سیدمجید میرنظامی
از نقش چینیانه تا تاریخ معماریانه
سیدمجید میرنظامی
از نقش چینیانه تا تاریخ معماریانه *در پانزده شهریور ۱۴۰۱ نوشتهٔ زیر را برای انتشار به گردانندگان محترم کانال آسمانه فرستادم. بنابر ملاحظاتی قرار شد اندکی برای انتشارش صبر کنیم که از قضای روزگار، رخدادهای متعاقبْ موجبِ توقف موقت فعالیت‌های کانال آسمانه شد. بعد از گذشت بیش از یک سال دست‌اندرکاران محترم کانال تصمیم گرفتند این متن را برای انتشار در آسمانه آماده کنند. امیدوارم که خواندنش بتواند نکاتی را دربارهٔ معضلات رویکرد «خاستگاه‌جو» و اهمیت جسارت مترجمان در جعل معادل‌های بی‌سابقه روشن کند. در و دیوار و بوم و آستانه نگاریده به نقش چینیانه - ویس و رامین، فخرالدین...
از نقش چینیانه تا تاریخ معماریانه
سیدمجید میرنظامی
*در پانزده شهریور ۱۴۰۱ نوشتهٔ زیر را برای انتشار به گردانندگان محترم کانال آسمانه فرستادم. بنابر ملاحظاتی قرار شد اندکی برای انتشارش صبر کنیم که از قضای روزگار، رخدادهای متعاقبْ موجبِ توقف موقت فعالیت‌های کانال آسمانه شد. بعد از گذشت بیش از یک سال دست‌اندرکاران محترم کانال تصمیم گرفتند این متن را برای انتشار در آسمانه آماده کنند. امیدوارم که خواندنش بتواند نکاتی را دربارهٔ معضلات رویکرد «خاستگاه‌جو» و اهمیت جسارت مترجمان در جعل معادل‌های بی‌سابقه روشن کند. در و دیوار و بوم و آستانه نگاریده به نقش چینیانه -ویس و رامین، فخرالدین اسعد گرگانی چین سرزمینی است...
پیش‌گفتار ویراست سوم کتاب تاریخ جهانی معماری
سیدمجید میرنظامی
پیش‌گفتار ویراست سوم کتاب تاریخ جهانی معماری نوشتهٔ فرانسیس دی.کی. چینگ، مارک یارزومبک و ویکرامادیتیا پراکاش ترجمهٔ سیدمجید میرنظامی تاریخ جهانی معماری چیست؟ البته نمی‌توان پاسخ یکّه‌ای به این پرسش داد، درست همان‌طور که فقط یک راه برای تعریف کلمه‌هایی چون جهانی، تاریخ و معماری وجود ندارد. با این حال، معنای این کلمه‌ها کاملاً نامحدود نیست و در اینجا به‌منزلهٔ بُردارهایی عمل می‌کنند که به ما در ساختن روایت‌های این مجلد کمک کرده‌اند. ما امیدواریم که با این کتاب بحثی را دربارهٔ این اصطلاح‌ها برانگیزیم و در عین حال چارچوبی را فراهم کنیم که دانشجویان بتوانند از آن برای شروع...
پیش‌گفتار ویراست سوم کتاب تاریخ جهانی معماری| یادداشت مترجم
سیدمجید میرنظامی
پیش‌گفتار ویراست سوم کتاب تاریخ جهانی معماری ترجمهٔ سیدمجید میرنظامی یادداشت مترجم: نخستین ویراست کتاب تاریخ جهانی معماری[۱] نوشتهٔ فرانسیس دی. کی. چینگ، مارک یارزومبک و ویکرامادیتیا پراکاش در سال ۲۰۰۷ منتشر شد و ویراست‌های دوم و سوم آن در سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۷ روانهٔ بازار شد. براساس جست‌وجویم در وبگاه کتابخانهٔ ملی، دو ترجمهٔ فارسی کامل از کتاب منتشر شده است. اولین ترجمه، متعلق به محمد احمدی‌نژاد است که نشر خاک آن را در سال ۱۳۸۷ منتشر کرده است و دومین ترجمه متعلق به محمدرضا افضلی است که نشر یزدا در سال ۱۳۸۹ آن را منتشر کرده است. هر...
معبد پنهان یا فضای مبهم شرق‌شناسی
سیدمجید میرنظامی
معبد پنهان یا فضای مبهم شرق‌شناسی ترجمهٔ سیدمجید میرنظامی یادداشت مترجم: نوشته‌های برخی از دانشوران وطنی دربارهٔ گذشتهٔ مشعشع «معماری ایرانی» را با هیچ اصطلاحی بهتر از خودشرقی‌گری[i] نمی‌توان نامید. اما منظور از خودشرقی‌گری در تاریخ‌نگاری معماری چیست؟ پروفسور زینب چلیک در یادداشتی خواندنی تأثیر کتاب شرق‌شناسی ادوارد سعید بر تاریخ معماریانه[ii] را بررسیده است. او در پایان جستار، داستانی با عنوان «معبد پنهان»[iii] از نویسنده‌ای به نام عُمر سیف‌الدین[iv] را بازگو می‌کند که در آن معماری شرق به‌صورت فضای مبهمی تصویر می‌شود که به امیال شرق‌شناسان و خودشرقی‌گران مجال طرح‌افکنی می‌دهد.[v] برای آشنایی با نگاه شرق‌شناسانه یا خودشرقی‌گرانه به...
آن تهاجمی که هرگز در کار نبود: چرا «مورخان برجسته» همچنان سرسپردهٔ نظریهٔ باطل‌شدهٔ آریایی هستند
سیدمجید میرنظامی
آن تهاجمی که هرگز در کار نبود: چرا «مورخان برجسته» همچنان سرسپردهٔ نظریهٔ باطل‌شدهٔ آریایی هستند نوشتهٔ ماکان لال[۱] ترجمهٔ سیدمجید میرنظامی به‌رغم همهٔ شواهدی که علیه نظریهٔ تهاجم/مهاجرت آریایی[۲] وجود دارد، مورخان مارکسیست هندی همچنان از آن دفاع می‌کنند. گفتنش مشکل است که همهٔ آریایی‌های اولیه متعلق به یک نژاد بودند، اما فرهنگ آن‌ها کم‌وبیش از یک نوع بود. در اصل به نظر می‌رسد آریایی‌ها جایی در استپ‌هایی که از جنوب روسیه تا آسیای مرکزی کشیده شده است، زندگی می‌کرده‌اند. آریایی‌ها در راه خود به هند، اول در آسیای مرکزی و ایران ظاهر شدند. کمی پیش از ۱۵۰۰ پ.م....
خبر خوش برای کاربران زوترو
سیدمجید میرنظامی
به‌تازگی دوست عزیزم، بابک افشار، از به‌روزرسانی نرم‌افزار مدیریت مراجع «زوترو»[۱] خبر داد. با جست‌وجو در این باره به وبلاگ رسمی زوترو رسیدم که این به‌روزرسانی را «بزرگترین بهبود در تاریخ زوترو» توصیف کرده است. در ادامهٔ این یادداشت توضیح خواهم داد که چرا این ادعا به هیچ روی گزاف نیست. برای پژوهشگرانی که به یادداشت‌برداری از منابع وابسته‌اند، یکی از ضعف‌های نرم‌افزارهای مدیریت مراجعی چون زوترو و مندلی[۲] این بوده است که مدیریت یادداشت‌ها و نقل‌قول‌ها و نیز ارجاع به آن‌ها با کمک این نرم‌افزارها کار راحتی نبوده است. زیرا این نرم‌افزارها بیشتر به هدف سامان‌دهی مراجع توسعه یافته‌اند...
مرکززدایی از رنسانس؛ نمونه‌ای از تاریخ متصل
سیدمجید میرنظامی
متن زیر ترجمهٔ بریده‌ای از مقالهٔ جولیا مکلور دربارهٔ تاریخ متصل و استعمارزدایی از برنامهٔ درسی است. از آنجا که در این بخش از مقاله، مصداقی از تاریخ متصل در سیاق هنر رنسانس ذکر شده است، می‌تواند به ما نشان دهد که تاریخ متصل هنر یا معماری چگونه می‌تواند نوشته شود؛ تاریخی که در آن حتی رنسانس پدیده‌ای منحصر به ایتالیا و اروپا نیست، بلکه در سیاق جغرافیایی و فرهنگی گسترده‌تری قرار می‌گیرد که از میان انواع اتصال‌هایش قطعاً با اسپانیای هابسبورگ و استعمار امریکا نیز ارتباط دارد. ترجمهٔ سیدمجید میرنظامی گرچه فرانسیسی‌ها[۱] در نابودی فرهنگ سرخپوستان امریکایی[۲] دخیل بوده‌اند،...
رؤیت‌پذیری اشباح عمارت تاریخ معماری در موقعیت‌های مرزی
سیدمجید میرنظامی
عمارت تاریخ معماری پر از اشباحی است که خواب را از چشم ساکنانش می‌ربایند. ویمالین روجیواچاراکول (2010) در مقاله‌اش به یکی از اشباحی پرداخته که بیشتر در اتاق مطالعهٔ او پرسه می‌زند: «آسیا». به نظر او، از زمان جیمز فرگوسن تا حال، این مفهومِ دردسرساز مانع دیدن پیوندها و گسست‌ها و واقعیت‌های تاریخی بسیاری در این پهنهٔ گستردهٔ جغرافیایی شده است. به‌گفتهٔ او، در جهان پس از ادوارد سعید ما به‌خوبی می‌دانیم مفاهیم جغرافیایی-فرهنگی‌ای نظیر «آسیا» تا چه اندازه با شرق‌شناسی و دانش استعماری و امپریالیسم در ارتباط است. اما به‌رغم این آگاهی، چنین مفاهیمی هنوز دست از سر مورخان برنداشته است....
بی‌تأثیری ضریب تأثیر در ارزیابی پژوهش‌های هنر و علوم انسانی
سیدمجید میرنظامی
زمانی که تصمیم‌گیری برای ارزیابی دستاوردهای رساله، به‌جای دانشوران، به کارمندان دانشگاه واگذار می‌شود، دستگاه بروکراتیک دانشگاه سیطره‌اش را به عرصهٔ پژوهش و آموزش نیز گسترش می‌دهد. دستگاهی که در آن نه علم، بلکه آیین‌نامه‌ها حکم می‌رانند و در نتیجه، پژوهشگران و معلمان دانشگاه نیز به بروکرات‌هایی تقلیل می‌یابند که وظیفه‌شان نه کسب دانش، بلکه طی مدارج ترقی از طریق پیروی از آیین‌نامه‌ها خواهد بود.
عثمان حمدی و بازتعریف نقاشی‌های شرق‌شناسانه
سیدمجید میرنظامی
نوشتۀ زینب چلیک، ترجمۀ سیدمجید میرنظامی یادداشت مترجم متن زیر، بازنشر ترجمۀ بخش دوم جستاری از خانم زینب چلیک[۱] با عنوان «استعمارگری، شرق‌شناسی و کانِن[۲]» است که در شمارۀ ۳۹۲-۳۹۳ (آبان ۱۳۹۸) مجلۀ تندیس به چاپ رسید. او دربارۀ یکی از نقاشان امپراتوری عثمانی می‌نویسد که به‌رغم تحصیل در مکتب نقاشی شرق‌شناختی فرانسه، تصویری متفاوت از شرق را در نقاشی‌هایش ارائه کرده است. به نظر می‌رسد که بتوان با الهام از این نمونه پژوهش‌های مشابهی در زمینۀ تاریخ هنر و معماری ایران انجام داد. پژوهش‌هایی که هم بتوانند خود را از قید نگاه شرق‌شناسانۀ غربی‌ها رها کنند و هم در...
چگونه با اضطراب کمتری در فضای دانشگاهی زندگی کنیم: چهار گام به‌سوی حرفۀ دانشگاهی بدیل
سیدمجید میرنظامی
نویسندگان: کارل سدرستروم[۱] و مایکل مارینِتو[۲] ترجمۀ سیدمجید میرنظامی اگر این ادعا همچنان درست باشد که شغل دانشگاهی با آموزش و نوشتن سروکار دارد، پس در این عصر بنیادگرایی بازار[۳]، این دو نقش دانشکده‌ای، ماهیتی متفاوت یافته‌اند. پژوهشگران موفق همان‌طوری هستند که کریستوفر هیچنز[۴] روزی خطابشان می‌کرد:«خودبزرگ‌بینان کوچک». آنان قلمروی کوچک و متمایزی برای خودشان دست‌وپا کرده‌اند که از آنجا با خیال راحت حکم می‌رانند. نوشته‌هایشان هم به درد خواندن نمی‌خورد و هم کسی آن را نمی‌خواند، و هیچ‌کدام از این دو معضل ناکامی تلقی نمی‌شود، زیرا همان‌طور که راسل جَکوبی[۵] به ما خاطرنشان کرده است: «اگر متن شما خوانا...
وبگاه تاریخ‌پژوهی و نظریه‌پژوهی معماری و هنر
