محمدصادق اکرامی
داستانِ یکی از کتیبه‌های جلوخانِ مسجدِ جامعِ عباسی
محمدصادق اکرامی
در یادداشت قبل با عنوان « رد پای کتیبه‌های خطِ بناییِ مسجدِ جامعِ عباسی در دیگر سرزمین‌ها» بحث از کتیبه‌ای شد که منابع مختلف آن را متعلق به مسجد جامع عباسی دانسته‌اند (قوچانی، ۱۳۶۴: ۱۲۱؛ الصقال، ۲۰۰۴: ۱۲) درحالی که چنین کتیبه‌ای الان در بنا وجود ندارد. در ادامه منابعی معرفی شد که نشان می‌داد امروز این کتیبه در موسسه هنری شیکاگو نگهداری می‌شود (Pope: 1938: 528؛ ولش، 1385: 64؛ Denney و دیگران، 1976: 261، Safadi، 1978: 49). سوالی که هنوز باقی مانده، این است که آیا واقعا این کاشی متعلق به مسجد جامع عباسی بوده یا خیر. برای پاسخ،...
کتیبۀ یادمانی یا کتیبۀ معماری!
محمدصادق اکرامی
در برخی ترجمه‌ها و حتی کتاب‌هایی که به پارسی نوشته شده‌اند، مانند کتیبه‌های یادمانی فارس از میرزاابوالقاسمی (۱۳۸۷)، عبارت «کتیبه‌های یادمانی» تکرار شده‌است. پایگاه دیشکنری آکسفورد معنی Monument را علاوه بر «مجسمه، بنا یا سازه‌ای که برای یادبود شخص یا رویداد برجسته‌ای ساخته شده باشد»، معنی کرده است: «A building, structure, or site that is of historical importance or interest.» که به معنای هر بنا، سازه یا سایتی است که اهمیت تاریخی داشته باشد. همچنین این پایگاه، Monumental را «Of or serving as a monument» یعنی بخشی از یک Monument یا چیزی که در بنا به کار رود معنی کرده‌است....
رد پای کتیبه‌های خطِ بناییِ مسجدِ جامعِ عباسی در دیگر سرزمین‌ها
محمدصادق اکرامی
طرح یک پرسش جزئی، می‌تواند نتایج برجسته‌ای در پی داشته باشد و گزاره‌های کلی را تحت تاثیر قرار دهد. به طور مثال، در جلوخان مسجد جامع عباسی، تعدادی کتیبه خط بنایی وجود دارد که دارای ابعاد کوچکی هستند و از همین رو ممکن است کمتر بازدیدکننده‌ای متوجه آن‌ها و تنوعشان شده باشد. طرح پرسش در مورد طرح، متن و رنگ بکار رفته، گذشته هر کدام و نظم احتمالی میان این کتیبه‌ها ممکن است به نظر پرسشی جزئی برسد که بررسی آن بر مرزهای دانش تاریخ معماری اثری نگذارد. تصویر ۱، جانمایی و نحوه نام‌گذاری این کتیبه‌ها را نشان می‌دهد. یکی...
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
