انقلاب در میراث فرهنگی به روند پر نشیب و فراز سازمان میراث فرهنگی در فرایند شکل‌گیری مدرنیته‌ٔ ایرانی می‌پردازد. برای آن‌که بدانیم هویت ایرانی در دنیای مدرن چگونه ساخته شد، باید مواد و مصالح نخستین آن را بشناسیم. یکی از مهم‌ترین عناصر هویت ملی، رویکردی است که با آن تاریخ خود را بازخوانی می‌کنیم. این پژوهش به این پرسش پاسخ می‌دهد که از زمانی که تمنای مدرن‌شدن در ایران اوج گرفت، چه ایده‌هایی درباره‌ٔ میراث تاریخی‌مان مطرح شد؛ این ایده‌ها چطور تبدیل به برنامه‌های عملی شدند و شهرهای ما را تغییر شکل دادند؟ در این شهرها چه چیز میراث تلقی شد و با آن چه کردند؟
برای پاسخ به این پرسش‌ها فرایند مدرنیزاسیون در ایران را مروری اجمالی می‌کنیم و سپس با تمرکز بر چهار دهه‌ٔ پس از انقلاب ۱۳۵۷، درباره‌ٔ ایده‌ها و برنامه‌های متولیان میراث فرهنگی بحث می‌کنیم. با تمرکز بر دوره‌ی ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۲ (یعنی از شکل‌گیری تا اتمام دورهٔ سازمان میراث فرهنگی) پژوهش بر این مدار اصلی شکل می‌گیرد که تناقضات در عرصه‌ٔ میراث فرهنگی ناشی از مبانی نظری است یا مدیریت اجرایی.
درواقع، مؤلفان این کتاب فقط به بررسی توصیفی‌ـ‌تاریخی نپرداخته، بلکه در پرسش نقادانه از کنشگران تاریخی، با بررسی جزء به جزء فرایند شکل‌گیری سازمان میراث فرهنگی، تلاش کرده‌اند نگاه کلی خود به سرگذشت این سرزمین را از دست ندهند. هدف آن بوده که در تاریخ میراث فرهنگی، تاریخ ایران مدرن مشاهده شود و شکل‌گیری یک سازمان و نحوه‌ی عملکرد آن و نیروهای درونش در تاریخ ایران مدرن فهم شود. این شیوه از پژوهش تاریخی که با کلامی روایی همراه شده، بر آن است تا با نزدیک‌شدن به حوزهٔ مشخصی از تاریخ سرزمینی، مسیر تکوین آن را ترسیم کند و تناقض‌ها و هماهنگ درونی آن را نشان دهد. از مسیر آشکارسازی این ظرفیت‌ها، امکانات و محدودیت‌های موجود در صحنه‌های تاریخی نمایان می‌شوند و برای مخاطبان معلوم خواهد شد که تاریخ نه یک مسیر یگانه‌ٔ محتوم، بلکه بستری از ظرفیت‌ها برای اراده‌های موجود در موقعیت است.
– فهرست مطالب کتاب:
پیشگفتار
مقدمه
- بخش اول: تولد نهاد میراث فرهنگی از بطن نظریهٔ دولت ـ ملت
- بخش دوم: میراث فرهنگی گره‌گاه تاریخ و سیاست مدرن در ایران
فصل اول: برنامه‌های بالادستی
- منطق حاکم بر برنامه‌های توسعه در ایران
- برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری فرهنگی در ایران
فصل دوم: محمدباقر آیت‌الله‌زادهٔ شیرازی
فصل سوم: مهدی حجت
فصل چهارم: سراج‌الدین کازرونی
فصل پنجم: سید محمد بهشتی
فصل ششم: حسین مرعشی
فصل هفتم: اسفندیار رحیم‌مشایی
حاصل چیست؟
منابع
– اطلاعات بیشتر:
تاریخ فرهنگی هنر آسیایی | فراخوان ارسال پیشنهاده برای مشارکت در تألیف کتاب
کارگاه بین‌المللی دوره‌ی مهارت‌پروری بازیابی پس از فاجعه‌ی میراث فرهنگی | فراخوان ثبت نام
مطالعاتی در تاریخ فرهنگی ایرانی | مجموعه کتاب
لنین بر فراز مسکو: مسابقهٔ کاخ شوروی
هدیه نوربخش
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
