عبدالله مؤذنزاده کلور
تاریخچۀ شهر ماسال؛ انامقلی ماسالی و طرحی از شهر
عبدالله مؤذنزاده کلور
۱. مقدمه در تاریخ شهرسازی ایران، وقف و هبه نقش عظیمی در توسعۀ شهرها داشتهاند. در بیشتر شهرهای ایران گذشته از اقداماتی که حاکمان در توسعه و رونق شهر کردهاند، بانیان نیکوکار هم نقشی بسزا در امکان زیست بهتر در شهر و حل معضلات آن ایفا کردهاند. بناهای عامالمنفعهای که به دست بانیان خیر پدید آمده است، بخش عظیمی از تشکیلات و تأسیسات شهری ایران هستند. با این حال شهرهای انگشتشماری هستند که به یک شخص و بانی شناخته میشوند. شهر ماسال در این شمار قرار میگیرد. چرا که بیشتر آثار شهری و بناها و تشکیلات پاگرفته در آن مرهون...
ناودان همسایه در جنگ آورد؛ معرفی نظامات حقوقی عرفی در کلور
عبدالله مؤذنزاده کلور
بازشناسی معماری و شهرسازی گذشته جز با معرفت به تمام ساحات و مراتب آن حاصل نمیشود. یکی از مقولات بسیار مهم در این حوزه شناخت نظامات حقوقی هر شهر و روستاست که صورتی ناملموس دارد و در مشاهدات و بازدیدها چنانکه باید نمیتوان آن را دریافت. در بررسی چند قباله مربوط به خانههای کلور به نکاتی حقوقی برخوردم که بدیع مینمود یا حداقل با نظام حقوقی کنونی بسیار متفاوت بود. مدیریت آبهای سطحی و تغذیۀ دام دو مسئلۀ بسیار مهم بود که در قباله به چگونگیها اشاره شده است. کلور شهری در درۀ شاهرود در جنوب شهرستان خلخال است. همانند...
شهر قم و فروش کاشیها
عبدالله مؤذنزاده کلور
۲۵ رجب ۱۳۰۶ق ...طولاً شهر قم را گردش کردم و بسیار شهر کثیفی است که در هیچ نقطۀ ایران شهر به این کثافت نیست. بارویی در قدیم داشته که تماماً منهدم است قدری از برج برپاست که معلوم میشود در آبادی برج و بارویی عالی بوده است. بیرون دروازۀ مشهور به دروازۀ اصفهان مقبره علی بن جعفر است. کاشیکاری بسیار ممتازی دارد اگر به فرنگیها بفروشند ده هزار تومان کاشی را میخرند. کاشی پر طاووسی است. آنچه بر من معلوم شده آبادانی شهر در این طرف بوده و قبل از بنای بقعه حضرت معصومه که به دست شاه اسماعیل...
تاریخ مجلس سنا
عبدالله مؤذنزاده کلور
مجلس سنا که تشکیل آن در قانون اساسی مشروطه پیشبینی شده بود، نهایتاً با چهل سال تأخیر در سال ۱۳۲۸ش پا گرفت. اما گویا حتی پیش از انقلاب مشروطه کوششی ناموفق در تأسیس آن صورت گرفته است: «در دهم شوال ۱۳۱۵ق ریاست مجلس سنا، یعنی مجلس و محل گفتوگو و مشاوره محاسن و قبایح مملکت را اعلیحضرت شهریاری [مظفرالدینشاه قاجار] به جناب نظامالملک مرحمت کرد. تا حال در ایران چنین ریاستی منعقد نشده. افسوس که که اسم بی مسمی بود و دائر نشد». منبع: سپهر، عبدالحسینخان. «مرآت الوقایع مظفری». در مرآت الوقایع مظفری و یادداشتهای ملک المورخین. با تصحیحات و توضیحات و...
[ساختمان باهره سلطنتی طهران]
عبدالله مؤذنزاده کلور
تهران دورۀ قاجار و بهویژه دورۀ ناصرالدین شاه را اغلب با صفت باهره (درخشان روشن) خوانده اند. اما ناصرالدین شاه عمرش به دنیا نبود تا صورت مدرن باهریت را به چشم ببیند. در دورۀ مطفرالدین شاه چراغ برق در ایران متداول شد. او بنایی در مجموعۀ کاخ گلستان ساخت که شبها چون روز روشن میشد. «یکی از حیاطهای اندرونی سلطنتی طهران را که برابر نارنجستان است، شاه امسال از اندرون خارج کرد و جزو بیرون قرار داد و در آنجا یک دستگاه عمارت رفیعه بنا کرد به سبک عمارات فرنگ و ایوانی در آن جا ساخت که شکم ایوان خالی...