در این کتاب، از طریق تحلیل رابطۀ میان اسلام‌گرایی و محیط مصنوع، بر وجهی خاص از پیوند میان سیاست و اسلام نور افکنده شده است. رابطۀ میان اسلام و سیاست همواره بحث‌برانگیز بوده؛ هر چند هرگز به اندازۀ زمان نوشتنِ کتاب محل بحث نبوده است. در این مجموعۀ جدید، هدفْ بررسیِ تعامل‌های میان اسلام‌گرایی و محیط مصنوع از طریق موضوعاتی از قبیل موارد زیر است:
- معاوضه‌های فضایی میان ملت و اسلام در تعریفِ هویت ملی؛
- فضاهای روزمره و پدیدآییِ قلمروهای اسلامی
- نقش اسلام در ایجاد (یا بازسازی) ایدئولوژی حکومتی از طریق معماری و طراحی شهری
- تأثیر جهانی شدن و پیوندهای فراملی بر مظاهر فضایی اسلام
- مبادلات فراملیِ معماری از طریق اسلامِ جهانی
این موضوعات در این کتاب، با کمک نمونه‌هایی بسط یافته که در آن نقش محیط مصنوع و قلمروی شهری، به منزلۀ واسطی مهم در ساختنِ سیاست اسلام‌گرایانه تحلیل می‌شود. نمونه‌ها شامل مظاهری در کشورهای با اکثریت مسلمان است؛ از جمله کشورهایی که در آن اسلامْ قلب ایدئولوژی حکومت بوده (پاکستان و برونئی)، کشورهایی با پایگاه‌های اسلام‌گرایانۀ تأثیرگذار (ایران پیش از انقلاب و اندونزی)، کشورهایی که همگام با مبادلات جهانی با اسلام شناخته می‌شوند (امارات متحدۀ عربی، قزاقستان، ترکیه) و کشورهایی که در آن اسلام مرجعی مهم است که از سوی عاملان سیاسی به کار گرفته می‌شود (الجزایر و لبنان).
این کتاب به کارِ دانشجویان و دانشورانِ معماری، مطالعات شهری، مطالعات فرهنگی می‌آید و هم‌چنین کسانی که علاقمند به جنبه‌های اجتماعی و سیاسیِ محیط مصنوع‌اند.
فصل ۷ کتاب با عنوان «یادمان یک جنبش اسلام‌گرایانۀ دیگرگونه: حسینیۀ ارشاد و میراث آن» نوشتۀ پاملا کریمی و صبا مدنی است. در این فصل نویسندگان حسینیۀ ارشد را در قامت مؤسسۀ مذهبی آلترناتیوی تحلیل کرده‌اند که در سال‌های منتهی به انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ محل فعالیت‌های هنری و فرهنگی ضدرژیم پهلوی بود. نویسندگان نشان می‌هند که روح مقاومتی که وجه ممیزۀ حسینیۀ ارشاد بوده است به‌طور مداوم و به طرق متنوع از سوی کاربرانش بازتولید شده است، از جمله در موج‌های مختلف اعتراضی در دهه‌ها اخیر در تهران.
– اطلاعات بیشتر:
تاریخ هنر و نهادهایش: بنیادهای یک رشته (۱) | پاره‌ای دیگر از کتاب‌نگاشت توضیحی نظریه‌های تاریخ معماری و هنر
مهرداد قیومی بیدهندی
تاریخ معماری چیست؟(۳) | پاره‌ای دیگر از کتاب‌نگاشت توضیحی نظریه‌های تاریخ معماری و هنر
مهرداد قیومی بیدهندی
دیدگاه‌های فمینیستی درباره‌ی فضاهای جنسیت‌زده در تاریخ هنر و معماری مدرن | برگزاری همایش: چرا زنان معمار بزرگی وجود نداشته‌اند؟
حیات ذهنی مورخ معماری: بازگشایی پرونده‌ی تاریخ‌نگاشت اولیه‌ی معماری مدرن | پاره‌ای دیگر از کتاب‌نگاشت توضیحی نظریه‌های تاریخ معماری و هنر
مهرداد قیومی بیدهندی
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
