×

جستجو

شجریان: مخاطب خاص، شهرت عام| بابک خضرائی

شجریان مجری یک موسیقی کلاسیک بود که از ویژگی‌های این موسیقی (در بیشتر فرهنگ‌ها) داشتن مخاطبان خاص است؛ پس چگونه او به این شهرت عام رسید که نامش تقریباً به گوش هر ایرانی و میلیون‌ها غیرایرانی رسیده است؟

چه شد که شجریان در آواز از دیگران متمایز شد؟ شاید اول به نظر برسد گسترۀ وسیع صدای اصطلاحاً شش‌دانگ اوست که او را متمایز کرده، اما این حسنی است که بسیاری از خوانندگان حتی ناشناخته هم دارند. وجه امتیاز او را در جایی دیگر باید جستجو کرد: نگاهی به کارنامۀ حدوداً پنجاه‌سالۀ آواز شجریان، از آگاهی و شناخت وسیع و عمیق او از گوشه‌ها و الحان، تسلط بی‌چون‌وچرایش در اجرای دقیق و البته هوش و ذوق او در ایجاد ارتباط میان آنها و اتصال دادنشان و طراحی آواز و انتخاب اشعار دارد. 

نیز ویژگی مهم خوانندگی شجریان، تنوع تحریرهای اوست؛ بسیاری از خواننده‌های پیش از او آوازشان را به یک-دو-سه گونه تحریر می‌آراستند و با همان‌ها هم بر مسند استادی می‌نشتند. شجریان نه‌تنها بر شناخت هزارتوها و اجرای دقیق انواع تحریر فائق آمد، که آن را با مفهوم و کارکرد موسیقایی‌اش، نه برای خود‌نمایی و جلوه‌فروشی به کار بست.

اما چه شد که شجریان که موسیقی‌اش خاص بود، تقریبا بی‌مدد تلویزیون و سینما که سبب‌ساز اصلی شهرت عام‌اند، چنان نامور شد؟

بابک خضرائی. «شجریان: مخاطب خاص، شهرت عام» در فصلنامۀ موسیقی ماهور، شمارۀ ۸۹، پاییز ۱۳۹۹، ص ۱۵۱- ۱۵۴.

اشتراک مطلب
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
احیای ایران باستان: امپریالیسمِ روگرفت در معماری ایرانی و پارسی| تالین گریگور
یکی از مناقشات پرحرارتِ دانشورانه در ابتدای سدۀ بیستم، مناقشه بر سرِ شرق-یا-روم بود که دو مسیر متفاوت پیش روی مورخان هنر می‌گذاشت: پی‌جویی بنیادهای...
«شاه و من: نگارگری‌های تک‌چهرهٔ قاجاری»؛ سخنرانی مجازی
Whilst there are obvious parallels with the European production of portrait miniatures of notable persons, there are stronger links to local conceptualisations of both image and subject, specifically Shi‘i traditions of portable, idealised portraits of Imams (shemayel).
مجموعه‌داران خصوصیِ هنر اسلامی در پایان سدۀ نوزدهم در لندن: آرمان ایرانی| ایزابل گدوان
بر مبنای رویدادی مهم، یعنی نخستین نمایشگاه «هنر ایرانی و عربی» که به همت باشگاه نجیب‌زادگان لندن در ۱۸۸۵ برگزار شد، در این کتاب [داستان] نسلی از مردان دنبال می‌شود، تفاوت میان «دوستداران هنر» و «خبرگان» و «متخصصان» و «مجموعه‌داران» پیگیری می‌شود و همۀ ساز و کارهای پدیدآیی شیفتگی نیست به شرق بررسی می‌شود.
اندیشۀ ایرانی و شهر
زهرا اهری
از دیرباز در اندیشه ایرانی مفهوم شهر حضور داشته است. جم بزرگترین پادشاه درشاهنامه و نخستین انسان در اسطوره های کهن ایرانی بنیان گذار شهری است برای حفظ حیات از نابودی؛ شهری سبز با آب و آتش و مکانی برای اجتماع بزرگترین، نیکوترین، بلندترین، خوشبوترین،...گونه های حیات از هر نوعی: ورجمکرد.

وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر