موضوع این کتاب بررسی نحوۀ کاربست محیط مصنوع و محیط طبیعی نزد شاهانِ ایران در جهان کهن ایرانی است، کاربستی که برای شکل دادن به خاطرۀ فرهنگی ایرانیان، نوعی هویت شاهنشاهی و کیهان‌شناسی مقدس و در جدال برای کسبِ آن بود. در این کتاب دوره‌ای بیش از هزار سال، از هخامنشیان تا برآمدن اسلام مطالعه شده است تا استدلال کنند که هویت‌های ایرانی فقط برساخته و متشکل از گفتمان شاهنشاهی نیست، بلکه متأثر از تحولاتی راهبردی در شهرها و معابد و مکان‌ها و منظرهای غرب آسیا نیز است. نویسنده ساختنِ هویت شاهنشاهی و امپراتوری جدید ایرانی را با نگاهی انتقادی بررسی می‌کند و معتقد است آن هویت و امپراتوری جدید همۀ سنّت‌های پیشین را تابع خود و در خود مستحیل کرد، از جمله سنت‌های میان‌رودان، مصر و آناتولی. در ادامه، در بعضی ابداعات خیره‌کننده‌ای کنکاش می‌کند که بعد از اسکندر و تحت حکومت‌های سلوکیان، اشکانیان، کوشانیان، ساسانیان و سلسله‌های پارسی‌ـ‌مغدونی در آناتولی و قفقاز پدیدار شد، دوره‌هایی که از نظر او پیش از این هم فهمیده شده و هم در عین حال نامفهوم مانده است. نویسنده ویرانی‌ها و آبادانی‌های دوبارۀ فراوانی را شرح می‌دهد که عامل پدیدآیی نوعی فرهنگِ شاهنشاهی جدید بود، فرهنگی که تأثیر عمیقش نه فقط در دوران متقدم اسلامی، بلکه در جهانِ فارسی‌مآب و گستردۀ عصر ایلخانان و صفویان و تیموریان و عثمانیان و گورگانیان بر جا ماند.
The Iranian Expanse
Transforming Royal Identity through Architecture, Landscape, and the Built Environment, 550 BCE–642 CE
by Matthew P. Canepa
University of California Press, 2020
– فهرست مطالب کتاب:
1 Introduction: Conceptualizing Iran and Building Iranian Empires
PART ONE Ordering the Earth
2 Building the First Persian Empire
3 The Destruction of Achaemenid Persia and the Creation of Seleucid Iran
4 The Rise of the Arsacids and a New Iranian Topography of Power
5 Rival Visions and New Royal Identities in Post-Achaemenid Anatolia and the Caucasus
6 Sasanian Rupture and Renovation
PART TWO Sacred Spaces
7 Persian Religion and Achaemenid Sacred Spaces
8 The Seleucid Transformation of Iranian Sacred Spaces
9 Ancient Sacred Landscapes and Memories of Persian Religion in Anatolia and the Caucasus
PART THREE Landscapes of Time and Memory
10 Iranian Funerary Landscapes
11 Dynastic Sanctuaries
12 Sasanian Memory and the Persian Monumental and Ritual Legacy
13 Reshaping Iran’s Past and Building Its Future
PART FOUR Palace and Paradise
14 Persian Palatial Cosmologies
15 The Seleucid and Arsacid Transformations of Iranian Palatial Architecture
16 The Palace of the Lord of the Sevenfold World
17 Earthly Paradises
Epilogue
– اطلاعات بیشتر:
https://www.ucpress.edu/book/9780520379206/the-iranian-expanse
کارگاه بین‌المللی دوره‌ی مهارت‌پروری بازیابی پس از فاجعه‌ی میراث فرهنگی | فراخوان ثبت نام
میراث زیر حمله: تأثیر بازسازی پس از کشمکش در خاورمیانه | برگزاری همایش
فراخوان ارسال مقاله برای «نشریۀ معماری اسلامی»: تغییرات اقلیمی و محیط مصنوع در جهان اسلام
بیانیۀ گروه تخصصی معماری و شهرسازی فرهنگستان هنر دربارۀ تصمیمات اخیر در بافت تاریخی شیراز
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
