×

جستجو

شجریان: مخاطب خاص، شهرت عام| بابک خضرائی

شجریان مجری یک موسیقی کلاسیک بود که از ویژگی‌های این موسیقی (در بیشتر فرهنگ‌ها) داشتن مخاطبان خاص است؛ پس چگونه او به این شهرت عام رسید که نامش تقریباً به گوش هر ایرانی و میلیون‌ها غیرایرانی رسیده است؟

چه شد که شجریان در آواز از دیگران متمایز شد؟ شاید اول به نظر برسد گسترۀ وسیع صدای اصطلاحاً شش‌دانگ اوست که او را متمایز کرده، اما این حسنی است که بسیاری از خوانندگان حتی ناشناخته هم دارند. وجه امتیاز او را در جایی دیگر باید جستجو کرد: نگاهی به کارنامۀ حدوداً پنجاه‌سالۀ آواز شجریان، از آگاهی و شناخت وسیع و عمیق او از گوشه‌ها و الحان، تسلط بی‌چون‌وچرایش در اجرای دقیق و البته هوش و ذوق او در ایجاد ارتباط میان آنها و اتصال دادنشان و طراحی آواز و انتخاب اشعار دارد. 

نیز ویژگی مهم خوانندگی شجریان، تنوع تحریرهای اوست؛ بسیاری از خواننده‌های پیش از او آوازشان را به یک-دو-سه گونه تحریر می‌آراستند و با همان‌ها هم بر مسند استادی می‌نشتند. شجریان نه‌تنها بر شناخت هزارتوها و اجرای دقیق انواع تحریر فائق آمد، که آن را با مفهوم و کارکرد موسیقایی‌اش، نه برای خود‌نمایی و جلوه‌فروشی به کار بست.

اما چه شد که شجریان که موسیقی‌اش خاص بود، تقریبا بی‌مدد تلویزیون و سینما که سبب‌ساز اصلی شهرت عام‌اند، چنان نامور شد؟

بابک خضرائی. «شجریان: مخاطب خاص، شهرت عام» در فصلنامۀ موسیقی ماهور، شمارۀ ۸۹، پاییز ۱۳۹۹، ص ۱۵۱- ۱۵۴.

اشتراک مطلب
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
ساخت موسیقی در ایران؛ از سده‌ی ۱۵ تا اوایل سده‌ی ۲۰م (از مجموعه‌ی موسیقی و اجرا در میان مسلمانان) | امیرحسین پورجوادی
ایران، در طول تاریخ پرفراز و نشیبش، هجوم بیگانگان، بیدادها، آشفتگی‌ها، و گسست‌های تاریخی-اجتماعی بسیاری را از سر گذرانده است. گرچه، نابسامانی‌های مداوم سنت موسیقیایی...
جلسه‌ی معارفه‌ی ایزاف ایران (شبکه‌ی ایرانی ریخت‌شناسی شهری)
ایزاف ایران شاخه‌ای از شبکه‌های منطقه‌ای سمینار جهانی شکل شهر است که در سال گذشته توسط ده نفر از پژوهشگران ایرانی تأسیس شده است و...
احیای ایران باستان: امپریالیسمِ روگرفت در معماری ایرانی و پارسی| تالین گریگور
یکی از مناقشات پرحرارتِ دانشورانه در ابتدای سدۀ بیستم، مناقشه بر سرِ شرق-یا-روم بود که دو مسیر متفاوت پیش روی مورخان هنر می‌گذاشت: پی‌جویی بنیادهای...

وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر