×

جستجو

مفهوم میدان در ایران دورۀ قاجاریه: دگرگونی [مفهوم میدان] به تجسّد حوزۀ همگانی

‏«میدان»، چون فضایی عمومی، مفهومی کهن در زبان فارسی و فرهنگ ایرانی است. این مفهوم همراه با سیاق زبانی و ‏فرهنگی‌اش، و پیوسته با دیگر مفاهیم در شبکه‌ای معنایی (سمانتیک)، در طی زمان دگوگون شده است. نویسندگان در این مقاله یکی ‏از تغییرات بنیادی این مفهوم را، که در ایران قاجاری ریشه دارد، شرح می‌دهند. دورۀ قاجاریه دوره‌ای بحرانی در آغاز ‏ایران مدرن است که در آن، تغییرات فرهنگی و اجتماعی شتاب گرفت و شبکۀ معنایی (سمانتیک) تازه‌ای ظهور کرد. ‏منابع اولیۀ این تحقیق منابع تصویری و نوشتاری قاجاری است، که بر سیاق اجتماعی و ‏رویدادهای مهم مؤثر بر تحولات ساختار شهر دلالت می‌کند. نویسندگان، با بررسی شبکه‌های مفهومی و سیاق‌ها، معنای ‏میدان را، چون جزئی از کل، روشن می‌کنند و تحول آن را در دل شبکۀ شهر، روایت‌ها، گفتمان‌ها، و دگرگونی‌های ‏اجتماعی شرح می‌دهند. در نهایت، دگرگونی عمیق میدان را در بطن تحولات اجتماعی‌ـ فرهنگی‌ای توضیح می‌دهند که به ‏انقلاب مشروطیت و ظهور مفهوم بی‌سابقۀ «حوزۀ همگانی» انجامید. آنان نشان می‌هند که پدید آمدن مفهوم جدید و انقلابیِ ‌‏«حوزۀ همگانی» در آن سیاق اجتماعیْ مفهوم «میدان» را تغییر داد و آن را به تحقق کالبدی این مفهوم تازه تبدیل کرد.‏

- مشخصات مقاله:

Mehrdad Qayyoomi Bidhendi, Mahnam Najafi. "The concept of maidan in Qajar Iran: transformation to an embodiment of the public sphere," in International Journal of Environmental Studies, published online: 23 Feb 2022. doi: https://doi.org/10.1080/00207233.2022.2033490 

- اطلاعات بیشتر و مطالعه و دریافت مقاله: https://www.tandfonline.com/eprint/PC4XWFXHRNSICS9SEWGP/full?target=10.1080/00207233.2022.2033490

 

اشتراک مطلب
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
آجربهمنی‌ها
مهرداد قیومی بیدهندی
هروقت که از کنارِ یک خانه‌ی آجربهمنی می‌گذریم، یا به آن وارد می‌شویم، تاری از تارهای درونمان به صدا درمی‌آید. ‏انگار خانه‌ی آجربهمنی صدایی می‌دهد...
مورخ معماری و شیوه‌های تنانیِ دانستن | امید شمس، مهرداد قیومی بیدهندی
عمل معماری بر معرفت‌هایی مبتنی است و مورخ معماری برای تفسیر بهتر عمل لازم است دربارۀ معرفت‌های مبنای آن عملْ معرفت تاریخی داشته باشد. با مراجعه به تقسیم‌بندی معرفتی که هری کالینز، جامعه‌شناس علم، عرضه کرده است، می‌توان به «معرفت ضمنی» در معماری قایل شد و آن را یکی از معرفت‌های مبنای عمل معماری شمرد. «معرفت تنانی» یکی از گونه‌های آن است.
بنیاد‌های فهم تاریخ معماری: درس‌نامه‌ای میان‌رشته‌ای
مهرداد قیومی بیدهندی
هدف اصلی کتاب این است که دانشجو و پژوهشگر جوان با ‏لازمه‌های اصلی فهم تاریخ معماری، و بایسته‌های فهم معماری، آشنا شود. ‏هدف این نیست...
پیشگفتار؛ برهۀ گذار، لایه‌های تاریخ معماری، و تقطیع‌های اعتباری
مهرداد قیومی بیدهندی
کلیشه‌ٔ تقطیع تاریخ و تاریخ معماری سرزمین‌های اسلامی به دوران‌های پیش از اسلام و اسلامی، با همه‌ٔ فوایدی که داشته، رفته‌رفته همه‌ی شروط تقطیع سودمند...

وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر