×

جستجو

کوی نارمک (۱۹۵۲- ۱۹۵۸): رشد و تغییر اجتماعی شهری در تهران| محمد صدیقی و نلسون موتا

این مقاله رشد و تغییر کوی نارمک را طی زمان وامی‌رسد، محله‌ای که در دهۀ ۱۹۵۰ در سایۀ حمایت برنامۀ مدرنیزاسیون مصدق ساخته شده بود. طرح آن را گروهی از معماران ایرانی جوان تحصیل‌کردۀ اروپا ریختند که با دولت برای توسعۀ راه‌حل‌های خانه‌سازی مقرون‌به‌صرفه همکاری می‌کردند. برای طراحی آن، این معماران راه‌حل‌هایی را پیش بردند که در پی تبادل ایده‌ها میان اصول شهر فانکشنال و سرچشمه‌‌های معماری بومی بود. در شش دهۀ اخیر، شمار خانوارهایی که در نارمک زندگی می‌کنند به طرز شگرفی افزایش پیدا کرده است، از هدف نخست برای منزل دادن ۷۵۰۰ خانواده به ۹۰۰۰۰ خانواده‌ای که اکنون در آن زندگی می‌کنند.

 

در این مقاله از این بحث می‌شود که تا چه میزان تصمیم‌های طراحیِ نخستین برای مواجهه با این افزایش چشمگیر تراکم سودمند بوده‌ است. از وارسی‌های گونه‌شناختی و ریخت‌شناختی به همراه نقشه‌برداری از سایت و مصاحبه استفاده شد تا رشد و تغییر منطقه را طی زمان بکاوند. این مقاله از این بحث می‌کند که ترکیب نقادانه مفاهیم برنامه‌ریزی مدرنیستی با عناصر وام‌گرفته از سنت بومی ایران توسط طراح به [خلق] اجتماع شهری پذیرا انجامید. فرم شهری انعطاف‌ناپذیر طرح در تعریف زمینه‌ای خنثی برای سازگار کردن عادات فضایی و اجتماعی همواره در تغییر ساکنانش سودمند افتاد.

 

کلیدواژگان:

ایران، تهران، مسکن اجتماعی، توسعه گام به گام مسکن، مدرنیسم بومی، تراکم شهری

 

 Mohamad Sedighi & Nelson Mota (2020) "Kuy-e Narmak (1952–1958): the growth and change of an urban community in Tehran," in Planning Perspectives, 35:3, 477-504, DOI: 10.1080/02665433.2019.1598280

 

اطلاعات بیشتر دربارۀ مقاله:

https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02665433.2019.1598280

اشتراک مطلب
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
««خانه‌ی شاه خانه‌ی مردم شد»؛ روایت کردن تاریخِ ایرانِ مدرن در موزه‌ی سلسله‌ی پهلوی» | مرضیه بازیار و رابرت استیل
در این مقاله، موزه‌ی سلسله‌ی پهلوی، که در سال ۱۹۷۶م و در طی جشن پنجاه سالگی حکومت پهلوی تأسیس شد، بررسی می‌شود. موزه در درون کاخ مرمر، سکونت‌گاه قبلی شاه در مرکز شهر، ساخته شد و بنا بود تا به یاد پیروزی‌های خاندان پهلوی برپا شود و نسخه‌ی رسمیِ حکومت پهلوی را از تاریخ ایران مدرن عرضه کند.
دلالت‌های اجتماعی و فرهنگی تصویرگری نَبَطی و تأثیر آن بر ذهنیّت‌های تصویری در عربستان مرکزی | نگار ذیلابی
فرهنگ نَبَطی در زمینۀ تصویرگری گنجینه‌ای غنی از مضامین کهنِ همسایگان پیرامونی و ذهنیّات بومی بوده که طی سده‌های متمادی بالیده و گسترش یافت، و برخی از بن‌مایه‌های آن در سرزمین‌های مرتبط به‌خصوص همسایه جنوبی ــ عربستان مرکزی ــ تقلید یا با تغییراتی بازآرایی شد. پرسش اصلی این پژوهش این بوده است که ذهنیّات متنوع تصویرسازی نَبَطی، خاصّه دلالت‌های اجتماعی و فرهنگی آن، چه بوده و این ذهنیّات چگونه و تا چه حد بر ذهنیّت‌های تصویریِ اعراب ساکن در عربستان مرکزی تأثیر نهاده است؟
پرتوی بر اهواز کهن از خلال متون ساسانی و اسلامی و حدسی در باب مکان رام‌اردشیر ساسانی
روح‌الله مجتهدزاده
دربارهٔ سرآغازهای شکل‌گیری شهر اهواز بسیار کم می‌دانیم. هرچند بنیان شهری در این ناحیه را تا روزگار عیلامیان تخمین می‌زنند، کهن‌ترین روایات تاریخی و شواهد باستان‌شناختی در باب این شهر از روزگار اشکانیان و ساسانیان فراتر نمی‌رود. آن‌گونه که از متون دورۀ ساسانی، چون شهرستان‌های ایرانشهر، و انبوه تاریخنامه‌های دورهٔ اسلامی برمی‌آید در این زمان شهری به نام هرمزاردشیر توسط اردشیر بابکان یا نوهٔ او هرمزاردشیران در این ناحیه بنا شد.
ورق‌هایی خوانده‌نشده از تاریخ اهواز معاصر؛ نخستین مسافرخانه‌های شهر به استناد روایات شفاهی (۱)
وحید آقایی
اهواز؛ شهری که هر زمان قصد روایت داستانی درباره آن هست، ناگزیرم در ابتدای متن دیباچه‌ای هر چند کوچک، در وصف آن بنویسم. کاری که...

وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر