۱۲۹۸ق/۱۹۱۷-۱۸۸۱م)، در خانواده‌ای اهل ادب زاده شد و نیاکان و از جمله پدرش نیز شاعر بودند. نخست در زادگاهش اوراتپه و سپس در مدارس بخارا دانش آموخت. به گفتۀ صدر ضیاء در تذکار اشعار، راجی از ملا جلال درس آموخته است. تذکره نویسانی چون واضح، افضل، پیرمستی، صدر ضیاء، محترم ــ که دوست نزدیک وی بود ــ عبدی و عینی ــ که شخصا او را می شناخت ــ راجی را شاعری بلندمرتبه دانسته‌اند. از آثار راجی بیاض راجی است که غزلیاتی از بیدل و پیروانش، ناصر...
جلسۀ رونمایی از کتاب «نوشتن تاریخ معماری: شاهد و روایت در سدۀ بیست‌ویکم»
کتاب با مثال‌هایی از زمان‌ها و مکان‌های متنوع ــ از بناهای انقلابی هاییتی در سدۀ هجدهم تا شرکت‌های ساختمانی وایمارِ آلمان و کمپ‌های پناهجویان افریقایی...
معماری هنر و معماری جادویی در شاهنامه
مهرداد قیومی بیدهندی
در عالمی که فردوسی در شاهنامه تصویر کرده است، معماری (به معنای ساختن مکان زندگی انسان) جایگاه مهمی دارد. در این عالم، معماری بر دو نوع است: معماری برآمده از هنر و معماری برآمده از جادویی. معنای هنر در شاهنامه با معنای امروزی این واژه تفاوت دارد. هنر خاستگاهی ایزدی دارد و با نیکویی پیوسته است. در برابر آن، جادویی است که بدهنری و بددانشی و اهریمنی است. معماریِ هنر صفت‌های بهشتی دارد، دل‌آرا و جاودانه است. معماری جادویی صفت‌های دوزخی دارد و جای ماندن آدمیان و نیکوان نیست. معماری هنر بهترین شیوۀ شاهان فرهمند است و با آن فرّ و گوهر خود را نشان می‌دهند و آبادانی و نیکویی می‌گسترند. برخی از آنان، به پیغام سروش ایزدی، شهرهای جاودانه می‌سازند که جای جاودانان نجات‌دهندۀ جهان است.  در گزارش شاهنامه از سرگذشت ایرانیان، معماری و هنر در گذر روزگار سیری فروکاهنده دارند. در آغاز این روزگار، در زمان چهار پیامبر-پادشاه...
گونه‌ و ویژگی‌ معماری: راهنمای عملی برای تاریخ معماری| سمیر یونس، کارول ویلیام وستفال
هدف کتاب حاضر ارائۀ منظری جایگزین برای نقش فعلی‌ای است که تاریخ در معماری دارد: یکپارچه سازی مجدد تاریخ معماری و طراحی معماری برای اصلاح...

وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر