آسمانه

شب طبیعت، تاریخ و فرهنگ ایران | هفتصد و پنجاه و پنجمین شب از شب‌های بخارا

کتاب «ایرانشناسی: طبیعت، تاریخ و فرهنگ ایران»، همچنان که از نام آن پیداست، بر سه مقوله تأکید دارد. نویسنده‌ی کتاب،‌ منصور قربانی، بر این باور است که تاریخ یک کشور بر طبیعت آن نگاشته می‌شود و فرهنگ حاصل وصلت نانوشته‌ی این دو است. یک فصل از کتاب به طبیعت ایران اختصاص یافته است. در مقوله‌ی تاریخ، نگارنده مانند یک دوربین، از سرگذشت ۷۰۰۰ ساله‌ی فلات ایران و چگونگی زندگی مردمان آن فیلم‌برداری کرده است. آنگاه با بازبینی فیلم سعی کرده که فیلم‌نامه‌ای بر اساس واقعیت بنگارد.

به یاد دکتر فرهاد نظری

سه‌شنبه، ۱۹ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۱۰ محل برگزاری: موزه‌ی ملی ایران

«مسجد سنجیده‌ی قزوین: کارکرد و زمان ساخت» | لیلا قاسمی، زهره تفضلی

در محله‌ی کهن راه‌ری در شهر قزوین، بنایی تاریخی با نام «مسجد سنجیده» وجود دارد. تاریخِ ساختِ این بنا و بانی آن نامشخص است. با در نظر گرفتن برخی شواهد کالبدی در بنا و برخی شواهد در گزارش‌های مرمتیِ بنا و نظر به اینکه برخی محققان پیشین با توجه به شباهت فرم بنا به مقابر، احتمال تغییر کارکرد این بنا را مطرح کرده‌اند، به نظر می‌رسد کارکرد اصیل بنا چیزی غیر از مسجد بوده و در دوره‌ای کارکرد آن تغییر یافته است. درباره‌ی کارکرد اصیل آن نظراتِ مختلفی وجود دارد.

اسطوره و اسطوره‌شناسی نزد ژرژ فردریش کروزر | نخستین نشست از سلسله نشست‌های سهراب

برگزارکننده: گروه پژوهشی میت‌اوخته، موسسه‌ی فرهنگی هنری کتاب‌آرایی ایرانی میزبان: نگارخانه‌ی لاجورد

ایران‌شناسی در قلمرو زبان آلمانی (دو گزارش تاریخی) | رودیگر اشمیت، مانفرد لورنتس

ایران‌شناسی در آلمان سنّتی غنی است و سابقه‌ای چندصدساله دارد. به‌واقع هیچ‌یک از حوزه‌های گوناگون پژوهش در تاریخ و فرهنگ ایران کهن، اعمّ از باستان‌شناسی، زبان‌شناسی، دین‌پژوهی، فقه‌اللغه و جز آنها را نمی‌توان نام برد که آلمانی‌ها در آن نقش عمده ایفا نکرده و دستاوردهای نظرگیر نداشته باشند.

تاریخ علت‌شناسی انحطاط و عقب‌ماندگی ایرانیان و مسلمانان از آغاز دورۀ قاجاریه تا پایان دورۀ پهلوی | جلسه بررسی و گفتگو درباره‌ی کتاب

متفکرانی که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته‌اند بیشتر در مورد جریان تجددگرایی و نوخواهی و نواندیشی در ایران است و به طور کلی می‌توان در چهار گروه دسته‌بندی کرد: الف) گروه متجددان مسلمان یا نمایندگان جریان تجددگرایی اسلامی یا نوگرایی دینی؛ ب) گروه نواندیشان و روشنفکران تجددگرای غیردینی و غرب‌گرا؛ ج) گروه اندیشه‌گران ناسیونالیست و باستان‌گرا؛ د) گروه اندیشه‌گران مارکسیست یا متأثر از مارکسیسم.

نشست تخصصی پژوهش در هنر و چالش‌های پیش‌رو (با یادمانی از دکتر فرهاد نظری) | موزه‌ی هنرهای زیبای سعدآباد به مناسبت روز اهل قلم برگزار می‌کند

زمان: چهارشنبه سیزدهم تیرماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۵ الی ۱۷ مکان: خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی (زعفرانیه)، انتهای خیابان شهید کمال طاهری، مجموعه‌ی فرهنگی تاریخی سعدآباد، طبقه‌ی دوم، موزه‌ی هنرهای زیبا

مهرا / قاب‌های گم‌شده | نشست نمایش و نقد فیلم‌های میراث فرهنگی(۶)

زمان: سه‌شنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۱۵-۱۷ مکان: خیابان امیرکبیر، خیابان جاویدی

تعریف روایت در شهرسازی | گزیده‌ای از «چرخش روایی در شهرسازی: مرور انتقادی»، نوشته‌ی لیون امیل

در ادبیات پژوهشی حاکم بر چند دهه‌ی گذشته، اصطلاحاتی نظیر «گفتمان»، «بلاغت»، «قصه»، «پنداشت»، «افسانه»، «تصور» و «قصه‌گویی» بی هرگونه تمایز روشنی در نحوه‌ی استفاده، اغلب مترادف یکدیگر به کار رفته‌اند. در نتیجه، گرچه شاهد شمار قابل توجهی نوشتار نظریه‌ی شهری درباره‌ی روایت و شهرسازی هستیم، چندان روشن نیست که این پژوهش‌های متنوع چه ارتباطی با یکدیگر دارند.

«ایران‌پژوهی» | نشریه‌ی تازه

این شماره‌ی مطالعات ایران شامل چهار مقاله، گزارشی آرشیوی، یک میز گرد، و چند نقد کتاب‌ است. در مقاله‌ی نزهت احمدی و محمد امین کیخاشاهین‌پور، با بررسی اسناد عثمانی، سیاست‌های عثمانی در قبال شاه اسماعیل روشن می‌شود. تحقیق ایشان، در نبود منابع متناظر ایرانی، دریچه‌ی جدیدی به روی ارتباطات دوره‌ی صفویه و عثمانی می‌گشاید. افه بالیکچی اوغلو مطالعه‌ای قیاسی بر دریافت و ادراک شعر عمر خیام در ترجمه‌های عثمانی و ترکی فراهم می‌کند.

همایش ملی تاریخ، فرهنگ و هنر قزوین | انجمن ایرانی تاریخ شعبه‌ی قزوین

تاریخ برگزاری همایش: ۷ شهریور ۱۴۰۳

«تأثیرات شیوه‌ی زندگی زنان قوم لر بر تعریف عرصه‌های خصوصی و جمعی در خانه‌های تاریخی-قاجاری خرم‌آباد» | مژگان هادی‌پور مرادی و دیگران

خانه‌ها بیان فیزیکی «شیوه‌ی زندگی» هستند. خانواده، جایگاه زن و روابط اجتماعی از مهم‌ترین جنبه‌های اجتماعی تأثیرگذار بر الگوی خانه‌ها هستند. در این میان «شیوه‌ی زندگی زنان» از اهمیت خاصی برخوردار بوده، به‌طوری‌که محرمیت در معماری و عرصه‌های زندگی خصوصی و زندگی جمعی را در ارتباط با زنان تعریف کرده‌اند. جوامع بسته به ارزش‌ها، ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی خود، عرصه‌های زندگی خصوصی و زندگی جمعی را تعریف می‌کنند.

تاریخ فرهنگی هنر آسیایی | فراخوان ارسال پیشنهاده برای مشارکت در تألیف کتاب

تاریخچه‌ی فرهنگی هنر آسیایی (CHoAA) شامل تاریخچه‌ی هنر در سراسر آسیا در 2500 سال گذشته، از جمله شرق، غرب، جنوب، جنوب شرق و آسیای مرکزی است. این تاریخچه تفسیر جدیدی از هنرهای آسیا ارائه می دهد که روش ها و رویکردهای نوظهور را در مطالعه آسیا و تاریخ هنر به طور گسترده تر در خود جای می دهد و دیدگاهی نوآورانه از هنر آسیایی را برای محققان، دانشجویان و خوانندگان عمومی ارائه می دهد.

از آتروپاتن باستان تا آذربایجان و کردستان؛ بخش‌هایی از تاریخ کهن ایران | عباس جوادی

«آتروپاتن»، که ریشه‌ی نام آذربایجان است، ۲۲۰۰ سال پیش در سلسله‌ی ماد به نام منطقه‌ای شامل ناحیه‌های آذربایجان و کردستان اطلاق می‌شد که پس از استقرار سلسله‌ی هخامنشی همچنان ساتراپی مهمی به همین نام باقی ماند. این منطقه، در استمرار خود تا زمان ساسانیان، مانند دیگ درهمجوشی از طایفه‌ها، زبان‌ها، و آیین‌های پیشاایرانی و سپس ایرانی، و نیز برخی اقوام همسایه به‌نظر می‌رسید و ایرانیان آذری و ایرانیان کرد، از مهم‌ترین ساکنان آن محسوب می‌شدند.

شیوه‌های مستندنگاری بافت‌های روستایی؛ نمونه‌ی مطالعاتی روستاهای پلکانی منظر فرهنگی هورامان | برگزاری نشست

ارزیابی مناظر فرهنگی با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین؛ نمونه‌ی مطالعاتی منظر فرهنگی هورامان

آواز تیشه امشب از بیستون نیامد/ گویا به خواب شیرین فرهاد رفته باشد

محقق ارزنده‌ی تاریخ معماری ایران، مرمتگر، و مدیر مؤثر میراث فرهنگی، فرهاد نظری، از دنیا رفت.

نظام پستی در صفویه، افشاریه، و زندیه‌ی ایران | ویلم فلور

در حالی‌که عملکرد نظام پستی ایران، پیش از ۱۵۰۰ و پس از ۱۸۰۰ میلادی، پیش از این، بررسی شده است؛ برای نخستین بار است که در این مقاله، عملکرد و ویژگی‌های نظام پستی ایرانیان، بین ۱۵۰۰ تا ۱۸۰۰ میلادی، اساساً بر مبنای منابع اولیه، تحلیل می‌شود. چنین پژوهشی محققان را در فهم بهتر ارتباطات، هم در مناسبات اداری حکومت و هم در مناسبات خصوصی افراد، در دوره‌های صفویه، افشاریه، و زندیه‌ی ایران کمک می‌کند.

ساخت موسیقی در ایران؛ از سده‌ی ۱۵ تا اوایل سده‌ی ۲۰م (از مجموعه‌ی موسیقی و اجرا در میان مسلمانان) | امیرحسین پورجوادی

ایران، در طول تاریخ پرفراز و نشیبش، هجوم بیگانگان، بیدادها، آشفتگی‌ها، و گسست‌های تاریخی-اجتماعی بسیاری را از سر گذرانده است. گرچه، نابسامانی‌های مداوم سنت موسیقیایی درباری را از قوام یافتن باز داشت، آمیختگی آن با فرهنگ عربی، مغولی، ترکی، هندی، و قفقازی به التقاط موسیقیایی انجامید. تداوم سنت شعر درباری ایرانی، تا پیش از سده‌ی دهم میلادی، قابل پی‌گیری است؛ اما این موضوع درباره‌ی سنت موسیقیایی درباری و خَلق و تداوم آن، توسط موسیقی‌دانان ایرانی، صادق نیست.

معرفی طرح لئون کری‌یر و جمشید سپهری برای تنب کوچک

به نظر می‌رسد ساخت‌وساز شهری ایران در جزایر سه‌گانه‌ی تنب کوچک و تنب بزرگ و ابوموسی می‌تواند از تنش‌ها بر سر این جزایر بکاهد. بر همین اساس، لئون کری‌یر، معمار و شهرساز اهل لوکزامبورگ، و جمشید سپهری، شهرساز ایرانی‌ـ امریکایی، تصمیم گرفتند که طرحی آزمایشی را پدید آورند و با آن نشان دهند که از نظر آنها شکل شهری جدید و در عین حال سنتی در تنب کوچک، کوچک‌ترین جزیره‌ی خلیج فارس، چه می‌‌تواند باشد.

دیدگاه‌های فمینیستی درباره‌ی فضاهای جنسیت‌زده در تاریخ هنر و معماری مدرن | برگزاری همایش: چرا زنان معمار بزرگی وجود نداشته‌اند؟

کنفرانس ما پیوندهای پیچیده‌ی بین جامعه، جنسیت و فضا را از دیدگاه کاملاً فمینیستی بررسی خواهد کرد. با این کار، تلاش می‌شود هم بر بهره‌وری زنان در تمامی ابعاد معماری و برنامه‌ریزی و هم بر گفتمان‌های تاریخی هنر در رابطه با درک جنسیتی و استفاده از فضا تأکید شود.

«مطالعات اسلامی چیست؟ رویکردهای اروپایی و آمریکای شمالی در حوزه‌ای پرچالش» | ویراست لیف استنبرگ و فیلیپ وود

مطالعه‌ی اسلام و مسلمین در اروپا و آمریکای شمالی در دهه‌های اخیر بسیار وسعت یافته و در حوزه‌هایی متمایز به بحث گذاشته شده است. در این مجموعه مقالات، گسترش حوزه‌ی مطالعات اسلامی و جایگاه آن در جامعه به‌دقت ارزیابی می‌شود. هر فصل، با مقاله‌هایی از انسان‌شناسان، مورخان، و دانشوران دین، شامل مطالب تازه‌ای است که مبتنی بر تجارب اخیر دانشوران به دست آمده و رویکردهای مطالعات اسلام را در گذشته و حال به بحث می‌گذارد.

«Design Matters» | معرفی پادکست

دبی میلمن، نویسنده، گرافیست، و تصویرساز ساخت این پادکست را از سال ۲۰۰۵م آغاز کرده و طی این سال‌ها با بسیاری از طراحان، درباره‌ی زندگی و کارشان، به گفتگو نشسته است. تعریف میلمن از طراح و طراحی دامنه‌ای گسترده‌ را در بر می‌گیرد؛ میزبان برنامه‌ی رادیویی او ممکن است نویسنده‌ی مجله‌ی نیویورک‌تایمز، کارگردان تئاتر برادوی، یا طراح گرافیست باشد.

مبانی نظری نقد معماری با رویکرد فرمالیسم ژرف | مهرداد قیومی بیدهندی، مونا بلوری بزاز

هدف این کتاب غنی کردنِ نظریِ مبحثِ فرمالیسم در معماری و فرارفتن از اندیشه‌های رایج و قالبی فرمالیستی و پیش نهادنِ رویکرد فرمالیسم ژرف در نقد اثر معماری است؛ رویکردی که از فرم معماری آغاز کند، اما در سطح آن فرونماند و در آن تعمق کند. برای این مقصود، از فرمالیسم روسی در نقد ادبی بهره می‌گیریم. سخن را از سابقه‌ی پرداختن به فرم در معماری آغاز می‌کنیم و به شناختن و معرفی اجمالی نقد فرمالیستی معماری برمی‌آییم.

یخچال‌های ایران | همینگ یورگنسن، ترجمه‌ی گلاره مرادی

یخچال‌ها در گذشته‌ای نه‌چندان‌دور در بسیاری از شهرها و روستاهای ایران بناهای شناخته‌شده‌ای بودند که یخ را در زمستان در آنها ذخیره می‌کردند تا از خنکای آن در تابستان بهره‎مند شوند. شاید حفظ آخرین نشانه‌ها از این عنصر معماری بومی دشوار باشد، اما همینگ یورگنسن نویسنده کتاب «یخچال‌های ایران»، با پیمودن بیش از بیست‌هزار کیلومتر در حاشیه‌ی بیابان‌های مرکزی ایران، کوشیده است به صورت مستند به ثبت آثار باقی‌مانده‌ی یخچال‌ها بپردازد.

فراخوان ارسال نوشتار برای آسمانه: معضلات آرشیوهای اسناد ایران

آسمانه در صدد پرداختن به پرونده‌ای است با عنوان «گنج و مار» درباره‌ی معضل دسترس به آرشیوهای مدارک نوشتاری و تصویری در ایران؛ آرشیوهای کاخ گلستان؛ کتابخانه، موزه، و مرکز اسناد جمهوری اسلامی ایران؛ کتابخانه و موزه‌ی مجلس شورای اسلامی؛ مرکز اسناد وزارت امور خارجه؛ مرکز اسناد نهاد ریاست جمهوری؛ موسسه‌ی مطالعات تاریخ معاصر ایران و مراکز مشابه.

گزیده‌ای از رمان ظرافت جوجه‌تیغی؛ گسیختگی و پیوستگی

وقتی ما دری را باز می‌کنیم، به فضا کیفیتی تنگ‌نظرانه می‌دهیم؛ به گسترش شکوفایی آن لطمه می‌زنیم و در آن شکافی نسنجیده با ابعادی نامتناسب پدید می‌آوریم. اگر خوب فکر کنیم، درک می‌کنیم که چیزی زشت‌تر از دری باز وجود ندارد. در اتاقی که چنین دری قرار دارد، نوعی گسیختگی چشم‌آزار، که یگانگی فضا را می‌شکند، پدید می‌آید. در اتاق مجاور هم، این در نابجا افسردگی، فاصله‌ای نامتناسب و احمقانه در منتهای فضای درون، که بهتر بود دیواری سراسری باشد، ایجاد می‌کند.

جلسه‌ی معارفه‌ی ایزاف ایران (شبکه‌ی ایرانی ریخت‌شناسی شهری)

ایزاف ایران شاخه‌ای از شبکه‌های منطقه‌ای سمینار جهانی شکل شهر است که در سال گذشته توسط ده نفر از پژوهشگران ایرانی تأسیس شده است و وظیفه‌ی خود را ترویج و گسترش مطالعات ریخت‌شناسی شهری می‌داند. ایزاف ایران در چهارشنبه ۲ خرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۸.۳۰ به وقت تهران، در جلسه‌ای عمومی میزبان ریاست سمینار جهانی فرم شهر، پروفسور ویتور الیویرا، و مدیر هماهنگی شبکه‌های منطقه‌ای ایزاف، پروفسور جوزپه استراپا خواهد بود. این جلسه با حضور همکاران بین‌المللی و داخلی حوزه‌ی مطالعات شکل شهر برگزار خواهد شد.

«اصفهان؛ تجربه‌ی معماری و شهر در آغاز عصر مدرن ایران» | فرشید امامی

شهر اصفهان، زیستگاهِ شهریِ سرزنده‌ای از دوران قرون وسطا و مقر سلطنتی سلسله‌ی صفویان، در قرن هفدهم میلادی در جایگاه کلان‌شهری عظیم ظاهر شد. در این کتاب، با بهره از منابع اصلی، فضاها و حس‌های این شهر پویا بازسازی می‌شود.

«مصدق ۱۲۹۹؛ روایتی تاریخی از والی‌گری محمد مصدق در ایالت فارس» | شیرین کریمی

مصدق ۱۲۹۹ روایتی تاریخی از دوران والی‌گری محمد مصدق در ایالت فارس است؛ از مهر ۱۲۹۹ تا اوایل فروردین ۱۳۰۰ خورشیدی. این روایتْ نوعی تاریخ‌نگاری است نه به شیوه‌ی متعارف، و نه به روش مرسوم و دانشگاهی. داده‌ها برگرفته از سندها، کتاب‌ها، مقاله‌ها، روزنامه‌ها، فیلم‌ها، عکس‌ها و صداهایی است که از تاریخ معاصر ایران بر جای مانده است، بدین‌معنی که در این متن هیچ کلمه‌ای برآمده از حدس و خیال نیست.

جستار چهارم از پنج جستار در باب نقش معماری و شهر در رمان یوسف‌آباد، خیابان سی‌وسوم، نوشته‌ی سینا دادخواه [۴]| نازنین عارف‌کیا

آخرین راوی رمان، دختری بیست‌­ساله به اسم نداست که نام او نیز مانند سه شخصیت دیگر، از بخش اول تا چهارم بارها تکرار شده و در تمام بخش‌­های دیگر حضور دارد. تجربه‌­ی ندا در مواجهه با شهر و بناها قدری متفاوت با بقیه­‌ی راویان است؛ چرا که مسیر زندگی او نیز تفاوت­‌های زیادی با باقی شخصیت­‌ها دارد. او که دوران نوجوانی خود را، مانند سامان، در شهرک اکباتان گذرانده، زمانی ناچار به کوچ همراه خانواده­‌اش شده و به بندرعباس می‌­رود.

سلسله نشست‌های نقد و بررسی کتاب: تأثیر هخامنشیان در دریای سیاه

زمان: شنبه، ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۰-۱۲ مکان: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سالن ادب

بررسی کارنامه‌ی تاریخ‌نگاری دکتر سهراب یزدانی

زمان: شنبه ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۷ مکان: خیابان ویلا، نبش خیابان ورشو، خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی

دست‌خط آدمی | گزیده‌ای از «وعده‌ی دیدار در تاریخ: شکل‌هایی از مواجهه با کتاب‌های دست چندم»، نوشته‌ی سیدفرزام حسینی

«دست‌خط آدمی، امضای او، برای من نشانی از حیات است، حیاتِ کتاب و لمس دستی از گذشته، که وقتی کتاب را ورق می‌زنم، یقین پیدا می‌کنم پیش از من دست‌کم یک نفر این کتاب را اگر نخوانده، حداقل تورق کرده، و این حیات فرضی اما حتماً حقیقی، ماشین تخیلم را به راه می‌اندازد. زمان را برش می‌زنم و مکان را می‌گردم در گذشته به دنبال کسی که این کتاب دستش بوده و هم‌زمان آینده را هم خیال می‌کنم که این کتاب در دستِ دیگری خواهد بود و آیا او هم به من فکر خواهد کرد؟

تور بازدید از نادیده‌های یک موزه در کتابخانه و موزه‌ی ملی ملک

این برنامه در چارچوب بازدید از تالارها و پشت صحنه‌ی موزه نگاهی به نادیده‌های موزه‌ای خواهد داشت که می‌کوشد نمایی نو پیش روی گردشگران بگذارد. کارگاه‌های مرمت و مستندنگاری، آزمایشگاه آثار و صحافی، بخش‌هایی از یک موزه به شمار می‌آیند که به شیوه‌ی معمول در برنامه‌ی بازدید گردشگران و بازدیدکنندگان موزه گنجانده نمی‌شوند. این بخش‌ها پشتوانه‌ی فنی و تکنیکی نگهداری و حفاظت اشیای تاریخی‌اند که یک موزه بدون آنها با مسئله‌ها و دشواری‌های گوناگون روبه‌رو خواهد شد.

ایران قاجاری بر قله‌ی تجددگرایی | برگزاری همایش سالانه‌ی «معنای ایران»

قرن نوزدهم شاهد تحکیم دولت قاجار و تغییر روابط با قدرت‌های اروپایی بود که با انقلاب‌های سیاسی، صنعتی و کشاورزی دگرگون شده بودند، از جمله از دست دادن مستعمرات آمریکای بریتانیا و ظهور یک قدرت مستقل در صحنه جهانی.

گزیده‌ای از نقاشی‌های آبرنگ جوزف دارسی از مناظر اطراف شیراز | معرفی اسناد تصویری

جوزف دارسی (۱۷۸۰-۱۸۴۸) سرگرد توپ‌خانه‌ی سلطنتی بریتانیا بود که در سال ۱۸۱۱م همراه با سر گور اوزلی به ایران آمد. دارسی و همراهانش، پیش از رسیدن به مقرشان در تبریز، سه ماه در شیراز ماندند و در این مدت، او مشغول گردآوری اطلاعات جغرافیایی و بررسی مکان‌های محلی شد.

وبینار پنجم از سلسله وبینارهای تخصصی معماری منظر: منظر رودخانه

سخنران: فرشاد بهرامی پژوهشگر دکتری معماری منظر، دانشگاه ملبورن

برگزاری دومین همایش ملی بازاندیشی در چشم‌اندازهای بوم‌های بیابانی، چالش‌ها و فرصت‌های کالبدی، انسانی و اقلیمی

با توجه به اینکه چالش‌های مرتبط با زمین، آب، هوا و انسان در این منطقه به سرعت در حال افزایش است، همایش حاضر سعی دارد تا در تداوم نگاه اولین همایش که در سال ۱۳۹۰ در دانشکده‌ی هنر، معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد برگزار گردید، فضایی برای بازخوانی تجارب، دیدگاه‌ها و ایده‌هایی داشته باشد، که در تلاش برای بالابردن کیفیت زیست‌پذیری، پایداری، تاب‌آوری و ارج نهادن به ارزش‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و طبیعی در این حوزه‌ی سرزمینی است.

«گزارش‌ها، پلان‌ها و نقشه‌های طرح مجموعه شهستان پهلوی» | معرفی سند

این سند دربردارنده‌ی گزارش مطبوعاتیِ انگلیسی زبانی از روز آغاز این پروژه، و همچنین گزارشی از شرکت لولین دیویس (Llewelyn-Davies) است که پروژه و اجزائش را با نقشه و تصاویری کمتردیده‌شده به زبان انگلیسی و فارسی معرفی می‌کند و می‌تواند جزئیاتی از برنامه‌ریزی‌ها و طرح مجموعه را به مطالعات پیشین بیفزاید. متن پیش‌رو نتیجه‌ی بررسی و دسته‌بندی مکتوبات فارسی و ترجمه‌ی مکتوبات انگلیسی موجود در این سند است.

ایران و چین: میراث مشترک و مناسبات جدید | فراخوان ارسال مقاله برای همایش

تاریخ برگزاری همایش: ۲۷ و ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۴ | ۶ و ۷ مهر ۱۴۰۳

صناعات و حکمت الهی در کتاب مقدس عبری [۱] | سمیه جلالیان

یکی از موضوعاتی که در مطالعه‌ی هنر و صناعت در کتاب مقدس جلب توجه می‌کند ارتباط هنر و حکمت الهی است. حکمت یکی از اسما و صفات یهوه (YHWH / خدای بنی اسرائیل) است. در کتاب مقدس او منبع حکمت معرفی شده است. در کتاب امثال آمده است: «زیرا یهوه حکمت عطا می‌کند، و از دهان او علم و خرد برون می‌گردد.» خردمندی یوسف، حکمت یوشع(Joshu) و سلیمان نیز موهبتی الهی بوده است. علاوه بر این، تورات در نظر برخی عرفای قباله (Kabbalah) کتاب حکمت الهی است. راز زندگی خداوند در تورات است و نظم آن اساس نظم جهان است.

جستار پنجم (پایانی) از پنج جستار در باب نقش معماری و شهر در رمان یوسف‌آباد، خیابان سی‌وسوم، نوشته‌ی سینا دادخواه [۵] | نازنین عارف‌کیا

در چهار جستار پیشین، به بررسی تصویر شهر در داستان یوسف‌آباد، خیابان سی‌وسوم نوشته‌ی سینا دادخواه پرداختیم. نویسنده در این متن با بهره‌گیری از نشانه‌های تصویری مشترکی میان خود و خوانندگان اثر، روایت چهار شخصیت را در شهر تهران ارائه می‌دهد. می‌توان چنین تعبیر نمود که در این روایت‌ها، هویت تهران در محدوده‌ی ادراک بصری و نیز تجربه‌ی زیسته‌ی ساکنان خود شکل گرفته و با وارد نمودن خواننده به فضاهای شهری و معماری، برای آنها تصویر می‌شود. تهرانِ سامان ـ

«تاریخ معماریانه (آرکیتکچرال هیستری)؛ گزیده مقالات مربوط به معماری و دیوان‌سالاری» | معرفی نشریه‌

معماری و دیوان‌سالاری: ناگسستنی و ناسازگار؟ این دو حوزه اغلب در تضاد با هم دیده شده است؛ پسین نیروی خلاقه‌ی پیشین را سرکوب می‌کند؛ با این حال، آیا ممکن است هیچ هم‌پوشانی و اشتراکی میانشان نباشد یا گاه‌گداری در فرآیندشان هم‌زمانی‌ای رخ ندهد؟

جستار چهارم از پنج جستار در باب نقش معماری و شهر در رمان یوسف‌آباد، خیابان سی‌وسوم، نوشته‌ی سینا دادخواه [۴] | نازنین عارف‌کیا

آخرین راوی رمان، دختری بیست‌­ساله به اسم نداست که نام او نیز مانند سه شخصیت دیگر، از بخش اول تا چهارم بارها تکرار شده و در تمام بخش‌­های دیگر حضور دارد. تجربه‌­ی ندا در مواجهه با شهر و بناها قدری متفاوت با بقیه­‌ی راویان است؛ چرا که مسیر زندگی او نیز تفاوت­‌های زیادی با باقی شخصیت­‌ها دارد. او که دوران نوجوانی خود را، مانند سامان، در شهرک اکباتان گذرانده، زمانی ناچار به کوچ همراه خانواده­‌اش شده و به بندرعباس می‌­رود.

احیای «شهر اسلامی» در قرون ۲۰ و ۲۱ | میزگرد

«شهر اسلامی» به‌عنوان یک مفهوم و موضوع تاریخی مبهم از قرن نوزدهم در تخیل اروپایی ابداع شده است. با این حال، نقد شرق‌شناسی این انتظار را که تجدید حیات عقاید و سیاست‌های اسلامی آغازگر مرحله جدیدی از شهرسازی اسلامی باشد، به‌ویژه در حکومت‌های دین‌سالاری مسلمان مانند ایران و همچنین ترکیه و خلیج‌فارس، فرونشانده است.

نظم بصری تفرجگاه؛ چهارباغ اصفهان صفوی و تجربه‌های حسی‌اش | برگزاری رویداد

فرشید امامی بر اساس کتاب اخیر خود با عنوان اصفهان: معماری و تجربه شهری در ایران اولیه (انتشارات دانشگاه ایالتی پن، 2024) که به تازگی منتشر شده است، شرح تازه ای از معماری، چشم انداز حسی و ساختار بصری چهارباغ ارائه خواهد کرد. گردشگاهی به طول یک کیلومتر و پر درخت که به عنوان محل اصلی برگزاری مراسم گذران اوقات فراغت شهری و مراسم دسته روی در اصفهان، پایتخت جهان وطن امپراتوری صفویه در اوایل ایران مدرن بود.

«تأملی بر اسطوره‌ی شیخ بهایی در معماری» | جعفر طاهری

اندیشه‌ی اسطوره‌ای بهاء‌الدین عاملی (شیخ بهایی)، بیش از چهار سده حاکم بر قلمروهای گوناگون علوم و فنون، بویژه معماری بوده است. مقاله‌ی حاضر تأملی تاریخی در آثار و لایه‌های پنهان زندگی شیخ بهایی و ارتباط او با قلمرو معماری است؛ و تلاش می‌کند با استناد به مدارک تاریخی اندیشه‌ی دیرپای توانایی و حضور برجسته‌ی شیخ در قلمرو معماری را مورد تحلیل قرار دهد.

روش‌های بهره‌برداری از محصولات لیزراسکن در فرآیند مستندنگاری بناهای تاریخی | برگزاری نشست

مروری بر تجربه‌ی مستندنگاری و محصولات لیزراسکن در پروژه‌ی خانه‌ی اتحادیه تهران

گزیده‌ی متن؛ به مناسبت روز سعدی

صبح به اتفاق یاران به زیارت آرامگاه حافظ و از آن پس به ساختمان مقبره‌ی سعدی شتافتیم. نخست در مدخل اللّه‌اکبر طاق دروازه‌ی قرآن را تماشا کردیم. [...] بر نیّت خیر بانی و مشوق دعای خیر کردیم و روحاً مسرور و محظوظ شدیم. ساختمان سعدیه را معاینه کردیم. [...] ساختمان پیشرفت بسیار کرده و فقط سقف گنبد بزرگ باقی مانده و الّا سفت‌کاری به‌کلی پایان‌ یافته و بسیار مجلل و زیبا شده است.

گزیده‌ی متن؛ به مناسبت روز سعدی

هم‌خون بودن و خون ملی یعنی چه؟ کسی چه خبر دارد که در عروقش چه خونی جریان دارد؟ این همه ادوار که بر ما گذشته، این همه حوادث چگونه به ما مجال می‌دهد که اجداد خود را بشناسیم و بدانیم که به که می‌رسیم؟ [...] پس ملاحظه‌ی نژاد اساس وحدت ملیت نمی‌شود. [...] بودن تحت لوای یک سلطنت واضح است که اساس وحدت ملیّت نیست؛ چنان‌که اهل هندوستان و انگلستان تحت‌ لوای یک سلطنت هستند؛ ولی از یک ملّت نیستند.

«زنان و صنعت ساختمان در بریتانیا و ایرلند عصر جرجی» | کانر لوسی

با اینکه نقش زنان، در جایگاه طراحان و/یا بانیان معماری، در سده‌ی هجدهم میلادیِ بریتانیا و ایرلند بیش از پیش شناخته شده، نقش آنها در ساخت معماری مناقشه برانگیز باقی مانده است. این موضوع، در این مقاله، با بیرون کشیدن بسیاری از منابع درجه‌ی دوم و همچنین اسناد اصناف و دیگر منابع اولیه در لندن و دوبلین، روشن می‌شود.

جنسیت و معماری در جهان اسلام: محدودیت‌ها، کنش‌ها و واکنش‌ها | فراخوان ارسال مقاله برای «نشریه‌ی معماری اسلامی»

فضاهای واقعی و خیالی ذاتاً بر اساس شیوه‌های زندگی غیرعادی و مردسالارانه‌ی جنسیت‌بندی می‌شوند و در نتیجه بر نحوه‌ی دسترسی، استفاده و تجربه‌ی بناها و شهرها تأثیر می‌گذارند. علاوه بر این، شیوه‌های فضایی مرتبط با چنین سیستم‌های دوتایی و جنسیتی بر ایده‌های طراحی تأثیر می‌گذارند و محیط ساخته شده را شکل می‌دهند.

باغ‌خوانی؛ «باغ مرا می‌خواند» | بیستمین نشست انجمن علمی معماری منظر با همکاری شرکت متن آویس

زمان: چهارشنبه، ۲۹ فروردین‌ماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۰ مکان: دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده‌ی معماری و شهرسازی، تالار شهید دلبری

بلایا و مخاصمات از دید منشور ونیز | گرامیداشت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی

منشور ونیز ۱۹۶۴؛ مفاهیم و پیوندها، و مسئله‌ی تعارضات: دکتر محمدرضا رحیم‌زاده، مهندس صدیقه دلیلی دیدار مطالعه‌ی تطبیقی نسخه‌های فرانسوی و انگلیسی منشور ونیز: دکتر مهناز اشرفی

آیین نکوداشت اندیشمند فرزانه دکتر حکمت‌اله ملاصالحی

زمان: سه‌شنبه، ۴ اردیبهشت ۱۴۰۳، ساعت ۱۷ مکان: خانه‌ی اندیشمندان علوم انسانی، سالن فردوسی

ایدهٔ پادشاه عادل در هنر و فرهنگ مادی جهان ایرانی | برگزاری نشست گروه پژوهشی مطالعات تاریخ هنر غبار با همکاری مناظر

سخنرانی ها به دو زبان فارسی و انگلیسی است (مترجم همزمان برای بخش پرسش و پاسخ ) امکان شرکت در نشست ها به صورت حضوری و آنلاین وجود دارد. سخنرانان مقیم ایران به صورت حضوری و سخنرانان خارج از ایران به صورت آنلاین در برنامه حضور خواهند داشت.

خیال باغ لیلی و مجنون: طرح‌پردازی‌ ناسوتی در نگاره‌های نسخه‌ی خمسه‌ی نظامی در کتابخانه‌ی بودلین | از مجموعه سخنرانی‌های مجازی تاریخ هنر اسلامی (VIAHSS)

سخنران: دکتر مهرو موسوی زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳

دو پاره از اسناد تعمیرات آرامگاه شیخ فریدالدین عطار نیشابوری | معرفی اسناد

فعالیت «انجمن حفظ آثار باستانی و ملی نیشابور» (شناسه ۲۲۴۶۹۲۲- کتابخانه ملی ایران) انجمن حفظ آثار باستانی و ملی نیشابور در بهمن ۱۳۲۹ به منظور «احیای آثار بزرگان نامی نیشابور» و «ساختن آرامگاه و بقاع شایسته و آبرومند جهت ایشان» و «تجلیل نام آنها به‌وسیله‌ی نشر مصنفات و مؤلفات آنان» و «جلب مساعدت مادی و معنوی علاقمندان» تأسیس شد. تا سال ۱۳۳۲ انجمن مذکور با همکاری انجمن آثار ملی، اداره‌ی حفاظت آثار تاریخی، اداره‌ی اوقاف و استانداری خراسان، وجوهی را برای تجدید بنای آرامگاه عطّار گردآوری کردند.

دیجیتال‌سازی آرشیو تصویری عادل فرهنگی از آثار تاریخی ایران | از مجموعه سخنرانی‌های مجازی تاریخ هنر اسلامی (VIAHSS)

سخنران: دکتر هاله حاج‌یاسینی زمان: جمعه ۳۱ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۹:۳۰

جستار سوم از پنج جستار در باب نقش معماری و شهر در رمان یوسف‌آباد، خیابان سی‌وسوم، نوشته‌ی سینا دادخواه [۳]| نازنین عارف‌کیا

روایت سوم رمان، با توصیف‌های دقیق حامد نجات پیش می‌رود؛ عکاس چهل‌ساله‌ای که سال‌ها دور از وطن و در نیویورک زندگی کرده و حالا به تهران بازگشته و به تدریس زبان و برگزاری نمایشگاه‌های عکاسی مشغول است. نگاه حامد به شهر، دقیق‌تر از نگاه سه راوی دیگر داستان است. او نه تنها خیابان‌ها و بناهای جداره‌ی آنها را به دقت می‌بیند و توصیف می‌کند، بلکه با ورود به فضاهای داخلی نیز از مهارت تصویرسازی و قاب‌بندی خود استفاده کرده و شمایل فضایی که در آن قرار گرفته را با بیش‌ترین جزئیات به خواننده منتقل می‌کند.

برگزاری سخنرانی به یاد محمدابراهیم باستانی پاریزی

زمان: پنج‌شنبه، ۳۰ فروردین | ساعت ۱۶ مکان: خیابان ولی‌عصر، سه‌راه زعفرانیه، خیابان عارف‌نسب‌، شماره‌‌ی ۱۲، باغ موقوفات دکتر محمود افشار

فیلمی از زندگی فرصت‌الدوله شیرازی: شاعر، نقاش، موسیقیدان، و باستان‌شناس عهد قاجار | نشست نمایش و نقد فیلم‌های میراث فرهنگی: آثـار عـجـــم

با حضور دکتر ناصر نوروززاده چگینی و پژمان مظاهری‌پور

مسیرهای حرفه‌‌ای جایگزین برای دانش‌آموختگان دکتری تاریخ هنر اسلامی | برگزاری کارگاه مجازی

میزبان: انجمن مورخان هنر اسلامی زمان: ۱۷ آوریل ۲۰۲۴| ۲۹ فروردین ۱۴۰۳

مسجد در شهر ایرانی؛ به خاطر مجادله‌ی اخیر بر سر جای مسجد | حمیدرضا خوئی

مسجد ایرانی -به‌جز دوران اخیر- در میان زندگی شهری نشسته بود. در ایرانْ مسجدْ چون کوشکِ میان باغْ برپا نمی‌شد و چهره‌ی بنایی منفرد در میان فضای باز شهری و برون شهریْ به خود نمی‌گرفت. مطلب منحصر به ایران نبود. در شهرهای مسلمین جهان هم این رویه کم و بیش ساری بود- منتها در ایران عمومیت داشت و معمولاً قاعده‌ی قطعی بود.

جستار دوم از پنج جستار در باب نقش معماری و شهر در رمان یوسف‌آباد، خیابان سی‌وسوم، نوشته‌ی سینا دادخواه [۲] | نازنین عارف‌کیا

لیلا جاهد، چهل‌ساله، زنی ساکن تهران است که سال‌های پیش و پس از انقلاب را تجربه نموده و خاطرات متفاوتی از این دو دوره دارد. نویسنده با بسط دادن مدت زمان زیستِ لیلا در دو دوره‌ی تاریخی، تلاش در خلق تفاوت‌هایی در شخصیت او دارد که وقایع بخش دوم رمان نیز در راستای همین تغییرات است. لیلا در مقام راوی این بخش، از مکان‌های متفاوتی در شهر تهران یاد می‌کند؛ مکان‌هایی که بستر اتفاقات متفاوت و حتی متضادی نیز هستند.

جایگاه دانش‌پژوهی در هنر معاصر و مدرن متأخر ایران | نشست مجازی

در سال‌های اخیر، شاهد جهش مساعدی در انتشار کتاب‌هایی بوده‌ایم که به کاوش در جنبه‌های مختلف هنر مدرن و معاصر ایران اختصاص دارد. این انتشارات کمک قابل‌توجهی به درک ما از فرهنگ هنری ایران کرده و جلوه‌های متنوع و پیچیدگی‌های بغرنج آن را ، که زیربنای آن است، روشن کرده است.

سکونت در جهان‌شهر: محله‌های شهری و نفوس مدنی در اصفهان صفوی | از مجموعه سخنرانی‌های مجازی تاریخ هنر اسلامی (VIAHSS)

سخنران: دکتر فرشید امامی زمان: جمعه ۱۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۹:۳۰

درختان بی‌پناه/ لبخند رهگذران | رضا هادی‌نژاد

ردیف درخت‌هایش شبیه پارک‌های امروزی نیست. حتی درختانش هم آن چنار‌های همیشگی تهران نیستند. درخت‌های قطور، شیب‌های تند و مسیر‌های منحنیِ بین این درخت‌ها حال و هوای دیگری به اینجا داده است. اینجا پارک مهجور اما باوقار قیطریه است. پارک قیطریه و تاریخش چند روزی است که بر سر زبان‌ها افتاده. این پارک در خاطره‌های بسیاری حضور دارد. درست یا نادرست، بسیاری این‌جا را به‌عنوان محل اقامت «امیر‌کبیر» می‌شناسند. بسیاری هم این‌جا را با تپه‌ی باستانی و گور‌های چند هزارساله‌اش می‌شناسند.

غول چراغ نفت و بلعیدن سرزمین خوزستان | امین مقصودی

روز ۲۹ اسفند در تقویم زمانی است که برای ایرانیان بسیار خوشایند است. از یک طرف نزدیک شدن به آغاز سال نو و از طرف دیگر سالگرد ملی شدن نفت و خارج شدن این ثروت ملی از چنگ استعمار بیگانه، این روز را بسیار ویژه نموده است. در چنین روزی در سال ۱۳۲۹ و بعد از مجادله‌های فراوان بین مصدق نخست وزیر وقت و مدیران شرکت نفت پارس-انگلیس، نفت و صنایع وابسته به آن ملی شدند و ایرانیان قادر شدند که کنترل و مدیریت این صنعت سودآور و بزرگ را در دست گیرند.

مشهد در آینه‌ی سیاحان اروپایی | پاتریک رینگنبرگ

پاتریک رینگنبرگ، در کتاب مشهد در آینه‌ی سیاحان اروپایی، بن‌مایه‌های تاریخ مشهد و روایات مسافرانی را که از آن بازدید کرده‌اند در اختیارتان قرار می‌دهد و به شما یاری می‌رساند تا با سیر تحولات تاریخی این شهر آشنا شوید.

فراخوان شرکت در مسابقه‌ی فرهنگ طبیعت ۲۰۲۴

پروژه‌های فرهنگ ـ طبیعت ارتباط متقابل میراث فرهنگی و طبیعی را به‌رسمیت می‌شناسند و شیوه‌های حمایت از فرهنگ و طبیعت با رویکردی جامع همراه با جوامع محلی را بازاندیشی می‌کنند. پروژه‌های فرهنگ ـ طبیعت با حمایت و مدیریت منسجم و توسعه‌ی پایدار در مکان‌های میراثی، در مقابل معضلات تغییر اقلیم، آلودگی، و شهری‌سازی شتابان تاب‌آوری ایجاد می‌کنند.

کتاب‌آرایی یهود در میان اسلام و مسیحیت؛ تزیین کتاب‌های مقدس عبری در اسپانیای قرون‌ وسطا | کاترین کگمن اپل

کاترین کگمن اپل استاد دانشگاه مطالعات یهود در دانشگاه مانستر در آلمان است و کتاب‌های متعددی درباره‌ی هنر و فرهنگ یهودیان قرون وسطا، به‌خصوص نسخه‌های خطی مصور، نوشته است. نویسنده در این کتاب سعی دارد تا تداوم نقوش در کتاب‌آرایی یهود و منابع الهام هنرمندان یهودی را، در قرون وسطا، بررسی کند. همچنین، تلاش کرده تا تاریخ کتب مقدس مصور یهودیان اسپانیا را گردآوری کند. از این رو، در این کتاب مشخصات مکاتب مختلف هنری بین قرون ۱۳ تا ۱۵م در شبه جزیره‌ی ایبِریا (واقع در جنوب غربی اروپا) را بیان می‌کند.

معماری بنفش؛ طراحی در عصر پیوستار مجاز-عینیت | جیمز کرستس، ابراهیم پوستینچی و وحید وحدت

کتاب معماری بنفش ویراسته‌ی گزیده‌ای از مجموعه مقالات و پروژه‌هایی است که در آنها کیفیت رنگ بنفش، در جایگاه کیفیتی مستقل از دوگانه‌های مفروض، همچون مجازی/عینی، مادی/غیرمادی، به‌واسطه/بی‌واسطه بررسی شده است. بنفش، به این ترتیب، به مثابه‌ی چهارچوبی مفهومی، برای بررسی تأثیرات میانجی‌های فن‌آورانه در بسط سناریوهای محتمل فضایی، از طریق داستان‌سرایی، به کار رفته است.

کارگاه بین‌المللی دوره‌ی مهارت‌پروری بازیابی پس از فاجعه‌ی میراث فرهنگی | فراخوان ثبت نام

جوامع بسیاری از تخریب میراث فرهنگی خود آسیب دیده‌اند، بنابراین تأثیر نامطلوب مخاصمات و بلایا بر میراث فرهنگی بدیهی است. با توجه به نیاز آنی برای اقدام در این زمینه، ایکروم و بنیاد اقتصاد میراث سانتاگاتا با حمایت سخاوتمندانه‌ی بنیاد الف با همسو ساختن مأموریت خود برای حمایت و مرمت میراث فرهنگی ــ به‌ویژه در مناطق تحت اثر مخاصمه و بلاهای طبیعی ــ به این نیاز پاسخ داده‌اند.

معماری سلجوقی در ایران: مسجد جامع ارومیه | علیرضا انیسی

علیرضا انیسی در این تحقیق به جزئیات مسجد جامع ارومیه، کهن‌ترین مسجد به‌جای‌مانده در آذربایجان غربی، پرداخته است. این بنا، که شاهدی است بر گسترش و تکثیر مسجد‌های گنبد‌دار سلجوقی بیرون از حوزه‌ی مرکزی ایران، با محراب نفیس ایلخانی متعلق به قرن هفتم/سیزدهم زینت یافته. در این تحقیق، اطلاعاتی به‌منظور تشخیص ویژگی‌های اصلی سازه گردآوری شده است.

معرفی هزارتو؛ نشریه‌ی کانون معماران معاصر

در جای‌جای جهان، افراد زیادی در حوزه‌ی معماری نظریه‌پردازی می‌کنند، اما میدان پویای جهانی نظریِ‌ معماری در نوشته‌های فارسی ناشناس و گنگ و دور مانده است. هزارتو قصد دارد در هر شماره به سراغ یکی از این مفاهیمی برود که موضوع بحث نظریه‌پردازان، اندیشمندان، و پژوهشگران حوزه‌ی معماری بوده است. این کار واجب است، نه برای آن که پرزانته‌ی پروژه‌ای را زینت ببخشد یا چند ایسم و اسم غریبه‌ی دیگر به فهمِ معوج ما از نظریه‌ی معماری بیفزاید.

مقرنس | نشریۀ تازه

مجله‌ی مقرنس، در شماره‌ی مربوط به چهلمین سالگرد انتشارش، با مقدمه‌ای از گل‌رو نجیب‌اوغلو آغاز می‌شود. در این مقدمه، نجیب‌اوغلو به سیرِ تاریخیِ انتشار این مجله‌ی پیشرو و خواهرخوانده‌ی آن، مقرنس ساپلمنتس (الحاقیه‌ی آن)، بر بستر پژوهشی‌ای می‌پردازد که طی این سال‌ها و به ویژه در دهه‌ی اخیر همواره در تغییر بوده است.

««خانه‌ی شاه خانه‌ی مردم شد»؛ روایت کردن تاریخِ ایرانِ مدرن در موزه‌ی سلسله‌ی پهلوی» | مرضیه بازیار و رابرت استیل

در این مقاله، موزه‌ی سلسله‌ی پهلوی، که در سال ۱۹۷۶م و در طی جشن پنجاه سالگی حکومت پهلوی تأسیس شد، بررسی می‌شود. موزه در درون کاخ مرمر، سکونت‌گاه قبلی شاه در مرکز شهر، ساخته شد و بنا بود تا به یاد پیروزی‌های خاندان پهلوی برپا شود و نسخه‌ی رسمیِ حکومت پهلوی را از تاریخ ایران مدرن عرضه کند.

حیات تازه‌ی ایران: ظهور ساسانیان | معرفی پادکست

ساسانیان یکی از ترسناک‌ترین دشمنان رومیان شناخته می‌شوند. این سلسله در قرن سوم میلادی و زیر نظر یکی از اشراف ایرانی به نام اردشیر تأسیس شد. این سلسله به امپراتوری قدرتمندی تبدیل شد که اشکانیان را به زیر کشید و تا قرون وسطای آغازین باقی ماند. اما این دودمان چگونه ایران را احیاء و آن را به وزنه‌ی سنگینی در بین‌النهرین تبدیل کرد؟

اسناد تصویری عادل فرهنگی | گشایش آرشیو برخط

آرشیو برخط «اسناد تصویری عادل فرهنگی»، حاوی حدود ۶۴۰۰ قطعه عکس از آثار معماری ایران، به اهتمام نوروزگان (پایگاه فرهنگ سرزمین نوروز) در اختیار عموم قرار گرفت.

تبادل فرهنگی در مقابل حاشیه‌نشینی: پروژه‌ای برای خانه‌ی فرهنگ اسلامی در جنوئا، ایتالیا | نیکلا دلّدونّه

به حاشیه رانده شدن اجتماعی، در مقیاس شهری، احتمالاً ناشی از ترسی عمیق در میان طبقات اجتماعی‌ است که هویتشان، به سبب تضادهای فرهنگی، ناگزیر سست شده یا از دست رفته است. موضوع این مقاله طراحی پروژه‌هایی که در آنها سنت‌های فرهنگی متمایز هم‌نشین می‌شود و تبادل دانش و آموزش را تسهیل می‌کند؛ اینکه طراحی‌هایی از این دست چگونه موجب استحکام هویت می‌شود و زمینه‌ای را برای پذیرش متقابل تفاوت‌ها فراهم می‌کند.

سیاست‌های فرهنگی هنر در ایران؛ مدرنیسم، نمایشگاه‌ها، و تولید هنری | کاترین ناهیدی

هنر مدرن ایرانی نمایان‌گر حوزه‌هایی متنوع از تولیدات فرهنگی‌ است که عمیقاً با پرسش‌هایی از مدرنیته و مدرنیزاسیون، به نحوی که در ایران به کار بسته شد، درگیر است. در این کتاب، چگونگی انعکاس گفتمان غرب‌زدگی بر تولید هنری و نقد هنر بررسی می‌شود؛ گفتمانی که بنیادی‌ترین نقد بر نحوه‌ی اقتباس از مدرنیته‌ی غربی در ایران است و سرانجام بستری شد برای پروردن مفهوم ضداستعماری مدرنیته‌ی هنری ایرانی، که هنرمندان و ناقدان آن را به مثابه‌ی دیگری‌ِ شاخصی، در برابر مدرنیته‌ی استعماری غربی، مجسم کرده بودند.

برهه‌‌ی اشاعه: دگرگونی مفاهیم معماری در نشریات معماری ایران (۱۹۶۷-۱۹۴۱م) | زهرا میرزایی، زهرا اهری

بین سال‌های ۱۹۴۱ تا ۱۹۶۷م، معماری مدرن در ایران از پدیده‌ای منحصر به طبقه‌ی بالای جامعه و متمرکز بر بناهای یادمانی و ساختمان‌های دولتی به کالایی عمومی تبدیل شد. سه نشریه‌ی معماری در بازه‌ی زمانی مذکور، آرشیتکت و بانک ساختمانی و معماری نوین، از جمله‌ی موثرترین ابزارهای اشاعه‌ی اندیشه‌های معماری مدرن در ایرانِ آن عصر بود.

شب محمدرضا اصلانی | هفتصد و سی و دومین شب از سلسله‌شب‌های مجله‌ی بخارا با همکاری نشر خوب، به پاس بزرگداشت فعالیت فرهنگی محمدرضا اصلانی

محمدرضا اصلانی (متولد ۱۷ آذر سال ۱۳۲۲ در رشت) شاعر، کارگردان، فیلسوف، هنرپژوه و فارغ‌التحصیل رشته‌ی نقاشی از دانشگاه هنرهای تزئینی (دانشگاه هنر فعلی) است. جامعه‌ی هنری ایران در ابتدا محمدرضا اصلانی را با اشعارش شناخت. او از شاعران فعال و مطرح موج نویی دهه‌ی چهل بود که اشعارش امیدی در میان هواداران شعر مدرن برانگیخته بود.

طرح راهبردی-ساختاری (جامع) تهران: استفاده‌ی مبهم از یک مفهوم | برگزاری نشست مجازی

میزبان: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران مهمان: دکتر زهرا اهری (دانشیار مرکز مستندنگاری، مطالعات معماری و مرمت، دانشکده‌ی معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی)

باغ تابستانی سفارت روسیه؛ چرایی و چگونگی برپایی در زرگنده | جلسه‌ی دفاع از پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد رضا هادی‌نژاد

روس‌ها از زمان سلطنت محمد‌شاه اختیار باغ زرگنده و آبادی پیرامونی را به دست آوردند. در اختیار گرفتن باغ و آبادی زرگنده، روس‌ها را به بازیگر مهمی در این منطقه تبدیل کرد. در حالی‌ که این آبادی در موقعیتی با محدودیت‌های منطقه‌ای و مصائبی گوناگون قرار داشت، سابقه‌ی سکونت روس‌ها در این جا به ۲۰۰ سال می‌رسد. سکونتگاه روس‌ها در طی این سال‌ها دوره‌های مختلفی را تجربه کرده است. هدف اصلی تحقیق، بررسی چرایی و چگونگی سکونت روس‌ها در زرگنده است.

فرجام شوم (به‌مناسبت سالگرد حمله به سفارت روسیه و قتل گریبایدوف) | بهنام ابوترابیان

خبر آشوب که به ارگ رسید فتحعلی شاه دستوراتی برای سرکوب اغتشاش صادر کرد. میرزا محمدعلی خان همراه با شماری از نوکرانش همزمان با حمله‌ به میرزا یعقوب در صحنه حاضر شده بود. کوشش‌های او بی‌اثر بود. نسقچی‌باشی و تعداد زیادی از صاحب منصبان دربار پی در پی اعزام شدند تا اغتشاش را بخوابانند اما زورشان به جمعیت نمی‌رسید.

معرفی پایگاه جاینامهٔ باستان‌شناسی ایران | نازنین عارف‌کیا

پایگاه فرهنگ جغرافیایی (جاینامهٔ) باستان شناسی ایران، مکان‌های باستان‌شناسی ایران را روی نقشه‌ای تعاملی نشان می‌دهد. در مدخل‌های این فرهنگ، با تصاویر و منابع، برداشت‌هایی جامع و به‌روزشده از محوطه‌های باستان‌شناسی عرضه شده است.

تأثیر ادبیات داستانی بر پرورش تخیل طراح | جلسۀ دفاع از رسالۀ دکتری معماری، علی طباطبایی

استفاده از ادبیات داستانی به عنوان مرجع کسب معرفت معماری و ایجاد بستری از طریق آن برای تمرین و آموزش طراحان، در نزدیک به دو دهه‌ٔ اخیر مورد توجه محققان بسیاری قرار گرفته است. این مجموعه پژوهش‌ها از زوایا و با رویکردهای مختلفی به این حوزه نظر کرده‌اند و هر یک با تمرکز بر وجهی از نسبت ادبیات داستانی و معماری و دانش‌ها و مهارت‌های مربوط به آن، بخشی از این داد و ستد میان این حوزه‌ٔ غنی معرفت بشری و فعل طراحی معماری را وضوح بیشتری بخشیده‌اند.

ناهمخوانی مدرنیته‌ی شهری و حاشیه‌نشینی: شکل‌گیری آبادان زیر نظر شرکت نفت ایران و انگلیس | لیلا صبوری

اکتشاف نفت در مسجدسلیمان، در سال ۱۹۰۸م، در شکل‌گیری شرکت نفت بریتانیاییِ ایران و انگلیس و نیز احداث پالایشگاهی بزرگ در جنوب غربی آبادان نقش داشت. این موضوع همچنین به توسعه‌ی شهری و صنعتیِ حیرت‌آور منطقه منجر شد. آبادان در بازه‌ی زمانی پنجاه ساله‌ای پس از اکتشاف نفت، از یک روستای قبیله‌ای کوچک به یکی از شهرهای صنعتی مدرن ایران تبدیل شد. در این تحقیق، تغییرات پرشتاب مدرن آبادان، تحت نظارت و مدیریت شرکت نفت ایران و انگلیس، و نحوه‌ی اثرگذاری آن بر تجربه‌ی زندگی روزمره‌ی مردم بومی بررسی می‌شود.

نقاشی عثمانی و تأثیر کتاب‌آرایی ایرانی بر آن | فرزانه فرخ‌فر

کتاب حاضر، برآیندِ پژوهشی است که با کنکاش‌های علمی در فرهنگ و هنر عثمانی شکل گرفته است. هسته‌ٔ آغازین نگارش آن، از طرح یک پرسش و کنجکاوی در خصوص شناسایی میزان تأثیرگذاری فرهنگ و هنر ایران بر آسیای‌ صغیر آغاز و منجر به مطالعه‌ای گسترده در هنر این منطقه شد.

کاسموفیلیا یا عشق به تزیین | الهام پورافضل

شیلا بلر و جاناتان بلوم واژۀ «کاسموفیلیا» یا «عشق به تزیین» را درحاشیۀ نمایشِ آثار هنر اسلامی مجموعه دیوید کپنهاگ در موزۀ هنر مک‌مولن بوستون و موزۀ اسمارت دانشگاه شیکاگو (2006)، به‌منظور معرفی و توصیف آثار مجموعه دیوید مطرح کرده‌اند. کاتالوگ و مقالات این نمایشگاه، تحت عنوان کاسموفیلیا: هنر اسلامی از مجموعه دیوید زیر نظر بلر و بلوم منتشر شد.

داستان‌های شهری و فضاهای رم: پیر پائولو پازولینی و شهر | گرگوری اسمیت

این کتاب با تمرکز بر آثار پازولینی، حومۀ رم و اهمیت نگرش پازولینی در هویت‌سازی حومه و شناخت آن را بررسی می‌کند و با مطالعۀ جامعۀ معاصر ایتالیا، در پی آشنایی با مسئلۀ محرومیت اجتماعیِ جوامع حومه‌نشین است.

تاریخ‌نگاشت ایرانی در امپراتوری‌ها | سخنرانی مجازی

این ارائه برخی از ویژگی های اصلی تاریخ‌نگاری فارسی در دوران عثمانی، صفویه و مغول را مورد بحث قرار خواهد داد. وقایع‌نگاران مدرن اولیه در تعدادی از شیوه های تاریخ نگاری مداخله کردند؛ از‌جمله مداخله در سنت‌های تاریخ‌نگاری قبلی تیموری و اصلاح آن، بازنویسی و تغییر منظور روایات خود، اختلاط ژانرها، و تداوم شیوه هایی مانند نوشتن تاریخ های جهانی.

نمایانیِ مدرن‌سازی در معماری: مناقشه | گورک هارتونیان

مجموعه‌‌ مقالات این کتاب نمایان شدن جریان مدرن‌سازی در معماری را در مناطق مختلفِ تحت سلطۀ نظام سرمایه‌داری می‌کاود و مباحثی تئوری-تاریخی و تاریخی- جغرافیایی را به خوانندگانش عرضه می‌کند. در مقالات مختلف کتاب به وجوه فراوان مفهوم «تعویق» پرداخته می‌شود که مفهومی کلیدی در اشاعۀ فزایندۀ سرمایه‌داری از طریق نظام‌های فناورانه و زیبایی‌شناختی مدرنیسم است. مطالب هر فصل بر گونه‌بنایی مشخص یا یک اثر شاخص معماری تمرکز دارد و به کمک اسناد و مدارک تکمیل شده است.

معماری نئولیبرالیسم: معماری معاصر چطور به ابزار کنترل و متابعت بدل شد | داگلاس اسپنسر

کتاب حاضر به دنبال نقد بی‌چون‌و چرای چرخش نئولیبرال در معماری معاصر است. هدف آن آشکار کردن این حقیقت است که چگونه نوعی معماری پارامتریک خودبنیاد و پساناقدانه که مدعای مترقی و پیشرو بودن داشت، در خدمت مکانیسم‌های کنترل و تبعیت درآمد. تحلیل موشکافانۀ اسپنسر از معماری و نوشته‌های شخصیت‌هایی چون زاها حدید، پاتریک شوماخر، رم کولهاس و گرگ لین نشان می‌دهد که همگی آنها در تسخیر گونۀ مشابهی از زعم اختیار و آزادی هستند که برآمده از اندیشۀ نئولیبرال است.

باغ‌های ستیز: نقش نظامی باغ‌های اسلامی و بیزانسی | علی عبدرضایی، آرمین بهرامیان

علی‌رغم گام‌های اخیر در مطالعۀ باغ‌ها در ابعاد فرمال، عملکردی و نمادین، ارتباط میان باغ و جنگ همچنان جنبه‌ای ناشناخته در تاریخ باغ و تاریخ منظر باقی مانده است. هدف پژوهش حاضر، مطالعۀ نقشی است که باغ‌ها به هنگام جنگ ایفا می‌کردند.

میان‌رودان، سوریه، و شرق اردن در عکس‌های آرچیبالد کرسول در مجموعۀ کتابخانۀ برنسن | استفانو آناستازیو

کپل آرچیبالد کمرون کرسول (۱۸۷۹- ۱۹۷۴) بسیار زود به معماری اسلامی علاقه‌مند شد و از زمان مأموریت نظامی در مصر در ۱۹۱۶، معماری اسلامی به حوزۀ اصلی پژوهش او بدل شد. تألیفات کرسول همچنان ابزارهای بنیادین پژوهشِ دانشوران در این حوزه است.

تاریخ اجتماعی معماری خانه و زندگی خانگی: امکان و فایدۀ کاربستِ مفاهیم و روش‌های تاریخ اجتماعی در تاریخ‌نگاشتِ معماری ایران | مهدی حسینی

رهیافت به تاریخ معماری خانگی ایران با نظر به تاریخ‌ اجتماعی آن به‌منزلۀ دانشی میان‌رشته‌ای هنوز نوپاست؛ در حالی که شواهد مرتبط با معماری خانه‌ها در میان منابع تاریخی کم نیست. راه منطقی برای این کار فهم و ایضاح روش‌ها و اسباب مورخانی است که تاریخ اجتماعی معماری نوشته‌اند.

محله‌ای که بود: رویکردی تاریخی بر شناخت نظام زندگیِ محله‌ای تهران قدیم | محمدعلی اکبری

تهرانِ پایتخت در روزگاری نه‌چندان دور شهری کوچک بود، در دامن سلسله‌جبال البرز. همزمانی تحولات جهانی با پایتخت‌شدن تهران توسط قاجاران، زندگی این شهر و مردمانش را دستخوش تحولات شگرفی کرد. شیوه‌ی زندگی دیرپای ایرانیان در جوامع شهری از طریق سازه‌ی اجتماعیِ تاریخمندی که ما آن را «نظام زندگی محله‌ای» نامیده‌ایم تعیّن می‌یافت.

دلالت‌های اجتماعی و فرهنگی تصویرگری نَبَطی و تأثیر آن بر ذهنیّت‌های تصویری در عربستان مرکزی | نگار ذیلابی

فرهنگ نَبَطی در زمینۀ تصویرگری گنجینه‌ای غنی از مضامین کهنِ همسایگان پیرامونی و ذهنیّات بومی بوده که طی سده‌های متمادی بالیده و گسترش یافت، و برخی از بن‌مایه‌های آن در سرزمین‌های مرتبط به‌خصوص همسایه جنوبی ــ عربستان مرکزی ــ تقلید یا با تغییراتی بازآرایی شد. پرسش اصلی این پژوهش این بوده است که ذهنیّات متنوع تصویرسازی نَبَطی، خاصّه دلالت‌های اجتماعی و فرهنگی آن، چه بوده و این ذهنیّات چگونه و تا چه حد بر ذهنیّت‌های تصویریِ اعراب ساکن در عربستان مرکزی تأثیر نهاده است؟

خاک کارخانه: پارچه‌های ناتمام چیت‌سازی بهشهر و سرگذشت آخرین کارگران | شیوا خادمی

خاک کارخانه کتابی است از جنس مستندنگاری و تاریخ شفاهی. شیوا خادمی، عکاس و نویسنده‌ی این کتاب، با حال‌و‌هوایی عاطفی و در جست‌وجوی ریشه‌‌هایش، عکاسی و گفت‌وگو با همکاران سالخورده‌ی مادربزرگش ــ عزیزجون که در دهه‌ی ۱۳۲۰ کارگر کارخانه‌ی چیت‌سازی بهشهر بوده ــ را آغاز می کند. اما خیلی زود می‌فهمد این گفت‌و‌گوهای به‌ظاهر ساده چیزی بیشتر از خاطره‌گویی مردمانی است که هنوز سرسختانه به محیط کار قدیمی‌شان عشق می‌ورزند.

پژوهش و انتشار اطلاعات یافتگاه در حوزه‌ٔ هنر اسلامی | برگزاری همایش

پژوهش یافتگاه مهارتی تخصصی است که معمولاً از طریق تجربه دست اول در مجموعه‌ها و بایگانی‌های موزه به دست می‌آید، اما یافته‌های آن پیامدهای قانونی، اخلاقی و علمی فراتر از مؤسساتی که این کار را انجام می‌دهند دارد. از جمله موضوعات مرتبط با تدریس، تحقیقات تاریخ هنر و دارایی فرهنگی.

در باب متون و اشیاء: تلقی از هنر «ایرانی» از دوران متأخر بیزانس تا یونان مدرن | نیکولاس وریزیدیس

هدف این مقاله به طور کلی، پیگیری شکل‌گیریِ تلقی از هنر ایرانی از دوران متأخر بیزانس تا یونان مدرن از نظرگاه باستان‌شناسی تاریخی است. با بررسی شیوه‌های نظر به هنر ایرانی در متون در مقایسه با شواهد مادی، سه سیاق متوالی و متفاوت را می‌شود یافت.

میراث زیر حمله: تأثیر بازسازی پس از کشمکش در خاورمیانه | برگزاری همایش

برنامۀ فرهنگ در بحران موزۀ ویکتوریا و آلبرت، با همکاری کمپین REVIVE، اعلام می‌کند: برگزاری همایشی ترکیبی (حضوری و آنلاین) برای بررسی گذشته، حال و آیندۀ آسیب‌ها و تخریب میراث فرهنگی در نتیجۀ درگیری و جنگ در خاورمیانه.

توسعۀ ایران: شهرک‌های شرکتی، معماری، و قدرت‌های جهانی |حمیدرضا محبوبی صوفیانی

موضوع کتاب حاضر بررسی برآمدن شهرک‌های شرکتی مدرن در ایران با تکیه بر تاریخ‌های معماری، سیاسی و صنعتی در پروژۀ ساخت سه شهرک شرکتی بخصوص و در تعامل با «سه قدرت بزرگ» جنگ جهانی دوم است. روایت کتاب مبتنی بر نوعی طرح سه‌جانبۀ تحقیقی است که شکل‌گیری و توسعۀ صنایع نفت، فولاد و مس را در این سمت جهان، ایران، به ترتیب زمانی پی می‌گیرد که به ترتیب حوزۀ مورد توجه بریتانیا، شوروی، و ایالات متحده بود.

شمارۀ ویژۀ نشریۀ «ساخته‌ها»: نشریهٔ مجمع تاریخ معماری استرالیا و نیوزیلند | فراخوان ارسال مقاله

محققان معمولاً میراث را ذاتاً ناسازگار یا دشوار توصیف می‌کنند و تفاوت‌های سیاسی-اجتماعی را که ارزش معماری را به ساختمان‌ها و مکان‌ها نسبت می‌دهند، برجسته می‌کنند. این شمارۀ ویژه بر امکان مشترک شدن میراث معماری متمرکز است و به این فکر می کند که آیا اصلاً 'اشتراک' ممکن است؟

الگوهای تغییرات سبک‌شناختی در معماری اسلامی: سنت‌های محلی در مواجه با هنرمندان مهاجر | میشائیل ماینکه

نقش هنرمندان در دگرگونی‌های سبک‌شناختیِ معماری، موضوع اصلی این کتاب است؛ چراکه همواره نسل مهاجری از هنرمندان و معماران در جستجوی مأموریتهایی چالش‌برانگیز در تمامی دوره‌ها گرد هم می‌آمدند. از این نظر، معماری اسلامی می‌تواند مبتنی‌بر انتقال تجربه‌ها از نو تفسیر شود. زیرا بیشتر تحلیل‌ها بر شکوفاییِ خطیِ سنت‌های منطقه‌ایِ معماری در جهانِ اسلام تمرکز دارند که نقش معماران و هنرمندان در آن بسیار ناچیز است.

معصومیت اشیاء | اورهان پاموک

«معصومیت اشیاء» کتابی است که از قلم نویسنده معروف ترکیه‌ای، اورهان پاموک، به رشته تحریر درآمده است. اورهان پاموک، برنده جایزه نوبل ادبیات، با این اثر یک بررسی متفاوت و جذاب از دنیای اشیاء و نقش آن‌ها در حیات روزمره و فرهنگ ما می‌دهد. کتاب 'معصومیت اشیاء' به موزه‌ی شهری استانبول اختصاص دارد، که خود پاموک آن را پایه‌ریزی کرده است. در این موزه، اشیاء و وسایل مختلفی از داستان‌های اورهان پاموک، به نمایش گذاشته شده است.

تاریخ‌های موازی معماری ایران (رویکردهای نظری نو در تاریخ‌نگاری و تفسیر معماری ایران) | برگزاری دوره‌ٔ مجازی

تاریخ‌نگاری و فهم معماری گذشته ایران در دهه‌های اخیر تابع تحولاتی که در تاریخ‌نگاری هنر و معماری در سطح جهانی اتفاق افتاده دست‌خوش تغییرات بسیار بوده‌است. تغییراتی که به نحو جدی در آموزش و پژوهش معماری و هنر در داخل ایران انعکاس نیافته‌اند. در این دوره به نقد رویکردهای مسلط در ایران و معرفی رویکردهای جدید به تاریخ‌نگاری و تفسیر معماری ایران، خصوصا در دوره پس از اسلام، خواهیم پرداخت.

اردوی زرین: هنر، فرهنگ مادی و معماری | برگزاری همایش

برای یک دوره تقریباً 250 ساله، اردوی زرین، یک نظام عشایری با منشأ امپراتوری مغول، قلمرو وسیعی از رود دانوب در غرب تا فراتر از کوه‌های اورال در شرق را تحت کنترل داشت. این منطقه وسیع، تقریباً یک چهارم جهان شناخته شده، حاوی برخی از خلاقانه ترین اشکال هنر، معماری، و فرهنگ مادی است.

شگردهای تصویر در هنر عصر قاجار | یوید جی. راکسبورو، مری مک ویلیامز

این کتاب مجموعه مقالاتی است که در آن تلاش شده است تا برهم‌کنش میان چند رسانه‌ٔ تصویری فعال در عصر قاجار، یعنی نقاشی لاکی، چاپ سنگی، رنگ روغن و عکاسی مورد بررسی دقیق قرار گرفته و تعاملات میان هنرمندان این عرصه‌ها کاوش شود.

میراث ناملموس، شهر و جماعت: در مسیر راه ابریشم و ورای آن | فراخوان ارسال چکیده برای چهارمین همایش بین‌المللی شهرهای ابریشم

هدف این کنفرانس، گردآوری دانش جهانی در مورد مفهوم‌سازی میراث ناملموس به عنوان یک پدیده شهری است. سنت‌ها و بیان‌های فرهنگی به صورت مجزا اتفاق نمی‌افتند، بلکه مشروط به فضای اجتماعی-فرهنگی و شهری هستند.

روایت جهان: برآمدن تاریخ‌های جهانی معماری | پترا بروور، مارتین برسانی، درو آرمسترانگ (و.)

سدۀ نوزدهم زمانۀ برآمدن گونۀ جدیدی از معماری‌نویسی بود: تاریخِ جامع معماری جهان. این ژانر غالباً بیانگر نوعی جهان‌بینی عمیقاً اروپامدارانه بود؛ در عین حال دربارۀ هر نوع معماری غیر از آنچه در غرب وجود داشت به شدّت گمراه‌کننده نیز بود؛ زیرا بر روایت‌های [غربی] از پیشرفت تاریخ و زیبایی سبکی استوار بود.

«خبررسانِ هنر»: تبادل هنری چینی-ایرانی | انتشار قسمت جدید این پادکست

پادکست «خبررسانِ هنر» فضایی برای علاقمندان و عاملان هنر اسلامی و هندی است تا در آن وضع کنونی بازار، نمایشگاه‌ها و پژوهش‌های هنری را بررسی کنند. در هر قسمت، ایزابل ایمبرت به گفتگو با یک متخصص از حوزۀ تاریخ هنر اسلامی و هندی و بازار هنر می‌نشیند.

شرکت پل دزفول: تاریخ‌نگاری جدید پل ساسانی | رضا مسعودی‌نژاد

جرقهٔ آغاز این مطالعه، یافتن مجموعه‌ای از اسناد دیده‌نشدهٔ وزارت امور خارجۀ بریتانیا دربارۀ تأسیس و فعالیت «شرکت پل دزفول» بود که در خلال جنگ جهانی اوّل تأسیس و در سال ۱۹۲۳ میلادی به دولت ایران منتقل شد.

تاریخ گمشده: تبدیل خانه‌های تاریخی به تجربه‌ای مجازی | فراخوان مشارکت در مجموعه‌مقالات

این شماره بر تاریخچه‌ها و چالش‌های منحصر‌به‌فرد خانه-موزه‌ها متمرکز است. خانه-موزه‌ها علاوه بر دیدنی‌های تاریخی، می‌توانند محل تعامل و تأمل مدنی باشند. مراکز کنشگری و گفتمان فرهنگی و مکان هایی برای رویدادها و اجتماعات عمومی.

مورخ معماری و شیوه‌های تنانیِ دانستن | امید شمس، مهرداد قیومی بیدهندی

عمل معماری بر معرفت‌هایی مبتنی است و مورخ معماری برای تفسیر بهتر عمل لازم است دربارۀ معرفت‌های مبنای آن عملْ معرفت تاریخی داشته باشد. با مراجعه به تقسیم‌بندی معرفتی که هری کالینز، جامعه‌شناس علم، عرضه کرده است، می‌توان به «معرفت ضمنی» در معماری قایل شد و آن را یکی از معرفت‌های مبنای عمل معماری شمرد. «معرفت تنانی» یکی از گونه‌های آن است.

تبادل هنر اسلامی | برگزاری هجدهمین دورۀ همایش ارنست هرتسفلد

میزبان: دانشگاه مونیخ و موزۀ پنج قارۀ مونیخ زمان: ۶ تا ۹ ژوئیه ۲۰۲۳ | ۱۵ تا ۱۸ تیر ۱۴۰۲

گور‌نگاری‌های مهدی تمیزی | مهدی تمیزی

«گورنگاری‌های مهدی تمیزی» عنوان دو مجموعه‌عکس است که یکی به «ری و تهران» و دیگری به «تخت فولاد» اختصاص دارد. این دو مجموعه که از سوی نشر اسپانه و با همکاری مؤسسهٔ ایکوموس ایران منتشر شده است، در قالب کارت پستال‌هایی چهارده قطعه‌ای است.

برگزاری جلسات مجازی معرفی و گفتگو دربارۀ پژوهش‌های دکتری در رشته‌های تاریخ و نظریۀ معماری، تاریخ منظر و تاریخ شهر

دانشگاه ای.تی.اچ زوریخ جلساتی مجازی برای معرفی و گفتگو دربارۀ پژوهش‌های دکتری در زمینۀ تاریخ و نظریۀ معماری، تاریخ منظر و تاریخ شهر برگزار می‌کند.

مطالعاتی در باب تبادل فرهنگی هندی-ایرانی و مجموعۀ پوزی | برگزاری همایش

از آغاز سدهٔ بیستم، سوییس و به‌خصوص ژنو محملی برای گنجینه‌های هنری‌ای بوده که نشانگر تبادل غنی فرهنگی میان افراد و مناطق مختلف است. در میان این گنجینه‌ها، مجموعهٔ برجستهٔ پوزی از نقاشی‌های ایرانی است که در موزۀ هنر و تاریخ ژنو نگه‌داری می‌شود.

مطالعاتی در تاریخ فرهنگی ایرانی | مجموعه کتاب

مجموعهٔ حاضر مجموعه‌ای از کتاب‌ها و پژوهش‌ها در حوزهٔ مطالعات ایرانی است؛مجموعه‌ای در امتداد محفل «مقالات پمبروک»، که به همت چارلز ملویل در کمبریح تأسیس شده بود.

ترس و خشم: اکسپرسیونیسم انتزاعی | برگزاری مدرسۀ تابستانی مجازی به میزبانی مؤسسۀ هنر کورتالد

این دوره برهه‌ای بی‌نظیر در هنر آمریکا را بررسی می‌کند و بررسی‌ای عمیق از جنبشی ارائه می‌دهد که با انرژی خلاقانۀ بی‌حد و حصر نیویورک دهۀ ۱۹۵۰ مرتبط است.

صحافی لاکی ایرانی: سیری در لایه‌های آن و دشواری حفاظت | برگزاری سخنرانی

صنعتگران ایرانی در در زمینۀ صحافی شناخته شده‌اند و تکنیک صحافی لاکی یکی از پیشرفت‌های قابل‌توجه آنهاست.

نشریۀ سنت شفاهی | Oral Tradition | Volume 36 | Number 1| 2023

نشریهٔ سنت شفاهی، نشریه‌ای با دسترس باز با موضوع پژوهش دربارهٔ سنت‌های شفاهی جهان، از قدیم تا کنون است.

نقد در عمل | برگزاری همایش به میزبانی دانشگاه هنر‌های کاربردی وین

این کنفرانس از یک سو از منتقدان هنری در مورد تجربۀ هنری خود، که آنها را به مقام منتقد هنری سوق داده است می‌پرسد و از سوی دیگر از هنرمندان در مورد درک آنها از عملکرد نقد به‌طور کلی سؤال می‌کند. چیزی که زمینه‌ساز انگیزۀ آنها در انتقاد هنری است.

معماری خانقاه در خراسان سدۀ پنجم| مهرداد قیومی بیدهندی، سینا سلطانی

از منابع نوشتاری چنین برمی‌آید که تا پیش از صفویه، در بسیاری از شهرهای ایران چندین خانقاه وجود داشت و گاهی خانقاه از نظر تعداد با مسجد و گرمابه همتایی می‌کرد. صفویان، با آنکه خود از خانقاه برآمده بودند، بسیاری از خانقاه‌ها را ویران یا نام و کارکرد آنها را دگرگون کردند. در نتیجه، در طی سده‌های پس از آن، گونه‌‌بنایی به نام خانقاه کمابیش از یاد رفت و معماری آن فراموش شد. از این‌روست که اگر امروز خانقاهی برجا مانده باشد، به‌دشواری می‌توان آن را بازشناخت و خانقاه بودنش را گواهی کرد. معماری خانقاه از مواضع ابهام در تاریخ معماری ایران است؛ چنان‌که گویی بخشی از حافظۀ معماری ما محو شده است. بازیابی این حافظه نیاز به کاری عمیق و گسترده در دوره‌ها و مکان‌های گوناگون دارد. این کتاب متکفل یکی از پاره‌های آن تحقیق گسترده است: چیستی و چگونگی معماری خانقاه در زادگاه آن، خراسان، و در نخستین پارۀ تاریخ آن، یعنی از اواخر سدۀ چهارم تا نیمۀ سدۀ ششم هجری. فهرست مطالب کتاب: پیشگفتار مقدمه فصل ۱. تبار و خویشان خانقاه ۱- ۱. تبار خانقاه ۱- ۲. خویشان و رقیبان خانقاه فصل ۲. نهاد خانقاه ۲- ۱. موجبات اجتماعی و عملی تشکّل نهاد خانقاه ۲- ۲. تشکّل...

فراخوان ارسال مقاله برای «نشریۀ معماری اسلامی»: تغییرات اقلیمی و محیط مصنوع در جهان اسلام

This special issue of IJIA focuses on the impact of the current climate crisis on the built environments of the Islamic world, a space encompassing the Middle East, as well as Africa, Asia, and more recent geographies in Islam’s global dimensions. Specifically, it seeks to unpack this complex topic by utilizing architecture as a space of discourse for thinking about how one might craft a theory of ‘critical environmentalism’ across the Islamic world.

جلسۀ رونمایی از کتاب «نوشتن تاریخ معماری: شاهد و روایت در سدۀ بیست‌ویکم»

کتاب با مثال‌هایی از زمان‌ها و مکان‌های متنوع ــ از بناهای انقلابی هاییتی در سدۀ هجدهم تا شرکت‌های ساختمانی وایمارِ آلمان و کمپ‌های پناهجویان افریقایی در دوران حاضر ـــ تأثیر این عرصه‌های در حال چرخش نهادی و موقعیت‌های رشته‌ای تاریخ معماری را بررسی می‌کند. نویسندگان مقالات کتاب هر کدام به نحوی نشان می‌دهند که رویکردهای روش‌شناسانۀ جدید چطور پژوهش میان‌رشته‌ای را از مرزهای سنتی معمول در گروه‌های تاریخ هنر و مدارس معماری فراتر برده است.

گونه‌ و ویژگی‌ معماری: راهنمای عملی برای تاریخ معماری| سمیر یونس، کارول ویلیام وستفال

هدف کتاب حاضر ارائۀ منظری جایگزین برای نقش فعلی‌ای است که تاریخ در معماری دارد: یکپارچه سازی مجدد تاریخ معماری و طراحی معماری برای اصلاح گفتمان و حرفۀ معماری. مورخان برای تمجید از بناها و راهنمایی طراحان و سازندگانش مطالب مهمّی تدوین می‌کنند. با این حال، در تاریخ های کنونی، هر ساختمان محصول یک زمان است، فرم آن از عملکردش پیروی می کند، عوامل مقاومت‌ناپذیری آن را ایجاد می‌کند، و سبک، ترجیحاً نو، مهم‌ترین ویژگی آن است. این کتاب به دنبال جایگزین چنین تاریخی است. کتاب ساختاری دوبخشی دارد و در بخش ابتدایی مبانی نظری این تاریخ آلترناتیو معماری را...

میراث و اقلیم| نشست مجازی در پاسداشت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی

- سخنرانان: زهرا اهری، حمیدرضا جیحانی، سید محمد بهشتی، سید هادی احمدی روئینی، امیدعلی صادقی - میزبان: دانشگاه شهید بهشتی و وزارت میراث فرهنگی  - زمان: دوشنبه ۲۹ فروردین ۱۴۰۱ - برای شرکت در این نشست به پیوند زیر مراجعه کنید: https://webinar.sbu.ac.ir/

دفترها و طراحی‌های لویی کان| ریچارد ساول وارمن، یوجین فلدمن (و.)

دفترچه‌ها و طراحی‌های لويی کان، که قبلاً یک‌بار در سال ۱۹۶۳ منتشر شد و مدت‌ها تجدید چاپ نشده بود، اولین کتابی بود که تصاویر و نوشته‌های کان را در بر داشت - و ظاهراً کتاب مورد علاقۀ کان در مورد آثار خودش بود. این کتاب شامل طرح‌های دوران متقدّم کار او است که در اندازۀ کامل منتشر شده‌اند: از سفرهای او به اروپا در دهۀ ۱۹۵۰ و همچنین طرح نهایی تعدادی از آثار ساختمانی برجستۀ او. به همراه این طرح‌ها سخنرانی‌های منتشرنشده و گزیده‌هایی از درس‌گفتارها، برنامه‌های رادیویی، و منابع دیگر مرتبط با او نیز آمده

امکان عضویت رایگان در انجمن مورخان معماری اسلامی (HIAA) تا ماه نوامبر

در تلاش برای گستردن اعضا و با در نظر گرفتن مشکلات مالی که برخی دانشوران و دانشجویان هنر اسلامی با آن مواجهه‌اند، انجمن مورخان معماری اسلامی امکان عضویتی رایگان فراهم‌ کرده که تا ۱ نوامبر ۲۰۲۲ معتبر است. - برای عضویت در این انجمن فرم پیوند زیر را پر‌ کنید: https://forms.gle/VwQZmLoUfHSaw1LSA - اطلاعات بیشتر درباره انجمن: https://www.historiansofislamicart.org/membership  

تزیینات گچی در معماری ایران و سرزمین‌های همسایه‌اش: پژوهش‌های تازه- افق‌های تازه| برگزاری همایش

گچ یکی از گسترده‌ترین وسایل تزیین در طول تاریخ معماری بوده است و در سال‌های اخیر به آن به‌طور فزاینده‌ای توجه شده است. پیش از این، تزیینات گچی در سرزمین‌های شرقی اسلامی به صورت پراکنده مطالعه شده و با این حال دریافت علمی به دست‌آمده از این مطالعات تحت تأثیر شکاف‌های رشته‌ای و روش‌شناختی متعددی قرار داشته است. جدایی تحقیقات مربوط به دوره‌های پیش از اسلام و دوران اسلامی حاکی از باور به این بود که گچ‌کاری‌های پیش از اسلام محصول دوره‌ای جداگانه، یا در بهترین حالت پیش‌زمینۀ فنون تزیینات معماری بود که در دوران اسلامی کاملاً شکوفا می‌شد. علاقۀ گسترده‌تر به گچ‌بری‌های دوران متقدّم اسلامی غالباً به اشیایی از اقامتگاه خلیفه عباسی در رقّه یا سامرا محدود می‌شد، در حالی که گچ‌بری‌های دوران متقدّم در سایر مناطق ناشناخته باقی مانده بود و یا متّکی به همان محوطه‌های موجود در میان‌رودان تلقی می شدند. با این حال، مجموعه‌ای از پروژه‌های تحقیقاتی تازه دربارۀ تزیینات گچی وضع قبلی پژوهش‌ها را تغییر داده است. با بررسی مجدد یافته‌های کارهای میدانی قدیم و نیز یافته‌های حاصل از کارهای تازه (مثلاً از کاوش‌های بلخ و غزنی)، سؤالات جدیدی مطرح شده است. در کنار تجدیدنظر در بعضی آرا و گروه‌بندی‌های مجدد آنها، توجّه و علاقۀ...

در پی نوربرگ شولتز: یک تاریخ معماری در قالب فیلم‌جستار| آنا اولریک اندرسن

کتابِ در پی نوربرگ شولتز «پنجره‌هایی»‌ است به زندگی و کار متفکر معماری برجسته، کریستین نوربرگ-شولتز (۱۹۲۶- ۲۰۰۰). همّ نویسنده جلب توجّه به طرح‌های معماری او و بررسی دوبارۀ اثر نظری تحسین‌شده‌اش در زمینۀ پدیدارشناسی معماری و مکان در چارچوب زندگی‌نامۀ نوربرگ شولتز بوده است. این کتاب با رویکردی بدیع و تجربی، قابلیت‌های «فیلم-جستار» را به منزله‌ی یک رویکرد جدید در تاریخ‌نگاشت معماری بررسی می‌کند. نویسنده مورخ معماری و فیلمساز است و در این کتاب تلاش کرده است میان پژوهش آرشیوی و کاوش هنری پل بزند.

فراخوان ارسال اسکیس، کروکی و ترسیمات دستی از صحنه‌های خیابانی و مواجهه‌های شهری برای شمارۀ جدید مجلۀ یادداشت‌های خیابانی

The fluid production and distribution of the image, enabled by the omnipresence of phone cameras, has transformed the lived condition of the street. The city and its subjects respond to this new level of self-surveillance with a consciousness of representation, where-in both image-maker and image-subject, achieve their highest-level of objective validation from the subjectivity of photography.

برایم شمعی بیافروز: دو سال تلاش یونسکو برای تعلیم زنان شمال خوزستان در دهۀ چهل شمسی| ریتا ویزینگر، ترجمۀ رضا مسعودی‌نژاد

«برایم شمعی بیافروز» روایت تجربۀ دو سالۀ ریتا ویزینگر است که به عنوان کارشناس یونسکو در آموزش زنان به مدت دو سال در روستاهای شمال خوزستان به فعالیت مشغول بوده است. این مردم‌شناس هندی خانوادۀ خود را در وین تنها می‌گذارد و از پاییز ۱۳۴۶ ساکن دزفول می‌شود. او که به خاطر جنسیتش امکان تجربه و روایت دست‌اول زندگی سنتی زنان شهری و روستایی را داشته، از لباس زنان، فرهنگ غذایی و جزئیات چیدمان خانه‌ها می‌گوید، ما را به مراسم عروسی روستایی دعوت می‌کند و حتی جزئیات صحنۀ زایمان زنی روستایی در یک طویله را برای ما روایت می‌کند. به...

فراخوان ارسال مقاله برای همایش: «میراث مدرن در عصر آنتروپسن (Anthropocene)»

Submissions are invited from researchers, academics, and practitioners. The organisers are seeking papers or equivalent submissions that critically engage with reframing, re-evaluating, decentring, and decolonising recent, hidden or marginalised pasts in pursuit of achieving more equitable, just, and sustainable futures. Participants will contribute to the completion of the Cape Town Document on Modern Heritage, supporting policy change at a global level through our partner UNESCO.

رنگ‌های زائد: معماری روی کاغذ در اروپای دوران مدرن متقدم| باسیل بودز

ترسیم‌های معماری به‌جامانده از عصر رنسانس در ایتالیا عمدتاً فاقد رنگ است؛ اما از سدۀ هفدهم تا نوزدهم، در بازنمایی معماری استفاده از رنگ رشد کرد و شکوفا شد. نویسنده در این کتاب در توضیح این تحوّل استدلال می‌کند که معماران در تلاش برای برقراری ارتباط با عموم مردم ابزارهای تصویرسازی تقلیدی، نشانه‌های نقشه‌نگاران جغرافیایی در بازنمایی طبیعت، قواعد نقشه‌کشی مهندسین نظامی، و در نهایت، اهداف عاطفی نقاشان را به کار گرفتند و به‌تدریج رنگ‌هایی روی کاغذ معماران ظاهر شد.

ایران بی‌لعاب: تاریخ‌های محلّی و ملّی و جهانی کاشی‌کاری ایرانی؛ سخنرانی مجازی کیلان اورتون در مرکز مطالعات خاور نزدیک دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس

Iran Unglazed: Local, National, and Global Histories of Persian Tilework This talk examines the many ways in which Persian tilework has been packaged and interpreted between the field, museum, and photograph. At stake is a balancing act between prevailing narratives of world heritage and local and national histories, as well as the reconciliation of museum “objects” and their original architectural homes. Through this lecture, Dr. Overton highlights the circumstances that have informed the transformation and reception of Persian tiles over the last two centuries, including their documentation, plunder, preservation, exhibition, commodification, and most importantly, perception by the audience. Dr. Overton...

مطالعات ساسانیان: جهان ایرانیِ دوران باستان متأخر

نشریۀ مطالعات ساسانیان: جهان ایرانیِ دوران باستان متأخر نشریه‌ای داوری‌شده است که در آن مقالات مربوط به همۀ جنبه‌های امپراطوری ساسانیان و تمدن‌های همسایۀ آنها در دوران باستان متأخر منتشر می‌شود. در این نشریه از جستارها و مقالات با موضوع باستان‌شناسی، تاریخ هنر، کتیبه‌شناسی، تاریخ، سکه‌شناسی، مذهب و هر حوزۀ دیگری با تمرکز بر جهان ساسانیان استقبال می‌شود. این سال‌نامه به‌ویژه بر اکتشافات تازه در مطالعات تاریخ‌نگاشتی و هم‌چنین نسخ و ترجمۀ متون و کتیبه‌ها تمرکز دارد.

بنیاد‌های حرفه‌: معمار‌ها و معماری در خاورمیانهٔ مدرن؛ برگزاری کارگاه در برنامۀ بنیاد آقاخان برای معماری اسلامی در دانشگاه ام.آی.تی

کارگاه در ۳ جلسه برگزار می‌شود و در هر جلسه دو سخنرانی میزبانی می‌شود. جلسۀ اول به میزبانی ناصر ربّاط از دانشگاه ام.آی.تی، جلسۀ دوم به میزبانی کشور رضوی از دانشگاه ییل، و جلسۀ سوم به میزبانی مارک یاروزومبک از دانشگاه ام.آی.تی خواهد بود.  The Profession's Foundations: Architects and Architecture in the Modern Middle East In recent years, a growing body of scholarship has emerged within the field of architectural studies that has sought to revisit existing Western-centric paradigms and explore new terrains for understanding architectural history and the present. By emphasizing the ‘global mobilities’ underpinning the transfer of architectural...

مردان مدرن و دوستداران دوران باستان: تجربه‌های گردآوری آثار هنری در تونس عثمانی در سدۀ نوزدهم؛ سخنرانی مجازی رضا مؤمنی در دانشگاه نیویورک

Modern Men and Amateurs of Antiquitities: Collecting Practice in 19th Ottoman Tunisia In the 19th century, ancient Carthage served as a major point of competition between European archaeologists, which led to both French and British governments pursuing a newly revived rivalry fifty years following the Campaign of Egypt. This practice awakened a new taste for antiquities amongst the local ruling class, who became increasingly aware of the significance and prestige of their ancient cultural heritage. Ministers and the Bey himself constituted rich collections, the most famous of which belonged to the main Tunisian families of the 19th century. The result of ongoing sustained effort, these collections had a notoriety exceeding the country, guaranteeing the fame of their owners on a transnational level, as when they were exhibited in World’s Fair of 1855 and 1873. The Tunisian ruling class quickly became aware of the stakes of their cultural heritage, formerly ignored, which became an important referent of national identity before the French colonization in 1881.  - زمان برگزاری سخنرانی: ۳۰ مارس ۲۰۲۲| ۱۰ فروردین ۱۴۰۱ - اطلاعات بیشتر و ثبت نام در سخنرانی: https://nyu.zoom.us/webinar/register/WN_zThwngeBQsKcU6o7Md5TJQ  

یادداشت‌های احسان یارشاطر: تأملی در تاریخ، ادبیات، فرهنگ و هنر ایران؛ سخنرانی مجازی به میزبانی دانشگاه استنفورد

سخنرانان: مهناز افخمی، علی بنوعزیزی، ماندانا زندیان، عبّاس میلانی میزبان: برنامۀ حمید و کریستینا مقدّم برای ایران‌شناسی، دانشگاه استنفورد - زمان: ۸ آوریل ۲۰۲۲| ۱۹ فروردین ۱۴۰۱ Ehsan Yarshater's Yaddashtha: Reflections on Iranian History, Literature, Culture, and the Arts Scholars reflect on Ehsan Yarshater's remarkable contributions and lasting impact on the study of Iranian history, literature, culture, and the arts. Dr. Yarshater (1920-2018) was Hagop Kevorkian Professor of Iranian Studies at Columbia University, the founder and director of Columbia’s Center for Iranian Studies, and the founding editor of the Encyclopædia Iranica. In 2016, he was awarded the Bita Prize in Persian Arts from the Hamid and Christina Moghadam Program in Iranian Studies at Stanford University.  - اطلاعات بیشتر: https://iranian-studies.stanford.edu/events/ehsan-yarshaters-yaddashtha-reflections-iranian-history-literature-culture-and-arts  

در یادبود کریستوفر الکساندر (۱۹۳۶- ۲۰۲۲)

الکساندر و همکارانش در «مرکز ساختار محیط» به گفتۀ خودشان جنبشی ایجاد کردند که «بنیادهای رویکردی به کلّی تازه به معماری، ساختن و برنامه‌ریزی پی می‌ریزد و زمانی به کلّی جایگزین اندیشه‌ها و روش‌های موجود خواهد شد.» ایدۀ کانونی این جنبش ضرورت طراحی خانه‌ها و خیابان‌ها و محلّات به دست مردم برای خودشان است؛ ایده‌ای که دست‌کم زمانی دگرگونی‌ای بنیادین و افراطی در حرفۀ معماری به نظر می‌آمد؛ اما به گفتۀ الکساندر و همکارانش برآمده از این مشاهده است که بیشتر جاهای زیبای جهان را نه معماران که مردم ساخته‌اند.

کنیسه‌های تهران: مکان‌نگاری‌های فرهنگی‌اجتماعی و گونه‌شناسی‌های معمارانه| نارسیس سهرابی

یهودیان کم‌وبیش در چند محله در ایران زندگی می‌کردند. یهودیان در این محله‌ها به زندگی جمعی پایبند بودند و کنیسه‌ها و مکان‌های مذهبی‌ خودشان را داشتند. در ابتدای سکونت یهودیان در محلۀ عودلاجان تهران، با توجه به رشد جمعیتشان، دوازده کنیسه وجود داشت که دارایی خانواده‌ها و مهاجران شهرهای خاص بود و برای نیایش روزانه استفاده می‌شد. هدف این پژوهش بررسی گونه‌شناسی کنیسه‌های تهران و چگونگی پیوندهایشان با محیط است. در این مقاله سعی شده است وضعیت کنیسه‌ها در شهرهای گوناگون ایران به‌ویژه تهران شناسایی شود.

دربارۀ روند ویراستاری و انتشار مقالات دانشگاهی برای دانشورانِ نوپا؛ برگزاری کارگاه

This workshop will provide a platform where participants are able to deeply communicate with editors and reviewers from Architectural Histories and EAHN on how to enrich their reach, diversify their content, and expand their media presence. It aspires to support emerging scholars to contribute to more inclusive cultures in architectural histories and their academic publishing outlets.

احساسات و لذت‌های تجربۀ شهری: سفری به اصفهانِ سدۀ هفدهم؛ سخنرانی مجازی

Early modern Isfahan was a cosmopolitan city that offered a staggering array of pleasures to its visitors and inhabitants. This talk examines the city’s topography of leisure through the lens of the “Guide for Strolling in Isfahan,” a lyrical literary composition penned in the mid-seventeenth century.

ساختن معنا: راهنمای آتلیۀ معماری در طراحی، تئوری و تاریخ| تامارا متز

کتاب حاضر مقدمه‌ای به رابطۀ پیچیدۀ میان فرم‌سازی، تحلیل تاریخی و جستجوی مفهومی است. تمرکز مباحث کتاب بر رابطه و اتکای طراحی و تئوری و تاریخ برای نوعی رویکرد خلاقانه و کل‌نگرانی در آتلیه است.  نویسنده به جای توصیۀ یک روایت، به طیف گسترده‌ای از متفکران و طراحان تکیه می‌کند تا تفسیرهای متعددی را نشان بدهد که دربارۀ مفاهیم اصلی معماری وجود دارد؛ به این ترتیب خوانندۀ کتاب به سیاق لازم برای بسط رویکرد خودش در هر مسئلۀ طراحی دسترس خواهد داشت. کتاب طوری تنظیم شده است که بازتابی از فرایند معمول در آتلیه باشد. فصل‌ها مستقل از یکدیگرند که موجب می‌شود کتاب برای استفاده در هر مرحلۀ طراحی منعطف باشد. مخاطب اصلی کتاب دانشجویان معماری در سطوح مقدماتی و میانی هستند که بیشترین بهره را از کتاب خواهند برد؛ زیرا کتاب روش‌های مشخصی برای به‌کارگیری در آتلیۀ معماری پیشنهاد می‌دهد که کاربست آنها در فرایند طراحی مؤثر است؛ همچنین تمرین‌هایی دارد که کمک می‌کند هر کانسپتِ معرفی‌شده را به‌صورتی خلاقانه مطالعه کنند. کتاب در نهایت خواننده را در فهم و مؤانست ناقدانه با منشأ اندیشه‌های معماری و نقش آنها در تجارب اجتماعی و فرهنگی توانا می‌کند. - مشخصات کتاب: Tamara Metz. Building Meaning: An Architecture Studio Primer on Design,...

فراخوان ارسال چکیده برای چهارمین سمپوزیوم سلیمانیه: «امپراطوری بابریان (گورکانی): منابع تازه، رویکردهای تازه»

- میزبان: دانشگاه ابن خلدون، ترکیه - زمان برگزاری رویداد: ۱۶-۱۸ سپتامبر ۲۰۲۲ - مهلت ارسال چکیده: ۳۰ آوریل ۲۰۲۲| ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ - چکیدۀ مقالات را به نشانی زیر ارسال کنید: [email protected] - اطلاعات بیشتر: https://www.ihu.edu.tr/en/the-4th-international-suleymaniye-symposium-will-be-held-under-the-theme-of-the-baburid-mughal-empire-new-sources-new-approaches/

در چیستی هنر و معماری اسلامی؛ سخنرانی مجازی سیّدحسین نصر

برگزارکنندۀ این سخنرانی گروه مطالعات و حفاظت معماری و شهری ایران در دانشگاه تهران است و پخش زندۀ آن از صفحۀ اینستاگرام آسمانه نیز خواهد بود. - زمان: دوشنبه، ۲۳ اسفند ۱۴۰۰| ساعت ۱۸:۳۰ - صفحهٔ اینستاگرام آسمانه: https://www.instagram.com/asmaneh.art.and.architecture/

خانه‌های مهدی علیزاده؛ تحلیل کالبدی و فضایی خانۀ علیزاده| جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

این تحقیق به شناخت و فهم خانۀ کوه‌بر، اثر مهدی علیزاده، مشهور به خانۀ علیزاده، اختصاص دارد و مراحل بعدی تحقیق در راستای رسیدن به این هدف پیش رفت. در گام‌ دوم تحقیق بازدید، عکس‌برداری و مستندنگاری از خانۀ علیزاده انجام شد و نقشه‌ها و حجم ساختمان با نرم‌افزار ترسیم شدند. در این مرحله منابع لازم برای شناخت بنا به دست آمد. در گام سوم و چهارم به تحلیل اثر در دو قالب کالبد و فضا با استفاده از منابع گام اول و دوم پرداخته شد و ویژگی‌هایی از معماری این خانه را آشکار کرد.

مناسب برای کاخ: علاقۀ مفرط به فرش‌های صفوی در اروپای سدۀ هفدهم؛ سخنرانی مجازی

When the Portuguese opened the sea route to India in 1498, Asian carpets became more accessible to consumers in Europe. In Iran, the Safavids decided to seize the opportunity and capture this new overseas market. A revolution occurred in Safavid production with the rise of an urban carpet industry that reacted swiftly, embarking on innovative changes to materials, colors, designs, and dimensions to compete with cheaper Turkish carpets.

مقبرهٔ سامانیان، بخارا

مقبرهٔ سامانیان بنایی نسبتاً کوچک به شکل مکعب با چهارطاقی گنبدین است که آن را یکسره از آجر مرغوب ساخته‌اند و سراسر وجوه بنا را، به جز سطح گنبد، با نقوش آجری ظریف و متنوعی آراسته‌اند که با مهارتی کم‌نظیر ساخته شده است. بنا دارای چهار وجه کاملاً یکسان و هم‌شکل، با چهار سردر در میانهٔ اضلاع و چهارستون سه‌ربعی ــ پیلَک ــ در چهار گوشهٔ بنا است. بر فراز بنا، گنبدِ نیم‌کروی با چهار قبهٔ کوچک در پیرامون آن، در چهار گوشهٔ بام قرار دارد.

احیای ایران باستان| سخنرانی مجازی

The Persian Revival The Persian Revival examines Europe’s discovery of ancient Iran, first in literature and then in art history. Tracing Western visual discourse about ancient Iran from 1699 on, Grigor parses the invention and use of a revivalist architectural style from the Afsharid and Zand successors to the Safavid throne and the rise of the Parsi industrialists as cosmopolitan subjects of British India. Drawing on a wide range of Persian revival narratives bound to architectural history, Grigor foregrounds the complexities and magnitude of artistic appropriations of Western art history in order to grapple with colonial ambivalence and imperial aspirations. She argues that while Western imperialism was instrumental in shaping high art as mercantile-bourgeois ethos, it was also a project that destabilized the hegemony of a Eurocentric historiography of taste. - سخنران: تالین گریگور - میزبان: مرکز شرمین و بیژن مصّور رحمانی در مطالعات ایران و خلیج فارس، دانشگاه پرینستون - زمان: ۱۶ مارس ۲۰۲۱| ۲۵ اسفند ۱۴۰۰ - اطلاعات بیشتر: https://iran.princeton.edu/events/persian-revival - ثبت‌نام در این سخنرانی: https://princeton.zoom.us/webinar/register/WN_f-oLa_D-R3ClAt0cq2ujrQ

تغییر فضامندی خیابان لاله‌زار؛ سال‌های ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۷| گفتگوی سایت چهارراه با زهرا مصدّق

خیابان لاله‌زار که پیش از سال‌های دهۀ سی، بستری برای ابراز زندگی متجددانه در فضای شهری و دریافت خدمات و کالاهای گران‌قیمت بود، با گذشت زمان به مرکز عرضۀ خدمات و کالاهایی از نوع دیگر بدل شد. زهرا مصدق، پژوهشگر این نشست، در روایت سرگذشت لاله‌زار به منابع درجه اولی مانند خاطرات، آگهی‌های منتشرشده در روزنامه‌ها، عکس‌ها، آمارها و سرشماری‌ها اشاره می‌کند. این روایت بر مبنای تحلیل و تفسیر تغییر بدنه و عرصۀ خیابان و اثر متقابلشان بر هم شکل گرفته است. فیلم این نشست را در سایت چهارراه ببینید: https://chaharrah.tv/mosadeq-1400-07-29/

قدرت منابع در تحقیق و عمل معماری| همایش مجازی

What role do economic and social factors play in a researcher’s possibility to visit an archive, or simply to make due with a curated and digitalised selection of sources? In this conference, matters of usage, reception, archivisation, and hierarchical structure of sources are questioned. This also applies to architecture as a globalised and digitalised academic discipline and practice – an issue that architecture must address.

احیای ایران باستان: امپریالیسمِ روگرفت در معماری ایرانی و پارسی| تالین گریگور

یکی از مناقشات پرحرارتِ دانشورانه در ابتدای سدۀ بیستم، مناقشه بر سرِ شرق-یا-روم بود که دو مسیر متفاوت پیش روی مورخان هنر می‌گذاشت: پی‌جویی بنیادهای معماری «غربی» ــ به‌خصوص گوتیک ــ در نبوغ رومی و یا در روحِ هند و ژرمنی آن.  با تمرکز بر گفتمانی که حول این مناقشه پدید آمده بود، تالین گریگور در این کتاب جنبش احیای ایرانِ باستان را در پرتو راهبردهای امپریالیستی قدرت و هویت در هندِ تحت استعمار بریتانیا و ایرانِ دوره‌های قاجاریه و پهلوی مطالعه کرده است. کتاب اکتشاف دوبارۀ ایران باستان به دست اروپاییان را ابتدا در ادبیات و سپس در تاریخ...

داستان‌های پنهان: جنسیت در طراحی| فراخوان ارسال مقاله برای همایش

We invite proposal submissions from speakers worldwide for an online seminar series dedicated to ‘Hidden Histories: Gender in Design’. The aim of this series is to bring to the fore hidden or previously ignored figures and design projects, seeking to highlight the role of gender and collaborative process behind much design history of the last century and into the future.

روان-مکان در امضاهای روی کتیبه‌ها: معانی صریح و تلویحات متن در هنر دوره صفوی| سخنرانی مجازی مهرو موسوی

By working between the two media of art and literature, this paper challenges some manners by which the textually infused arts of the early modern Iran have been conventionally perceived.

آن جنبش مدرن دیگر؛ معماری، ۱۹۲۰- ۱۹۷۰| کنت فرامپتون

مورخ مبرز، کنت فرامپتون، در این کتاب با نگاه به این دورۀ حیاتی تاریخ معماری، بر فعالیت معمارانی تمرکز کرده است که کمتر در ارتباط با این جنبش شناخته می‌شوند؛ هدف نشان دادن وسعت و پیچیدگی معماری مدرنیستی بوده است. کتاب متشکل از پروندۀ نوزده معمار است و نویسنده در هر مورد با تکیه بر یک اثر مهمِ شناخته‌شدۀ هر معمار از سال‌های ۱۹۲۲ تا ۱۹۶۲، به مشارکت آگاهانۀ او در تکامل گونه‌های تازۀ معماری پرداخته است.

نشریۀ انجمن مورخان معماری| Journal of the Society of Architectural Historians (JSAH)|Volume 80|Issue 3|2021

نشریۀ انجمن مورخان معماری نشریه‌ای انگلیسی زبان دربارهٔ تاریخ محیط مصنوع است. در هر شماره  چهار یا پنج مقاله، که ممکن است به هر دورهٔ زمانی و هر پاره‌ای از جهان مرتبط باشد، مرور کتاب‌های تازه منتشر شده، نمایشگاه‌ها، فیلم‌ها، دیگر رسانه‌ها و همچنین سرمقاله‌ها و جستار‌هایی که برای قرار دادن رشتهٔ تاریخ معماری در یک زمینه‌ی بزرگتر فکری تهیه شده‌ است عرضه می‌شود. - فهرست مطالب این شماره: ▪️Roundtable ▫️Constructing Race and Architecture 1400–1800, Part 1|   ▪️Articles ▫️Practicing Architecture under the Bamboo Ceiling: The Life and Work of Iwahiko Tsumanuma (Thomas S. Rockrise), 1878–1936|GAIL DUBROW ▫️“Giving to the...

دولت احیاگر: رساله‌ای در باب سیاست شهر| ژاک دونزولو، فیلیپ استب

شورشی که در سال۱۹۸۱ در محله‌ی منکت در حومه‌ی شهر لیون در فرانسه آغاز شد و برای چند روز این شهر را به صحنه‌ی یک جنگ داخلی تمام عیار تبدیل نمود، مضمون توسعه را دچار بحران کرد و کارکرد دولت را در پیشگیری از وقوع تعارض های اجتماعی زیر سوال برد. دولت مدرن با اعتراضات شهری و شهروندی بیگانه نبود. هم تاسیس این دولت پیامد اعتراضات و مطالبات شهرنشینان بود و هم ثباتش در شکل جمهوری، مدیون اعتراضات شهروندان علیه خطرات نهادینه‌ی تولید به شیوه‌ی صنعتی، اما این شورشیان جدید نه مطالبه‌ی مشخصی داشتند، نه سازماندهی و نه سخنگو. نه...

لوح درويش‌ها در تكيۀ معاون‌الملک كرمانشاه| معصومه (ناهيد) عاصمی

تکیۀ معاون‌الملک کرمانشاه، فضایی برای بزرگداشت نبرد کربلاست. اين تكيه با لوح‌های روایی بزرگی تزيين شده است كه کاشی‌های هفت‌رنگ دارند و صحنه‌های گوناگوني از رویداد كربلا را به تصویر می‌کشند. در يكي از لوح‌های بزرگ كه تمام دیواری را پوشانده است، شماري درویش در صحنه‌ای معمارانه كه شبیه به یکی از فضاهای تکیه است، به تصویر كشيده شده‌اند. تصويرسازي اين لوح با رویدادهای کربلا پيوندي ندارد و به نظر مي‌رسد خارج از ترتیبِ تزيين تکیه بوده است. در این مقاله کوشیده‌اند شمایل‌نگاری اين تصویر را رمزگشایی كنند تا دريابند چرا اين تصویر در ترتیبِ تزيين تكيه که كاملا با نبرد کربلا پيوند دارد، گنجانده شده است.    Massoumeh (Nahid) Assemi (2021). "The Panel of Dervishes at the Tekkiyeh Moʿaven al-Molk in Kermanshah (Figure 1)," in Iran, 59:1, 119-129, DOI: 10.1080/05786967.2019.1679035 اطلاعات بیشتر: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/05786967.2019.1679035

آشکار کردن امر نادیده: چشم‌اندازهای تازه به هنر قاجار؛ مجموعۀ مقالات دربارۀ هنر ایران از دورۀ قاجاریه| ملانی گیبسون، گوینائل فیلینگر (و.)

سیزده مقالۀ این کتاب در واقع سمینارهایی بود که در سمپوزیومی به همین عنوان در ژوئن ۲۰۱۸ در موزۀ لوور و موزۀ لوور‌ـ‌لان، و همراه با نمایشگاه «امپراطوری گل‌های سرخ: شاهکارهای هنر سدۀ نوزدهم ایران» برگزار شد. آن نمایشگاه هنر ایران را در سدۀ نوزدهم برمی‌رسید، یعنی زمانی که این سرزمین تحت سلطنت سلسلۀ قاجار بود. آن سمپوزیوم نیز سرآغاز پژوهش‌هایی بود دربارۀ اشیای ناشناخته‌ای از این دورۀ غنی تاریخ هنر که قبلا درباره‌شان چیزی منتشر نشده بود. این مجلد که با همکاری موزۀ لوور در فرانسه منتشر شده است، چهار بخش دارد. بخش اول، «انتقال و انتشار»، به بررسی...

هنر جهت‌یابی: بررسی مسجد از طریق اشیاء| ایدریس تروتن، مونا الجلهمی، مردو مک‌لئود، مونا منصور (و.)

کتاب حاضر با استفاده از گلچینی از صد و بیست و پنج اثر مصنوع، ریشه‌ها، معنی، و کارکردهای مسجد را در سرتاسر جهان می‌جوید؛ آثاری از جمله منبرهایی با طراحی ظریف، سجاده‌ها، چراغ‌ها و نسخ. با پیگیری تکامل مسجد از سازۀ متواضعانۀ گل و آجری پیامبر در مدینه تا بناهای سنگی مصر و استانبول، در این کتاب گروهی از نویسندگان برجستۀ عرب و بین‌المللی روایتی روشنگر و خوانا از شاهکارهای اسلامی گذشته و حال عرضه می‌کنند. مشخصات کتاب: Idries Trevathan, Mona Aljalhami, Murdo MacLeod, and Mona Mansour (eds.). The Art of Orientation: An Exploration of the Mosque Through Objects.  Hirmer...

«تکامل شهر؛ اصفهان»؛ هم‌اندیشی مجازی

اصفهان یکی از شگفت‌آورترین شهرهای جهان است. در گذشته، یکی از بزرگترین شهرهای جهان نیز بود و حتی امروز، سیتی‌سنتر اصفهان را پنجمین مرکز خرید بزرگ جهان می‌شمارند. شهر دست‌کم ۳۰۰۰ سال قدمت دارد و تأثیر بسیاری فرهنگ‌ها و مذاهب مختلف شامل هلنیستی، ساسانی، زرتشتی، ایرانی و اسلامی را می‌شود در شهریّت، معماری و هنر آن دید. اصفهان امروز حدود ۲/۴میلیون نفر جمعیت دارد و عمدۀ درخشش گذشته‌اش را حفظ کرده است؛ در حالی که با مشکلات و نیروهای معارض اقتصاد و فرهنگِ جهانی سدۀ بیست‌ویکمی نیز مواجه است.  فهرست سخنرانی‌ها: - اصفهان: صور مقاومت در برابر فضامندیِ متغیّر| دکتر زهرا اهری/ دانشگاه شهید بهشتی - طراحی یک تتراپلیس؛ زندگی در یک جهان‌شهر: صور شهری، جوامع مدنی، و مناسک جمعی در اصفهان صفوی| دکتر فرشید امامی، گروه تاریخ هنر، دانشگاه رایس، ایالات متحده - اصفهان معاصر| دکتر عیسی اسفنجاری، دانشگاه هنر اصفهان   برگزارکننده: گروه طراحی شهری (Urban Design Group)، دانشگاه داندی؛ با همکاری برنامۀ شهرهای ابریشم (Silk Cities Initiative) دبیر نشست: فرناز عارفیان زمان: سه‌شنبه ۷ دسامبر ۲۰۲۱/ ۱۶ آذر ۱۴۰۰، ساعت ۲۰:۳۰- ۲۲ به وقت تهران ثبت‌نام در هم‌اندیشی: https://www.eventbrite.co.uk/e/evolution-of-the-city-isfahan-tickets-171188789277

درگذشت محمدعلی شاکری‌راد، نقاش و اسطوره‌شناس

متأسفانه محمدعلی شاکری‌راد، نقاش و اسطوره‌شناس و مدرس دانشگاه هنر، دیروز از دنیا رفت. او در سال ۱۳۴۹ در مقطع کارشناسی ارشد معماری داخلی از دانشگاه هنر فارغ‌التحصیل شده بود. بعداً چندین سال مدیریت دانشکدۀ هنر و گروه معماری دانشگاه آزاد را به عهده داشت. او در طول عمرش علاوه بر تدریس نمایشگاه‌های متعددی از آثارش برگزار کرد و برای رشته‌های هنر چندین کتاب‌ آموزشی تألیف کرد:  - آشنایی با هنرهای سنتی ایران (به همراهی زهرا تجویدی)؛ تهران: دانشگاه پیام نور، ۱۳۸۶.  - انسان طبیعت طراحی (۲ جلد)؛ تهران: دانشگاه پیام نور، ۱۳۸۰. یادش گرامی در حساب اینستاگرام به نشانی زیر...

فنّ جمیل: زندگی و آثار علی محمد اصفهانی، کاشی‌ساز و نقاشی دورۀ قاجار| مهدی مکّی‌نژاد

«فن جمیل...» تک نگاشتی است در شرح حال و تحلیل ومعرفی آثار علی محمد اصفهانی، مشهورترین هنرمند کاشی‌پز اواخر دورهٔ قاجار. فن جمیل به گفتهٔ نویسندهٔ آن  «نخستین کتابی است که دربارهٔ یک هنرمند کاشی‌ساز نوشته شده است. هرچند استاد علی محمد، هنرمند شناخته شده‌ای است و آثارش مورد تحقیق و تحلیل قرار گرفته‌اند ... مثل صدها هنرمند توانمند دیگرِ این دوره [دورهٔ قاجار] ، سرنوشت نامعلومی دارد و از خانواده و زندگی ایشان چیزی نمی‌دانیم.» در مقدمهٔ کتاب، شرحی خواندنی از اهمیت هنر کاشی‌کاری در دورهٔ قاجار و نقش آن در معماری ابنیهٔ آن عصر و رونق بخشیدن به...

توسعه، معماری و صورت‌بندی میراث در ایرانِ اواخر سدۀ بیستم: گذشته‌ای سرزنده| علی مظفری و نایجل وستبروک

این کتاب دربارۀ رابطه بین توسعه، معماری و بازتولید گذشته از راه طراحی معماری در ایرانِ اواخر سدۀ بیستم است. مظفری و وست‌بروک با تکیه بر رویکردی فرارشته‌ای در قبالِ رابطۀ پیچیدۀ میان معماری، توسعه و میراث مدعی‌اند در بحث از دگرگونی‌های جامعه‌ای درحال توسعه چون ایران باید علاوه بر مشخصه‌های محلی به بده‌بستان‌های سیاسی و تاریخی در جهان نیز نظر کرد. از منظر ایشان این رابطه متأثر از فرآیندهایی تاریخی ـ فرهنگی است، که خاستگاه بسیاری از آنها را باید در خارج از ایران و در گفتمان‌های روشنفکری و پساروشنفکریِ اروپایی جست. فرض کتاب این است که توسعه پروژه‌ای...

بیانیۀ گروه تخصصی معماری و شهرسازی فرهنگستان هنر دربارۀ تصمیمات اخیر در بافت تاریخی شیراز

طرح توسعۀ حرم حضرت احمد بن موسی، شاه‌چراغ (ع)، ‏معروف به طرح ۵۷هکتاری، در سال ۱۳۸۹، به پیشنهاد متولیان توسعۀ این آستان، به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری کشور رسید. ‏به دنبال تخریب بخشی از بافت تاریخی شیراز بر اثر اجرای این طرح، شورای عالی شهرسازی و معماری در سال ‌‏۱۳۹۳ مصوب یادشده را به دلیل مغایرت با قوانین میراث فرهنگی لغو کرد. در طی هفت ‏سال، وضع توسعۀ حرم و رفتار آن با بافت تاریخی شهر در حالت ابهام و تعلیق بود، تا اینکه در سفر اخیر ‏ریاست محترم جمهوری به شیراز، تصمیم‌گیری دربارۀ ارزش میراثی دویست خانۀ تاریخی واقع در محدودۀ طرح به شورایی متشکل ‏از نمایندۀ وزارت میراث فرهنگی، نمایندۀ استانداری فارس، و نمایندۀ شهرداری شیراز محول شد؛‏ همچنین فرایند تهیه و تصویب طرح تفصیلی محدودۀ یادشده از طرف شورای عالی معماری و شهرسازی کشور به شورای برنامه‌ریزی و توسعۀ استان فارس تفویض شد. در این خصوص و اتخاذ هر تصمیم نهایی دربارۀ آن، ضرورت دارد به ملاحظات مهم ذیل توجه جدی شود: ۱. توجه به ویژگی‌های فرهنگی معماری و شهرسازی در ایران همواره دغدغۀ ملی بوده است. این خواسته در قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در قالب لزوم اقدام...

برگزاری همایش «بسط تاریخ‌نگاشت هنر اسلامی: نمایشگاه جهانی سال ۱۸۷۳ در وین»

This conference aims to look at the Vienna Fair as an intersection of processes and phenomena that contributed to Islamic art historiography. As the sesquicentennial is approaching, the conference will explore the Fair as spaces for exhibiting Islamic arts and architecture, for their commercial and artistic reception, and for setting scholarship in motion.

«یان لوکاس فن هاسلت: نقاش هلندی در اصفهان صفوی| ویلم فلور و فروغ سجادی

یان لوکاس فن هاسلت در فوریه ۱۶۱۷، ‌همراه پیترو دلا واله (۱۵۸۶-۱۶۵۲) اشراف‌زادۀ رومی، به ایران آمد. فن هاسلت در بازۀ ۱۶۱۸ تا ۱۶۲۱ به ‌خدمت شاه عباس اول (حکومت ۱۵۸۸-۱۶۲۹) درآمد و تا زمان مرگ شاه به فعالیت خود به‌عنوان نقاش ادامه داد. سپس در روزگار حکمرانی شاه صفی اول (حکومت ۱۶۲۹-۱۶۴۲) و تا سال ۱۶۵۴، تلاش کرد تا به‌عنوان یک کارگزار تجاری برای ایران فعالیت کند. در این مقاله، حرفۀ این نقاش هلندی در ایران و هلند بررسی و دربارۀ آثار هنری منسوب به او بحث می‌شود.   Willem Floor & Forough Sajadi. "Jan Lucasz. van Hasselt: A Dutch Painter in Safavid Isfahan", in Iranian Studies, 54:3-4, pp 399-426 (2021). اطلاعات بیشتر: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00210862.2020.1787127?journalCode=cist20  

«تأملی در رابطهٔ استاد و شاگردی در آموزش هنرها: معماری»؛ سلسله‌نشست‌های مجازی

سخنرانان: جعفر طاهری، حُسنی صالحی، روح‌الله مجتهد‌زاده میزبان: فرهنگستان هنر زمان: ۲۴ آبان ۱۴۰۰ نشانی جلسه: https://bn2.ir/f97418

بازنگری به گذشته در موزه‌ها و محوطه‌های تاریخی| انکا آی. لسک، اندرو مک‌کلن، ان سل (و.)

کتاب حاضر نشان می‌دهد که چگونه موزه‌ها و فضاهای تاریخی به نحوی فزاینده به «پس‌زمینه»هایی برای هر نوع مداخله‌ای بدل شده‌اند که به منظور نور افکندن بر اشیای موجود در آن و گذشته‌های نهفته درونشان انجام می‌گیرد. مبتنی بر پژوهش‌های تازه‌ای که فراتر از برداشت‌های مرسوم دربارۀ چیدمان‌های هنری، موزه‌ها، اتاق‌های تاریخی، و محوطه‌های تاریخی رفته در این کتاب، مطالبی از دانشوران میان‌رشته‌ای گردآوری شده است. در این کتاب بحث می‌شود که هم‌اکنون شاهد یک تغییر پارادایم در مورد جایگاه فضاهای تاریخی و موزه‌ها در اندیشۀ معاصریم و نویسندگان نشان می‌دهند که این مؤسسات در حال ترکیب کردنِ فعالیت‌های علمی مرسومِ...

جایگاه معماری در معرفت: طبقه‌بندی‌های سده‌های نخست اسلامی| مهرداد قیومی بیدهندی و روح‌الله مجتهدزاده

سده‌های نخستین پس از هجرت در جهان اسلام، از هر نظر دورانی مهم و تاریخ‌ساز در تمدن اسلامی است. نه تنها مرزهای جغرافیایی که مرزهای ناپیدای علم و فرهنگ نیز طی همین سده‌ها توسعه و تثبیت یافت و در خلال همین فرایند توسعه و تثبیت بود که برخی از مهم‌ترین مناسبات علمی و فرهنگی در جهان اسلام شکل گرفت. مقالة حاضر نگاهی دارد به یکی از همین مناسبات، یعنی مناسبات معماری و علوم، در این دوران تاریخ‌ساز و از این رهگذار می‌کوشد جایگاه معماری را در سلسله‌مراتب علوم در جهان اسلام در قرون نخستین هجری روشن سازد. رهیافت مقاله به این مهم، رهیافتی تاریخی و منابع مورد اتکّاء آن متون طبقه‌بندی علوم در جهان اسلام است. پس از مروری مقدماتی بر اهمّ متون طبقه‌بندی علوم در جهان اسلام شش متن، شامل احصاء العلوم فارابی، رسائل اخوان الصفاء، الإعلام بمناقب الاسلام ابوالحسن عامری، اقسام الحکمه ابن‌سینا، مراتب العلوم ابن‌حزم و التعریف بطبقات الامم ابن‌صاعد اندلسی به‌عنوان متون منتخب تحقیق مورد تجزیه و تحلیل جزئی قرار گرفت. این تحلیل نشان داد که در آغاز فیلسوفان مسلمان، به‌ویژه فارابی و اخوان الصفا، به معرفت‌های ملازم با عمل نیز، که در نزد اهل صناعات است، توجه داشتند. این توجه به ویژه نزد فارابی برجسته‌تر...

«شاه و من: نگارگری‌های تک‌چهرهٔ قاجاری»؛ سخنرانی مجازی

Whilst there are obvious parallels with the European production of portrait miniatures of notable persons, there are stronger links to local conceptualisations of both image and subject, specifically Shi‘i traditions of portable, idealised portraits of Imams (shemayel).

کن‌کاو در تاریخ معماری ایران در خلال فرایند ایجاد یک هستان‌شناسی| دنا شمسی‌زاده، نیلوفر رضوی، مهرداد قیومی بیدهندی

در این مقاله یک هستان‌شناسیِ نمونه در حوزۀ تاریخ معماری ایران عرضه شده است. مباحث اصلی این مقاله پاسخی است به پرسش‌هایی از قبیل اینکه چگونه می‌شود در حوزۀ تاریخ معماری ایران یک هستان‌شناسی ساخت، چه ملاحظاتی را باید در نظر گرفت و مسائل ایجاد هستان‌شناسی در حوزه‌ای چون تاریخ معماری ایران را چگونه می‌شود حل کرد؛ حوزه‌ای که فاقد بدنۀ دانشی صورت‌بندی شده است. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است. ابتدا بحثی در باب حوزۀ ویژۀ تاریخ معماری و آنچه دربرمی‌گیرد و علت پیچیدگیِ آن انجام شده است. پس از آن روند ساختن هستان‌شناسی تاریخ معماری ایران و روشی که برای آن به کار رفته مطرح می‌شود. در بخش دوم مقاله، دربارۀ محتوای هستان‌شناسیِ ایجاد شده بحث می‌شود که شامل بخش‌های مختلف هستان‌شناسی و دلالت‌های آن است تا نشان دهیم چگونه ساختار این هستان‌شناسی در بازنمایی منطقی حوزۀ موردنظر در شکلی خوانا برای ماشین به کار می‌آید. Dena Shamsizadeh, Niloofar Razavi, Mehrdad Qayyoomi Bidhendi. "Probing Through Iranian Architectural History Within the Framework of an Ontology Development Process" in Digital Humanities Quarterly, 15:3 (2021). - برای مشاهدۀ مقاله به پیوند زیر مراجعه کنید: http://digitalhumanities.org/dhq/vol/15/3/000559/000559.html

ایران درّودی درگذشت

ایران درّودی، نقاش، منتقد هنری، کارگردان و نویسندۀ ایرانی، امروز در ۸۵ سالگی در اثر ابتلا به کرونا درگذشت. از او بیش از هر چیز نقاشی‌هایی شگفت‌انگیز به یادگار داریم و نیز زندگی‌نامۀ خودنوشت او: در فاصلۀ دو نقطه. اين چهرۀ من است، من ايرانم - ابعاد 118×89- سال ۱۹۸۸- مأخذ: آرته ایران درّودی دست‌کم در ۴ سال گذشته به جد در صدد برپایی موزه‌ای از آثارش بود و متأسفانه بی‌آنکه این موزه به سرانجام برسد از دنیا رفت.  باعث دریغ و حسرت است که در اثر بی‌کفایتی دولت‌مردان در مهار همه‌گیری چنین جان‌های عزیزی از دست می‌رود. به دوست‌داران...

شهر در بیابان، بازنگری: الگ گرابار در قصر حیر شرقی، ۱۹۶۴-۱۹۷۱| کریستین گروبه، میشل فرزلی، با مقدمۀ رناتا هلد

بین سال‌های ۱۹۶۴ تا ۱۹۷۱ مورخ برجستۀ هنر اسلامی، الگ گرابار کاوش باستان‌شناسی گسترده‌ای را در محوطۀ قصر حیر شرقی هدایت کرد. با نظر به ارسن سدۀ هشتمی [که در فاصلۀ] دورتر بود و با امید یافتنِ کاخی ملوکانه از دورۀ اموی، گرابار و گروهش در عوض، به گونه‌ای جدید از استقرارگاه شهری در پهنۀ سوریه برخوردند. جهانی غنی در بحبوحۀ کاوش‌های آنها ظاهر شد و در طول شش فصل حفاری، روابطی نزدیک میان باستان‌شناسان و مورخان آمریکایی و سوریه‌ای و کارگرانی که در آن محوطه کار و زندگی می‌کردند، شکل گرفت. در کتاب حاضر، با عرضۀ اسنادی که پیش‌تر...

نسخهٔ نفیس شاهنامهٔ فردوسی عهد صفوی در مالزی؛ سخنرانی مجازی

سخنران: امیر حسین ذکرگو   میزبان: رایزنی فرهنگی سفارت ج.ا.ایران در مالزی زمان: چهارشنبه، ۲۷ اکتبر ۲۰۲۱|۵ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۱۸ الی ۱۹:۳۰ (وقت مالزی) و ۱۳:۳۰ الی ۱۵ (وقت ایران)

هویت مسلمانان و نامسلمانان در فرهنگ مادی سده‌های میانی جهان اسلام؛ کارگاه مجازی

Muslim and non-Muslim identities through material culture in the medieval Islamic world - Chairs: Sterenn Le Maguer-Gillon (Institut Catholique de Paris) and José C. Carvajal López (University of Leicester) - برگزارکننده: باستان‌شناسی حجر - زمان: ۲۹ اکتبر ۲۰۲۱| ۷ آبان ۱۴۰۰ - اطلاعات بیشتر دربارۀ کارگاه: https://hajar.hypotheses.org/83

«سلطان بایسنقر، قبل و بعد: نسخ خطی تیموریان در سیاق»؛ همایش مجازی در مؤسسۀ مطالعات پیشرفتۀ دانشگاه پرینستون

Baysunghur’s patronage of manuscript production is significant for exhibiting a high artistic refinement in the arts of the book, but the patron was also actively involved in the scholarly aspect of the works to be reproduced. He commanded editions and the preservation of texts in a variety of fields, notably history, ethics and literature.

گلستان هنر| شمارهٔ پیاپی ۲۱| پاییز ۱۳۹۹

فرهنگستان هنر بیستمین و یکمین شماره فصلنامهٔ گلستان هنر را منتشر کرد.  گلستان هنر فصلنامه‌ای است پژوهشی در زمینهٔ تاریخ هنر و مطالعات تاریخی هنر و معماری حوزهٔ تمدنی ایران بزرگ که در هر فصل منتشر می‌شود و دارای اعتبار علمی‌ـ‌پژوهشی از نظر فرهنگستان‌های چهارگانۀ ایران است.   فهرست مقالات این شماره: رسالهٔ علم تحصن؛ اثر الکساندر بُهلر| پریسا حیدری و سعید حقیر  مداد الخطوط: رسالۀ مجعولِ منسوب به میرعلی هروی| امین ایرانپور صفی‌الدین ارموی در تاریخ وصاف| علی تقوی  گلستان کاغذ: نگاهی دوباره به تاریخ و ساخت کاغذ‌های ابری| سعید خودداری نایینی کتیبۀ پارچه‌ای ترکیب‌بند محتشم دورۀ مظفرالدین‌شاه| امیرحسین...

آرچ‌نت نکست/ARCHNET NEXT؛ نسخۀ تازۀ پایگاه آرچ‌نت

«آرچ‌نت نکست/ ARCHNET NEXT» نسخۀ تازۀ آرچ‌نت است؛ پایگاهی با دسترس آزاد و رایگان به منابع دربارۀ معماری، شهرسازی، طراحی محیط و منظر، مسائل حفاظت و مرمت، فرهنگ‌های مادی و بصری، و سایر موضوعات مرتبط با محیط مصنوع در جهان اسلام. «آرچ‌نت نکست» نخستین به‌روزرسانیِ عمدۀ وبگاه آرچ‌نت از سال ۲۰۱۳ است؛ و مجدداً به کلی بازطراحی شده است تا برای استفاده در دستگاه‌های مختلف انعطاف‌پذیر باشد و منابع ضروری در زمینۀ معماری، برنامه‌ریزی و طراحی منظر در جوامع مسلمانان را در دسترس همگان قرار بدهد. تمرکز آرچ‌نت بر جوامع امروزی مسلمانان و یا جوامعی بوده است که زمانی مسلمانان...

تأملی در رابطهٔ استاد و شاگردی در آموزش هنر‌ها: هنرهای تجسمی؛ برگزاری سخنرانی مجازی

سخنرانان: جلیل جوکار، اصغر جوانی، مهین سهرابی میزبان: فرهنگستان هنر زمان: دوشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۰‌، ساعت ۱۱ تا ۱۳ برای حضور در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://b2n.ir/f97418  

هنر ایران در وین: انتقال اشیاء، تصاویر و اندیشه‌ها در اوایل سدۀ بیستم، اروپای مرکزی؛ برگزاری سمینار مجازی

Organised by the research project funded by the Austrian Science Fund (FWF) / Lise Meitner Programme (M2428-G25) in collaboration with the Institute of Art History, Faculty of Historical and Cultural Studies, University of Vienna.

برگزاری مجموعه سخنرانی‌های مجازی تاریخ و نظریۀ معماری

Each year, the Architectural History & Theory - MSc programme welcomes around ten guest speakers and colleagues to present an evening seminar on their research. The events are a fantastic opportunity to hear about the latest research in the field from researchers working across the UK, Europe and beyond. The seminars are free and everyone is welcome.

حفاظت و مرمت میراث مصنوع: تاریخ فرهنگ حفاظت و پیشرفت‌های اخیر آن| سالواتوره دآگوستینو

واژۀ حفاظت، زمانی که در سیاق حفظ میراث مصنوع به کار می‌رود، اشاره به مفهومی ذاتاً پیچیده دارد که در طول زمان کامل شده؛ زیرا این مفهوم از دریافت از تاریخ در طول زمان تأثیر گرفته است. در این کتاب، تأکید شده که چرا درکی از تکامل فرهنگیِ رویکردهای حفاظتی باید ملزومه‌ای برای معماران و مهندسان باشد هنگامی که می‌خواهند در هماهنگیِ کامل با فرهنگ تاریخی-هنری حفظ میراث مصنوع جهان کار کنند. به طور خاص، در این کتاب بحث شده که چگونه در نیمۀ دوم سدۀ اخیر، فرآیند حفاظتْ مهندسی، یعنی علمِ ایجاد کارکردهای عملیِ دانش، را نیز در خود...

«زندگی خانگی و فرهنگ مصرفی در ایران: انقلاب‌های داخلی در عصر مدرن»؛ برگزاری سخنرانی مجازی

سخنران: دکتر پاملا کریمی (نویسندۀ کتاب) میزبان: دانشگاه تهران، دانشکدهٔ معماری، گروه مطالعات معماری ایران؛ با همكاری انجمن علمی مطالعات معماری ایران دانشگاه تهران  زمان: دوشنبه ۱۹ مهر ۱۴۰۰‌، ساعت ۱۹ برای حضور در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://www.instagram.com/anjoman_motaleat/

«فرهنگ، هنر و ادبیات عامه»؛ فراخوان مقاله به دهمین همایش ملی متن‌پژوهی ادبی

هنر و ادبیات عامه را به تعبیری می‌توان جنبه مردمی و غیر رسمی فرهنگ به شمار آورد که در کنار ادبیات رسمی به حیات خود ادامه داده و اگرچه از سوی حاکمان و قدرت‌های سیاسی چندان توجهی به آن نشده است، مردم و فرودستان اجتماع همواره به آن پرداخته‌اند و در حفظ و گسترش آن تلاش فراوان کرده‌اند. با مطالعهٔ فرهنگ و هنر و ادبیات عامه می‌توان بسیاری از جنبه‌های تاریخی و اجتماعی را مورد بررسی قرار داد و روایتی تازه از گذشته‌ٔ فرهنگی خود ارائه کرد. ایران زمین با توجه به گستردگی جغرافیایی و تنوع اقوام و فرهنگ‌های گوناگون،...

«دربارۀ وظیفه و قدرت نقد معماری»؛ برگزاری همایش مجازی

Should architectural criticism be enlightening? Should it help in the creation of a better built environment? Is there a factual basis to it? Does it have a duty to present evidence in the evaluation of a building? Or should it take on what architects say about their designs? In the context of a flat internet, should architectural criticism be able to define best practices? Does it wield the power over who is in and who is out? Architectural criticism, like all human endeavors, is at a crucial juncture. While serious architecture struggles for recognition, much so-called architectural criticism is merely a poorly paid, decorative legitimation for hyperbolic practice. Incisive architectural criticism is rare, while the definition of criticism itself has become opaque. This conference seeks papers that define the purposes and methods of architectural criticism. What should the ethical basis be of architectural criticism? Can it be objective in the context of paid content? Should it outline ideal practices? Or what should it do?   فهرست سخنرانی‌های همایش: ▫️Origins and Approaches| Saturday, 9. October keynote: Kennneth Frampton Participants: Kostas Tsiambaos| A critique of building construction: tactics of "resistance" in Pikionis Akropolis Works. Caroline Voet| The creative emancipation of critical building...

«مناسبات معماری و علوم در ایران دوران اسلامی»؛ نشست مجازی شهر کتاب

پیشه‌ورزانه‌بودن و غلبه سنّت شفاهی در آموزش و انتقال معماری گذشته کشورمان غالباً موجب این سوءتعبیر شده که معماریِ تاریخی ایران سنّتی فاقد دانش است که دستاوردهای خیره‌کنندۀ آن نیز از منابعی غیر از علم (چون تجربه، شهود و نظایر آن) حاصل آمده؛ اما آیا به‌راستی تمام دستاوردهای شکوهمند معماری گذشته می‌توانسته فارغ از دانشی نظام‌مند حاصل آید؟ معماری گذشتۀ ما چه نسبتی با نظام علمی زمانۀ خود داشت؟ علوم چه نقشی در نظام معماری و مراتب صنفی آن داشتند؟ این پرسش و پرسش‌هایی از این دست سؤالاتی است که کتاب حاضر تلاش کرده به آنها بپردازد و به‌جای فروکاستن نسبت علم و معماری به نسبت عالمان و معماران، که تقلیلی رایج است، با درنظرگرفتن این دو به‌مثابۀ دو حوزۀ مستقل معرفت در تمدن اسلامی، به پاسخی درخور برای این پرسش‌ها دست یابد. نشست هفتگی شهر کتاب در روز سه‌شنبه بیستم مهر ساعت ۱۱ صبح به نقد و بررسی کتاب «مناسبات معماری و علوم در ایران دوران اسلامی» نوشتۀ روح‌الله مجتهدزاده اختصاص دارد. علاقه‌مندان می‌توانند این نشست را از اینستاگرام مرکز فرهنگی شهرکتاب به نشانی ketabofarhang، کانال تلگرام bookcitycc و صفحه‌ی این مرکز در سایت آپارات پیگیری کنند. - سخنرانان: سیدمحمد بهشتی، یونس کرامتی، مهرداد قیومی بیدهندی، روح‌الله مجتهدزاده (نویسندۀ...

«‏از بدخشان تا زرنگ: گفتگوهایی دربارۀ میراث فرهنگی در افغانستان»؛ برگزاری مجموعه گفتگو‌های مجازی

شرایط بحرانیِ انسانی و سیاسیِ حاضر در افغانستان از ماه مرداد ۱۴۰۰ ،تجربه های تلخ و سرنوشت ناگواری که دو دهه پیش بر میراث فرهنگی این سرزمین گذشت را به یاد می‌آورد. این تجربه تلخ تنها محدود به تخریب بوداهای بامیان و صدها محوطه و بنای دیگر یا غارت اشیاء و اموال موزه‌ای نبود. آسیب بنیادی‌تر تحقیر و به هیچ شمردن میراث تمدنی و بی‌توجهی به نگهداری از آثار تاریخی و رواج قاچاق اموال فرهنگی بود. حوادث تلخی که اینک بار دیگر شدت گرفته و ما را در بیم و هراس قرار داده است.  افغانستان که کمابیش با خراسان تاریخی...

«معماری به منزلۀ بدل‌سازی یا ابداع»| فراخوان ارسال مقاله برای مجلۀ معماری

Architecture as copy or invention The history of the copy is as old as the history of architecture itself. While Pliny the Elder considered the origin of painting to be the desire to reproduce the outline of a shadow, and Vitruvius did the same for sculpture when he described the Corinthian order as life emerging from death, the model as copy of the natural highlights the synthesis of the two disciplines as the boundary between any creative act and mimesis. An appropriate example is Roman architecture conceived as an aide-mémoire of the Greek model, with signs distinguishing between originals and replicas recognized only in the details of words and their formal variations. Today, new initiatives focus attention not only on the legacy and future of their collections, but also on the theoretical problem arising from the origin of form as memory and the reproduction techniques associated with it. Artists and architects such as Rachel Whiteread, Asta Gröting and Jorge Otero-Pailos, research projects of the kind headed by the V&A at the 15th and 16th Venice Architecture Biennale, commemorative exhibitions like the one at the James-Simon-Galerie in Berlin, the work of practices such as Peter Zumthor’s and pedagogical proposals by the...

مجموعه‌داران خصوصیِ هنر اسلامی در پایان سدۀ نوزدهم در لندن: آرمان ایرانی| ایزابل گدوان

بر مبنای رویدادی مهم، یعنی نخستین نمایشگاه «هنر ایرانی و عربی» که به همت باشگاه نجیب‌زادگان لندن در ۱۸۸۵ برگزار شد، در این کتاب [داستان] نسلی از مردان دنبال می‌شود، تفاوت میان «دوستداران هنر» و «خبرگان» و «متخصصان» و «مجموعه‌داران» پیگیری می‌شود و همۀ ساز و کارهای پدیدآیی شیفتگی نیست به شرق بررسی می‌شود.

روابط در معماری: نوشته‌ها و بناها | آگوست سارنیتز

عنوان این کتاب  دو حوزۀ فعالیت معمار، مورخ معماری و نظریه پرداز آگوست سارنیتز یعنی ساختن و نوشتن را در رابطه‌ای متقابل قرار می‌دهد. سیاق آنچه ساخته شده در روند نوشتن پدیدار می‌شود؛ همان‌گونه که سیاق آنچه نوشته شده در روند ساختن ظهور می‌یابد. ساختار این کتاب دقیقاً پیرو همین تقابل است: جستاری دربارۀ تاریخ معماری و کلان‌داده که در پی آن سه جستار دیگر دربارۀ توسعۀ شهری، مسکن اجتماعی، و حکایتِ فضا می‌آید. از تعدادی معمار مؤثر ویَنی نیز نظیر فرانک، کیسلر، هولاین و پریکس نیز در کتاب یاد می‌شود. موضوعات مسکن‌سازی، طراحی، و مبلمان همه با پروژه‌های خود...

شیوۀ هم‌نشینی خانه‌ها در روستای کوخرد، بستک|برگزاری جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، سعیده جوقه‌سالار

روستای کوخرد از قدیم‌ترین روستاهای شهرستان بستک در استان هرمزگان است. خانه‌های این روستا، که در ابتدا در بافتی متراکم و فشرده استقرار یافته بودند، به تدریج و با گسترش روستا از یکدیگر فاصله گرفتند و صورتی پراکنده به بافت مسکونی روستا بخشیدند که با هستۀ اولیۀ آن تفاوت دارد. در این تحقیق این پرسش را مطرح کرده‌ایم که در دوره‌های مختلف تاریخ روستا خانه‌ها چه شیوه‌هایی از هم‌نشینی را برگزیدند و چه عواملی موجب تفاوت در کیفیت هم‌نشینی آنها شده است؟ برای پاسخ به این پرسش با بهره‌گیری از راهبرد توصیف و طبقه‌بندی و با مطالعۀ میدانی کوخرد و...

برگزاری «‏شب‌های خراسانی: برای آشنایی ایرانیان با فرهنگ افغانستان»

این برنامه شامل شعرخوانی، خاطره‌گویی، نمایشگاه تخصصی کتاب، غذاهای محلی افغانستانی، نمایش مستند و ... است و توسط دانشجویان افغانستانی مقطع دکتری در ایران اجرا می‌شود. کلیۀ عواید آن به بی‌جاشدگان حوادث اخیر افغانستان تقدیم می‌شود. هدف از برنامه آشنایی ایرانیان با وجهی عمیق‌تر از فرهنگ و هنر و ادب و آدابِ مشترک با اهل افغانستان و تحکیم دوستی دو ملت است. زمان: چهارشنبه ۳۱ شهریور و پنجشنبه ۱ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۱۷- ۲۲ میزبان: موزۀ تصاویر معاصر و کافه تاریخ نشانی: تهران، خیابان وصال شیرازی، نرسیده به بلوار کشاورز، کوچۀ شیرین، پلاک ۵ اطلاعات بیشتر: https://www.instagram.com/p/CUDv65ntmI0/?utm_source=ig_web_copy_link

«معماری و متن: بررسی نقش و عیار متن در ایجاد تحول در معماری معاصر ایران؛ معرفی و بازخوانی انتقادی تعدادی از متن‌های انتخابی دربارۀ شناخت معماری دوره‌های باستان، اسلامی و معاصر»| کارگاه مجازی

مدرس: محمدرضا حائری زمان: از ۶ مهر ۱۴۰۰ اطلاعات بیشتر دربارۀ کارگاه: https://www.instagram.com/p/CTeuzFujjPT/?utm_source=ig_web_copy_link

تأملی دوباره بر سکونت: هایدگر، مکان، معماری| جف ملپس

در بیست سال گذشته، مطالعات جف ملپس او را با معماران و دانشوران و موضوع مکان، معماری، منظر و به‌ویژه نحوۀ استفادۀ اهالی حرفه از آثار مارتین هایدگر درگیر کرده است. در کتاب حاضر، تمرکز اصلی ملپس بر بازشناسی این موضوعات به نحوی است که مستقیماً از دریافت مکان و رابطۀ انسان با آن شکل گرفته باشد. این کتاب با جستارهایی مشتمل بر طیفی از مسائل معماری و طراحی و هم‌چنین وارد کردنِ متفکران دیگر دربارۀ موضوعاتی نظیر متن در معماری، بناهای مرتفع، اهمیت خط، رابطۀ میان بنا و خاطره، و تصور اصالت در معماری، از تمرکز مرسوم پدیدارشناسانه فاصله...

«بررسی ردیف آوازی در تعزیه‌خوانی»: نشست تخصصی مجازی:

سخنرانان: داود فتحعلی، سیدمحسن هاشمی برگزارکننده: فرهنگستان هنر زمان: یکشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۰، ساعت ۱۱- ۱۲:۳۰ نشانی حضور مجازی: https://b2n.ir/q29220

شب عباس جوانمرد و گروه هنر ملّی (۳)

زمان: شنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۰، ساعت ۲۰:۳۰ سخنران: محمدرضا خاکی این سخنرانی‌ از طریق اینستاگرامِ کتابسرای اردیبهشت پخش می‌شود. نشانی: https://www.instagram.com/ordibeheshtbookshop_2/

«شبکۀ باور مورخ معماری: نسبت میان تاریخ‌نگاشت معماری با معرفت ضمنی معماری»؛ جلسۀ دفاع از رسالۀ دکتری معماری

هر مورخ معماری پیشینۀ معرفتی خود را به صحنۀ تحقیق و تألیف تاریخ معماری می‌آورد. بسیاری از مورخان معماری از پیشینۀ تاریخ هنر، باستان‌شناسی، و مطالعات فرهنگی برخوردارند. برخی از مورخان معماری خود معمارند؛ یعنی سابقۀ آموزش و عمل معماری دارند. این دسته از مورخان نوعی از معرفت را با خود به صحنۀ تحقیق و تألیف تاریخ معماری می‌آورند که دیگر مورخان معماری نوعاً از آنها بی‌بهره‌اند. رسالۀ حاضر با این قسمِ مورخان معماری و معرفت‌های معمارانۀ آنها سروکار دارد. این رساله تبیین می‌کند که به لحاظ نظری سرمایه‌های معرفتی این مورخان چگونه با یکدیگر دادوستد دارند و این دادوستد...

«معماری کاخ گلستان در عصر ناصری به مثابۀ آیینۀ تحول ذوق»|جلسۀ دفاع از رسالۀ دکتری معماری، حمیدرضا پیشوایی

کاخ گلستان نه فقط از مهم‌ترین آثار معماری دورۀ قاجاریه (۱۲۰۰- ۱۳۴۴ق)، بلکه از مهم‌ترین مجموعه‌های سلطنتی در تاریخ معماری ایران است. پس از تأسیس کاخ گلستان در عهد کریم‌خان زند (۱۱۷۳ق)، شاهان قاجار هر یک بنایی به بناهای پیشین افزودند و تغییراتی در فضاهای آن اعمال کردند. از این حیث، برهۀ سلطنت ناصرالدین‌شاه (۱۲۶۴- ۱۳۱۳ق) در میان اسلاف و اخلافش یکتاست. در عصر ناصری، با ساخت بناهای جدید و تخریب و تغییر بناهای پیشین، کاخ گلستان بیش از هر زمان دیگری دگرگون شد. این ساخت‌وسازها که در سراسر عهد سلطنت ناصرالدین‌شاه پیوسته و بلاانقطاع جریان داشت، متأثر از ذوق...

شکل‌دهی به هویت ملی در ایران: انگاره وطن برگرفته از تخیل مکان در اندیشه‌های اسلام و ایران باستان| علی مظفری

جایگزین شدنِ نظم سیاسی جهانیِ متّکی بر امپراطوری‌ها توسط نظمی متّکی بر دولت‌ملت‌ها طی روندی چهارصدساله به‌وقوع پیوست. آغازِ آن، با سرزدنِ جنبش‌های اصلاحگری دینی در قرن شانزدهم میلادی همراه بود و پایانش، مستلزم دو جنگ جهانی. ایران، همچون یک موجودیت سرزمینیِ دیرپا و یک فرهنگِ کهن با یک سابقهٔ طولانی در همزیستیِ اقوام مختلف، هم در آغاز این بحران، سعی و تلاشی توأم با موفقیت به معنای تأسیس دولتی ایرانی انجام داد و هم در پایانِ راه در تثبیت و تحکیمِ آن دولت. اکنون بدان صورت که در این کتاب توضیح داده شده است، این تلاش و تکاپو‌ها در...

«مقابر سلاطین بندر آچه: تاریخ‌نگاشت هنر اسلامی اندونزی»؛ برگزاری سخنرانی مجازی

اندونزی به منزلۀ یکی از مناطقی که در آن هنر اسلامی پدید می‌آمده مدت‌هاست در پژوهش‌های این حوزه مغفول مانده است؛ سکوت دربارۀ این ناحیه را می‌توان تا زمان استعمار این مجمع‌الجزایر به دست هلندی‌ها عقب برد.  سنگ‌قبرهای آچه از جملۀ معدود اشیایی هستند که در دوران استعمار به منزلۀ بخشی از محصولات هنر اسلامی مطالعه شدند. به لحاظ سبکی، این سنگ قبرها به نمونه‌های گجراتی‌ای نزدیک است که در خامبات ساخته و در سدۀ سیزدهم به آچه صادر می‌شد. طی دوران سلاطین آچه (سده‌های ۱۵- ۲۰م) به تدریج ساخت سنگ‌قبرها به خود آچه منتقل شد و نتیجه ایجاد سبک‌هایی...

درگذشت استاد رحمت‌الله رضایت

متأسفانه استاد رحمت‌الله رضایت، معمار و مرمتگر برجسته‌ که مرمت گنبد مسجد شیخ لطف‌الله را در دست داشت، ساعاتی پیش بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت. از جملهٔ مهم‌ترین فعالیت‌های او: - بازسازی سردر کوشک، اصفهان - بازسازی سردر و بازارچهٔ حسن آباد، اصفهان - بازسازی سردر و بازارچهٔ رهنان، اصفهان - بازسازی سردر و ورودی موزهٔ علامه مجلسی، اصفهان - مرمت تالار تیموری، اصفهان - شبکه‌بندی دور حیاط مسجد جامع اصفهان - بازسازی طاق‌های شبستان ضلع شمال شرقی امامزاده اسماعیل، اصفهان - بازسازی مصلی شاه عبدالعظیم حسنی، شهر ری اندوهگینیم که جان چنین بزرگانی بهای بی‌کفایتی‌های این روزهاست. برای دوستان و خانوادۀ ایشان آرزوی صبر داریم و یادشان را گرامی می‌داریم.

«تجربه‌های شراکتی در هنر و میراث فرهنگی»؛ فراخوان مقاله برای مشارکت در مجموعه‌مقالات

This volume analyzes participatory practices in art and cultural heritage in order to investigate what can be learnt through and from collaboration across disciplinary boundaries. Following recent developments in museology, museum policies and practices have tended to prioritize community engagement over a traditional focus on collecting and preserving museal objects (cf. Simon 2010, McSweeney & Kavanagh 2016). In many museal institutions, a shift from a focus on objects to a focus on audiences has taken place. Artistic practices in the visual arts, music, and theatre also increasingly take on participatory forms (see for instance Bishop 2012). And the world of cultural heritage has seen an upsurge in participatory governance models favoring the expertise of local communities rather than that of trained professionals (cf. Waterton & Watson 2013, Schofield 2015).  While museal institutions, artists and policy-makers consider participation as a tool to implement diversity politics, a solution to social disjunction, and a form of cultural activism, such participation also spurs a debate on definitions, as well as on issues concerning the distribution of authority, power, expertise, agency and representation. How can we understand and respond to the seductive claims of participation as an instrument for social innovation? And what are we...

«چشم‌انداز پارک‌های ملی»؛ فراخوان ارسال چکیده

 National Parks in Prospect For a proposed peer-reviewed special issue of Art Journal, we seek submissions of original essays, interviews, artworks, and creative reflections that analyze the role of art and visual culture in relation to National Parks in the twentieth and twenty-first centuries. Although we are concerned with increasing Art History’s engagement with the National Parks, we welcome interdisciplinary approaches as well as writings from scholars in academia, the NPS, and other affiliations. This set of essays will explore the National Parks in prospect, in all its multivalent meanings; that is, as sites of natural and cultural extraction, as landscapes that bring into view (and occlude), and in terms of their future potential. We especially welcome submissions that address the following prompts: - How does the visual culture of the National Parks continue to intervene in the politics of land through contributions to evolving discourses of the environmental movement and imperatives of Indigenous sovereignty? - In addition to contributions that address the NPS’s foundational dispossession of Native American territories, following Martin Berger, how do they participate in the depiction of nature as spaces of whiteness? - What role does the NPS play in urban placemaking, which has transformed entire...

ویرانه‌های پالمیرا و بعلبک| رابرت وود

ویرانه‌های پالمیرا و ویرانه‌های بعلبک که اولین بار در دههٔ ۱۷۵۰ منتشر شد گزارشی باارزش از سفر سه عتیقه‌شناس، رابرت وود، جان بووری  و جمیز داوکینز، و یک طراح، جیووانی باتیستا بورا، به مشرق‌ است. این مجلدات با بیش از ۱۰۰ طرح از معماری کلاسیک دو شهر باستانی پالمیرا و بعلبک، اولین نمونه‌های شناخته شده از تک‌نگاری‌ها را در سایت‌های باستان‌شناسی عرضه می‌کند. آنها در فراهم آوردن گفتگو‌های نظام‌مند در بارهٔ جغرافیای فیزیکی و انسانی سایت‌ها همراه با دو گونه شاهد تصویری منحصر به فرد بودند: نماهای سایت‌های باستانی در وضعیت کنونی و پلان‌های پرجزئیات آنها، با اندازه‌گذاری، از مشخصه‌های...

درگذشت محسن میرحیدر، معمار و مدرس باسابقۀ معماری

متأسفانه محسن میرحیدر، معمار و مدرس باسابقۀ معماری درگذشت.   محسن میرحیدر از مؤسسان مهندسان مشاور پیرراز بود که یکی از مشهورترین پروژه‌های آن ساختمان کتابخانۀ ملی ایران در تپه‌های عباس‌آباد تهران است.   میرحیدر در سال ۱۳۵۰ با همراهی امیرنصرت منقح و یوسف شریعت‌زاده، شرکت مهندسان مشاور «بنیان» را تاسیس  کرد که در پی تحولات اساسی در ساختار آن، در سال ۱۳۶۲ با نام مهندسان مشاور پیرراز با مشارکت جمعی از شرکا، همکاران و کارکنان اولیه تجدید سازمان شد. محسن میرحیدر مدیریت و سرپرستى پروژه‌هایى چون «کاخ مرکزی جوانان»، «سینما صحرا»، «ساختمان‌هاى اولیۀ دانشگاه کرمان»، «بیمارستان آموزشى کرمان»، «مرکز اجلاس سران کشورهاى اسلامى، و «مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسى وزارت امورخارجه» را بر عهده داشته است.   ▫️تصاویر بیشتر: http://pirraz.com/per/Projects.aspx

روایت پیدایش و رشد یوسف‌آباد؛ قصهٔ شکل‌گیری و توسعهٔ محله‌ای در تهران| جلسهٔ دفاع از پایان‌نامهٔ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

دانشجو: نرگس عافی استادان راهنما: دکتر پیروز حناچی، دکتر الهام اندرودی استادان داور: دکتر مریم غروی خوانساری، دکتر محمدصالح شکوهی بیدهندی زمان: چهارشنبه ۱۷ شهریور ۱۴۰۰، ساعت ۱۰ از این پیوند می‌توانید ازطریق برنامۀ ادوبی کانکت به‌صورت مهمان در جلسه شرکت کنید: http://vroom.ut.ac.ir/arch4        

نشریۀ رسانه و فرهنگ

نشریۀ رسانه و فرهنگ در سال ۱۹۹۸ تأسیس شد تا مکانی باشد برای متفکرانی که به نسبت رسانه و فرهنگ می‌پردازند و آن را تحلیل و نقد می‌کنند. این نشریه، نشریه‌ای دانشگاهیست که انتشار مطلب در آن برای هرکسی ممکن است. مطرح شدن ایده‌ها در حوزه‌ای فراتر از حوزه‌های شناخته‌شدهٔ پیشین در این نشریه اهمیت دارد و بحث‌های فرهنگی در این نشریه با موضوعات گسترده‌تر در سیاست و فرهنگ تلاقی می‌یابد. Journal of Media and Culture (M/C Journal)|Volume 24|Issue 4|2021 فهرست مطالب این شماره:   ▪️ Articles   ▫️ Design | Nicole Sully, Timothy O'Rourke, Andrew Wilson   ▫️Better in Pictures: Visual Literacy and the Cosmopolitan Imaginary | Samuel Holleran   ▫️For Modern Children: Design and Rhetoric of a 1960s Contemporary Toy Tea Set | Curt Lund   ▫️Designing Player Intent through “Playful” Interaction: A Case Study of Techniques in Transistor and Journey | Heather Blakey   ▫️“What's the Brief?”: Building a Discourse around the Graphic Design Brief | Yaron Meron   ▫️ Reframing Architecture through Design: A “Meta-Framing” Approach to Making Shared Meaning in an Architecture Studio Context | Mark Sawyer, Philip Goldswain   ▫️Designing for Curves: Size and Shape Elements of 1950s-Style Fashion | Lisa J. Hackett  ...

راهنمای راتلج دربارهٔ زنان در معماری | آنا سوکالینا (و.)

این راهنما اسامی زنان پیشگامی را برجسته می‌کند که طی زمان در پرورش، شکل دادن و ساختن فرهنگ معنوی و محیط مادی در مناطق مختلف در سراسر جهان مشارکت کردند. کتاب تکامل چشم‌گیر زنان در راهبری، چشم‌اندازهای حرفه‌ای، صناعت و دانشوری در معماری را از دوران پیش از صنعتی شدن تا امروز آشکار می‌کند.کتاب به ترتیب زمانی و در پنج بخش سامان یافته است که منطبق بر مراحل اشتغال، راهبری و مشارکت زنان در معماری طی چندین سده است. این بخش‌ها شامل ۲۹ فصل به نویسندگی ۳۳ دانشور شناخته‌شده است که متعهد بوده‌اند توپوگرافی‌های گسترده‌تری را در زمان و مکان...

«بیست و یک: جستار‌هایی در هنر و تاریخ و فرهنگ بصری»؛ فراخوان مقاله برای نشریه

فراخوان مقاله برای نشریهٔ «بیست و یک: جستار‌هایی در هنر و تاریخ و فرهنگ بصری»   ▪️Call for Articles|21: Inquiries into Art, History, and the Visual – Beiträge zur Kunstgeschichte und visuellen Kultur   We are pleased to invite submissions to the journal 21: Inquiries into Art, Theory, and the Visual. Published quarterly, the journal presents peer-reviewed articles on the visual arts of all cultures, regions, and time periods. The journal welcomes a diversity of perspectives and methodological approaches, and seeks to include work that expands narratives on global culture. This forum embraces the full range of diverse objects, questions, and methodologies that comprise and enrich the discipline. In parallel with this openness in subject matter, 21: Inquiries is available online as an Open-Access-eJournal, making it freely accessible to the widest possible audience. We do not charge "Author processing charges" (APCs) and are a scholar-led journal. Authors retain the copyright and full publishing rights without restrictions. Our issues are published with the license CC BY-NC-ND 4.0, unless this license has to be removed for a specific issue because of restrictions by the provider of the image rights. The journal 21: Inquiries into Art, History, and the Visual – Beiträge zur...

چهار مزار آسیای میانه: یک تاریخ معماریِ سیاسی-اجتماعی| آر. دی. مک‌چسنی

در آسیای میانه، مزارهای مسلمانان چندین سده است که به منزلۀ مراکز اجتماع عمل می‌کند؛ به خصوص مزارهای شهری بزرگ که در بسیاری از موارد به نظر می‌رسد هم در خدمت الهام‌بخشی و هم توسعۀ معماریِ شهر بوده است. در کتاب حاضر، مک‌چسنی تاریخ چهار مزار کهن گور امیر در سمرقند، مزار خواجه ابونصر پارسا در بلخ، روضۀ شریف در مزار شریف، و خرقة‌النبی در قندهار را ثبت می‌کند. در همۀ این چهار نمونه، پدیدآیی و تکامل معماریِ این مزارها از طریق روایت‌هایی از تاریخ اجتماعی و سیاسی آنها و شواهد تصویریِ مربوط به یک سده و نیم گذشتۀ آنها...

تأثیر هجوم مغولان بر مفهوم و ساختار شهر ایرانی در روزگار ایلخانان| شهاب‌الدین تصدیقی، محمدحسن خادم‌زاده

تهاجم مغولان تخریب سازمان­یافتۀ بسیاری از شهرهای کشور را در پی داشت. سکونت گستردۀ کوچ‌نشینان مغول در کنار فروپاشی نظام اداری و اقتصادی سابق، باعث افول ساختار شبکه‌ و حیات شهری در آن شد. هدف پژوهش پاسخگویی به این سؤال است که کمرنگ شدن شهرنشینی در ابتدای این دوره‌ و زایش مجدد آن در ادامه‌، چه تأثیراتی بر مفهوم و ساختار شهر نسبت به‌پیش از آن گذاشت؟ بدین منظور ابتدا با روش تفسیری تاریخی، ضمن بازخوانی متون تاریخی برجای‌مانده از آن دوره و تحلیل­های پژوهشگران امروزی، احوال این عصر بررسی‌شده، سپس با استفاده از روش استدلال منطقی، نمونه­های شهرسازی، ویژگی­های شهری و تفاوت­هایشان با دوران پیشامغولی مورد مداقه قرار می‌گیرد. با آشفتگی‌های زمانۀ ایلخانان و ویرانی شهرها و پهنه‌های زیستی اطرافشان، روابط سابق درون‌شهری و بیرون شهری و مفاهیم «شهر»، «شهرستان» و «ربض» تغییرات زیادی کرد و در مواردی ساختار جدیدی از شهرها که بعضاً لایه‌لایه و چندهسته‌ای هستند پدید آمد.   محمدحسن خادم‌زاده و شهاب‌الدین تصدیقی. «تأثیر هجوم مغولان بر مفهوم و ساختار شهر ایرانی در روزگار ایلخانان» در هویت شهر، دورۀ ۱۵، شمارۀ ۲ (۴۶)، ص ۵- ۱۸.    – اطلاعات بیشتر و دریافت مقاله: https://hoviatshahr.srbiau.ac.ir/article_15937.html

سخنرانی‌های برنامۀ بنیاد آقاخان برای هنر و معماری اسلامی در دانشگاه هاروارد در پاییز ۲۰۲۱

سخنرانی‌های برنامۀ بنیاد آقاخان برای هنر و معماری اسلامی در دانشگاه هاروارد در پاییز ۲۰۲۱    ▪️سخنرانی نخست: «چشمانش از گوشۀ چشمانش آگاه بود: تأملی بر نگاهِ خیره (Gaze) در نقاشی اموی» سخنران: نادیا علی زمان: ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۱|۱ مهر ۱۴۰۰ نشانی ثبت‌نام در جلسه: https://harvard.zoom.us/webinar/register/WN_FlZE45GbSRCfj0g6WlZjlA   ▪️سخنرانی دوم: «شاه‌جهان‌آباد: شهر شاه‌جهان آنچنان که در  پادشاه‌نامه وصف شده است» سخنران: گل‌فشان‌ خان زمان: ۴ نوامبر ۲۰۲۱|۱۳ آبان  ۱۴۰۰ نشانی ثبت‌نام در جلسه: https://harvard.zoom.us/webinar/register/WN_-Qc2GzQtR6Gyzg3ojdbpyA   ▪️سخنرانی سوم: «ساختن خلافت: آبادانی و ویرانی و  هویت فرقه‌ای در معماری متقدم فاطمیان» سخنران: جنیفر پروییت زمان: ۱۸ نوامبر ۲۰۲۱|۲۷ آبان  ۱۴۰۰ نشانی ثبت‌نام در جلسه: https://harvard.zoom.us/webinar/register/WN_xyP44tJaTVOyWTM3idDAtA   اطلاعات بیشتر: https://agakhan.fas.harvard.edu/news-events

جامعۀ باستان شناسی ایران| شمارۀ دوم| تابستان ۱۴۰۰

فهرست مطالب این شماره: - مقاله: حفظ هویت و حافظۀ جمعی و تاریخی همگام با توسعۀ شهری | سپیده مازیار و سولماز آذرکیا سه تدفین، سه ظرف: گوری از مرحلۀ باکون در دره های زاگرس (تُل خسرو - یاسوج)  نوروز رجبی گاهنگاری فرهنگ بلخی-مروی در گسترۀ جغرافیایی خراسان بزرگ: بازبینی گاهنگاری آن در واحۀ مرو | حامد طهماسبی زاوه  طبقه بندی و گونه‌شناسی سفال‌های گمانۀ الف و ب، تپۀ قصردشت (فارس) | محمدتقی عطائی  تُل سفید؛ استقرارگاهی از میانۀ هزارۀ اول پ.م. در غرب دشت شیراز | سیروس برفی و سمیرا جعفری پژوهشی در آیین دخمه گذاری مزدیسنان با تکیه بر شواهد باستان شناختی از کوه حسین (درّه برَّه، مرودشت، فارس) | ابوذر توکل شیوه های تأمین آب در دژهای قرون میانۀ دورۀ اسلامی در قُهستان (استان خراسان جنوبی) | محمد فرجامی و علی اصغر محمودی نسب  خمرۀ تیس/طیس چابهار؛ نمونه ای تاریخی از مرمت | نوذر حیدری  «داش حامامي»: حمامی دست­كند در شمال­غرب ايران | سید روح­الله محمدی و شیدا اختری اسکوئی   یادداشت‌ها و نظرات: بیماری های مُسری، تطور جوامع و رفتارهای انسانی / کریم علیزاده    معرفی کتاب: اسناد آرامی از بلخ باستان (سدۀ چهارم پ.م.) | علی بهادری یاد: علی سامانی و بررسی های باستان شناسی...

«خانه‌های محلۀ قبلۀ کوخرد، بستک»؛ جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

روستای کوخرد از توابع شهرستان بستک در استان هرمزگان است. در این روستا سکونت سابقه‌ای طولانی دارد و تا به امروز نیز، معماری منحصر به فرد آن باقی مانده است. شیوۀ زندگی و معماری‌ای که در پاسخ به آن شکل گرفته است، معماری این روستا را واجد عناصر، سازمان‌دهی، و تزییناتی خاص کرده است. در این تحقیق، مبتنی بر آرای ایمس راپوپورت، فرض بر این است که «معماری یکی از مظاهر فرهنگ است»؛ از این رو، سعی داریم با شناخت خانه‌های محلۀ قبلۀ کوخرد بفهمیم که فرهنگ چگونه در معماری نمود پیدا می‌کند. برای تبیین پیوند فرهنگ و معماری  و تدوین چارچوب نظری این تحقیق به آراء راپوپورت رجوع می‌کنیم و یکی از راهبردهای پیشنهادی او در مطالعات رفتار- محیط  را مبنای این بررسی قرار می‌دهیم.  راهبرد این تحقیق کیفی، توصیفی - تحلیلی است؛ مبتنی بر گزینش و توصیف برخی متغیر‌های فرهنگی (ارزش‌ها، سبک زندگی، نظام فعالیت‌ها) متناسب با بستر تحقیق و بررسی پیوند آنها با کالبد خانه‌ها در محلۀ قبله کوخرد. خانه‌ها بر اساس عناصر ثابت، نیمه ثابت و غیرثابتشان تفکیک و بررسی شده‌اند. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق به‌وسیلۀ مشاهده و مصاحبه با ساکنان سه‌ خانه از خانه‌های این محله و برداشت از بنای آنها به دست آمده...

انقلاب در میراث فرهنگی: تناقض‌های میان عمل و نظر مدیران سازمان میراث فرهنگی| مهرداد بهمنی، سارا کریمی

انقلاب در میراث فرهنگی به روند پر نشیب و فراز سازمان میراث فرهنگی در فرایند شکل‌گیری مدرنیته‌ٔ ایرانی می‌پردازد. برای آن‌که بدانیم هویت ایرانی در دنیای مدرن چگونه ساخته شد، باید مواد و مصالح نخستین آن را بشناسیم. یکی از مهم‌ترین عناصر هویت ملی، رویکردی است که با آن تاریخ خود را بازخوانی می‌کنیم. این پژوهش به این پرسش پاسخ می‌دهد که از زمانی که تمنای مدرن‌شدن در ایران اوج گرفت، چه ایده‌هایی درباره‌ٔ میراث تاریخی‌مان مطرح شد؛ این ایده‌ها چطور تبدیل به برنامه‌های عملی شدند و شهرهای ما را تغییر شکل دادند؟ در این شهرها چه چیز میراث تلقی...

«تاریخچۀ کوچۀ لولاگر تهران»؛ جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

کوچۀ لولاگر از کوچه‌های قدیمی شهر است. این کوچه و بناهای آن در سال ۱۳۱۷، به همت دو برادر، محمدبـاقر و علی‌اکبر لولاگر، در زمینی بزرگ در محلۀ حسن‌آباد در شمال شهر طهران ساخته شد. تحقیق حاضر به معرفی کوچۀ لولاگر می‌پردازد و شکل‌گیری و تغییرات آن را از ابتدای ساخت تـا پایان دورۀ پهلوی روایت می‌کند. به همین منظور با بهره‌گیری از راهبرد تاریخی، اطلاعـات و شواهدی از کالبد بناها، منابع درجه اول همچون اسناد و تصاویر، منابع درجۀ دوم، مصاحبه جمع‌آوری و تفسیر شده است تا بتوان تاریخچۀ کوچۀ لولاگر را روایت کرد. کوچه لولاگر، کوچه‌ای دردار است...

«نقد معماری: ساختن یک تاریخ»؛ فراخوان مقاله برای نشست در هفتمین همایش شبکۀ تاریخ معماری اروپا

از ابتدای سدۀ بیستم، نقد معماری در مقایسه با نقد هنر ابزارهای معرفت‌شناسانه و بدنۀ دانش بسیار اندکی فراهم کرده است. اگرچه در تاریخ نقد هنر مجال اندکی به نقد معماری داده شده است، نقد همواره در کانون گفتمان‌های معماری معاصر و مدرن قرار داشته است. در سال‌های اخیر، بحث‌های مکرر دربارۀ قول معروف به «بحران» در نقد نیز مانعِ بسیاری از بررسی‌های تاریخی دربارۀ اصول بنیادین نقد، عاملان اصلی، قلمرو فرهنگی، ابزارهای تئوریک و جهانِ مراجعِ فکری آن شده است. برعکسِ تاریخ نقد هنر که به‌کمال به منزلۀ یک شاخۀ پذیرفته‌شدۀ تاریخ هنر در دهۀ ۱۹۸۰ تعریف شد، تاریخ نقد معماری همچنان عمدتاً حوزه‌ای نیمه‌کاره باقی مانده است. البته کارهایی در این زمینه صورت گرفته است که ساختن این حوزۀ تحقیق را به منزلۀ نه فقط سنت‌های فکری مختلف، که چون فرضیه‌های نظری متنوع بازنمایی می‌کند. تاریخ نقد معماری در حقیقت همچنان با قلمروهای پژوهشی دیگری همپوشانی دارد: تاریخ‌های نظریه‌های معماری؛ تاریخ‌های نقدی که به منزلۀ تاریخ‌های فکری و حرفه‌ای مسیرهای منجر به تأسیس و زمینه‌سازی برای نقد معماری نوشته شدند؛ و نیز تاریخ‌های رسانه‌های مختص معماری. هیچ یک از این حوزه‌های مرتبط اما فرعی، زمینه‌سازی مکفی برای ساختنِ یک تاریخِ ویژۀ نقد معماری نکرده‌اند. این نشست به هدفِ...

معماری یا انقلاب: نقد رهایی‌بخش پس از مارکس| نادر لاهیجی

کتاب حاضر با پیوند دادن نظریۀ ساختمان به پروژۀ رهایی‌بخشی نقد که متفکران رادیکالِ زمانۀ ما بسط داده‌اند، مفاهیم و عناصر تاریخی اصلی‌ای را می‌جوید که به یک نظریۀ رهایی‌بخش ساختمان با عنوانِ «به‌سوی فلسفۀ سرپناه» منتهی می‌شود. نویسنده مارکس را تنها منبع کار در نظر می‌گیرد و بر اساس این دیدگاه که دوران ما هم‌عصر دوران تاریخی مارکس است کار را پی می‌گیرد. این امر به این معناست که که اعتبار مارکس از منظر موقعیت تاریخی قضاوت نشود، بلکه اعتبار یک منظر مارکسی برای یک موقعیت تاریخی منفرد نشان داده شود. بنا بر این، در این کتاب چنین منظری...

خانهٔ ملک در بازار تهران| برگزاری جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

خانه‌ٔ ملک در بازار تاریخی تهران قرار دارد. ملک در سال ۱۲۹۷ خورشیدی این خانه را برای تأسیس کتابخانه و موزه شخصی خود در نظر گرفت؛ و در سال ۱۳۱۶ بعد از افتتاح رسمی کتابخانه خصوص‌اش در خانهٔ بازار، آن را با تمام اسباب و اثاثیه وقف آستان قدس رضوی کرد. در این پایان‌نامه کوشیدیم با توجه به نحوه استفاده توأمان از خانه برای فضای کتابخانه و موزهٔ ملی ملک و سکونت ملک به شناختی از مجموعهٔ خانه و روابط موجود  بین عرصهٔ خصوصی و عمومی دست پیدا کنیم. ما در این تحقیق با رجوع به کالبد خانهٔ بازار، اسناد تاریخی کتابخانه و موزهٔ ملّی ملک، تاریخ شفاهی زندگی حسین آقا ملک، جراید و مکتوبات به توصیف کالبد خانهٔ بازار و تغییرات آن، شرح نحوه شکل‌گیری کتابخانه و موزهٔ ملّی ملک و تأثیر آن بر کالبد خانه، بررسی نحوه و میزان سکونت او در خانهٔ پدری‌اش پرداختیم.  حسین آقا در طول پنجاه سالی که این خانه را در اختیار داشت یکی از عمارت‌های خانه را تخریب و یک عمارت نوساز برای کتابخانه و قرائتخانه ساخت. همچنین وی تالار‌های عمارت بیرونی خانه را با ویترین‌های نمایش آثار تاریخی تبدیل به موزه کرد. ملک با وجود این که خانهٔ پدری‌اش را تبدیل...

«تجلیل از احمد اشرف: یک عمر کوشش در مطالعات ایران»؛ برگزاری سخنرانی مجازی

احمد اشرف  از اثرگذارترین دانشوران در تاریخ اجتماعی و جامعه‌شناسی تاریخی ایران مدرن است و نقشی بسیار مهم در توسعۀ حوزۀ مطالعات ایرانی داشته است. به مدت بیش از نیم‌قرن، دکتر اشرف بدنۀ دانش باارزشی ایجاد کرد که در کانون مباحث موجود دربارۀ ظهور سرمایه‌داری، تحولات روستایی، ملت‌سازی، شکل‌گیری طبقات و فرهنگ در ایران باقی خواهد ماند. این جلسه و شمارۀ ویژه‌ای از نشریۀ ایران‌نامگ به تجلیل از یک عمر فعالیت علمی احمد اشرف در مطالعات ایرانی اختصاص خواهد داشت. اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام در این سخنرانی: https://iran.princeton.edu/events/celebrating-ahmad-ashraf-lifetime-contribution-iranian-studies برگزاری سخنرانی مجازی: «تجلیل از احمد اشرف: یک عمر کوشش در مطالعات...

درگذشت اصغر کریمی، مردم‌شناس، محقق و مترجم برجسته و پرکار

◾️متأسفانه اصغر کریمی، مردم‌شناس، محقق و مترجم برجسته و پرکار امروز بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت. از او بیش از سی کتاب و بیش از پنجاه مقالۀ منتشر شده و ده‌ها طرح پژوهشی و گزارش علمی و ترجمه‌های مهمی از آثار باستان‌شناسان خارجی به یادگار مانده است.  برخی از مقالات ارزندۀ او عبارت است از: - ایل‌نشینی در ایران نمونه: ایل بختیاری - اسنادی درباره برخی نشانه‌های فرهنگی در زاگرس مركزی - طرح تشکیل و راه اندازی موزه سیار - بررسی اجمالی نظریه‌های گوناگون درباره شكل كلی مساكن سنتی و بومی - جانمایه معماری هخامنشی و یونانی در قرن...

تاریخ اجتماعی معماری خانه از منظر ژیروئار|برگزاری جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

از راه‌های فهمِ معماری و نوشتن تاریخ آن قرائت بناها از نظرگاه گروه‌های انسانی استفاده‌کننده از آن و عاملیّت ایشان در تاریخ معماری است. مورخان اجتماعی معماری معمولاً چنین می‌کنند. از آنجا که تاریخ اجتماعی معماری حوزه‌ای نوپاست، نقد آثار معیار در این حوزه می‌تواند ابزار کار در آن را فراهم کند. کتاب زندگی در خانۀ حومۀ شهریِ انگلیسی (۱۹۷۸) از مارک ژیروئار (۱۹۳۱- ) در زمرۀ همین آثار است. پژوهش حاضر خوانشی انتقادی از متن این کتاب و هدف از آن فهم تاریخ اجتماعی معماری خانه است، آن‌چنان که ژیروئار در تاریخ‌نامه‌اش مراد کرده است. ذکر احوال مورخ و تبیین اوضاع تاریخ‌نویسی اجتماعیِ زمانۀ او در فصل یکمِ این تحقیق، مقدمه‌ای است بر این بحث که اسباب و اُسلوبِ مورخان اجتماعی چگونه در این تاریخ‌نامه ظاهر شده است. با این هدف، پنج جنبه از کار تاریخ‌نویسیِ ژيروئار تبیین شده است: یکم، نظریۀ اجتماعی؛ دوم، تقطیعِ تاریخی؛ سوم، روش مقایسه‌ای؛ چهارم، روش کمّی؛ پنجم، شواهد و مدارک. جنبۀ نخست از حیث قرابتِ بیشتر با موضوع تحقیق مفصّل‌تر است، چنان‌که محتوای فصل دوم سراسر بروز مفاهیم نظریۀ اجتماعی در تاریخ معماری خانه‌هاست، شامل:  قدرت مبتنی بر مالکیت زمین، خانواده و خانوار، طبقۀ اجتماعی، تحرّکِ اجتماعی، جنسیّت، اوقات فراغت. چهار جنبۀ دیگر...

دگرگونی عینی و ذهنی معماری خانگی در روزنامۀ خاطرات عین‌السلطنه؛ ارزیابی منابع|برگزاری جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

معماری خانگی از جمله موضوعاتی است که در میان تحقیقات تاریخ معماری دورۀ قاجاریه کمتر به آن پرداخته شده است. بسیاری از بنا‌ها در دورۀ قاجاریه، دورۀ گذار، دستخوش دگرگونی شدند و خانه‌ها نیز از این قاعده مستثنی نماندند. بخشی ا‌ز این دگرگونی عینی و بخش دیگر آن ذهنی بود. خاطره‌نامه‌های به جا مانده از دورۀ قاجاریه از جمله منابعی هستند که می‌توانند ما را در پی بردن به این دگرگونی‌ها یاری کنند. در این تحقیق برای رسیدن به این هدف روزنامۀ خاطرات عین‌السلطنه برگزیده شد؛ این خاطرات از اواسط حکومت ناصر‌الدین شاه آغاز شده و تا اوایل دورۀ پهلوی دوم ادامه یافته است. این بازۀ زمانی حدوداً ۶۴‌ساله از علل اصلی انتخاب این خاطرات به‌عنوان منبع اصلی این تحقیق بود. دقت در صحت و ثبت جزئیات وقایع نیز از جمله دلایل دیگر برای انتخاب این خاطرات بود. در گام اول، با مطالعۀ متن خاطرات، داده‌های مربوط به دگرگونی ذهنی و عینی معماری خانگی از این خاطرات استخراج شدند. در گام دوم داده‌های استخراج شده گزینش و دسته‌بندی شدند و سوالاتی دربارۀ دگرگونی معماری خانگی در دورۀ قاجاریه شکل گرفت. گام سوم مربوط به فهم داده‌های دسته‌بندی شده و تلاش برای یافتن پاسخ سوالات پیش آمده در گام قبلی بود....

درگذشت دکتر احمد گل‌محمدی، مدرس علوم سیاسی در دانشگاه علامه طباطبایی و مترجم مبرّز

◾️متأسفانه دکتر احمد گل‌محمدی، مدرس علوم سیاسی در دانشگاه علامه طباطبایی و مترجم مبرّز تعدادی از کتاب‌های مهم در حوزۀ علوم انسانی، از جمله در زمینۀ فلسفۀ تاریخ، امروز بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت. از جملۀ مهم‌ترین این کتاب‌ها: - درآمدی بر فلسفۀ تاریخ/ مایکل استنفورد - بنیادهای علم تاریخ؛ چیستی و اعتبار شناخت تاریخی/ سی‌بی‌ین مکالا - ایران بین دو انقلاب/ یرواند آبراهامیان است. متأسفیم که بی‌کفایتی موجود چنین سرمایه‌های انسانی‌مان را از میان می‌برد. برای دوستان و خانوادۀ ایشان آرزوی صبر داریم و یادشان را گرامی می‌داریم.

فراخوان ارسال چکیده برای بخش میزگرد با موضوع «بازاندیشی در منظر شهری»

فراخوان ارسال چکیده برای بخش میزگرد با موضوع «بازاندیشی در منظر شهری» مهلت ارسال چکیده: ۱۵ اکتبر ۲۰۲۱| ۲۳ مهر ۱۴۰۰ میزبان: مجلۀ انجمن مورخان معماری (JSAH)   ▫️ Rethinking the Urban Landscape An enduring intellectual and a perceptual rift divides the city from the natural world both in scholarship as well as in the public imagination. In the past three decades, humanities scholars working with social and natural scientists have challenged these assumptions by investigating the complex interaction and intersection of cultural and natural systems, and by exploring how cities and nature are inextricably woven together into what is being called the urban landscape. Just as the seminal work of urban historians such as William Cronon and Ari Kelman and the studies of environmental humanists such as Ursula Heise and Alison Carruth have advanced our understanding of the integration of the built and natural worlds, a range of pathbreaking scholarship—for example, Linda Nash on histories of disease and the environment, Laura Pulido on race and architecture, Matthew Gandy on urban waters, and Kim Stanley Robinson on the imagined cities of science fiction—draws new attention to the symbiotic relationship between cities and nature while also broadening and transforming our understanding...

« کوفۀ کهن: مرور پیشینۀ مطالعات»| جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

این پایان‌نامه مرورِ انتقادیِ آراءِ دانشوران و محققان نوین دربارۀ شکل‌گیری کوفۀ کهن (در قرن اول اسلامی) است. آثار تمامی مورخان، جغرافی‌‌نویسان، معماران و شهرسازانی که از کوفه مطلبی بیان کرده‌اند مطالعه و نظرات آنها احصا شده است. در میان آراء پژوهشگران دربارۀ برخی از مشخصات و ویژگی‌های کوفه اختلاف‌نظرهایی در خصوص سال ساخت، طراحی و تخطیط، شکل و ساختارِ شهر، علتِ شکل‌گیری، بناهای مهم از جمله مسجد و دارالاماره وجود دارد. هدف این پژوهش بررسی علل و جستجوی ریشۀ این اختلاف‌نظرهاست. مهم‌ترین علل این اختلاف‌نظرها را می‌توان غفلت از برخی منابعِ کهن، نوع برداشت از منابع، عدم توجه به...

برگزاری گفتگوی مجازی با دیوید مکوئلی، تصویرگر و قصه‌نویسِ معماری

▫️A Conversation with David Macauley: Illustrator of and for the Ages Award-winning author David Macaulay sits down in conversation with CHSA’s Brian Bowen to discuss his process and examine his elegantly illustrated books laced with wry humor. Macaulay’s architect-trained eye not only shows the reader how things are made but conveys complex technical information as to how and why they function. Macaulay’s Building Series includes Castle, Cathedral, City, Pyramid, Underground, Unbuilding, Mill, Ship, Mosque and his latest publication Crossing on Time: Steam Engines, Fast Ships and a Journey to the New World.   برگزاری گفتگوی مجازی با دیوید مکوئلی، تصویرگر و قصه‌نویسِ معماری میزبان: انجمنِ تاریخِ ساختمان زمان:  ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱|  ۲۶ شهریور ۱۴۰۰ اطلاعات بیشتر: https://www.constructionhistorysociety.org/webinar ثبت‌نام در این نشست: https://umn.zoom.us/webinar/register/WN_MxyyG2uSQnyMQqYeX5EUzg

درگذشت هرمز فرهت، آهنگساز و پژوهشگر موسیقی

◼️هرمز فرهت، آهنگساز و پژوهشگر موسیقی، امروز درگذشت.  فرهت در دوران تحصیل دورۀ دکتری در ایالات متحده به ایران آمد و نزد حسین صبا و نصرالله زرین‌پنجه با موسیقی ایرانی آشنا شد. پایان‌نامۀ دکتری او با عنوان «دستگاه در موسیقی ایرانی» را نشر پارت با ترجمۀ مهدی پورمحمد منتشر کرده است.  فرهت آهنگساز تعدادی از مهم‌ترین فیلم‌های سینمای ایران چون گاو، اثر داریوش مهرجویی، جنوب شهر، اثر فرخ عفاری، و آرامش در حضور دیگران، اثر ناصر تقوایی بود. به جز این، آلبوم‌های موسیقی دیگری چون «کوارتت ۱، ۲ و ۳» از او منتشر شده است. یادش گرامی باد.

«تغییر بین‌المللی: زنان در معماری و چگونگی حمایت‌گری بیشتر صنعتِ [ساختمان]»| برگزاری نشست مجازی

▫️Intentional Change: Women in Architecture and How the Industry Can Be More Supportive Perceptions regarding gender, gender roles, and gender identity have shaped the practice of architecture in ways that have resulted in bias, discrimination, and policies with negative outcomes for women — and the industry as a whole.  In this Equity, Diversity and Inclusion (EDI) Committee-led panel discussion, our panelists will explore how these issues have impacted them, share their strategies for how to overcome them, and offer suggestions to promote change.     اطلاعات بیشتر دربارۀ نشست: https://www.aiachicago.org/events/intentional-change-women-in-architecture-and-how-the-industry-can-be-more-supportive/#.YRdkkxQzbIU ثبت‌نام در این نشست: https://us02web.zoom.us/webinar/register/WN_I8EaAcGPQRK2Grr9Dr-8Xw برگزاری نشست مجازی: «تغییر بین‌المللی: زنان در معماری و چگونگی حمایت‌گری بیشتر صنعتِ [ساختمان]» برگزارکننده: مؤسسۀ معماران امریکا در شیکاگو زمان: ۱۷ اوت ۲۰۲۱| ۲۶ مرداد ۱۴۰۰

فلسفۀ هنر آرتور دانتو: جستارها| نوئل کارول

آرتور دانتو برای بیش از سی سال مهم‌ترین منتقد هنر و فیلسوفِ هنر و زیبایی‌شناسی در جهان انگلیسی‌زبان بود. در کتاب حاضر، نوئل کارون، استاد سرشناس فلسفۀ هنر در دانشگاه شهری نیویورک (سی‌ یو ان وای)، که خود سابقاً خبرنگارِ حوزۀ نقد هنر بوده، دیدگاهی جامع و نظام‌مند از فلسفه و نقدِ دانتو عرضه می‌کند. نوشته‌های دانتو مخاطبان متنوعی را جذب می‌کرد و هنوز نیز می‌کند؛ از جمله زیبایی‌شناسان، هنرمندان، منتقدان هنر، مورخان، و علاقمندان به هنر. در این کتاب، مقوله‌های اصلیِ دانتو عمیقاً تحلیل شده و هم‌چنین دربارۀ اهمیت سیاسیِ او، دیدگاه‌هایش در باب تاریخ، سینما و ورای آن...

در میان امپراتوری‌ها: عرب‌ها، رومیان و ساسانیان در عهد باستان متأخر| گرگ فیشر| ترجمهٔ مهناز بابایی

«در میان امپراتوری‌ها» پژوهشی دربارۀ جنبه‌ای از تاریخ خاور نزدیک در عهد باستان متأخر است که اغلب نادیده گرفته شده است. گرِگ فیشر در این کتاب به یک مشكل تاریخی جالب ‌توجه، یعنی هویت، نقش و جایگاه عرب‌ها در مواجهه با دو امپراتوری‌ روم و ساسانی قبل از ظهور اسلام پرداخته است. با توجه به پژوهش‌های اخیرِ تعدادی از محققان، فیشر گروه‌هایی از عرب‌ها را که معمولاً با نام‌های جفنیان، نصریان و حجریان شناخته می‌شوند، در چارچوب مباحث جاری دربارۀ تاریخ و فرهنگ عهد باستان متأخر، و نیز مباحث گسترده‌تر تاریخی همچون چگونگی شکل‌گیری دولت‌ها در خاور نزدیک باستان قرار...

زنان حیاتی‌اند: راهبردهای تفسیری‌ای که نشان می‌دهد زنان همه جا هستند|برگزاری همایش مجازی

امروز بسیاری از محوطه‌ها و سازمان‌ها در جستجوی راهنمایی دربارۀ راه‌های مؤثرتر شناسایی، تحقیق و انتقال تاریخ زنانی هستند که جلوی چشممان پنهان مانده‌اند، به‌خصوص در مکان‌هایی که تا کنون قلمروی مردانه شمرده می‌شده است. در این همایش سخنرانان راهبردهای تفسیری‌ای را مرور می‌کنند که شامل ابزارها، منابع، روندها و برنامه‌هایی می‌شود که می‌تواند در ارتقای نقش مهم زنان کمک کند و روابط سخت و دینامیسم مسئله‌دار قدرت در رابطه با زنان در نقش همسر، بازرگان، مدیران، مراقبت‌کنندگان و مالک بردگان را آشکار کنند.   اطلاعات بیشتر دربارۀ این همایش‌ها: https://savingplaces.org/womens-history?_ga=2.107491649.2116116383.1628750150-540606778.1628750150&_gl=1*172gx99*_ga*NTQwNjA2Nzc4LjE2Mjg3NTAxNTA.*_ga_Z0Y4H4RFKN*MTYyODc1MDE1MC4xLjEuMTYyODc1MDQwNC42MA.. ثبت‌نام در این همایش: https://savingplaces-org.zoom.us/webinar/register/7016220562011/WN_20esKDHXQo6T2syRKTIgmg برگزاری همایش مجازی: «زنان حیاتی‌اند: راهبردهای تفسیری‌ای که نشان می‌دهد زنان همه جا هستند» میزبان و برگزارکننده: انجمن رهبریِ محافظتِ [آثار تاریخی]، وابسته به صندوق ملی محافظت آثار تاریخی ایالات متحده زمان: ۱۲ اوت ۲۰۲۱| ۲۱ مرداد ۱۴۰۰| ساعت ۱۵ به وقت شرق امریکا  

نشریۀ انجمن مورخان معماری| Volume 80|Issue 2|2021

نشریۀ انجمن مورخان معماری نشریه‌ای انگلیسی زبان دربارهٔ تاریخ محیط مصنوع است. در هر شماره  چهار یا پنج مقاله، که ممکن است به هر دورهٔ زمانی و هر پاره‌ای از جهان مرتبط باشد، مرور کتاب‌های تازه منتشر شده، نمایشگاه‌ها، فیلم‌ها، دیگر رسانه‌ها و همچنین سرمقاله‌ها و جستار‌هایی که برای قرار دادن رشتهٔ تاریخ معماری در یک زمینه‌ی بزرگتر فکری تهیه شده‌ است عرضه می‌شود. Journal of the Society of Architectural Historians (JSAH)|Volume 80|Issue 2|2021 – فهرست مطالب این شماره: ▪️ Field Note ▫️Accreditation Requirements and the Global History of Architecture|Kathleen James-Chakraborty   ▪️ Articles ▫️Negligentia Diligens: Baldassare Longhena and the...

قندهار در سدهٔ نوزدهم| ویلیام بی تروزدل

این کتاب، که در آن به تاریخ جامع سدهٔ نوزدهم قندهار ــ دومین شهر بزرگ افغانستان ــ پرداخته شده است، به منابع سنتی تاریخی محدود نیست و  خاطرات منتشر نشده، گزارش‌های آرشیو شدهٔ ارتش، عکس‌های معاصر، طرح‌ها، نقاشی‌ها، نقشه‌هایی که سربازان بریتانیایی از شهر کشیده‌اند و دیگر منابعی همچون  گزارش‌های سیاحان اروپایی و منابع آسیایی نیز  در آن بررسی شده است. نویسنده‌ٔ کتاب علاوه بر پرداختن به تاریخ سیاسی متداول، به ساختار‌های اجتماعی، قبیله‌ای، ترکیب‌های قومی، نهاد‌های مذهبی و فعالیت‌های اقتصادی در این سده نیز توجه کرده است. قوت این کتاب توصیف خیابان به خیابان ساختار جغرافیایی قندهار  و تغییرات...

فراخوان ثبت‌نام برای دریافت کمک‌هزینۀ سفر پژوهشی الگ گرابار

فراخوان ثبت‌نام برای دریافت کمک‌هزینۀ سفر پژوهشی الگ گرابار انجمن مورخان هنر اسلامی (HIAA) مهلت ارسال مدارک و درخواست: ۱۵ اوت ۲۰۲۱| ۲۴ مرداد ۱۴۰۰   This competition is open to graduate students (doctoral candidates) who have been invited or accepted as participants in a scholarly conference or other professional meeting for the purpose of presenting papers, chairing sessions or moderating discussions.  The maximum amount of the award is $700 US.  Applicants must be HIAA members in good standing at the time of application. Grabar Travel Grants must be used within 12 months of the award date.    Applications must include the following five components and be submitted in a single pdf to the Grabar Travel Committee Chair, Matthew Saba ([email protected]) by August 15, 2021:   - Application cover sheet - A cover letter explaining the applicant’s purpose in participating in the conference, the expected benefits of participation, and an itemized travel budget - Curriculum vitae - Letter of acceptance from the conference/session organizer(s).  - Abstract of the paper to be presented.   اطلاعات بیشتر: https://www.historiansofislamicart.org/opportunities/hiaa-prizes/grabar-grants-and-fellowships

فرهنگ شهری و بصری در ایران معاصر: رؤیت‌ناپذیری و سیاست‌های حضور روزمره| پدرام دیبازر

در این کتاب بحث اصلی نویسنده این است که زندگی روزمره در ایران حوزه‌ای غنی است، حامل وجودِ اجتماعی و تولید فرهنگی. از دید دیبازر الگوهای زندگی روز‌به‌روز در ایران آغشته به صورت‌های بیان‌گری‌ای است که ناشناخته و خارج از دید هستند؛ اما ارزش ضروری و قابل‌توجهی برای مطالعۀ فرهنگی جامعۀ معاصر دارند.  از دید او حالت‌های غیرفرصت‌طلبانۀ حضور در ریتم زندگی روزمره آمیخته است، و این حالت‌ها از حیث دیداری بسیار نامحسوس و در مقاومت در برابر هنجارها و ساختارهای تثبیت‌شدۀ اجتماعی غیرمتخاصم هستند. در این کتاب به چنین ترفندهای روزمره و خلاقیت‌هایی در حین زندگی در فضا پرداخته...

فراخوان مقاله برای گردهمایی بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران

▫️محورهای گردهمایی: - ادبیات تطبیقی و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای - انواع ادبی (غنایی، حماسی، نمایشی و ...) - ادبیات آیینی و پایداری - ادبیات معاصر - ادبیات کودک و نوجوان - نقد، نظریه و مکتب‌های ادبی - آسیب‌شناسی پژوهش‌های ادبی - زبان‌پژوهشی ادبی و گویش‌پژوهشی خراسانی - آموزش زبان فارسی - پژوهش زبان و ادبیات فارسی در گسترۀ جهان   اطلاعات بیشتر: http://www.ispl.ir/new-site/index.php/announcement/326-hamiyesh فراخوان مقاله برای گردهمایی بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران  میزبان: دانشگاه بیرجند مهلت ارسال مقالات: ۳۰ آذر ۱۴۰۰ تاریخ برگزاری: ۱۴- ۱۹ اسفند ۱۴۰۰

برگزاری سخنرانی مجازی: «بزرگداشت عبدالله قوچانی»

برگزاری سخنرانی مجازی: «بزرگداشت عبدالله قوچانی» سخنرانان: سید محمد بهشتی، رجبعلی لباف خانیکی، شیلا بلر، شیلا کنبی، کریم حاجی‌زاده باستانی، مریم اختیار، محمد فارسی‌مدان، مهناز رحیمی‌فر دبیر نشست: محمد‌مهدی امینی  میزبان: خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی  زمان: یکشنبه ۱۷ مرداد ۱۴۰۰، ساعت ۱۹   اطلاعات بیشتر: https://t.me/c/1423663480/590 برای حضور در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://www.skyroom.online/ch/hossein5092811/history

سخنرانی مجازی: «بشنوید: پیشینهٔ علم آکوستیک و ارتباطات»

سخنرانی مجازی: «بشنوید: پیشینهٔ علم آکوستیک و ارتباطات» سخنرانان: جوزف کلارک، زابین فون فیشر، جان دورهام پیترز میزبان: مرکز کانادایی معماری (CCA) زمان: ۱۰ آگوست ۲۰۲۱| ۱۹ مرداد ۱۴۰۰   ▪️Listen Here: Histories of Acoustics and Communication How has modern architectural experimentation shaped the ways we listen and communicate? The development of architectural acoustics has been entangled with profound transformations in media, music, and the public sphere. Over the past two centuries, designers’ evolving efforts to alter the sound of buildings—to evoke impressions of monumentality or intimacy, make speech intelligible, or ensure privacy—have encouraged people to hear and interact in new ways.   🔸برای ثبت‌نام به پیوند زیر مراجعه کنید: https://us06web.zoom.us/webinar/register/WN_EjiB_I70R5-kQkYOftRa2A 🔸اطلاعات بیشتر: https://www.cca.qc.ca/en/events/80712/listen-here

برگزاری سخنرانی مجازی: «زبان و فرهنگ در آسیای پیشامدرن و جهان فارسی‌مآب»

برگزاری سخنرانی مجازی: «زبان و فرهنگ در آسیای پیشامدرن و جهان فارسی‌مآب» سخنران: آرتور دادنی میزبان: شهرهای ابریشم زمان: ۵ اوت ۲۰۲۱| ۱۴ مرداد ۱۴۰۰   در طول قسمت عمدۀ هزارۀ گذشته فارسی زبان فرهنگِ فرادست، آفرینش ادبی و دیوانی در بسیاری از مناطق آسیا بود. زبان فارسی و فرهنگ ادبی آن قلمرو وسیعی را در آسیای پیشامدرن به هم پیوند می‌داد.  بسیاری از مردمی که از زبان فارسی استفاده می‌کردند، زبان مادری‌شان فارسی نبود؛ با این حال همین مردم نوعی حس قویِ تعلق به فرهنگ واحدی داشتند که از هر کلیتِ سیاسی‌ای بزرگتر بود. در اصل ملی‌گرایی وارداتی از اروپا با تأکیدش بر زبان به منزلۀ سازندۀ بلوکِ دولت‌ـ‌ملت بود که این معادله را تغییر داد. پیش از اینکه این تحول روی دهد، فارسی‌زبانان هندی در سدۀ هجدهم مرکزیت تاریخی زبان فارسی را به پرسش گرفتند و نیز اینکه در زمانه‌شان چطور  آن جغرافیا به اینکه کجا از زبان فارسی استفاده شود ربط داشت. این تلاش برای فهم شکل‌گیری فرهنگی جهان فارسی‌مآب به طور تاریخی ــ اگرچه از منظر امروزی ما ممکن است بر اساس مفروضاتی خطا باشد ــ ما را به پرسش‌های گسترده‌تری دربارۀ چگونگی گردش هر نوع صورت‌ فرهنگی هدایت کند. فرهنگِ جهان‌وطنی معمولا از طریق تضاد...

درگذشت جلال ستّاری، محقق اسطوره‌شناسی و مترجم و اندیشمند برجستۀ ایرانی

◼️جلال ستّاری، محقق اسطوره‌شناسی و مترجم و اندیشمند برجستۀ ایرانی در ۹۰ سالگی درگذشت.    زنده‌یاد ستاری کتاب‌های پرشماری در زمینه‌های افسانه‌شناسی، ادبیات نمایشی و نقد فرهنگی در طی بیش از ۶۰ سال تالیف و ترجمه کرد. از آثار او «جان‌های آشنا»، «افسون شهرزاد»، «پژوهشی در اسطوره گیلگمش و افسانه اسکندر»، «آیین و اسطوره در تئاتر»، «نمایش در شرق» و ترجمه‌هایی مثل «اسطوره‌های عشق»، «دانش اساطیر»، «تأثیر سینما در کودک و نوجوان» منتشر شده است.  یادش را گرامی می‌داریم.

نوشتن مادیّت‌های گذشته: شهرها و توپوگرافی معماریِ تخیل تاریخی| سم گریفیثز

کتابِ نوشتن مادیّت‌های گذشته تحلیلی است از چگونگی سرکوب مادیّت محیط مصنوع در تفکر تاریخی از دهۀ ۱۹۵۰ به بعد. استدلال نویسنده این است که نظریۀ اجتماعیِ شهرها در این دوره را سلطۀ مدل‌های اجتماعی-اقتصادی و زبانی-فرهنگی تشخص بخشیده است؛ مدل‌هایی که در خدمت ممانعت از فهم ما از در ربط بودن فضا-زمان با رویدادهای تاریخی و روایت آنها بوده است. نویسنده به مطالعات تاریخ‌نگاری می‌پردازد تا دربارۀ مادیت موجود در محیط مصنوع به منزلۀ صورتی از فعالیت ادبی بحث کند و از این طریق جنبه‌های به‌حاشیه‌رانده‌شدۀ تجربۀ اجتماعی را در گستره‌ای از سیاق‌های تاریخی نشان دهد. سپس به بحث...

شب ایرج افشار

شب ایرج افشار  زمان: جمعه ۸ مرداد ۱۴۰۰، ساعت ۲۱ سخنرانان: سید حسین نصر، حسین معصومی همدانی، سجاد آیدنلو این سخنرانی‌ها از طریق اینستاگرامِ کتابسرای اردیبهشت پخش می‌شود. نشانی: https://www.instagram.com/ordibeheshtbookshop_2/

نکوداشت مرحوم استاد میرعابدین کابلی

نکوداشت مرحوم استاد میرعابدین کابلی به مناسب سالروز تولد مرحوم استاد میرعابدین کابلی از بزرگان و مفاخر باستان شناسی ایران زمین، معاونت پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی و گروه باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با همکاری موزه ملی ایران و پژوهشکده باستان‌شناسی کشور، مراسم نکوداشتی در پاسداشت خدمات ارزنده ایشان به فرهنگ و تمدن ایران زمین برگزار می کند. سخنرانان برنامه: آقای جلیل گلشن ریاست اسبق پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری،  استاد ناصر نوروززاده چگینی ریاست اسبق پژوهشکده باستان‌شناسی،  خانم دکتر حمیده چوبک ریاست اسبق پژوهشکده باستان‌شناسی، خانم دکتر آرمان شیشه‌گر، عضو هیئت علمی بازنشسته پژوهشکده باستان‌شناسی،  آقای محمدرضا ریاضی مدیر اسبق کتابخانه موزه ملی ایران، دکتر جبرئیل نوکنده مدیر کل موزه ملی ایران، دکتر حمیدرضا ولی‌پور عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی و معاونت آموزشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، خانم ثریا کابلی خواهر استاد میرعابدین کابلی. دبیر جلسه: دکتر کورش محمدخانی عضو هیات علمی گروه باستان شناسی دانشگاه شهید بهشتی لینک ورود به برنامه: http://sbu.ac.ir/webinar

برگزاری نشست مجازی: موزه‌داریِ هنر ایران در سدۀ بیست‌ویکم: دشواری‌ها و تجربه‌ها»

برگزاری نشست مجازی: موزه‌داریِ هنر ایران در سدۀ بیست‌ویکم: دشواری‌ها و تجربه‌ها» میزبان: موزۀ پاورهاوس، استرالیا زمان: ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۱| ۸ مرداد ۱۴۰۰   در این نشست پژوهشی، موزه‌داران، دانشوران، و اهل موزه گرد هم می‌آیند تا دربارۀ دشواری‌های مسیر آیندۀ کارِ موزه‌داری در حوزۀ هنر و صنایع ایران گفتگو کنند. همزمان با نمایشگاه ایران‌زمین (نخستین نمایشگاه عرضۀ هنرها و صنایع ایرانیِ در تملک موزۀ پاورهاوس)، در این نشست نیز این حوزۀ پژوهشی با حضور متخصصان برجسته در استرالیا و ورای آن بررسی خواهد شد.     🔸برای اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام در این نشست به پیوند زیر مراجعه کنید: https://www.eventbrite.com.au/e/curating-persian-arts-in-the-21st-century-livestream-registration-155742170023

ثبت منظر فرهنگی اورامانات/ هورامان در فهرست میراث جهانی یونسکو

منظر فرهنگی اورامانات/ هورامان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد   هورامان یا اورامانات نام منطقه‌ای تاریخی با بافت پلکانی و آداب و رسوم خاص است که بخش‌هایی از شهرستان‌های سروآباد، سنندج و کامیاران در استان کردستان و شهرستان‌های روانسر، پاوه، جوانرود و ثلاث باباجانی در استان کرمانشاه را شامل می‌شود. بخش اصلی منظر فرهنگی هورامان شامل دره‌های ژاوه‌رود، اورامان تخت و لهون است. پروندۀ ثبت جهانی منظر فرهنگی هورامان شامل حدود ۴۰۹ هزار هکتار عرصه و حریم است و سال گذشته به یونسکو ارسال شد.   نسیم دریایی، پژوهشگر تاریخ معماری ایران، در پایان‌نامه‌ای با عنوان «روستای هورامان...

نظام آموزش آتلیه‌ای دانشکدۀ هنرهای زیبا: شرح برنامۀ آموزش طراحی معماری در دهۀ ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ش| یحیی سپهری و عیسی حجّت

در دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران، از بدو تأسیس در سال ۱۳۱۹ش تا اواخر دهۀ ۱۳۴۰ش، نظام آموزشی برقرار بود که به نظام آتلیه‌ای شهرت داشت. این نظام در سال‌های دهۀ ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ش دوران اوج خود را گذراند. تحقیق حاضر می‌کوشد تا با تکیه بر منابع شفاهی و اسناد مکتوب، برنامۀ رسمی و عملیِ آموزش طراحی معماری این دانشکده را در دهۀ ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ش تبیین کند، ویژگی‌های اصلی آن را مشخص کند و ارکان آن را بازشناسد. روش تحقیق تاریخی است و از فنون تاریخ‌شفاهی و سندپژوهی بهره گرفته شده است. نظام آموزش معماریِ دانشکدۀ هنرهای زیبا در دهۀ ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ش برنامۀ منسجم و مشخصی داشت. آتلیه‌های معماری مکان اصلی وقوع و ظهور و بروز این نظامِ آموزش بود. نظام آتلیه‌ای نظامی مستقل و باز و آزاد بود که روحیۀ رقابت در ارکان آن جاری و ساری بود. استادْ رأس آتلیه و مراد دانشجویان بود و بعد از او، دانشجویان سال‌بالایی طی سلسله مراتبی آموزش را عهده‌دار بودند. در این شیوۀ آموزش، به جنبه‌های هنری و ظاهری معماری بیشتر اهمیت داده می‌شد. آتلیه، مسابقات و شورای قضاوت ارکان اصلی این نظام بودند. این ارکان مکمل هم بودند و در ارتباط با هم نظام آتلیه‌ای را شکل می‌دادند....

درگذشت حبیب لاجوردی؛ بنیان‌گذار و مدیر پروژۀ تاریخ شفاهی ایران در مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد

▪️حبیب لاجوردی بنیان‌گذار و مدیر پروژۀ تاریخ شفاهی ایران در مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد در شهر واشنگتن آمریکا درگذشت. یادش گرامی باد. مجموعۀ تاریخ شفاهی ایران مشتمل بر مصاحبه‌های حبیب لاجوردی و همکارانش با ۱۳۴ نفر از افراد تأثیرگذار و شاهدان عینی رویدادهای مهم سیاسی در ایران در سال‌های ۱۲۹۹ تا ۱۳۶۰ است.    دسترس به پروژۀ تاریخ شفاهی ایران: https://curiosity.lib.harvard.edu/iranian-oral-history-project

نوشتن تاریخ معماری: شاهد و روایت در سدۀ بیست‌ویکم| حلقۀ مشارکتی تاریخ[نویسی] معماری (اگریگت)

طی دو دهۀ گذشته، پژوهش‌های تاریخ معماری دگرگون شده است و تمرکز آن از آموزش‌های آتلیه‌های طراحی و تاریخی‌گری پست‌مدرن به سمت نظریۀ انتقادی و مقولاتی چون جنسیت، نژاد، محیط، و اخیراً، تاریخ جهانی، چرخیده است و با گرایش‌های تجدیدنظرطلبانه در سایر حوزه‌ها پیوند پیدا کرده است. کتاب حاضر با مثال‌هایی از زمان‌ها و مکان‌های متنوع ــ از بناهای انقلابی هاییتی در سدۀ هجدهم تا شرکت‌های ساختمانی وایمارِ آلمان و کمپ‌های پناهجویان افریقایی در دوران حاضر ـــ تأثیر این عرصه‌های در حال چرخش نهادی و موقعیت‌های رشته‌ای تاریخ معماری را بررسی می‌کند. نویسندگان مقالات کتاب هر کدام  به نحوی نشان...

فراخوان ارسال چکیده برای میزگرد «هیولاها، ساحران، کابوس‌ها: گذری بر روی تاریک هنر اسلامی»

فراخوان ارسال چکیده برای میزگرد «هیولاها، ساحران، کابوس‌ها: گذری بر روی تاریک هنر اسلامی» مهلت ارسال چکیده: ۵ اوت ۲۰۲۱| ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ میزبان: مجمع رنسانس آمریکا   ▫️Monsters, Hexes, Nightmares: An Exploration into the Dark Side of Islamic Art This panel invites papers that investigate the visualizations of horrors, terrors, and malevolence in early-modern Islamic art (c. 1400-1800). From individual depictions of various “monsters” (jinns, divs, Iblis, etc.) to narrative cycles, from treatises on the occult to astronomical texts, a darker realm lurked in the arts of the Islamic world. Although not necessarily produced to evoke fear, nor defined and understood as dark, images of this invisible and other dimension had a potent presence that operated at the juncture of religion, science & medicine, superstition, and fantasy. Rather than descriptive accounts, the panel seeks papers that employ theoretical lenses (monster theory, affect theory, philosophy of horror, posthuman / inhuman studies, etc.) and  innovative methodologies, addressing questions beyond style, genre, taxonomy, and representation. If a jinn from pre-Islamic Arab mythology could find its way simultaneously into the Quran, and into a constellation drawn from Greek mythology, all normative categories and modes of analyses fail. Hence, the primary aim of the...

کتابخانه‌ها، آرشیوها، و موزه‌ها: مقدمه‌ای بر مؤسسات میراث فرهنگی در طول اعصار| ویراستار: سوزان ام. اشتافر

این کتاب نخستین کتابی است که در آن توسعۀ سه مؤسسۀ میراث فرهنگی، یعنی کتاب‌خانه‌، آرشیو، و موزه‌، و تعاملات آن با جامعه و فرهنگ از دوران باستان تا امروز در اروپای غربی، بریتانیا، و ایالات متحده بررسی شده است. در این کتاب نقش اجتماعی و فرهنگیِ این مؤسسات در جوامعی که آنها را بنیاد نهادند بررسی می‌شود. هم‌چنین، تأثیرات سیاسی، اقتصادی، و اجتماعی بر رسالت آنها، فلسفه و خدماتشان و چگونگی تحول آن در طول زمان عرضه شده است. این اثر پیشینه‌ای جامع از موضوع در اختیار دانشجویان و اهالی حرفه در حوزه‌های علوم کتابخانه و اطلاعات، مطالعات آرشیوی،...

فراخوان ارسال مقاله برای دوفصلنامۀ علمی مطالعات معماری ایران

بر اساس آیین‌نامۀ جدید نشریات علمی، امکان انتشار انواع مقالات علمی اعم از مقاله پژوهشی، ترویجی، مروری، کوتاه، نقطه‌نظر، گزارش‌های علمی و یادداشت‌های فنی برای نشریات فراهم شده است. از این رو و به منظور افزایش همکاری‌های علمی و معرفی دستاوردها و یافته‌های پژوهشگران در زمینۀ معماری ایرانی، نشریۀ علمی «مطالعات معماری ایران»، ضمن دعوت از استادان، اندیشمندان و پژوهشگران معماری ایران، از دریافت و انتشار مقالات نو و بدیع این حوزه استقبال می‌کند. لازم به ذکر است که تمامی مقالات مرتبط با اهداف، زمینه‌ها و محورهای نشریه، در فرایند داوری قرار خواهند گرفت و پذیرش مقالات منوط به نظر نهایی داوران علمی و هیئت تحریریه خواهد بود.   علاقه‌مندان می‌توانند مقالات خود را از طریق وبگاه نشریه ارسال کنند: https://jias.kashanu.ac.ir/  

برگزاری درس‌گفتار و کارگاه دربارۀ کوارتت‌های بتهوون؛ تحول فنی، معنا و ژرفای موسیقایی

برگزاری درس‌گفتار و کارگاه دربارۀ کوارتت‌های بتهوون؛ تحول فنی، معنا و ژرفای موسیقایی مدرس: آروین صداقت‌کیش برگزارکننده: مدرسۀ هنر و ادبیات بیدار   «به ندرت اثری یا مجموعه‌ای از آثار موسیقی را می‌شناسیم که چنان جایگاه مهمی در گونۀ خودش داشته باشد که کوارتت‌های زهی بتهوون اکنون سال‌هاست در میان آثار مرجع موسیقی مجلسی دارند. با این‌ حال معنی موسیقایی این آثار و مسائل فنی موسیقایی‌شان بیش از دو سده است که محل بحث و اندیشه‌ورزی بی‌پایان باقی‌ مانده است. و ای بسا که خود این امر نشانی است مؤید شایستگیِ این آثار برای جایگاهی که بدان دست یافته‌اند. پس بر آنیم تا در حد گنجایش و کشش یک درسگفتار محدود، چشم‌اندازی فشرده از بحث‌های موجود را پیش رو بگذاریم. از یک سو اندکی به توسعۀ تکنیک‌های آهنگسازانه و نسبت کوارتت‌های اولیه با میراث آهنگسازان بزرگ پیشین مکتب اول وین می‌پردازیم، از سوی دیگر پیوند آنها با دوره‌های مختلف آهنگسازی بتهوون را بررسی می‌کنیم و از سویی شاید مهم‌تر ارتباطِ همۀ اینها را با مسائلِ هنجارین فلسفی-موسیقی‌شناختیِ معنای(فرا)موسیقایی و ژرفا در موسیقی، یا به عبارتی تفسیرهای زیباشناختی از برخی از مهم‌ترین آثار تاریخ موسیقی مجلسی می‌بینیم. به عبارتی می‌خواهیم از نقطه‌ای که انسان امروزی ایستاده و با بهره‌گیری از پاره‌ای...

دالان| شمارۀ ۲: «نیم‌رخ حیات‌بخش ژانوس: خیابان ولیعصر»| بهار ۱۴۰۰

شمارۀ دوم مجلۀ دالان با موضوع خیابان ولیعصر منتشر شد. در این شماره مقالات و جستارهایی تفسیری و تحلیلی و تاریخی و نیز چند جستار شخصی با محوریت فضاها و رویدادهای خیابان ولیعصر گرد هم آمده‌اند. این شماره از مجلۀ دالان نیز با همراهی و همکاری جمعی از فارغ‌التحصیلان و دانشجویان رشتۀ مطالعات معماری ایران شکل گرفته است.     – فهرست مطالب این شماره:     - سرمقاله|  کامیار صلواتی   - از هست‌ها و نیست‌ها: درباره‌ی نقش‌هایی که به خیابان ولیعصر نسبت می‌دهیم| علی طباطبایی    - برو به سمت تهرون، می‌خوام برم تلویزیون| سینا دادخواه    - وقتی بزرگ شدم: آنچه دربارۀ...

شب مجلۀ آدینه

شب مجلۀ آدینه زمان: پنجشنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۲۰ سخنرانان: سیروش علی‌نژاد، ناصر زراعتی این سخنرانی‌ها از طریق اینستاگرامِ کتابسرای اردیبهشت پخش می‌شود. نشانی: https://www.instagram.com/ordibeheshtbookshop_2/

برگزاری سخنرانی مجازی: «رونمایی و نقد و بررسی کتاب نقد معماری معاصر ایران: سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی»

برگزاری سخنرانی مجازی: «رونمایی و نقد و بررسی کتاب نقد معماری معاصر ایران: سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی» سخنران: سیدمحمد بهشتی، ایرج کلانتری، حسین شیخ‌زین‌الدین، نیّر طهوری  میزبان: پژوهشکدهٔ هنر فرهنگستان هنر  زمان: چهارشنبه ۲۳ تیر ۱۴۰۰‌، ساعت ۱۵:٠٠    برای حضور در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://webinaronline.ir/Default.aspx?PageName=JoinClass&Class=Art_Embassies  

نهیب؛ مطالعات میان‌رشته‌ای هنر| شمارۀ پنجم: نسبت هنر و اشیا| بهار ۱۴۰۰

شمارۀ پنجم نشریۀ نهیب منتشر شد. در معرفی اهداف این نشریه آمده است یکی از کمبودها در خانواده‌ی کم جمعیتِ هنرهایِ تجسمی ایران دور شدن از مباحث نظریِ پایه است. بر این اساس در این نشریه در هر فصل با انتخاب موضوعی ویژه که در امتداد با موضوعات پیشین و پسین باشند، با تکیه بر دیدگاهِ اندیشمندانِ مرتبط با مباحث نظری هنر، رسانه‌های مختلف و تکنولوژی روز، امکان دسترسی اهل این حوزه به نوشته‌ها و دیدگاه‌ها در زمینه‌های نقد و تجزیه و تحلیل هنرهای تجسمی و مطالعات میان‌رشته‌ای هنر فراهم می‌شود.    فهرست مطالب این شماره: - هُنرِ خلقِ «چیز»|...

برگزاری سخنرانی مجازی: «در تجلیل از بهرام بیضایی»

برگزاری سخنرانی مجازی: «در تجلیل از بهرام بیضایی»   سخنرانان: سهند عبیدی، حمید امجد، ژاله آموزگار، بهرام بیضایی، عباس میلانی، نگار متحده، امیر نادری، امیرحسین سیادت، سعید طلاجوی، ماندا زندیان میزبان: دانشگاه استنفورد زمان: ۲۹ و ۳۰ ژوئيه ۲۰۲۱| ۷ و ۸ مرداد ۱۴۰۰ ▪️In Celebration of Bahram Beyzaie   🔸برای اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام در این سخنرانی به پیوند زیر مراجعه کنید: https://iranian-studies.stanford.edu/beyzaie-conference

نقد معماری معاصر ایران- سفارت‌خانه‌های جمهوری اسلامی| نیّر طهوری

کتاب حاضر اولین مجلد از طرح پژوهشی دوجلدی با موضوع نقد معماری معاصر ایران در بخش ساختمان‌های دولتی است که به نقد و بررسی مهم‌ترین پروژۀ معماری دولتی ایران، یعنی سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی، می‌پردازد. این کتاب به معرفی و ارزیابی اندیشه و نظر و کوشش‌های عملی شش تن از برجسته‌ترین معماران معاصر ایران برای طراحی و اجرای ساختمان‌های نمایندگی جمهوری اسلامی در خارج از کشور اختصاص دارد. مطالعه در «معماری معاصر ایران» با موضوع خاص «سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی» رخداد مهمی در عرصه فعالیت‌های نظری معماری است. آنچه در این کتاب ارائه شده است اطلاعات ارزشمندی در اختیار پژوهشگران و منتقدان...

برگزاری سخنرانی مجازی: «تحقیقات باستان‌شناسانه در بوستان ناصیف (بعلبک): نگاهی اجمالی به تاریخ شهر از دورهٔ باستان متأخر تا دوره‌‌ٔ مملوک»

برگزاری سخنرانی مجازی: «تحقیقات باستان‌شناسانه در بوستان ناصیف (بعلبک): نگاهی اجمالی به تاریخ شهر از دورهٔ باستان متأخر تا دوره‌‌ٔ مملوک»   سخنران:  هایک لمان، والنتینا وتزولی میزبان: مؤسسۀ فرانسوی شرق نزدیک (Ifpo) زمان: ۸ ژوئيه ۲۰۲۱| ۱۷ تیر ۱۴۰۰   ▪️Archaeological Research in Bustan Nassif (Baalbek): A Glimpse into Urban History from Late Antique to Mamluk Period Heike Lehmann, Valentina Vezzoli   This lecture presents the results of architectural and archeological research carried out in Baalbek by the Deutsches Archäologisches Institut, the BTU-Cottbus and the General Directorate of Antiquities of Lebanon and focused on the understanding of the urban development of the site. In particular, architectural and archaeological records of the excavated area of « Bustan Nassif », which covers the time span from the late Roman to the Mamluk period, will be presented and contextualized with the overall urban development of Baalbek. These data will be compared with the abundant material evidence collected in this area. A significant quantity of ceramics has been unearthed, documenting the history of common and fine wares on the site from the 12th through the early 15th centuries. Archaeological data from this sector have also provided evidence for the understanding of an assemblage...

شب مکتب تئاتر آناهیتا

شب مکتب تئاتر آناهیتا زمان: چهارشنبه ۱۶ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۲۰ سخنران: رضا آشفته این سخنرانی‌ها از طریق اینستاگرامِ کتابسرای اردیبهشت پخش می‌شود. نشانی: https://www.instagram.com/ordibeheshtbookshop_2/

برگزاری سخنرانی مجازی: «نقشهٔ معمار حسین‌علی تسلط از باغ فین کاشان و نقش آن در مطالعات باغ‌های اسلامی»

برگزاری سخنرانی مجازی: «نقشهٔ معمار حسین‌علی تسلط از باغ فین کاشان و نقش آن در مطالعات باغ‌های اسلامی» سخنران: دکتر حمیدرضا جیحانی  میزبان: دانشکدهٔ معماری، گروه مطالعات معماری ایران دانشگاه تهران با همكاری انجمن علمی مطالعات معماری ایران دانشگاه تهران Anjoman_Motaleat  زمان: سه‌شنبه ۱۵ تیر ۱۴۰۰‌، ساعت ١۹:٠٠   برای حضور در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://www.instagram.com/anjoman_motaleat/

پایگاه دانش تاریخ معماری و شهرسازی ایران با اصلاحات بنیادی روزآمد شد

پایگاه دانش تاریخ معماری و شهرسازی ایران با اصلاحات بنیادی روزآمد شد   پایگاه دانش تاریخ معماری و شهرسازی ایران، که به نام «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران» (ایران‌شهر سابق) شناخته می‌شود، با اصلاحات بنیادی روزآمد شد. این اصلاحات عمدتاً عبارت است از اصلاح در معماری اطلاعات، نرم‌افزار، و روش جست‌وجو. قالب گرافیک این پایگاه نیز تغییر اساسی کرده است. این پایگاه مهم‌ترین پایگاه دانش و اطلاعات معماری ایران است. از مهم‌ترین امکانات این پایگاه دسترس به اسناد تصویری و پرونده‌های ثبتی است که چند سالی است به علت معضلات مالی از دسترس خارج بوده است. در اصلاحات پایگاه، مشکلات نرم‌افزاری این مخزن حل شده؛ اما متأسفانه به سبب کافی نبودن فضای سِروِری که به دانشنامه اختصاص یافته است، این اسناد همچنان در دسترس نیست. دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران با همکاری وزارت راه و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فعالیت می‌کند. 🔸این پایگاه در این نشانی در دسترس است: https://iranarchpedia.ir   امیدواریم با عنایت بیشتر دانشگاه شهید بهشتی به این دانشنامه و اختصاص سِروِر مستقل و مناسب به آن، مشکل دسترس به اسناد این پایگاه نیز برطرف شود.

برگزاری جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد مطالعات معماری ایران|نقد کتاب زندگی خانگی و فرهنگ مصرف؛ با تکیه بر تبلیغات مطبوعاتی

برگزاری جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد مطالعات معماری ایران، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی نقد کتاب زندگی خانگی و فرهنگ مصرف؛ با تکیه بر تبلیغات مطبوعاتی| فاطمه زهرا زال استاد راهنما: دکتر مهرداد قیومی بیدهندی استاد مشاور: صبا مدنی داوران: دکتر نگار ذیلابی، دکتر مهنام نجفی زمان: چهارشنبه ۱۶ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۰   در این پایان‌نامه، از طریق نقد کتاب زندگی خانگی و فرهنگ مصرف در  ایران: انقلاب‌های [فضاهای] داخلیِ دوران مدرن نوشتۀ پاملا کریمی، به شناخت معماری خانگی و تغییرات آن در دورۀ پهلوی، پرداخته شده است. این نقد بر موضوع آموزش مهارت خانه‌داری به دختران، پس از اجرای اصل چهار ترومن در ایران و ذیل برنامه‌های آن، است که کریمی آن را از علل تغییر معماری خانه و فرهنگ زندگی خانگی معرفی کرده است. از حیث منبع نیز تمرکز این نقد بر تبلیغات مطبوعات، به‌ویژه مجلۀ تهران مصور، است.  در گام اول، کتاب زندگی خانگی و علل طرح‌شده در آن بررسی و شناخته شده‌اند. در گام دوم، بر موضوع آموزش خانه‌داری تمرکز شده است. برای بررسی آموزش خانه‌داری به دختران به اسناد و کتب مربوط به آن مراجعه شده است و محتوای این کتب توصیف و معرفی شده است. در گام سوم، به شناخت تبلیغات...

شب مکتب تئاتر آناهیتا

شب مکتب تئاتر آناهیتا زمان: یکشنبه ۱۳ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۲۰ سخنرانان: بهروز غریب‌پور این سخنرانی‌ها از طریق اینستاگرامِ کتابسرای اردیبهشت پخش می‌شود. نشانی: https://www.instagram.com/ordibeheshtbookshop_2/

فراخوان ارسال مقاله برای هفتاد و پنجمین همایش بین‌المللی انجمن مورخان معماری مهلت ارسال چکیده: ۲ ژوئن ۲۰۲۱| ۱۷ خرداد ۱۴۰۰ تاریخ برگزاری همایش: ۲۷ آرویل تا ۱ می ۲۰۲۲   The Society of Architectural Historians is now accepting abstracts for its 75th Annual International Conference in Pittsburgh, Pennsylvania, April 27–May 1, 2022. Please submit an abstract no later than 11:59 p.m. CDT on June 2, 2021, to one of the 32 thematic sessions, the Graduate Student Lightning Talks or the Open Sessions. SAH encourages submissions from architectural, landscape, and urban historians; museum curators; preservationists; independent scholars; architects; scholars in related fields; and members of SAH chapters, Affiliate Groups and partner organizations.   Thematic sessions and Graduate Student Lightning Talks (GSLT) are listed below. The thematic sessions have been selected to cover topics across all time periods and architectural styles. If your research topic is not a good fit for one of the thematic sessions, please submit your abstract to the Open Sessions; three Open Sessions are available for those whose research topic does not match any of the thematic sessions. Please note that those submitting papers for the Graduate Student Lightning Talks must be graduate students at the time...

برگزاری همایش دوسالانه: «فضای عمومی: واقعیت و آرمان»

📢برگزاری همایش دوسالانه: «فضای عمومی: واقعیت و آرمان» 🔸میزبان:  انجمن مورخان معماری (اس‌ای‌اچ) 🔸تاریخ برگزاری همایش: ۲ تا ۵ ژوئیه ۲۰۲۱| ۱۱ تا ۱۴ تیر ۱۴۰۰   ▪️Public Space: The Real and the Ideal. 5th Biennial Conference of the International Society for the Philosophy of Architecture   Although public spaces are everywhere, and used extensively, the term itself is a contested notion. Many architects, urban designers, philosophers, and political theorists – like Camillo Sitte, Rem Koolhaas, Hannah Arendt, and Henri Lefebvre – have emphasized the importance of understanding public space from a humanistic and a democratic perspective. This is often inspired by an ideal of social interaction and democratic pluralism that should somehow be tangible in public spaces. The built environment is thus understood as offering more than just a functional space or an aesthetic experience. It is rather seen as a force shaping a world-incommon, which in turn shapes the human experience of this commonness and the understanding of the world itself, both consciously and unconsciously.   However, current developments in cities and societies, from smart-cities and Big Data to gentrification, surveillance and commodification, seem to make it increasingly difficult for public spaces to live up to this ideal....

«پدیدآییِ معنا در معماری و تزیینات اسلامی| یاسر طباع

در این کتاب، مقالات پژوهشی و تفسیری یاسر طباع در باب معماری اسلامی، تزیین، و باغ‌های سوریه و عراق، و هم‌چنین قیاس آن با آناتولی، مصر، شمال افریقا، و اسپانیا گردآوری شده است. طباع یادمان‌هایی که بسیاری از آن در سال‌های اخیر از بین رفته را در سیاق گسست‌های سیاسی و شکاف‌های دینی بررسی می‌کند؛ آنچه مشخصۀ جهان اسلام در سده‌های یازدهم و سیزدهم بوده است. در مقالات این کتاب به صورت‌های شگفت معماری همچون مقرنس، طاق‌بندی، متون قرآنی و کتیبه‌های عمومی به گونه‌های یادمانی همچون مدرسه، بیمارستان، دارالعدل، و ارگ پرداخته شده است. در کنار هم، این مقالات نشانگر...

برگزاری سخنرانی مجازی: «سیمای شهر کرمان در سده‌ٔ هشتم هجری»

 برگزاری سخنرانی مجازی: «سیمای شهر کرمان در سده‌ٔ هشتم هجری»  سخنران: ذات‌الله نیک‌زاد میزبان: انجمن علمی مطالعات معماری ایران دانشگاه شهید بهشتی زمان:  پنج‌شنبه، ۱۰ تیر ۱۴۰۰| ساعت ۱۸-۱۶ برای شرکت در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://www.instagram.com/ias_sbu/?hl=en   معرفی برنامه به قلم سخنران: کرمان در سدۀ هشتم هجری از منظر سیاسی از مختصات و ویژگی‌هایی برخوردار بود که نسبت به پیش و پس از خود تفاوت داشت. چهار دهۀ نخست این سده واپسین حاکمان قراختائیان فرمانروایی می‌کردند و هم‌چنین حاکمان و والیانی از دربار ایلخانان در این شهر آمد و شد داشتند. از 740ق که آل مظفر کرمان را به‌دست گرفتند، حاکمیت یکپارچه‌ای پدید آمد. کرمان شهر کهنی است و در طول روزگاران پس از اسلام همواره بااهمیت بود، با این‌حال آگاهی ما از ساختار شهری کرمان، به‌ویژه در سدۀ هشتم هجری اندک است. از یک سو، معدود متون تاریخی به روایت رویدادها و نام بردن از اشخاص اکتفا کرده‌اند و در سوی دیگر، آثار معماری بسیار اندکی نظیر مسجد جامع مظفری از این روزگار در شهر برجای مانده است. این سده، به‌ویژه روزگار مظفریان در کرمان از این نظر که بین دو هجوم بزرگِ مغولان و تیموریان قرار دارد، اهمیت دارد. مظفریان پس از برافتادن ایلخانان...

اوراق سنگین (۱۲): متن فارسی با خط کوفی سدهٔ پنجم در کتیبه‌های جایدشت فیروزآباد فارس/کتیبهٔ محراب سال ۳۹۳ قمری در امامزاده شاه فضل‌الله جایدشت فیروزآباد| عمادالدین شیخ‌الحکمایی

کتیبه‌هایی که در این مقاله می‌آید، در سال ۱۳۸۳ در محوطه‌ای در جنوب روستای روزبدان در منطقۀ جایدشت شهر فیروزآباد استان فارس، در حین خاکبرداری با لودر به دست آمده است.  مضمون اصلی کتیبه‌ها، فرمان‌هایی دربارۀ خراج مسجدی است که احتمالا در همین مکان کشف کتیبه قرار داشته است. در باب این مسجد و نام آن که در اصل بی‌نقطه است، و می‌توان آن را به اشکال متنوعی خواند، چیزی در منابع جغرافیایی منطقۀ فیروزآباد یافت نشده است. کتیبه‌ها از چند جهت اهمیت دارد: - به‌رغم کوفی بودن خط، متن همۀ آنها فارسی است و از کهن‌ترین نمونه‌های کاربرد از این دست آنهاست. - بر خلاف بیشتر کتیبه‌های کوفی که در گورنبشته‌ها دیده می‌شود، این کتیبه‌ها فرمان‌های حکومتی است. - این کتیبه‌ها موضوع نصب فرامین حکومتی در مساجد را چندین قرن به عقب می‌برد.   مجلهٔ فرهنگی و هنری بخارا، شمارۀ ۱۴۴، تابستان ۱۴۰۰، ص ۵۲۵ ــ ۵۱۷.

«مکان‌یابی دوبارهٔ مکان‌های مقدس: اورشلیم در سده‌های میانی متقدم اروپا»؛ سخنرانی مجازی

▪️Relocating the Holy Places: Jerusalem in Early Medieval Europe Discover how small portable objects enabled biblical sites to be relocated in Early Medieval Europe. Historian Julia Smith of the University of Oxford will discuss the various uses mobile objects were put to, as well as the significance attributed to them. Focusing mainly on Jerusalem, Historian Professor Julia Smith will examine the use of these objects within the Holy Land prior to the Arab conquest of 637 and in the Latin West in the centuries before the First Crusade. - سخنران: جولیا اسمیت  - میزبان:  دانشگاه یورک - زمان: ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱| ۳ تیر ۱۴۰۰ - ثبت‌نام: https://www.eventbrite.co.uk/e/relocating-the-holy-places-jerusalem-in-early-medieval-europe-tickets-156484209483 - اطلاعات بیشتر: https://www.york.ac.uk/news-and-events/events/public-lectures/summer-2021/holy-places/

برگزاری سخنرانی مجازی: «انتقال فناوری معماری: گنبد‌های دو پوسته‌ٔ ایرانی و غرب»

برگزاری سخنرانی مجازی: «انتقال فناوری معماری: گنبد‌های دو پوسته‌ٔ ایرانی و غرب» سخنران: هادی صفایی‌پور زمان: ۱ ژوئن ۲۰۲۱|۱۱ خرداد ۱۴۰۰ از سلسله سخنرانی‌های مجازی «تاریخ و میراث: مواجهات انتقادی» میزبان: دانشگاه تکنولوژی براندنبورگ (بی‌تی‌یو)   ▪️Heritage and History: Critical Engagements  This series entails weekly or bi-weekly individual studies focusing on historic monuments and the processes of their construction and change from antiquity to the end of the 20th century from the perspective of the disciplines involved in the Research Training Group.   🔸فهرست سخنرانی‌های آینده: - Architectures Across Empire; or, How To Map a Totality| Mark Crinson  - The Genealogy and Physical Heritage of Worker Housing in British Colonial and Postcolonial Africa| Robert Home - Colonial Williamsburg| Eduard Führ   🔸مکاتبه با ایمیل زیر برای ثبت‌نام در سخنرانی‌ها: [email protected] 🔸اطلاعات بیشتر: https://www.b-tu.de/en/dfg-graduiertenkolleg-1913/activities/lecture-series

برگزاری همایش مجازی: «سفالِ سرزمین‌های اسلامی»

برگزاری همایش مجازی: «سفالِ سرزمین‌های اسلامی» میزبان: موزۀ ویکتوریا و آلبرت تاریخ برگزاری همایش: ۱۹-۲۳ ژوئیه ۲۰۲۱| ۲۸ تیر تا ۱ مرداد ۱۴۰۰   Through a combination of pre-recorded and live panel discussions, we will discuss significant archaeological finds, ceramic technology and technique, trade across the Mediterranean, the Indian Ocean and the Silk Roads, contacts with Europe, architecture and tilework, collecting history, continuity and change in the 19th century, modernism, contemporary artistic practice, and contemporary craft traditions. The regions discussed will encompass the Islamic West, the Middle East, Central Asia, South and South East Asia, Africa and Europe. ▫️فهرست برنامه‌های این همایش: Session 1: The Islamic Mediterranean: Expanding the Canon Session 2: Ceramics of the Medieval Jazira and Beyond Session 3: From the Caucasus to Central Asia Session 4: The Interconnected Indian Ocean Session 5: Ceramic production in Iran: lustre to underglaze Session 6: Tiles: Architectural ceramics from Anatolia to the Punjab Session 7: Ceramics and regional identity in the 19th century Session 8: Responses to Modernity: the 20th and 21st centuries   برایش ثبت‌نام و شرکت در این همایش به پیوند زیر مراجعه کنید: https://www.vam.ac.uk/event/ZXZZjyXo/islamic-ceramics-online-conference-july-2021

برگزاری سخنرانی مجازی: «گفت‌و‌گو در باب جریان‌های تاریخ‌نگاری در حوزهٔ مطالعات هنر و معماری اسلامی»

 برگزاری سخنرانی مجازی: «گفت‌و‌گو در باب جریان‌های تاریخ‌نگاری در حوزهٔ مطالعات هنر و معماری اسلامی» سخنران: دکتر روح‌الله مجتهدزاده  میزبان: گروه مطالعات معماری ایران با همكاری انجمن علمی مطالعات معماری ایران دانشگاه تهران @Anjoman_Motaleat  زمان: یکشنبه ۳۰ خرداد ۱۴۰۰‌، ساعت ۱۴:۳۰ تا ١٦:٠٠    برای حضور در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://www.instagram.com/anjoman_motaleat/

خرید و فروش عتیقه و استفادۀ خلاقانه در قاهره و دمشق، ۱۸۵۰-۱۸۹۰: روابط میان‌فرهنگی با معماری و صنعتگری در عصر سفر و اصلاح| مرسدس وله

کالایی شدنِ عتیقات اسلامی در دوران متأخر امپراتوری عثمانی شدت یافت؛ دورانی که عصر اصلاحات درونی و افزایش دخالت اروپاییان به دنبال «تنظیمات» در ۱۸۳۹ بود. در این کتاب، نویسنده حیات اجتماعی اشیایی که از قاهره و دمشق به پاریس، لندن، و ورای آن منتقل می‌شد را بررسی می‌کند. او هم‌چنین گسترۀ عاملان و نیروهایِ درگیر در تجارت عناصر معماری و صنایع دستی تاریخی را آشکار کرده و اثرات آن بر استفادۀ خلاقانه و احیای طراحی در فضاهای داخلیِ خصوصیِ مصر، اروپا، و آمریکا را می‌گیرد. با توجه ویژه به روابط محلی و جهانی میان میراث ملموس خاورمیانه، این کتاب...

گلستان هنر| شمارهٔ چهارمِ دورهٔ جدید| شمارهٔ پیاپی ۲۰

فرهنگستان هنر بیستمین شماره فصلنامهٔ گلستان هنر را منتشر کرد. به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، چهارمین شماره از دور جدید فصلنامهٔ گلستان هنر، که بیستمین شمارهٔ پیاپی این نشریه در حوزهٔ تاریخ هنر و معماری ایران‌زمین محسوب می‌شود، ویژهٔ تابستان 1399، به سردبیری مهدی مکی‌نژاد منتشر شد.  گلستان هنر فصلنامه‌ای است پژوهشی در زمینهٔ تاریخ هنر و مطالعات تاریخی هنر و معماری حوزهٔ تمدنی ایران بزرگ که در هر فصل منتشر می‌شود و دارای اعتبار علمی‌ـ‌پژوهشی از نظر فرهنگستان‌های چهارگانه جمهوری اسلامی ایران است. – فهرست مقالات این شماره: ▫️ بازخوانی انتقادی آثار تاریخ‎نگاران و پژوهشگران معاصر خوشنویسی در ایران|...

برگزاری سخنرانی مجازی: «ساخته از متن: معنای معماری به بیان نشریات فارسی در دههٔ ۱۹۹۰»

برگزاری سخنرانی مجازی: «ساخته از متن: معنای معماری به بیان نشریات فارسی در دههٔ ۱۹۹۰» سخنران: سینا زارعی زمان: ۱۷ ژوئن ۲۰۲۱|۲۷ خرداد ۱۴۰۰ از سلسله سخنرانی‌های مجازی «کنفرانس دکتری تاریخ معماری» میزبان: دانشگاه مونیخ     اطلاعات بیشتر: https://www.ar.tum.de/aktuell/news-singleview/article/phd-colloquium-1/

برگزاری همایش مجازی: «کثرت در نمایش: فرهنگ هنر و ماده در مدیترانه‌ٔ سده‌ٔ سیزدهم»

برگزاری همایش مجازی: «کثرت در نمایش: فرهنگ هنر و ماده در مدیترانه‌ٔ سده‌ٔ سیزدهم» برگزار کننده: گریم هایلند میزبان: دپارتمان تاریخ‌ هنر دانشگاه سنت‌اندروز تاریخ برگزاری همایش: ۱۷ و ۱۸ ژوئن ۲۰۲۱| ۲۷ و ۲۸ خرداد ۱۴۰۰   ▪️Pluriversality at Play: Art and material culture in the thirteenth-century Mediterranean The Mediterranean has always been a ‘contact zone’, a place of convergence and divergence, of peaceful co-existence, as well as of war and conflict. Although the medieval Mediterranean was an area of cultural commonalities, it was also a place of religious, political and military oppositions. It was a fluid space of communication, negotiation and contestation for Muslim, Jewish and Christian worldviews, as well as a locus of ambiguities, syncretism and blurred boundaries, a zone that enabled borderline cultures to emerge and flourish. This workshop, organised by Dr Anthi Andronikou, aims to relocate regional arts and cultures within a broader Mediterranean context from an interdisciplinary point of view. Scholars in the fields of Byzantine, Islamic, Jewish and Western Medieval studies will probe interconnections across different ethnic, political, artistic and confessional spheres through historical and art historical perspectives. The workshop is part of the global encounters and exchanging theme of the School of...

ارزش‌گذاری معماری: میراث و اقتصاد فرهنگ| اشلی پین، سوزان هولدن، جان مکارتر

معماری همواره در جایی بین ارزش‌های اقتصادی و فرهنگی بنا شده است. علی‌رغم ارزش‌های ذاتی که به هنر‌های بصری و نمایشی، ادبیات و موسیقی، نسبت داده می‌شود ارزش‌های معماری اغلب به واسطه‌ٔ نیروهای خارجی، قیمت املاک، بازارهای املاک و مستغلات و مشکلات اقتصادی بومی و جهانی، در خطر قرار می‌گیرند یا به آنها وابسته می‌شود. تلاقی‌های ارزش‌های اقتصادی و فرهنگی در میراث معماری در جاهایی با مناقشاتِ علنی‌تر و پرشور‌تر مشهود است. ارزش‌گذاری معماری به استدلال‌هایی موافق یا مخالف با ارزش‌های فرهنگی معماری و میراث نمی‌پردازد بلکه به سایت‌ها و زمان‌های مختلفی می‌پردازد که این ارزش‌ها اعطا و مبادله شده‌...

شب مجلۀ آدینه (۲)

شب مجلۀ آدینه زمان: پنج‌شنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۰، ساعت ۲۲ سخنرانان: قطب‌الدین صادقی، سیروس علی‌نژاد این سخنرانی‌ها از طریق اینستاگرامِ کتابسرای اردیبهشت پخش می‌شود. نشانی: https://www.instagram.com/ordibeheshtbookshop_2/

برگزاری همایش: «تاریخ معماری + بحران اقلیم»

📢برگزاری همایش: «تاریخ معماری + بحران اقلیم» 🔸برگزار کنندگان: الکس برمنر، بارنابس کالدر، ساویا پالت، نیل شاسور 🔸میزبان: انجمن مورخان معماری بریتانیا (اس‌ای‌اچ‌جی‌بی) 🔸تاریخ برگزاری همایش:  ۹ تا ۱۸ ژوئن ۲۰۲۱|۱۹ تا ۲۸ خرداد ۱۴۰۰   ▪️Architectural History +  Climate Emergency The Symposium places the nexus between architecture and energy centre stage in our understanding of the historic built environment, considering how both large-scale energy consumption and socio-political regimes of energy production force us to give greater consideration to architecture’s environmental impact through time.  By investigating the relationship between buildings and energy, in conjunction with other factors such as the building industry's contribution to deforestation, eco-system destruction, and wide-spread pollution connected to primary material procurement, architectural history can reclaim its long-standing place as a central contributor to architectural debate and practice. Much more importantly, considering the history of architecture in this context can make a significant contribution to understanding and addressing the fossil fuel dependency and biodiversity crisis that threatens the continuation of life on Earth. Held virtually, we’ve expanded the Symposium to a month’s programming on the most pressing issue of our time. Join us for 3 Keynote Lectures by leaders in their fields, a specially convened workshop by...

تغییر نشانی پایگاه نگارستان: پایگاه رقومی اسناد تصویری تاریخ شهر و معماری ایران

پایگاه نگارستان با هدف ایجاد زمینه ارتقاء سطح دانش درباره تاریخ معماری و شهر، فراهم آوردن امکان پژوهش‌های عمیق‌تر و گسترده‌تر در مورد اسناد تصویری تاریخی، تسهیل امکان دسترسی به اسناد تصویری تاریخی حدود ۲ سال پیش تأسیس شد. بانیان پایگاه نگارستان بر آن هستند تا با به کارگیری روشی مشخص، در فرایندی تدریجی، به گردآوری، دسته‌بندی و عرضه اسناد تصویری تاریخی در حوزه شهر و معماری بپردازند. در گام نخست تلاش بر گردآوری و ارائه بیشترین تعداد ممکن از اسناد تصویری است و بررسی‌های سندشناسانه و خواناسازی آنها در مراحل بعد صورت خواهد گرفت.   🔸برای دسترسی به این پایگاه از این پس به نشانی‌های زیر مراجعه کنید: www.negarestandoc.com www.negarestandoc.ir

مردم‌نامه شمارۀ ۱۲- ۱۵| بهار تا زمستان ۱۳۹۹

مردم‌نامه مجله‌ای است درباره مردم و برای مردم و فراخوانی ا‌ست به یک نهضت علمی در حوزه‌ تاریخ‌نگاری و علوم‌انسانی. مردم‌نامه دو آماج را دنبال می‌کند: یکی نوشتن درباره مردم و دیگری نوشتن برای مردم؛ نخستین «مردم‌نامه» و دومین «مردمی‌نامه» عنوان گرفته است. مردم‌نامه همان تاریخ مردم (People's History) است و مردمی‌نامه یعنی تاریخ‌نویسی به زبان مردم و برای مردم، نه تنها برای نخبگان و متخصصان. در شمارۀ جدید این نشریه بخش «تاریخ هنر و معماری مردم» شامل ۴ مقاله است: - شهر جا مانده است (نگاهی به رشت)| زهره توحیدی - تاریخ معماری مردمی| سمانه محسنی - حسینیۀ ارشاد...

نظریه‌های اصلی نقد معماری در مغرب زمین: سیر تاریخی از سدۀ نوزدهم تا امروز| مطهره دانایی‌فر، زهره تفضلی

با اینکه در بحران کنونی نقد معماری پرداختن به مبانی و تئوری نقد معماری بیش از پیش ضرورت دارد،  به مباحث نظری و تاریخی نقد معماری کمتر توجه شده است و مبانی نظری نقد معماری در غفلت و افول به سر می‌برد. در تاریخ ظهور نقد معماری آراء، نظر، و نظریه‌های گوناگونی دربارۀ نقد معماری مطرح شده که با تحولات آن‌ها جریان نقد معماری پرورده شده است. در این مقاله هدفْ پیگیری و تدقیق این جریان نظری و یافتن سیر تاریخی نظریه‌های اصلی در حوزۀ نقد معماری است. این سیر تاریخی را، که به روش تاریخ مفهومی و بررسی اسنادی محقق شده است، می‌توان در پنج دورة زمانی تقطیع کرد: اواخر سدۀ نوزدهم تا نیمۀ سدۀ بیستم که در این دوره پرسش از نقد مطبوعاتی و نقد آن آغاز شد و به‌موازات تحولات معماری در جنبش مدرن نگرش‌ها به نقد معماری نیز تغییر کرد؛ دهۀ ۱۹۶۰ که از یک سو، نظریۀ نقد هنجاری و اختصاصی نقد معماری مبتنی بر نظریۀ جنبش مدرن مطرح شد و از سوی دیگر، مبانی نقد معماری از مطالعات زبان‌شناختی و مطالعات طراحی اثر پذیرفت؛ دهۀ ۱۹۷۰ که تحلیل‌های مارکسیستی پرسش‌ها و دیدگاه‌هایی تازه دربارۀ نقد پیش آمد؛ دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ که نقد ارزیابانه رد...

برگزاری همایش: «موزه‌داری هنر‌های ایرانی در قرن ‌۲۱ام: چالش‌ها و فعالیت‌ها»

برگزاری همایش: «موزه‌داری هنر‌های ایرانی در قرن ‌۲۱ام: چالش‌ها و فعالیت‌ها» میزبان: موزهٔ هنر‌های کاربردی و علوم  تاریخ برگزاری همایش: ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۱|۸ مرداد ۱۴۰۰ ▪️Curating Persian arts in the 21st century: challenges and practices Museum of Applied Arts & Sciences 30 July 2021, 10am – 4pm   This research symposium brings together international curators, scholars and museum professionals to discuss the challenges and future direction of contemporary curatorial practice in relation to the field of Persian arts and crafts. Coinciding with Iranzamin – the first survey exhibition to showcase Persian arts and crafts from the Powerhouse Museum – the symposium will explore this field of research in Australia and beyond by leading experts and includes a curator-led tour of the exhibition.   Speakers include Prof Christian Gruber (Chair, History of Art, University of Michigan, USA and world-renowned scholar in the field of Islamic Art and Material Culture), Dr Michael Chagnon (Curator, Aga Khan Museum, Canada and Art Historian specialising in the Persianate World), Dr Mahroo Mousavi (Lecturer, University of Sydney and Art Historian specialising in Persian Arts and Architecture) and Prof Pedram Khosronejad, Curator, Persian Arts, Powerhouse Museum.   ▪️10.15-10.40am – Registration & coffee ▪️10.40-11am – Introduction by Dr....

روش‌های تحقیق ثانویه دربارۀ محیط مصنوع| امانوئل مانو، یولیوش آکوتیا (و.)

استفاده از داده‌های ثانویه برای تحقیق مزایایی دارد، به‌خصوص زمانی که منابع محدودی برای تحقیق با روش‌های اولیه در دسترس باشد. محققان و دانشجویان در مقاطع کارشناسی و بالاتر، و نیز مدرسان دانشگاهی آنان، بیش از پیش متوجه فرصت‌های گسترده‌ای شده‌اند که به‌کارگیری روش‌های پژوهش ثانویه دربارۀ محیط مصنوع در اختیارشان می‌گذارد. این کتاب درسی راهنمایی نظام‌مند دربارۀ چگونگی به‌کارگیری روش‌های تحقیق ثانویه دربارۀ محیط مصنوع در اختیار مخاطبانش می‌گذارد، از جمله روش‌شناسی‌های متنوعی که بنیان آنها را تشکیل می‌دهد. کتاب راهنمایی است دربارۀ روند، مزایا و پیشینۀ به‌کارگیری پژوهش‌های ثانویه؛ نیز دربارۀ چگونگی گردآوری داده‌های ثانویه، ملزومات اخلاقی و...

شب مجلۀ آدینه

📢شب مجلۀ آدینه 🔸زمان: یکشنبه ۹ خرداد ۱۴۰۰، ساعت ۲۱ 🔸سخنرانان: پژمان موسوی، قطب‌الدین صادقی 🔸این سخنرانی‌ها از طریق اینستاگرامِ کتابسرای اردیبهشت پخش می‌شود. نشانی: https://www.instagram.com/ordibeheshtbookshop_2/

برگزاری سخنرانی مجازی: «بنیان‌های نقد موسیقی»

سخنرانی مجازی «بنیان‌های نقد موسیقی» با حضور آقای آروین صداقت کیش در روز یک‌شنبه ۹ خرداد ساعت ۹ تا ۱۲ برگزار می‌شود. این سخنرانی جلسه‌‌ای از کلاس «نقد آثار تاریخ معماری» دوره‌ٔ مطالعات معماری ایران است که انجمن علمی دانشجویی مطالعات معماری ایران آن را در اینستاگرام پخش می‌کند.

جلسۀ بیستم از سلسله‌نشست‌های مجازی «بهار پژوهش» در خوشنویسی و هنرهای وابسته

این نشست با محوریت پرسش و پاسخ در خصوص کتاب «کتیبه‌ها و سنگ‌نبشته‌های کرمان» در لایو اینستاگرام برگزار می‌شود.

اخلاقِ معماری| مارک کینگوِل

ملزومات اخلاقیِ بخصوصی که معماران مفروض می‌گیرند چه هستند؟ از آنجا که کار آنها خلق وضعیتِ مادی بنیادینی است که همۀ فعالیت‌های انسانی را ممکن می‌کند، معماران و همکارانشان در ساختن بناها از قدرت تأثیرگذاری‌ای شگرف بر چگونگی زیست، کار، بازی، عبادت و تفکر ما بهره می‌برند. به همراه این تأثیرگذاری مسئولیت‌های سنگین و گاه نیازموده‌ای پدید می‌آید. نویسنده در این کتاب با عنایت به فهمی گسترده از اخلاق به مجموعه‌ای از مسائل اخلاقی‌ می‌پردازد که معماران با آنها مواجه می‌شوند. در پسِ وظایف کاملا حرفه‌‌ای ــ شفافیت، صلاحیت‌ فنّی، دادوستد عادلانه ــ مسائل عمیق‌تری وجود دارد که به حوزه‌های...

بازخوانی نقشۀ تاریخی نهر انتقال آب کرج| ذات‌‌الله نیک‌زاد

پس از اینکه تهران برای پایتختی برگزیده شد، با افزایش جمعیت، تأمین آب یکی از اقدامات ضروری بود. علاوه بر کشیدن قنواتی که به آب شرب ساکنان اختصاص داشت، راه‌های دیگری مانند انتقال آب از کوهپایه‌های البرز می‌توانست کمبود آب شرب شهر را تأمین کند. نقشه‌هایی که مبنای این تحقیق قرار گرفته، سندی است که دلالت بر همین اقدام مهندسی دارد؛ یعنی انتقال آب با کشیدن نهر از رودخانۀ کرج به شهر تهران. نقشه‌ها که در کاخ گلستان و وزارت خارجه نگهداری می‌شود، رنگی است و بر روی آن اطلاعاتی دربارۀ نحوۀ احداث نهر درج شده است، اما بدون ذکر عنوان، تاریخ، نام نقشه‌نگار و موضع دقیق است. پرسش پژوهش این است که در بازخوانی نقشه‌ها چه نکات تاریخی و مهندسی قابل عرضه وجود دارد و دیگر اینکه اسناد مذکور به چه مناسبتی تهیه شده و کدام رویداد معماری و شهری تاریخی را بیان می‌دارد؟ روش این پژوهش توصیفی‌تاریخی است؛ ازاین‌روی که تأکید بر یک سند تاریخی است و اقدامی در گذشته (روزگار قاجاریه) را روایت می‌کند. علاوه بر این، سندپژوهی محسوب می‌شود؛ زیرا بازخوانی سندی تصویری اساس کار پژوهش قرار گرفته است. هدف از پژوهش، بازخوانی و نمایاندن نقشۀ یادشده به‌عنوان سند تاریخ مهندسی و روشن کردن گوشه‌ای از...

اسلام و میراث در اروپا: امکانات گذشته، اکنون، و آینده| کاتارینا پوزان، شارون مک‌دانلد، میریام شاتاناور

در این کتاب، مطالعه‌ای انتقادی در باب جایگاه اسلام در میراث اروپا عرضه شده است. با تمرکز بر اسلام، میراث، و اروپا، در این کتاب، هدف پرداختن به همۀ این اصطلاحات و نور افکندن بر رابطۀ میان آن در سیاق‌های گوناگون شهری، ملی، و فراملی است. در این کتاب، با گرد هم آوردنِ دانشورانی از طیف وسیعی از رشته‌ها، ساختن میراث و اسلام در بستر رویدادهای کنونی در اروپا بررسی شده و هم‌چنین پیشرفت‌های گذشته و امکانات آینده تحلیل می‌شود. با عرضۀ آثار بر مبنای نوع پژوهش قوم‌نگارانه، تاریخی، و سندمحور، در فصول کتاب پرسش‌هایی از تنوع، تغییرپذیری، استعمار زدایی،...

برگزاری سخنرانی مجازی: «وضوخانه‌های مساجد در شرق نزدیک دوران میانه»

وضوخانه‌ها تا کنون به ندرت مورد توجه باستان‌شناسان و مورخان معماری قرار گرفته است. این ساخته‌ها، که خودْ ملحقه‌ای به بناهای مذهبی، با ذکری حرام انگاشته، و گاهی به اشتباه شناسایی شده بودند به دشواری در دسترس مطالعه قرار میٰ‌گیرند زیرا از گذشته و هم‌اکنون (در مورد بناهایی که هنوز در کارند) این بناها تحت مرمت‌ها و بازسازی‌های بی‌شمار بوده است. برای مشارکت در مطالعۀ این گونه‌ها، [در این سخنرانی] به نمونۀ شهر صور در ارتباط با نمونه‌های دیگر از سده‌های میانۀ خاورمیانه پرداخته می‌شود.

برگزاری میزگرد مجازی: «تاریخ شفاهی و تاریخ معماری: نظریه، سیاست‌، روش»

This roundtable considers one compelling method for addressing this need: oral history and other interview-based approaches. Oral history uniquely can bring subjectivities of the user into analysis of designed forms, incorporating the perspectives and experiences of those traditionally absent, if not excluded, from historical accounts.

سهم نگرش و کنش نخبگان سیاسی در برپایی آرامگاه فردوسی| معین کارگری، محمد حسن خادم‌زاده، توران طولابی

بیان مساله: بازآرایی فرهنگی و بازتعریف هویت ملی بر پایۀ خوانشی باستان‌گرا از فرهنگ و تمدن ایرانی از جلوه‌های بارز نگرشی بود که از میانۀ دورۀ قاجاریه هویدا شد. نگرشی که ازجمله رهاوردهای آن، پاسداشت آن دسته از مشاهیر فرهنگیِ گذشته بود‌ که در حفظ هویت ایرانی نقش داشتند. در چارچوب این نگرش بود که فردوسی جایگاه بی‌بدیلی یافت. برگزاری هزارة فردوسی و برپایی آرامگاه او در دورۀ پهلوی، اقدامی در جهت بزرگداشت جایگاه وی بود. دراین‌میان، سهم نخبگان سیاسی دورة پهلوی، و نگرش و کنش آنان در پیوند با آرامگاه فردوسی، جلب‌توجه می‌کند. سوال تحقیق: پژوهش حاضر بر محور این پرسش‌هاست که نگرش و کنش نخبگان سیاسی نسبت به پاسداشت فردوسی چه بود؟ و آنان چه سهمی در روند طراحی و ساخت آرامگاه او داشتند. اهداف تحقیق: هدف این پژوهش شناخت نوع دیدگاه و کنش نخبگان ‌سیاسی در پاسداشت فردوسی، و شرح چگونگی بروز این نقش در روند طراحی و برپایی آرامگاه اوست. روش تحقیق: پژوهش حاضر پژوهشی تاریخی از نوع توصیفی‌تحلیلی است. جنبۀ تحلیلی آن، تبیین سهم نگرش‌ برخی اندیشه‌وران و نخبگان سیاسی در بزرگداشت چهره‌های سرشناس فرهنگی‌ و به ثمر نشستن این نگرش در قالب برگزاری کنگره و احداث آرامگاه فردوسی، و وجه توصیفی آن شرح گام‌هایی...

برگزاری سخنرانی مجازی: «جایگاه «اسلامی» در هنر معاصر: تأملی بر اصطلاح‌شناسی و رویکردهای جدید»

برگزاری سخنرانی مجازی: « جایگاه «اسلامی» در هنر معاصر: تأملی بر اصطلاح‌شناسی و رویکردهای جدید» سخنران: ندی شبوط میزبان: موزه هنرهای زیبای هوستون زمان: ۱۵ مه ۲۰۲۱|۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰

هنر و فرهنگ مادی در جهان بیزانسی و اسلامی| ویراستاران: اوانتیا بابولا، لسلی چسوب

این کتاب، که به اریکا کروشکنک داد تقدیم می‌شود، به جوامع مسلمان و مسیحی شرق مدیترانه از سده‌های میانی تا دوره‌ی معاصر نگاهی تازه می‌اندازد. نویسندگان مقالات این کتاب به بررسی این پرسش پرداخته‌اند که مردمانی با ادیان مختلف چطور خودشان را با تغییرات سویه‌های سیاسی سازگار کرده‌اند  و نشان می‌دهند که حامیان هنر، مصرف، و تجربیات با روایت‌های پدیدآمده عجین شده است. در این مقالات، به شواهد مادی و مکتوب برای بررسی نقاشی، معماری و فعالیت‌های خلاقانه در بیزانس، دوره‌ٔ جنگ‌های صلیبی، امپراتوری عثمانی و خاورمیانهٔ مدرن توجه شده و بنا بر این اهمیت گذشته را در فهم حال...

برگزاری سخنرانی مجازی: «چه چیزِ هنر اسلامی «اسلامی» است؟ گستردن مرزهای سنتی تاریخ هنر»

برگزاری سخنرانی مجازی: «چه چیزِ هنر اسلامی «اسلامی» است؟ گستردن مرزهای سنتی تاریخ هنر»

فراخوان ارسال مقاله برای نشریۀ پژوهشیِ گتی

The Getty Research Journal publishes full-length articles (5,000–10,000 words, including endnotes, and 8–12 illustrations) and shorter notices often highlighting new research, acquisitions, or discoveries in the Getty’s collections (1,500–5,000 words, including endnotes, and 3–7 illustrations). The Getty Research Journal is distributed in print and electronically by the University of Chicago Press, Journals Division, and is also archived on JSTOR.

نقد معماری: جستارهایی دربارۀ تئوری، خودبنیادی و اقتصاد سیاسی| داگلاس اسپنسر

کتاب نظریه‌پردازی تازه و رادیکالی در زمینۀ رابطۀ میان سرمایه و معماری به دست می‌دهد. نویسنده موضع نظرورزانه‌ای را توضیح می‌دهد که از طریق آن معماری: به خدمت نئولیبرالیسم درآمدن را مشروع می‌کند؛ ایجاد جایگاه‌هایی برای مصرف‌کنندگانی راضی و سازگار را می‌آزماید؛ و از تصویر کارآفرینانۀ خود سرپیچی می‌کند. همچنین در این کتاب به گفتمان خودبنیادی معماری پرداخته می‌شود و با پرسش از ظرفیت آن برای تعامل مؤثر با شرایط و ضوابط سرمایه‌داری امروز، چرخش‌های فراسیاسی نظریۀ معماری معاصر بررسی و تحلیل می‌شود، ضمن اینکه میراث و محدودیت‌های نظریۀ انتقادی را در نظر می‌گیرند. Critique of Architecture Essays on Theory,...

برگزاری سخنرانی مجازی: «قلمرو زدایی از تاریخ هنر اسلامی»

دکتر مهرو موسوی دربارۀ قلمرو زدایی از تاریخ هنر اسلامی خواهد گفت. در این سخنرانی، با توجه به صورت‌های گوناگون تولید هنری، سنت‌های تفکر در مطالعۀ تاریخ هنر اسلامی زیر سوال می‌رود، خصوصاً در میان هنرهای ایرانی‌مآب.

برگزاری سخنرانی مجازی: «أم‌ السرب (اردن شمال‌شرقی): مسکون شدن در دوره‌های اسلامی؛ اطلاعات تازه از باستان‌شناسی بناها»

This lecture, following this line of research, will reflect on the settlement dynamics of the village of Umm as-Surab, highlighting the phase of occupation of the Mamluk period and discussing some chronological gaps. The results of the archaeological analysis of the still-standing structures (i.e. Building Archaeology) will be presented, integrating the data from stratigraphy and typology together with the archaeometric ones.

برگزاری کارگاه مجازی: «درآمدی بر فرهنگ نسخ عربی-اسلامی: دورۀ فشرده»

برگزاری کارگاه مجازی: «درآمدی بر فرهنگ نسخ عربی-اسلامی: دورۀ فشرده» میزبان: کتابخانۀ ملی قطر و کرسی تاریخ و فرهنگ اسلامی دانشگاه توبینگن آلمان ارائه‌دهندگان: محمود زکی، ریگولا فاستر، جولین مولر مهلت ثبت‌نام: ۱۵ مه ۲۰۲۱| ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰   ▪️Introduction to Arabo-Islamic Manuscript Culture: An Intensive Course At the heart of this introductory course are manuscripts and the knowledge they contain. The course consists of six open lectures and three closed practical sessions, taking students on an exploration of Islamic intellectual heritage from its origins to the modern era. The lectures begin by tracing fundamental perspectives of heritage, along with...

فراخوان ثبت‌نام برای دریافت کمک‌هزینۀ پژوهش و سفر

BIPS Research and Travel Grant Awards are to assist scholars wishing to pursue research in the area of arts, humanities and social science research, relating to the Persianate world, particularly Iran, Afghanistan, Central Asia, Transcaucasia, Iraq, the Persian Gulf littoral and South Asia. Subject areas include, but are not limited to: Art, Anthropology, Archaeology, Classics, Cultural Studies, History, Language, Literature, Politics, Religious Studies, and Sociology. Scholars who apply must be

بغداد و اصفهان: گفت‌وگوی دو شهر در عصر علم، ۷۵۰- ۱۷۵۰| الهه خیراندیش

بغداد و اصفهان، دو شهری که به نام مراکز بزرگ علم‌آموزی مشهور بودند، در دل «عصر علم» اسلامی قرار داشتند. صدای فرهنگی متمایز آنها الهام‌بخش گفت‌وگویی یگانه شد که در بغداد و اصفهان بیانی تازه یافت: گفت‌وگویی میان دو شهر در عصر علم، داستان اینکه چطور در سرزمین‌های اسلامی دانش منتقل می‌شد و دگرگونی می‌یافت و بعد در تمام جهان انتشار می‌یافت. الهه خیراندیش با ترسیم تاریخ اصفهان و بغاد از سال ۷۵۰ تا ۱۷۵۰، صدای منجمان، ریاضی‌دانان، دانشمندان، عرفا، قضات، و دولتمردان درباری و نیز مترجمان و دانشوران عرب و فارس را به تصویر می‌کشد. با شرح داستان برآمدن...

برگزاری سخنرانی مجازی: «متون تخصصی زیر ذره‌بین: زنان در پیمایش معماری»

در اولین میزگرد «کارگروه زنان در معماریِ انجمن مورخان معماری» هدف پرداختن به بحث‌هایی است که مواد آموزشی و علمی دربارهٔ زنان در معماری را آشکار کند.

مطالعاتی در معماری ایرانی| برنارد اوکین

این کتاب مصور غنی- با تصاویر بسیاری که تا کنون به صورت رنگی منتشر نشده بود- شامل ۲۵ مقاله از برنارد اوکین در باب گستره‌‌ای از موضوعات مرتبط با معماری ایرانی در معنای کلی آن است. تحلیل‌های او گستره‌ای از تاریخ‌نگاشت و کاشی‌کاری تا تکوین گنبد‌های مساجد ایرانی را دربرمی‌گیرد. اوکین بناهای حکومت‌های مهم سده‌های میانی- سلجوقیان، ایلخانیان و تیموریان- و همچنین یادمان‌های مغفولِ جغتاییان، مظفریان، آل‌کرت و جلایریان و یادمان‌های ازبکان در افغانستان را بررسی می‌کند. Studies in Persian Architecture Bernard O'Kane Edinburgh University Press, 2021 – فهرست مطالب کتاب: 1. Architecture in the Interregnum: The Mozaffarid, Jalayerid and...

کارگاه تاریخ معماری: بازنمایی بصری به منزلۀ یک ابزار ضروری

SAHGB’s annual Architectural History Workshop is designed to inspire students and early career researchers and heritage practitioners to consider architectural history beyond the written word. The workshop will introduce four areas of visual representation for architectural history research; photography, filmmaking, 3-D scanning and geographic information systems (GIS).

برگزاری جلسهٔ پرسش و پاسخ مجازی دربارهٔ ترجمه

 برگزاری جلسهٔ پرسش و پاسخ مجازی دربارهٔ ترجمه  میهمان: حسن افشار میزبان: انجمن علمی مطالعات معماری ایران دانشگاه شهید بهشتی زمان: ۲ اردیبهشت ۱۴۰۰| ساعت ۱۸-۱۶ برای شرکت در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://www.instagram.com/ias_sbu/?hl=en   فهرستی از آثار ترجمهٔ حسن افشار در پیوست

معرفت ضمنی و گونه‌های آن در معماری بر اساس اندیشۀ هری کالینز| امید شمس، مهرداد قیومی‌بیدهندی

از میانۀ سدۀ بیستم که مایکل پولن‌یی مفهوم «معرفت ضمنی» را مطرح کرد، این مفهوم به‌تدریج به حوزه‌های گوناگون علم وارد شد و با چندین رویکرد‌ تبیین شد؛ اما در حوزۀ معماری همچنان معرفت ضمنی را بیشتر با تکیه بر اندیشۀ پولن‌یی و همچون معرفتی مرموز که مبنای عمل طراحی است تبیین می‌کنند. هدف تحقیق حاضر پیش نهادنِ یکی از اندیشه‌هایی مطرح‌شده دربارۀ معرفت ضمنی، کاربست آن در معماری و سنجیدن امکانات و محدودیت‌های آن برای تبیین معرفت ضمنی معماری است. اندیشۀ یادشده مدل هری کالینز، جامعه‌شناس علم، دربارۀ معرفت و اقسام ضمنی و صراحی آن است. مقالۀ حاضر این هدف را از طریق فهم اندیشۀ کالینز، آن‌گونه که در آخرین آثار مکتوب او دربارۀ معرفت ضمنی نمود یافته است، دنبال می‌کند. بر مبنای کاربست این اندیشه در معماری، معرفت صراحی معماری معرفتی است که از طریق واسطه‌های مادی به معمار انتقال‌دادنی است. معرفت ضمنی معماری نیز معرفتی است که بنا به سرشت آن از طریق واسطه‌های مادی انتقال‌دادنی نیست و از طریق هم‌نشینی معمار با دارندگان این معرفت یا از طریق تجربۀ عملی معماری به معمار منتقل شود. معرفت‌های تنانی و جمعی گونه‌هایی از معرفت ضمنی معماری‌اند؛ اما معماری بر معرفت‌های ضمنی دیگری نیز مبتنی است که در طبقه‌بندی...

برگزاری سخنرانی مجازی: «شیخ بهایی؛ عالم ذوفنون عصر صفوی»

میزبان: خانۀ اندیشمندان علوم انسانی؛ دبیر علمی: مهرشاد کاظمی

برگزاری سخنرانی مجازی: «خاطرۀ دوران باستان در معماری مدرن ایرانی و پارسی»

In 1822 six fire temples adorned the cityscapes of West India. By the end of the century, Parsis had augmented that number tenfold. Many of these structures were erected in what they dubbed the “Persian Style,” on floor plans described as “open.” From the 1830s to the 1930s, the Persian Revival style evolved simultaneously and codependently in two different geo-cultures: the western coast of the Indian subcontinent, with large Parsi urban populations, as in Bombay and Surat, and the major cities

مراسم مجازی بزرگداشت محمدکریم پیرنیا

استاد محمدکریم پیرنیا از جمله تاثیرگذارترین اندیشمندان معاصر در حوزۀ معماری بود که نقش بسزایی در شکل‌گیری نگاه امروز ایرانیان نسبت به معماری گذشتۀ ایران ایفا کرد. او اعتقاد داشت که باید منطق معماری گذشته را حفظ کنیم. پیرنیا کتب و مقالات بسیار در مورد سبک‌شناسی و معماری اصیل و سنتی ایرانی تألیف کرده‌است؛ به ویژه تحقیقات پردامنه‌ای بر روی «طاق» در معماری ایرانی و انواع و سبک‌های آن انجام داد.

فراخوان مقاله برای همایش: «بسط تاریخ‌نگاشت هنر اسلامی: نمایشگاه جهانی سال ۱۸۷۳ در وین»

This conference aims to look at the Vienna Fair as an intersection of processes and phenomena that contributed to Islamic art historiography

نقشۀ معمار حسین‌علی تسلط از باغ فین کاشان؛ مطالعه و تبیین ماهیت و اهمیت یک سند تصویری| حمیدرضا جیحانی، نغمه اسدی چیمه

نقشه‌ای که «حسین‌علی معمار، تسلط کاشانی» در سال ۱۳۱۳ خورشیدی از باغ فین تهیه کرد  یکی از نخستین مستندنگاری‌ها دربارۀ این باغ است. تفسیر این سند علاوه‌بر تبیین جایگاه آن را در میان منابع مربوط به باغ فین، وضعیت باغ را در دورۀ پهلوی و پیش‌از تعمیرات اخیر روشن می‌سازد. داده‌های این تحقیق از بررسی منابع مکتوب، اسناد و نامه‌ها و دقت در نقشۀ مدنظر  گردآوری شده است. نقشۀ حسین‌علی تسلط از باغ فین نقشۀ آسیب‌نگارانه است که به‌سفارش ادارۀ مالیۀ کاشان برای برآورد مخارج تعمیرات باغ ترسیم شده‌است. این نقشه تأثیری فراگیر در شکل‌گیری سیمای متأخر باغ در سدۀ اخیر داشته‌است.   – حمیدرضا جیحانی و نغمه اسدی چیمه. «نقشۀ معمار حسین‌علی تسلط از باغ فین کاشان؛ مطالعه و تبیین ماهیت و اهمیت یک سند تصویری» در گنجینۀ اسناد، دورۀ ۳۰، شمارۀ ۴ (۱۲۰)، زمستان ۱۳۹۹، ص ۱۷۰- ۱۹۶.   – دریافت متن کامل مقاله: http://ganjineh.nlai.ir/article_2612.html

هند و ایران در دورانی طولانی| آلکا پاتل، تورج دریایی (و.)

این کتاب حاصل همایشی است که در دانشگاه کالیفرنیا در ارواین برگزار شده و در آن روابط میان ایران و هند از دوران باستان تا عصر مدرن بررسی شده بود. مقالات آن شامل جنبه‌های تاریخی و باستان‌شناختی و هنری و تأثیرات این دو تمدن بر هم است. India and Iran in the Long Durée Editors: Alka Patel and Touraj Daryaee Brill, 2021 – فهرست مطالب کتاب: Preliminary Material| Alka Patel and Touraj Daryaee - India and Iran in the Longue Durée| Alka Patel and Touraj Daryaee - Achaemenids and Mauryans: Emergence of Coins and Plastic Arts in India| Osmund Bopearachchi...

برگزاری گفتگوی مجازی: «شهر نمایش: معماری چطور دوبی را ساخت»

گفتگوی پاملا کریمی با تاد ریس

گذشتۀ همیشه در تغییر: چرا هر تاریخی بازنگرانه است| جیمز ام. بنر جونیور

تاریخ هیچ‌گاه ساکن، قطعی، صرفاً واقعیت‌محور و فراتر از تفسیرِ دوباره نیست و نبوده است. بر مبنای مراجعی از توسیدید گرفته تا ریشه‌های انقلاب فرانسه و جنگ داخلی آمریکا و ورای آن، جیمز ام. بنر به دنبال آن است که بجوید مورخان چه می‌کنند و چرا؟ بنر نشان می‌دهد که چرا بعید است که دانش تاریخی بدون تغییر باقی بماند، چرا تاریخ، به منزلۀ شاخه‌ای از دانش، همواره جستجویی است برای یافتن معنا و محل مناقشه، و چرا تاریخ برای آگاهی افراد نسبت به جایگاهشان در جهان و برای هر حس هویت و سرنوشتِ هر گروه ملتی اینقدر ضروری است....

فواید راحة الصدور راوندی در تاریخ‌نگاری هنر ایران| ولی‌الله کاووسی

ابوبکر محمد بن علی بن سلیمان راوندی، ملقّب به نجم الدّین، مورّخ و ادیب و خوشنویس اواخر سدۀ ششم و اوایل سدۀ هفتم، در خاندانی از فضلای راوند، از آبادی‌های قیم کاشان زاده و پرورده شد. او در حمایت سلطان طغرل سوم، آخرین فرمانروای سلجوقی، علم و هنر آموخت و در نیمه‌های عمر کتاب راحة الصدور و آیة السرور را در تاریخ آل سلجوق نوشت که مهم‌ترین منبع تاریخی اواخر روزگار قدرت این سلسله است. جدا از فواید تاریخی، اخبار و کتاب راحة‌الصدور در باب حیات فرهنگی و اجتماعی مردم در عهد سلجوقیان ایران و روم، این کتاب را از معتبرترین منابع شناخت فرهنگ و هنر ایران در روزگار پیش از حملۀ مغولان به ایران کرده است. همچنین نخستین روایت بازمانده در شرح قواعد خطوط ایرانی را هم راوندی در اوایل سدۀ هفتم نوشت. گویا راوندی رساله‌ای مستقل در باب خوشنویسی تألیف کرده بود که اکنون از میان رفته، اما  نویسنده فصلی از آن را در کتاب راحةالصدور گنجانده است. ظاهراً راوندی در تلاش برای منطبق کردن مباحث نظری تناسبات هندسی با اقلام ایرانی بود که در آن وقت همچنان در جریان تکوین و ترقی بودند. نوشتۀ راوندی اطلاعاتی دربارۀ حمایت‌های درباری از کاتبان و جایگان خوشنویسی در آن روزگار...

برگزاری سخنرانی مجازی: «سیاحان، کتیبه‌ها، سنگ‌نگاره‌ها و شکل‌گیری باستان‌شناسی ساسانیان»

در این سخنرانی تحولات تاریخ باستان‌شناسی از حیث اتکا به منابع بررسی خواهد شد.

دسترس آنلاین و رایگان به تعدادی از متون کلیدی معماری انتشارات ام‌آی‌تی

انتشار مجموعه‌ای از کتب الکترونیک معماری و مطالعات شهری توسط انتشارات دانشگاه ام‌آی‌تی

برگزاری مجموعه گفتگوهای آنلاین اینستاگرامیِ «نکته» در باب هنر مدرن و معاصر خاورمیانه و شمال آفریقا

مهمان: دکتر رعنا حبیبی

برگزاری سخنرانی مجازی: «ترسیم مسجدِ منفرد»

- سخنران: زیاد جمال‌الدین - برگزارکننده: دپارتمان تاریخ هنر و باستان‌شناسی، مؤسسۀ مطالعات خاورمیانه، دانشگاه کلمبیا؛ در چارچوب مجموعه سمینارهای «گسستن وحدت و تأمل در پاره‌ها: نظری دوباره به معماری سرزمین‌های اسلامی» - زمان: ۶ آوریل ۲۰۲۱| ۱۷ فروردین ۱۴۰۰

برگزاری میزگرد مجازی: «میراث سرقت: گفتگویی در باب موزه‌ها و اعادۀ فرهنگی»

میزبان: مرکز هنری کافلر

معماری دیجیتال فراتر از رایانه‌ها: پاره‌هایی از تاریخ فرهنگیِ طراحی رایانشی| روبرتو بوتازی

در این کتاب، تاریخ عمیق معماری دیجیتال بررسی می‌شود و مفاهیم طراحی تا دوران رنسانس پیگیری شده و پیوند این مفاهیم با جدیدترین نرم‌افزارهای کاربردیِ طراحان عرضه می‌شود. در این کتاب، گزارشی انتقادی از چگونگی ظهور ابزارها و فنون طراحی دیجیتال مطرح شده و طراحان را قادر می‌سازد تا درکشان را از ابزارهای دیجیتالی که هر روز به کار می‌گیرند عمیق‌تر کنند. چه مفاهیم زیبایی‌شناختی، فضایی، و فلسفی با ابزارهای دیجیتالی که معماران به کار می‌برند همراه است؟ تاریخ آن چیست؟ و این ابزارها سبب پدید آمدن چه نوع فنون و طرح‌هایی است؟ در این کتاب، پاسخ‌ها به چنین سوالاتی...

در باب تصور کنونی از تاریخ اجتماعی هنر| رابرت اسلیفکین و انتونی ای. گرودین (و.)

در کتاب حاضر، بازنگری‌های عمده‌ دربارۀ چگونگی تحلیل آثار هنری به دست مورخان و نقش عوامل تاریخیِ مؤثر در شکل‌بخشی به تفسیرشان عرضه شده است؛ عواملی مؤثر هم در زمان خلق آثار و هم زمانی که مورخ به اشیاء موجود می‌پردازد. با آوردن آثار برخی از دانشوران برجستۀ این رشته، این مجلد مشتمل بر مجموعه‌ای از جستارهاست که در آن مزایا، محدودیت‌ها، و دشواری‌های خاصِ نظر افکندن به آثار هنری، عمدتاً با دیدگاهی تاریخی، بررسی شده است. متونِ گزیده، به همراه مقدمه‌ای به قلم ویراستاران نشانگر مجوعه‌ای از رویکردهای ممکن روشی است که در آن نقش کلیدیِ تاریخ در خلق،...

برگزاری میزگرد مجازی: «میراث سرقت: گفتگویی در باب موزه‌ها و اعادۀ فرهنگی»

- اعضای میزگرد: کندیس هاپکینز، دن هیکس، جولی کروکس - میزبان: مرکز هنری کافلر - زمان: ۷ آوریل ۲۰۲۱| ۱۸ فروردین ۱۴۰۰ - اطلاعات بیشتر و ثبت نام در این میزگرد: [لینک](https://kofflerarts.org/Events/Gallery-Conversations/Heritage-of-Theft-On-Museums-and-Cultural-Restitut)

برگزاری سخنرانی مجازی: «هنر غارت‌شده و عدالت پسااستعماری: استعمارزدایی از موزه‌های هنری»

The symposium Looted Art and Postcolonial Justice: Decolonizing the Art Museum, hosted by the California State University, Sacramento Art Department, will delve into repatriation struggles across the globe.

برگزاری همایش دوسالانۀ انجمن مورخان هنر اسلامی (HIAA): «تغییر رژیم»

هدف این کنفرانس توجه به لحظه‌های «تغییر رژیم» در تاریخ هنر اسلامی و نیز توجه به «رژیم‌هایی» است که به حوزۀ ما ساختار می‌دهد.

برگزاری سخنرانی مجازی: «تصور یک جهان: فردیت و امپراطوری در ایرانِ صفوی»

سخنران: کشور رضوی

برگزاری نمایشگاه: «ایران‌زمین»

برگزاری نمایشگاه: «ایران‌زمین» میزبان: موزۀ پاورهاوس، استرالیا زمان گشایش: ۲۰ مارس ۲۰۲۱| ۳۰ اسفند ۱۳۹۹   نمایشگاه «ایران‌زمین» نخستین نمایشگاهِ عرضۀ هنرها و صنایع ایرانیِ در تملک موزۀ پاورهاوس از زمان تأسیس آن در ۱۸۸۰ است. در این نمایشگاه، داستان‌های پشت آثار هنریِ به‌ندرت دیده‌شده، متعلق به میانۀ سدۀ نوزدهم تا کنون، بررسی شده و تاریخ اجتماعی و فرهنگی متنوع ایران و مردم آن روشن می‌شود. در این نمایشگاه، می‌پرسند چگونه اشیاء ملهم از هنرها و صنایع سنتی، در جامعۀ ایرانی، به کار می‌رفته و در این جستجو بر هفت مضمون تمرکز شده است: شادی و خوشحالی، تطهیر و پالایش،...

برگزاری سخنرانی مجازی: «مساجد فراملیتی»

خانم کشور رضوی (Kishwar Rizvi) معمار و تاریخ‌نگاری است که در دانشگاه ییل به تدریس تاریخِ هنر و هنر و معماری اسلامی می‌پردازد. موضوع پژوهش او بیشتر در حوزه‌ٔ جنسیت، ملی‌گرایی، هویت مذهبی و دینی، تشریفات و آیین‌های مذهبی در جهان اسلام، معماری عثمانی، صفوی و مغول بوده و همچنین پژوهش‌های معاصری انجام داده است که کشورهای خاورمیانه را در بر می‌گیرد.

اوراق سنگین (۱۰): کتیبه‌های فارسی قصر آق‌سرای در شهر سبز ازبکستان| عمادالدین شیخ‌الحکمایی

کَش قدیم یا شهر سبز امروز در ۸۰ کیلومتری جنوب سمرقند واقع است. این شهر مورد توجه بسیار تیمور لنگ و یکی از دو پایتخت او بود. تیمور برای نشان دادن اقتدارش در این شهر، که زادگاه او نیز بود، قصر عظیمی برای خود ساخت. از این بنای معظم که به آق‌سرای مشهور است، اکنون تنها بخشی از تاق ورودی و بخش‌هایی از دو ایوان باقی است که خود نشانی از عظمت بنای اصلی تواند بود.  ده سال پیش یک دانشجوی دکتری تاریخ هنر که دربارۀ کتیبه‌های مقابر فرارود رساله می‌نوشت، تصویر چند کتیبۀ این بنا را به منظور قرائت یا تکمیل خوانش و درج در کتاب در دست انتشار دربارۀ کتیبه‌های ازبکستان برای نگارنده فرستاد. متن کامل این کتیبه‌ها و به ویژه عبارات فارسی آن که تا کنون به صورت کامل منتشر نشده، فهرست‌وار در این مقاله آمده است. – عمادالدین شیخ‌الحمایی. اوراق سنگین (۱۰): ۱۹. کتیبه‌های فارسی قصر آق‌سرای در شهر سبز ازبکستان» در مجلهٔ فرهنگی و هنری بخارا، شمارۀ ۱۴۲، فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰، ص ۵۶۶- ۵۷۲.

شب ایرج افشار؛ به مناسبت دهمین سالگرد درگذشت او

شب ایرج افشار؛ به مناسبت دهمین سالگرد درگذشت او زمان: پنجشنبه ۲۸ اسفند سخنرانان به ترتیب: نورالله مرادی، ساعت ۱۹؛ بهرام گرامی، ساعت ۲۰؛ مهرداد قیومی بیدهندی، ساعت ۲۱ این سخنرانی‌ها از طریق اینستاگرامِ کتابسرای اردیبهشت پخش می‌شود. نشانی: https://www.instagram.com/ordibeheshtbookshop_2/

برگزاری سخنرانی مجازی: «مجموعه آثار: کنشگری، جنسیت، و معماری»

برگزاری سخنرانی مجازی: «مجموعه آثار: کنشگری، جنسیت، و معماری» سخنرانان: آنا ماریا لئون و تورستن لنگ میزبان: مدرسه طراحی دانشگاه هاروارد  زمان: ۲۵ مارس ۲۰۲۱| ۵ فروردین ۱۴۰۰   “Bodies of Work: Activism, Gender, Architecture” Ana María León and Torsten Lange   In this conversation, architectural historians Ana María León and Torsten Lange consider the labor of organizing around issues of gender in architecture. Based on three precedents, they will reflect on their work and practice and highlight how the present has allowed scholars and practitioners to revise architectural historiography. Building on intersectional feminist theory, the discussion considers architecture and...

نوشتنِ معماری: رویکردهای داستانی-انتقادی| هلن فریشو، نائومی استد (و.)

معماران و داستان‌نویسان غایتی یکسان دارند: اینکه جهان‌هایی تازه را از خیال تحقق بخشند. هر طرح معماری، پیش از آنکه به ساختی واقعی بدل شود، نوعی داستان است؛ به نحوی مشابه، هر داستانِ مکتوبی متکی به ساختنِ سیاقی است که در آن داستان رخ می‌دهد. نویسندگان در این مجموعه جستار، می‌جویند که چه می‌شود وقتی داستان، نوشتنِ تجربی و انتقادی با هم ترکیب و در پروژه‌ها و مسائل معماری به کار بسته شود. کتاب با سبک داستانی-انتقادی آغاز می‌شود؛ سبک نوشتنِ تجربی و غالباً فمینیستی که آمیخته‌ای از صورت‌ها و ژانرهای جستار، نقد، و داستان است و به حوزۀ معماری...

فراخوان مقاله برای همایش بین‌المللی مجازی دربارهٔ نقد معماری: «دربارهٔ وظیفه و قدرت نقد معماری»

This conference seeks papers that define the purposes and methods of architectural criticism. What should the ethical basis be of architectural criticism? Can it be objective in the context of paid content? Should it outline ideal practices? Or what should it do?

برگزاری سخنرانی مجازی: «نوروز: سال نو ایرانی، از اسطوره تا تاریخ»

سخنران: تورج دریایی

کتاب‌شناسی توصیفی فلسفه هنر از آغاز تا پایان ۱۳۹۰| تقی اکبرزاده

اثر حاضر با عنوان کتاب‌شناسی توصیفی فلسفۀ هنر اولین کتاب‌شناسی مستقل دربارۀ فلسفۀ هنر به زبان فارسی است که به معرفی ۵۴۹ عنوان کتاب در این زمینه می‌پردازد و می‌تواند ابزاری کارآمد در خدمت استادان، پژوهشگران و دانشجویان باشد. در حال حاضر در عموم بانک‌های اطلاعاتی داخلی کتاب، تنها به اطلاعات نشر‌شناختی کتاب‌ها بسنده ‌شده است و بخش‌بندی محتوای متنی در بیشتر بانک‌های مذکور وجود ندارد. در این کتاب‌شناسی با روش طبقه‌بندی موضوعی، و ارزیابی دقیق محتوای کتاب‌ها، که وجه تمایز این کتاب‌شناسی است، مداخل به دو بخش تقسیم شده‌ است: بخش اول دربردارندۀ ۳۹۷ عنوان در زمینهٔ کلیات فلسفۀ...

برگزاری سخنرانی مجازی: «فرهنگ بصری و مادیِ ری بر مبنای کاوش‌های انجام‌گرفته به سرپرستی اریک اشمیت در اواخر دهۀ ۱۹۳۰»

سخنران: رناتا هلد

ایران در حرکت: حرکت، فضا و راه‌آهن داخلی ایران| میکیا کویاگی

راه‌آهن داخلی ایران، که در سال ۱۹۳۸ تمام شد، تهران را به دو دو دریای اصلیِ ایران متصل کرد: دریای خزر در شمال ایران و خلیج فارس در جنوب. نخستین راه‌آهن ملی ایران منجر به ایجاد یا تحول انواع گوناگون حرکت-داوطلبانه یا اجباری، آگاهانه یا ناخودآگاه، در سطوح مختلف، و در مسیرهای گوناگون و هم‌چنین میان دیپلمات‌های ایرانی، ایل‌نشینان، کارگران مهاجر، اهالی فن، کارگران راه‌آهن، گردشگران و عشایر و مقامان عالی‌رتبۀ اروپایی- شد. در کتاب حاضر، داستان‌های تا کنون گفته‌نشدۀ این افراد  در زمانی که در حال تجربۀ انواع جدیدی از حرکت بودند بازگو می‌شود. نویسنده با استناد به روزنامه‌ها،...

برگزاری جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران| بررسی استعدادهای فرآیند ایچ‌بی‌آی‌ام در فهم تاریخی مجموعهٔ حرم شریف سامرا

این تحقیق به دنبال بررسی استعدادهای این فرآیند برای فهم تاریخی مجموعۀ حرم شریف سامرا است.

برگزاری جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران|عمارت خسروآباد سنندج: بررسی ارتباط تغییرات کالبدی با کارکرد آن

این مطالعه نشان می‌دهد که خسروآباد در صورت اولیه، بنایی منفرد در انتهای محور اصلی باغ داشت که ماهیت کارکردی آن با وضعیت امروز متفاوت بود.

انتشار دانشنامۀ ایرانیکا در وبگاه انتشارات بریل

انتشار دانشنامۀ ایرانیکا در وبگاه انتشارات بریل   ▪️Encyclopædia Iranica Online now available at Brill   مرکز احسان یارشاطر برای مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا اعلام کرد که «دانشنامۀ آنلاین ایرانیکا» از این پس به صورت رایگان در وبگاه انتشارات بریل در دسترس خواهد بود. برای مشاهدۀ تصاویر مدخل‌های این دانشنامه نام کاربری و گذرواژۀ زیر را وارد کنید: Username: oa Password: oa   برای اطلاعات بیشتر دربارۀ دانشنامۀ ایرانیکا و مشاهدۀ مدخل‌ها به پیوند زیر مراجعه کنید: https://referenceworks.brillonline.com/browse/encyclopaedia-iranica-online

برگزاری کارگاه مجازی: «پدیدآیی اقلیت‌ها در خاورمیانه و شمال افریقا: اشیا، تصاویر، فضاها»

در این کارگاه به مسئلۀ اقلیت‌ها و ایجاد اقلیت در هنر، معماری، و شهرسازیِ خاورمیانه و شمال آفریقا در طول تاریخ پرداخته می‌شود.

میراث جعلی: چرا یادمان‌ها را بازمی‌سازیم| جان دارلینگتون

چه می‌شود وقتی که گذشته-یا به طور خاص، بخشی از میراث فرهنگی- جعل می‌شود؟ از پنجاه نسخۀ بدلِ برج ایفل در سر تا سر جهان تا بازسازی‌های شهرهای باستانیِ صدام حسین، نمونه‌های میراث تقلبی بسیار گسترده است. برخی [از این نمونه‌‌ها] را به‌راحتی می‌شود به عنوان تقلب‌هایی فاحش بازشناخت و از رده خارج کرد (مرد پیلتدان) در حالی که موارد دیگر شبیه به کپی‌برداریِ صادقانه یا تحلیل احترام‌آمیزند (پارتنون در نشویل، تنسی). در این کتاب گیرا، کپی‌برداری‌ها از بناهای تاریخی، محوطه‌های باستان‌شناسی جعلی، و مصنوعات تقلبیِ دیگر بررسی و از آن برای بحث در باب اصول اخلاقی و پیامدهای بازسازی...

شمارۀ اول نشریۀ «فرهنگ‌های مادی جهان مسلمانان| Journal of Material Cultures in the Muslim World/ Volume 1/Issue 1-2/2021

هدف از انتشار این مجله، راه‌اندازی مرجعی تازه برای باستان‌شناسان، مورخانِ (هنر)، انسان‌شناسان، نمایشگاه‌گردانان، دانشوران و دانشجویان باستان‌شناسی، تاریخِ (هنر)، معماری، انسان‌شناسی و مردم‌شناسی در حوزۀ جهان اسلام است؛ بنا بر این تعریفی بسیط‌تر از فرهنگ مادی در نظر است که فقط شامل آثار هنری یا سازه‌های معماری و بناهای یادمانی نمی‌شود، بلکه صنایع دستی نیز ذیل آن قرار می‌گیرد. هدف مجله اطلاع‌رسانی به سایر رشته‌ها و تاریخ‌نگاران نیز هست، از این رو مثلا گزارش‌های کاوش‌های باستان‌شناسی نیز در آن منتشر خواهد شد.   همچنین، در این مجله به آن بخش از سرزمین‌های اسلامیِ خارج از حوزۀ خاورمیانه و شمال افریقا نیز که یا تاکنون مورد توجه نبوده‌اند و یا به تازگی مورد توجه و تمرکز قرار گرفته‌اند نیز خواهند پرداخت، از جمله: منطقۀ جنوب صحرای بزرگ افریقا (اصطلاحاً افریقای سیاه)، اقیانوس هند، آسیای میانه، هند، جنوب شرقی آسیا و اروپا.   مجله به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، آلمانی و اسپانیایی مقاله می‌پذیرد، نیز گزارش‌های کوتاه به زبان‌های عربی، فارسی و ترکی‌ای که همراهش چکیده‌ای انگلیسی باشد.   دسترس به مقالاات این مجله رایگان است.   – فهرست مطالب این شماره: ▫️Introduction|Stéphane Pradines ▫️Aporia in Umayyad Art or the Degree Zero of the Visual Forms’ Meaning in Early Islam|Valerie Gonzalez ▫️Ṭabūn,...

برگزاری وبینار: «میان دریا و آسمان»

این وبینار مقارن با نمایشگاه «میان دریا و آسمان: سفال‌های آبی و سفیدِ پارس و ورای آن» در موزۀ هنرهای زیبای هوستون برگزار می‌شود. در این وبینار، سفال‌های آبی و سفیدِ مجموعۀ این موزه به دقت بررسی می‌شود.

برگزاری سخنرانی مجازی: «تاریخچه و منظر شهری و اقتصادی عسکر مکرم خوزستان، بر مبنای شواهد باستان‌شناختی و متنی»

برگزاری سخنرانی مجازی: «تاریخچه و منظر شهری و اقتصادی عسکر مکرم خوزستان، بر مبنای شواهد باستان‌شناختی و متنی» سخنران: مهرنوش سروش میزبان: جامعۀ باستان‌شناسی ایران، در چاچوب سلسله‌نشست‌های مجازی «مناظر و شهرهای ایران در دورۀ اسلامی» زمان: چهارشنبه ۶ اسفند/ ساعت ۱۹   موضوع این جلسه به شهر «عسکر مُکرم» اختصاص دارد که در سده‌های اولیه اسلامی شکل گرفت و مرکز کوره‌ای به همین نام شد. برخی مبنای عسکر مکرم را شهر ساسانی رُستقباد می‌دانند اما‌ بر اساس شواهد تاریخی و باستان‌شناختی احتمالاً عسکر مکرم تنها شهر تازه بنیاد اسلامی در خوزستان است. بخش نخست این سخنرانی به معرفی تاریخچه و منظر شهری و اقتصادی عسکر مکرم براساس داده‌های باستان‌شناسی میدانی و سنجش از راه دور و شواهد متنی می پردازد. در بخش دوم، جایگاه این شهر در تحولات اقتصاد کشاورزی و تجاری خوزستان بررسی می‌شود. به نظر می‌رسد پایه‌گذاری شهر عسکر مکرم در راستای سرمایه‌گذاری در مناطق پیشتر کمتر توسعه‌یافته و رونق بیشتر اقتصاد کشاورزی بازار-محور در دورۀ اسلامی بوده‌ است.   مهرنوش سروش پژوهشگر تاریخ شهر و مدیریت آب در دوران اواخر باستان و دوران اسلامی، با تمرکز بر باستان‌شناسی منظر (Landscape Archaeology) است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد معماری از دانشگاه تهران و دکترای مطالعات تاریخ باستان...

برگزاری جلسۀ دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران| مسیر دگرگونی خیابان تاریخی (شاه‌عباسی) مشهد؛ در دورۀ پهلوی اول

این تحقیق نشان می‌دهد که خیابان مشهد در دورۀ پهلوی اول در دو برهه دگرگون می‌شود و سرگذشت آن با رقابت سیاسی صاحبان قدرت در مشهد گره خورده است: نایب‌التولیۀ آستان قدس و استاندار. در برهۀ اول تفوق با نایب‌التولیه است؛ اما در برهۀ دوم استانداری و شهرداری بر مقدرات شهر و خیابان مسلط می‌شود.

جلسۀ مجازی دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد مطالعات معماری ایران|«اطلاعات معماری در اسناد مربوط به کاخ گلستان: اسناد ادارۀ سرایدارخانۀ سلطنتی در دورۀ پهلوی اول»

در این پژوهش، پس از قرائت و بازنویسی اسناد آنها را معرفی کردیم و با استخراج اطلاعات آنها و تفسیر و کشف نسبت‌های میان آنها، داده‌های همگون را در دسته‌هایی مشخص طبقه‌بندی کردیم و اقسام اطلاعات مندرج در این اسناد را نشان دادیم. در نهایت با تفسیر اطلاعات بدست‌آمده روایتی در حد استعداد اسناد از اطلاعات معماری مرتبط با قصر گلستان عرضه کردیم.

برگزاری همایش: «کاروان‌سراهای ایران: گذشته، حال، آینده»

برگزارکننده: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران

جلسۀ مجازی دفاع از پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد مطالعات معماری ایران|«مناسبات حضور زنان و معماری بازار ‏تهران: از عهد ناصری تا انتهای دورۀ قاجاریه»

در این تحقیق برای یافتن مناسبات حضور زنان با معماری بازار تهران با روشی تفسیری- تاریخی سراغ منابع درجۀ اول موجود همچون سفرنامه‌ها، خاطرات، روزنامه‌ها و گزارش‌هایی از شهر رفته‌ایم و با نگاهی که در جستجوی حضور زنان در بازار بود، منابع، نقشه‌ها و تصاویر را بازبینی کرده‌ایم. بازارعرصه‌ای برای بسیاری از فعالیت‌های روزمرۀ مردم، محل برگزاری شماری از مناسبت‌ها و مکان رخ‌دادن برخی رویدادهای مهم بود پس حضور زنان در بازار تهران را ابتدا از منظر زندگی روزمره و سپس از دریچۀ مناسبت‌ها و رویدادها بررسی کردیم.

برگزاری سخنرانی مجازی: «فقه اسلامی چه چیزی دربارهٔ هنر و معماری اسلامی به ما می‌آموزد؟»

گروه تاریخ هنر و مطالعات تجسمی دانشگاه ویکتوریا میزبان وبیناری با حضور دکتر ربعه کنعان و با موضوع «فقه اسلامی چه چیزی دربارهٔ هنر و معماری اسلامی به ما می‌آموزد؟» خواهد بود. دکتر کنعان با دکتر مارکوس میلورایت گفتگو خواهد کرد.

مطالعاتِ تاریخ مجموعه‌داری و بازار‌های هنری

مجموعه کتاب‌های «مطالعاتِ تاریخ مجموعه‌داری و بازار‌های هنری» مجموعه‌مقالاتی داوری‌شده از انتشارات بریل است که در آن به مطالعات دست اول در باب سازوکار‌های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی‌ای پرداخته‌اند که زیربنای گردش آثار هنری است. در دو دههٔ گذشته، علاقه به ایجاد و نمایش و انحلال مجموعه های هنری به شدت افزایش یافته است و بازار‌های هنری، مسیر‌های تجاری و شبکه‌های فروش به بستری غنی برای تحقیقات بین‌رشته‌ای بدل شده. مطالعه در این باب اطلاعات زیادی دربارهٔ شخصیت‌های متظاهری به دست می‌دهد که در نزدشان مالکیتِ هنر یک سبک زندگی است؛ شناخت «زندگی اجتماعی چیزی‌ها»، یعنی منشأ آثار هنری،...

معمار: معماری به روایت فرهاد احمدی| شمارۀ ۱۲۵ | بهمن و اسفند ۱۳۹۹

معمار  معماری به روایت فرهاد احمدی| شمارۀ ۱۲۵ | بهمن و اسفند ۱۳۹۹   – فهرست مطالب این شماره:  - خود زندگی‌نامه و برخی اندیشه‌‌ها - معرفی ۳۵ طرح در فاصلۀ سال‌های ۱۳۵۱ – ۱۳۹۸، به قلم فرهاد احمدی - خط زمانی پروژهش‌های فرهاد احمدی/ کامبيز مشتاق‌گوهری - به ياد پدرم/ دانا احمدی - معماری نور و آب/ نير طهوری - فرهاد احمدی: حضور ‌تأثيرگذار ‌يک ‌تفکر ‌در ‌معماری و زيستگاه/ علی کيافر - درباره ‌فرهاد ‌احمدی/ سيدمحمد بهشتی - فرهاد احمدی از منظر سه معمار - نقدی بر کارهای فرهاد احمدی/ حسين شيخ‌زين‌الدين

نشریۀ اطلاعات حکمت و معرفت سال یازدهم| شمارۀ ۱۵۶|پاییز ۹۹| ویژه‌نامۀ پدیدارشناسی آلمانی: هایدگر

شمارۀ ۱۵۶ نشریۀ اطلاعات حکمت و معرفت با عنوان «پدیدارشناسی آلمانی: هایدگر» به دبیری منیره پنج‌تنی منتشر شد.  در سخنِ دبیر ویژه‌نامه با عنوان «پدیدار شناسی به مثابۀ امکان اندیشیدن» با اشاراتی به وجوه بنیادین دازاین نزد هایدگر که به منزلۀ ورود به مقالات دفتر است، از دلایل شکل‌گیری مجموعۀ پدیدارشناسی در نشریۀ «اطلاعات حکمت و معرفت» گفته شده است. همچنین در ادامۀ این نوشتار نکاتی دربارۀ فلسفۀ پدیدارشناسانۀ هایدگر و در نهایت دربارۀ مقالات این دفتر و دلیل قرار گرفتن‌شان در این مجموعه و ارتباط‌شان با دفترهای پیشین دربارۀ پدیدارشناسی آمده است. دفتر پدیدارشناسی آلمانی علاوه بر سخن دبیر، مشتمل بر چهار بخش است.   بخش اول:  - طریق ورود من به پدیدارشناسی| مارتین هایدگر، ترجمه عبدالله امینی - تاملی بر مبانی هوسرلی پدیدار شناسی هایدگر| شمس الملوک مصطفوی - در جستجوی حیث التفاتی همراه با هایدگر| تیلور کالسکو، ترجمه ناصر مومنی  - روش تحقیق پدیدارشناسانه از منظر هایدگر چگونه روشی است؟| زهرا شکرانی - شرحی انتقادی در باب شرح هایدگر از کانت در مسائل اساسی پدیدارشناسی|مهدی صاحبکار - تحلیل پدیدار شناختی مارتین هایدگر از مکان : تحلیل‌های انضمامی پدیدار شناختی|دن زهاوی، ترجمۀ ریحانه حیدری  - نیشیدا زیر چتر پدیدارشناسی هایدگر |محمد اصغری بخش دوم: اندیشه و نظر  -...

تئاتر شهر: بحثی در نسبت داوری آثار معماری و اصالت

مدت کوتاهی بعد از درگذشت علی سردار افخمی، در روزهای ۳ و ۴ دی ۱۳۹۹ دو یادداشت از علی کیافر، معمار و مدرس معماری ساکن ایالات متحده، در روزنامۀ شرق منتشر شد: «تئاتر شهر تهران: جامه‌ای نوین و پربها یا پیرایشی بر جامۀ دیگران» و «تئاتر شهر: پیرایشی تزیینی یا اصالت در طراحی». در این دو یادداشت، آقای کیافر با تکیه بر شباهت تئاتر شهر تهران، اثر سردار افخمی، با بنای تالار بکمن، یک آمفی‌تئاتر در محوطۀ دانشگاهی در ایالت کالیفرنیای امریکا، اثر ادوارد دارل استون، توضیح داده است که از نظر او تئاتر شهر در واقع طرح اصیلی ندارد....

برگزاری همایش آنلاین: «از مدرنیسم نابخردانه تا هنر معاصر: پاره‌هایی از یک تاریخ هنر ایران»

فرشته دفتری در کتاب اخیرش با عنوان «انگاره‌های ایرانی از هنر مدرن و معاصر» به همین واکنش‌های فردی و شخصی هنرمندان پرداخته است. او با تکیه بر تجربۀ حرفه‌اش درقامت نمایشگاه‌گردان، در این سخنرانی دربارۀ مثال‌های از نمایشگاه‌هایی صحبت می‌کند که در آنها آثار هنرمندان مدرنیست و معاصر ایرانی را ارائه کرد.

نظارۀ ایران از باکو: مطالعات ایرانی در آذربایجان دوران شوروی و پس از آن| زاور قاسمف

هویت ملی آذربایجان در دوران پس از تسلط ایران و روسیه بر شرق قفقاز و در پایان سدۀ نوزدهم پدیدار شد و طی دوران اولیۀ تسلط شوروی قوام یافت. بعد از ناکامی‌های دوران کوتاه استقلال طی سال‌های ۱۹۱۸- ۱۹۲۰، آذربایجان بخشی از شوروی شد. از این زمان به بعد قدرت شوروی، از طریق تهییج جنبش‌های جدایی‌طلب، آذربایجان را به ابزاری برای نفوذ سیاسی و ایدئولوژیک در ایران بدل کرد. ایران‌شناسیِ آذربایجانی در چارچوب شرق‌شناسی شوروری شکل گرفت و در خدمت ملت‌سازی آذربایجان درآمد. ایرانیان تبعیدی کمونیست که در آذربایجان پناهگاهی یافته بودند نیز به مؤسسات پژوهشی این کشور پیوستند و نخستین کتاب‌های آموزشی دانشگاهی و مدرسی فارسی را نوشتند و نیز در ترجمۀ شعر کهن فارسی به زبان آذربایجانی همکاری کردند. همچنین ایران‌شناسان آذربایجانی دورۀ شوروی را در چارچوب مأموریت‌های شوروی در قامت مترجم روانۀ ایران و آذربایجان کردند. بعد از استقلال مجدد آذربایجان در سال ۱۹۹۱، زیرساخت‌های ایران‌شناسی این کشور را در چندین گروه در آکادمی ملی علوم و برنامۀ مطالعات ایرانی در دانشگاه دولتی باکو ادغام کردند. اگرچه تعداد کلاس‌های آموزش زبان فارسی در مدارس طی سه‌دهۀ گذشته کاهش یافته است، نسل تازه‌ای از ایران‌شناسان پساشوروی ــ کسانی که در ایران درس خوانده‌اند ــ پدیدار شده‌اند. ایران‌شناسان آذربایجانی...

فراخوان ارسال مقاله برای شمارۀ ویژۀ مجلۀ بین‌المللی معماری اسلامی (IJIA): «گسیختگی و واکنش»

This special issue of the International Journal of Islamic Architecture addresses urban and architectural responses to rupture. Prompted by the ongoing COVID-19 pandemic, this issue understands and investigates rupture as a state of emergency which may reveal systemic inequalities through the moment of crisis.

«اصفهان و استانبول: دیدگاه اروپاییان قبل از سایۀ سنگین شرق‌شناسی»؛ سخنرانی مجازی سوسن بابایی

این گفتگو بر دیدگاه‌های شهری اروپاییان در بارهٔ اصفهان صفوی و استانبول عثمانی در سدهٔ هفدهم تمرکز می‌کند. بیشتر اروپاییان در سده‌های شانزدهم و هفدهم، آگاهی در‌ بارهٔ این شهر‌های اصلی جهان اسلام را توسط ژانر مشهور سفرنامه‌نویسی و وسایل بصری آنها- همچون نقشه‌ها، نمای‌ شهر‌ها، تصاویر سبک زندگی، لباس‌ها و مطالعات فیزیولوژیک- کسب کرده‌اند. سوسن بابایی پیش‌نویس معروف معماری تاریخی (Entwurf einer historischen Architektur) را در کتاب مشهور یوهان برنهارد فیشر فن ارلاخ، معماری وینی (۱۷۲۳ - ۱۶۵۶)، نوشته شد

مسکن طبقۀ متوسط مدرن در تهران: بازسازیِ یک کهن‌الگو؛ دوره‌های شهرنشینی| رعنا حبیبی

در کتاب حاضر، رعنا حبیبی تحلیلی گیرا از تاریخ  شهر مدرن تهران در طول دورۀ جنگ سرد، ۱۹۴۵ تا ۱۹۷۹ عرضه می‌کند. این کتاب، علاوه بر بحث در باب نهادگراییِ مدرنیته در شکل مسکن طبقۀ متوسط در تهران، نشان می‌دهد که چگونه کهن‌الگوهای بومی به ساختنِ محلات جدید راه یافتند. موضوعاتی چون مسیر مدرنیسم ایده‌آل به سوی مدرنیسم مردم‌پسند، معرفیِ سلیقۀ مدرن به جامعۀ سنتی از طریق معماران، همگام با پیگیریِ مسیر نمودهای فراملی در پروژه‌های محلی، همه موضوعاتی است که نویسنده به کمک تحلیل‌های گیرای تصویری و تفسیرهای جذاب نظری از پنج محلۀ مدرن تهران به نحوی جامع تفصیل...

پردیس‌های ایرانی در مخاطره: برنامه‌ریزی و مدیریت منظر در دوران معاصر ایران| فرزین فردانش، فرناز عارفیان (و.)

دکتر فرزین فردانش، مدرس فقید دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، با همکاری فرناز عارفیان و جمعی دیگر از پژوهشگران کتابی در دست انتشار داشت که متأسفانه درگذشت نابهنگامش در پنجاه‌وشش‌سالگی او را از دیدن ثمرۀ کارش بازداشت. در ادامه، معرفی کوتاه ناشر بر این کتاب را می‌خوانیم. کتاب به زودی منتشر خواهد شد و به‌صورت مفصّل‌تری آن را در آسمانه معرفی خواهیم کرد.   این کتاب مجموعه جستارهایی نافع در باب بررسی تلاش‌های تازه برای پاسخ به مشکلات برنامه‌ریزی، مدیریت و حفاظت منظر در ایران، مأوای باغ ایرانی، در دوران معاصر است. فصول گوناگون کتاب با تکیه بر مطالعات تازه به مباحث ذیل اختصاص دارد: - حوزۀ دانش و مبانی نظری، شامل مروری بر پژوهش‌های در جریان در این حوزه؛ - باغ‌های ایرانی به‌جا مانده از سدۀ ششم پیش از میلاد تا سدۀ نوزدهم میلادی که بر طراحی باغ در حوزۀ جغرافیایی وسیعی از هند تا اسپانیا تأثیر گذاشته است؛ - مدیریت و حفاظت منظر فرهنگی، منظر شهری تاریخی، منظر راه‌ها و منظر طبیعی در مواجهه با تغییرات اقلیمی و معیشتی‌ای که تعادل پویا ولی شکننده و کارکردهای ضروریِ این ویژگی‌های متمایز این قبیل محیط‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ - منظرهای تاریخی سرزمینی‌ای (historic teritorial landscapes) که...

برگزاری مجموعه سخنرانی‌های آنلاین در ایران‌شناسی

برگزاری مجموعه سخنرانی‌های آنلاین در ایران‌شناسی میزبان: گروه ایران‌شناسی، کالج مک‌میلان، دانشگاه ییل زمان: ۵ و ۱۹ فوریه، ۵ و ۲۶ مارس، ۱۶ آوریل ۲۰۲۱   ▫️Gestures of Perplexity in Persian Compendiums of Wonder and Rarity| Travis Zadeh, Yale University ▫️Promiscuous Modernism to Contemporary Art: Fragments of an Ira nian Art History| Fereshteh Daftari, Independent Scholar and Curator ▫️Under the Red Dome: Persian Poetic Play, Imperial Regim es of Difference| Samuel Hodgkin, Yale University ▫️The City and the Country: On the Temporal Fissures of the Iranian New Wave Cinema| Farbod Honarpisheh, Yale University ▫️From the Oilfield to the Battlefield: Transcaucasian...

سیبیل موهولی نادی: معماری، مدرنیسم، و ناخشنودی‌ها از آن| هیلده هینن

سیبیل موهولی نادی، صدایی مهم در فرهنگ معماریِ میانۀ قرن، به نحوی بی‌مانند با مدرنیستم و مدرنیته درگیر بود. او به عنوان یکی از معدود منتقدانِ معماریِ زن در آن زمان آغاز صدایی بود که تردیدهایی دربارۀ مسیر معماران مدرن مطرح می‌کرد و استادانی مثل میس و لوکوربوزیه و گروپیوس را افسانه‌زدایی می‌کرد و رویکرد قهرمانانه و مردسالارانۀ آنها را زیر سوال می‌برد. با وجود این، نوشته‌ها و آثار او کم مطالعه شده و از آثار مرجعِ مطالعۀ مدرنیسم حذف شده است.  در این کتاب، اهمیت زندگی و آثار موهولی نادی تحلیل و جوانب متناقض رابطۀ میان مدرنیسم و فمینیسم...

برگزاری همایش آنلاین: «دیدگاه‌های بین‌المللی در باب آیندۀ معماری و شهرسازی در دوران پس از کووید»

برگزاری همایش آنلاین: «دیدگاه‌های بین‌المللی در باب آیندۀ معماری و شهرسازی در دوران پس از کووید» میزبان: گروه اقدام شهرسازیِ دوران همه‌گیری (The Epidemic Urbanism Initiative (EUI)) زمان: ۲۹ و ۳۰ ژانویهٔ ۲۰۲۱| ۱۰ و ۱۱ بهمن ۱۳۹۹   ▪️International Perspectives on the Future of Architecture and Urbanism in the Post-COVID Age   Long before the appearance of COVID-19, the urban fabric of cities across the world had been shaped by prior epidemics. Indeed, the study of historic, global epidemics has illuminated the many ways in which urban life and architecture have changed during times of pestilence. With the outbreak of each epidemic has come new scientific understandings of disease, new modes of governing of social life and interaction, novel efforts to intervene in and prevent infection, the exacerbation of social inequities, and the creation of new occupational and social roles. Each of these outcomes has been enacted and emplaced in the built environment over time and across diverse geographies through the design or re-design of buildings and public spaces, the quarantine or redirection of goods and people, the adoption of new social roles, and the imposition of new urban design policies and practices.    برای ثبت نام به پیوند...

برگزاری سخنرانی مجازی: «انديشهٔ ايرانشهر در روزگار ساسانى»

سخنران: دکتر تورج دريايى

شهرها و اسلام‌گرایی‌ها: در باب سیاست و تولیدِ محیط مصنوع| بولنت بتومن (و.)

در این کتاب، از طریق تحلیل رابطۀ میان اسلام‌گرایی و محیط مصنوع، بر وجهی خاص از پیوند میان سیاست و اسلام نور افکنده شده است. رابطۀ میان اسلام و سیاست همواره بحث‌برانگیز بوده؛ هر چند هرگز به اندازۀ زمان نوشتنِ کتاب محل بحث نبوده است. در این مجموعۀ جدید، هدفْ بررسیِ تعامل‌های میان اسلام‌گرایی و محیط مصنوع از طریق موضوعاتی از قبیل موارد زیر است:   - معاوضه‌های فضایی میان ملت و اسلام در تعریفِ هویت ملی؛   - فضاهای روزمره و پدیدآییِ قلمروهای اسلامی   - نقش اسلام در ایجاد (یا بازسازی) ایدئولوژی حکومتی از طریق معماری و طراحی...

معرفی وبگاه پلتفرم

وبگاه پلتفرم (Platform) جایی است برای تبادل آرا دربارۀ تحقیق کردن، تدریس کردن، نوشتن و کار کردن، دربارۀ بناها و فضاها و منظر‌ها.

برگزاری سخنرانی مجازی: «پیشینهٔ تاریخی همجواری باغ و شهر در ایران»

سخنران: دکتر لادن اعتضادی

تحقیقات مسئله‌مدار در معماری| زهرا اهری، هادی ندیمی، صحرا عابری‌زاهد، فاطمه توانایی‌مروی، پریسا رحیم‌زاده، مریم حیدرخانی، شیوا فلاح نجم‌آبادی

مسئله موقعیتی در جهان واقعی است که ما در آن مطلوبی داریم، اما شیوۀ دستیابی به آن برایمان روشن نیست. در معماری، مانند حوزه‌های دیگر دانش، هدف برخی از تحقیقات حل مسائل واقعی جهان معماری است. هدف از این مطالعه بیان تعریفی از تحقیق مسئله‌مدار در معماری، اجزا، فرایند و انواع آن است. این تحقیق در چارچوب راهبرد طبقه‌بندی به‌منظور روشن کردن خصوصیات این نوع از تحقیقات معماری انجام و برای اجرای آن، ۲۹ رسالۀ دکتری معماری انتخاب شد که در دانشگاه‌های برتر جهان دفاع شده بود و حل مسئله‌ای در حوزۀ معماری را دنبال می‌کرد. در این پژوهش چکیدۀ این رساله‌ها بررسی و تحلیل شد. این بررسی نشان می‌دهد که آن دسته از تحقیقاتی را که فرایند اجرای آنها به راه‌حلی برای مسائل جهان واقعی معماری منتهی می‌شود، می‌توان تحقیقات مسئله‌مدار نامید. در این نوع تحقیقات از چارچوب‌های علمی‌ای استفاده می‌شود که برای حل مسائل جهان واقعی در حوزه‌های دیگر دانش بسط یافته است و با دو نوع مسائل سروکار دارد: مسائلی با حدود روشن و مسائلی که حدود روشنی ندارند. مسائلی که حدود روشنی ندارند، اغلب در حوزه‌های میان رشتۀ معماری با رشته‌های علوم اجتماعی مطرح می‌شود. این نوع از تحقیقات رویکردی مختلط را دنبال می‌کند و با...

برگزاری سمینار مجازی: «آشکار کردن مجموعه‌ٔ مخفی: مجموعهٔ نسخه‌های خطی جهان اسلامِ کلمبیا»

برگزاری سمینار مجازی: «آشکار کردن مجموعه‌ٔ مخفی: مجموعهٔ نسخه‌های خطی جهان اسلامِ کلمبیا» برگزارکننده: مرکز مطالعات جوامع مسلمان در دانشگاه کلمبیا (سی اس ام اس)  زمان: ۱۲مارچ ۲۰۲۱| ۲۲ اسفند ۱۳۹۹   ▪️Making a Hidden Collection Visible: Columbia’s Collection of Muslim World Manuscripts March 12,2021 Friday, 1:00 PM The contributors: Mohammad Sadegh Ansari (SUNY Geneseo), Zeinab Azarbadegan (Columbia), Trevor Brabyn (Independent), Kaoukab Chebaro (Columbia), Alexandre Roberts (USC), Avinoam Shalem (Columbia), Jane Rodgers Siegel (Columbia), Tunç Şen (Columbia)   Join us in celebrating the publication of this special issue of the Journal of Philological Encounters, publicizing the contents and importance of Columbia’s collection of manuscripts from the Islamic world. The event will feature the authors from the special issue as well as two discussants, Evyn Kropf (U Michigan) and Konrad Hirschler (Freie Universität Berlin).     برای ثبت‌نام در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://columbiauniversity.zoom.us/webinar/register/WN_vNsF_LQtSH-fQQOH15cqHg   اطلاعات بیشتر: https://csms.columbia.edu/blog/2021/march-12-making-a-hidden-collection-visible-columbias-collection-of-muslim-world-manuscripts

مسجد جامع در شهر: آستانگی، مناسک، سیاست| ای. هلال اوغورلو و سوزان ییلمن (و.)

در این مجموعه مقالات، رابطۀ پویای میان مسجد جامع و شهر اسلامی بررسی می‌شود. در کتاب، به موضوعات مرسوم از دریچه‌هایی تازه پرداخته شده و هر نمونۀ بررسی شده در سیاق فضایی، شهری، و اجتماعی-فرهنگی خود قرار گرفته است. اگرچه این دو درونمایۀ مشهور-همان مفاهیمی که زمانی معرف این حوزه بوده‌اند- به دست مورخانِ معماری اسلامی و شهرسازی به نحوی گسترده مطالعه شده، در مجموعۀ حاضر، به طور ویژه دربارۀ ابهام فضایی و کارکردی یا آستانگی میان این فضاها بحث می‌شود. به جای اشاره به مسجد جامع، به منزلۀ نشانۀ اصلیِ شهر اسلامی، در این مجموعه، شواهدی عرضه می‌شود حاکی...

برگزاری اولین سخنرانی از سلسله‌نشست‌های مجازی «یافتن حال معماری ایران در تداوم گذشته و آینده»

برگزاری اولین سخنرانی از سلسله‌نشست‌های مجازی «یافتن حال معماری ایران در تداوم گذشته و آینده» سخنران: محمدرضا حائری زمان: چهارشنبه ۱ بهمن ۱۳۹۹، ساعت ۱۷:۳۰- ۱۹:۳۰   مطالعۀ توضیحات بیشتر دربارۀ این نشست‌ها: https://www.instagram.com/p/CKEtNuWjVmS/?utm_source=ig_web_copy_link   🔸سخنرانی را به صورت زنده از این نشانی می‌توانید ببینید: https://www.instagram.com/mohammadreza_haeri/

برگزاری سخنرانی مجازی: «مناره‌ها در دورهٔ سلجوقی»

پروفسور جاناتان اس بلوم استاد بازنشستۀ کرسی نورما جین کالدروود در دپارتمان هنر، تاریخ هنر و فیلم کالج بوستون، دوره‌های تاریخ هنر و معماری اسلامی را تدریس می‌کند. وی همچنین سمینارهایی در موضوعاتی مانند هنر اسپانیا در قرون وسطا و تاریخ قاهره ارائه می‌دهد. وی در تحقیقاتش به تاریخ مناره و توسعۀ آن، تاریخ کاغذ و هنر سلسله فاطمیان در شمال آفریقا و مصر پرداخته است.

برگزاری همایش مجازی: «نمایش و جا‌به‌جایی در هنر و معماری سده‌های میانی»

The Courtauld Institute of Art’s 26th Annual Medieval Postgraduate Colloquium has invited speakers from various academic fields (including, but not limited to, art history, archaeology, material culture and conservation studies) to consider various forms of displacement and their visual and experiential implications for medieval art and architecture.

نشریهٔ سنت شفاهی| Oral Tradition/Volume 34/ Issue 1/2020

Oral Tradition Volume 34, comprises four essays that demonstrate, in the diversity of their topics and approaches, the broad reach of the study of orality and oral tradition. This volume brings together traditions from three continents—as well as, perhaps unexpectedly, the work of one of the twentieth century’s most famous novelists. These essays appear at the conclusion of a difficult year. Throughout this period of global crisis, scholars have been, for the most part, in the very fortunate position of being able to continue their scholarly work, even if many have had to contend with closed libraries, quarantine restrictions, and other challenges. New technologies—above all platforms for video conferencing—have made it possible for them to collaborate with colleagues, engage with students, and enjoy the support of friends and family even as they endure physical isolation.  The mediated socialization that characterizes our current moment stands in contrast with the direct, embodied interactions normally presupposed by oral tradition. The essays presented here, and in previous volumes of Oral Tradition, thus stand as a reminder of what we miss for the time being, and what we can look forward to regaining.   ▫️Editor’s column ▫️Back in the Foundation: Chauvinistic Scholarship and the Building...

شهر نمایش: معماری چطور دوبی را ساخت| تاد ریس

خط آسمان سرسام‌آور و معماری متظاهرانه دوبی را مشهور کرد. کتاب همین خط آسمان و معماری را  ردگیری می‌کند و به طرحی قرن بیستمی برای بقای دوبی می‌رسد. در سال ۱۹۵۹ متخصصان توافق داشتند که اگر بنا باشد دوبی را به چیزی بیش از یک بندر بی‌قانون تبدیل شود، برنامه و طرحی لازم است. به‌طور خاص، طرحی شهری را توصیه کردند که دوبی را دربرابر بی‌نظمی و گمنامی تقویت کند. حاکم وقت دوبی با معمار بریتانیایی، جان هریس دستِ همکاری فشردند تا هریس برای جلب توجه جهان به دوبی و بعد جلب سرمایه‌گذاری جهانی در دوبی طرحی راهبردی آماده کند....

فراخوان ارسال پیش‌نهادهٔ وبگاه اگریگت (Aggregate) با موضوع «مواد سمی»

وبگاه اگریگت Aggregate بستری آنلاین برای حمایت از تألیف، داوری همتراز، انتشار و بحث دربارۀ تحقیق‌های نوآورانه در تاریخ معماری است. فراخوان اخیر برای پروژۀ جدیدی در این وبگاه با موضوع نسبت مواد سمی و معماری، طراحی و طراحی شهری است.

وبینار: «بایگانی‌های تاریخ جهانی کجاست؟»

 وبینار: «بایگانی‌های تاریخ جهانی کجاست؟»  سخنران: کاترین اوکه، کیت براون، جی ای برمنر و فیلیکس آویولا میزبان: انجمن مورخان معماری زمان: ۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۱| ۲۹ دی۱۳۹۹   ▪️Where are the Archives of Global History?   Katherina Oke (King's College London), Kate Brown (Massachusetts Institute of Technology), G. A. Bremner (University of Edinburgh), and Felix Ajiola (University of Lagos)| 18 Jan, 2021 |18:00     In this opening roundtable, we invite four senior scholars to reflect on the central themes that will run through the seminar series. Each with a different relationship to Global History as a field, the speakers will...

شجریان: مخاطب خاص، شهرت عام| بابک خضرائی

شجریان مجری یک موسیقی کلاسیک بود که از ویژگی‌های این موسیقی (در بیشتر فرهنگ‌ها) داشتن مخاطبان خاص است؛ پس چگونه او به این شهرت عام رسید که نامش تقریباً به گوش هر ایرانی و میلیون‌ها غیرایرانی رسیده است؟ چه شد که شجریان در آواز از دیگران متمایز شد؟ شاید اول به نظر برسد گسترۀ وسیع صدای اصطلاحاً شش‌دانگ اوست که او را متمایز کرده، اما این حسنی است که بسیاری از خوانندگان حتی ناشناخته هم دارند. وجه امتیاز او را در جایی دیگر باید جستجو کرد: نگاهی به کارنامۀ حدوداً پنجاه‌سالۀ آواز شجریان، از آگاهی و شناخت وسیع و عمیق او از گوشه‌ها و الحان، تسلط بی‌چون‌وچرایش در اجرای دقیق و البته هوش و ذوق او در ایجاد ارتباط میان آنها و اتصال دادنشان و طراحی آواز و انتخاب اشعار دارد.  نیز ویژگی مهم خوانندگی شجریان، تنوع تحریرهای اوست؛ بسیاری از خواننده‌های پیش از او آوازشان را به یک-دو-سه گونه تحریر می‌آراستند و با همان‌ها هم بر مسند استادی می‌نشتند. شجریان نه‌تنها بر شناخت هزارتوها و اجرای دقیق انواع تحریر فائق آمد، که آن را با مفهوم و کارکرد موسیقایی‌اش، نه برای خود‌نمایی و جلوه‌فروشی به کار بست. اما چه شد که شجریان که موسیقی‌اش خاص بود، تقریبا بی‌مدد تلویزیون...

نشریۀ بین‌المللی معماری اسلامی| the International Journal of Islamic Architecture (IJIA)/Volume 10/Issue 1/2021

شمارۀ جدید نشریۀ بین‌المللی معماری اسلامی  به مناسبت دهمین سال انتشار مجله مقالاتی دربارۀ جنبه‌های متنوع نظری  و روشی در حوزۀ «معماری اسلامی» دارد. در این مقالات نویسندگان، جمعی از اعضای تحریریۀ اولیۀ مجله، تلاش کرده‌اند که تأملاتشان دربارۀ این حوزه و نیز نقش این مجله در مطالعات معماری اسلامی را بیان کنند. برآیند نظر این نویسندگان حاکی از ضرورت فراگیر شدن بیشتر و نیز تنوع بیشتر در حوزۀ مطالعات معماری اسلامی است.    – فهرست مطالب این شماره: ▫️Facing Challenges Through Innovation: Redefining the Field of Islamic Architecture at IJIA ▫️Islamic Architecture in Print: Reflections on Ten Years of...

سخنرانی‌های مجازی برنامۀ بنیاد آقاخان برای معماری اسلامی در دانشگاه ام.آی.تی

سخنرانی‌های مجازی برنامۀ بنیاد آقاخان برای معماری اسلامی در دانشگاه ام.آی.تی   ▫️ عناوین  سخنرانی‌ها:   ▫️Surveying Modern Architecture: The Case of Cairo Mohamed Elshahed Independent Curator and author of Cairo Since 1900: An Architectural Guide Thursday, March 4, 6:00 PM (EST)   ▫️Lived Heritage and the Sacred Topography of Harar Jugol, Ethiopia Michelle Moore Apotsos Department of Art, Williams College Monday, April 12, 6:00 PM (EST)   ▫️The Place of Africa, in Theory Shaden M. Tageldin Cultural Studies & Comparative Literature, University of Minnesota Monday, May 10, 6:00 PM (EST)     اطلاعات بیشتر در باره‌ٔ این برنامه و...

برگزاری سخنرانی مجازی: «بناهای معروف به ابواسحاقیه در ایران و سرزمین‌های اسلامی»

انجمن علمی مطالعات معماری ایران دانشگاه شهید بهشتی در تلاش است برای آشنایی و معرفی فعالان این حوزه‌ٔ فکری سلسله نشست‌هایی ترتیب دهد که به معرفی بزرگان این رشته و کار‌های کمتر شناخته شده‌ٔ ایشان بپردازد؛ به همین خاطر در نشست پیش روی میزبان استاد بزرگوار آقای عمادالدین شیخ‌الحکمایی خواهیم بود تا از ایشان درباره‌ٔ پژوهش کمتر شناخته‌شده‌شان بپرسیم.

تاریخ کلیسا از دریچۀ ساختمان‌های آن| الن دویگ

کتاب حاضر خواننده را به ملاقات افرادی می‌برد که در زمان تحولات دینیِ بسیار مهم در همان فضاهایی می‌زیستند که داستان کلیسا در آن شکل گرفته است. بناها راجع به مردم‌اند؛ مردمی که که آن را می‌فهمیدند، طراحی می‌کردند، پولش را تهیه و از آن استفاده می‌کردند. داستان‌های این مردم در خودِ بافت بناها حک شده و با تحول این بافت در طول زمان، همگام با تغییر کاربرد و روابط و باورها، معماری به تاریخ مستمرِ امواجِ گذران انسان بدل می‌شود. این فرآیند در کلیساها اهمیتی ویژه می‌یابد؛ جایی که ترکیب فضا اعضای جماعت را، برای اجرای مراسم و آیین‌های...

برگزاری سخنرانی مجازی: «کارت پستالی از انقلاب: عکس و انقلاب مشروطهٔ ایران»

Dr Mira Schwerda studies the history of art in the broader Islamic world, especially the Persianate realm and the Ottoman Empire. Her book manuscript-in-progress focuses on the imagery of the Iranian Constitutional Revolution at the beginning of the twentieth century and presents a new history of the visual narratives of political violence brought about by the triad of the telegraph, printing press, and photography.

نژاد، بردگی و زندگی خانگی در تاریخ‌نامه‌های اواخر قاجار| وندی دی‌سازا

این مقاله باورهای فرهنگی را در باب نژاد و بردگان افریقایی در تاریخ‌نامه‌های اواخر قاجار تا پیش از قانون لغو بردگی در ۱۹۲۹ برمی‌رسد. برخلاف مطالعات پیشین، منابع متنی قاجاری آشکار می‌کند که باورهای فرهنگی طبقۀ نخبگان در پی‌ریزی وضع اجتماعی بردگی در ایران موثر بوده است. روایت‌ها و تصاویر در باب خواجگان و کنیزان افریقایی تملک خشن و استفاده از دیگری را طبیعی و پذیرفتنی جلوه می‌داد. به علاوه روایت‌ها در باب بردگی تصدیق می‌کند که چگونه چنین دیدگاهی از حیات جسمانی افریقایی ارزش اجتماعی خواجگان و کنیزان را در قلمرو خانگی تعیین می‌کرد.   Wendy DeSouza. "Race, Slavery...

همایش ملّی بررسی آراء و آثار تیتوس بورکهارت

 همایش ملّی بررسی آراء و آثار تیتوس بورکهارت سخنرانان افتتاحیه: محمود یوسف ثانی  و  حمیدرضا فرزان یار  میزبان: موسّسهٔ پژوهشی حکمت و فلسفه ایران  زمان: ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۹  سخنرانان:  سیدحسین نصر سیدرضا فیض  غلامرضا اعوانی شهرام پازوکی سعید بینای مطلق حمیدرضا فرزان یار امیر مازیار  پتریک رینگن برگ  انشاالله رحمتی  لادن اعتضادی محمدرضا حائری مازندرانی  سیدرضی موسوی گیلانی  رضا کورنگ بهشتی  فاطمه صانعی  محمدجواد ادبی  اسماعیل رادپور سیدرحمان مرتضوی  عارف امامی مهر  محمدجواد سعیدزاده  عبدالله محمدی پارسا  سیدامیرحمزه عارف زیدی  سید شاهین محسنی      برای شرکت در این برنامه به پیوندهای زیر مراجعه کنید: http://webinar.irip.ac.ir/ch/tbc   https://www.irip.ac.ir/fa/home/conferences/burckhardt    اطلاعات...

برگزاری سخنرانی مجازی: «موزه‌های وحشی»

 برگزاری سخنرانی مجازی: «موزه‌های وحشی»  سخنران: پروفسور دن هیکس میزبان: کالج هنر ادینبرو زمان: ۱۳ ژانویهٔ ۲۰۲۱| ۲۴ دی۱۳۹۹   ▪️History of Art Research Seminar: The Brutish Museums  Prof Dan Hicks, 2012| January, 13 |1.30pm   Dan Hicks FSA is Professor of Contemporary Archaeology at the University of Oxford, Curator of World Archaeology at the Pitt Rivers Museum and a Fellow of St Cross College, Oxford. He was Visiting Professor at the musée du quai Branly in 2017-18, and was awarded the Rivers Medal of the Royal Anthropological Society in 2017. Dan's new book, The Brutish Museums: the Benin Bronzes, Colonial Violence and Cultural Restitution was published by Pluto Press in November 2020, and has been described in reviews by Ben Okri OBE as "a startling act of conscience", by The Economist as "a real game-changer", by The Guardian as “beautifully written and carefully argued”, by CNN as “unsparing”, by Nature as “timely”, and by the Sunday Times as "destined to become an essential text". The Brutish Museums was listed as one of the New York Times Best Art Books of 2020, with the recommendation: “If you care about museums and the world, read this book”.    اطلاعات بیشتر: https://www.eca.ed.ac.uk/event/history-art-research-seminar-brutish-museums?s=09...

برگزاری همایش: «سنت‌های اسلامی در خراسان بزرگ: اسماعیلی‌ها، صوفیان و سنی‌ها»

برگزاری همایش: «سنت‌های اسلامی در خراسان بزرگ: اسماعیلی‌ها، صوفیان و سنی‌ها» برگزارکننده: مؤسسهٔ مطالعات اسماعیلیان زمان: ۲۴ تا ۲۷ فوریه ۲۰۲۱| ۶ تا ۹ اسفند ۱۳۹۹   ▪️Islamic Traditions in 'Greater Khurāsān’: Ismailis, Sufis and Sunnis The goal of this international conference is to explore a variety of manifestations of Islamic culture over a vast geographical area situated in the easternmost part of the Islamic world, including contemporary Central Asia, Afghanistan, north-eastern Iran, the Xinjiang region of western China and northern and western Pakistan. We have chosen to use the medieval geographic term ‘Greater Khurāsān’ to refer to this area....

سلجوقیان و جانشینان آنها: هنر، فرهنگ و تاریخ| شیلا کنبی، دنیز بایزید، مارتینا روجادی (و.)

سلجوقیان و جانشینانشان ــ در اصل برخاسته از اصل قبایل صحرانشین ترک‌تبار ــ از سدۀ یازدهم تا چهاردهم حاکمان پرقدرت سرزمین‌های وسیعی از آسیای میانه تا شرق مدیترانه بودند، دورانی که از حیث فرهنگی بسیار پربار بود. این کتاب مطالعه و جمع‌بندی‌ای از وضع این سرزمین‌ها در این دوره است، دوره‌ای که تحت حکومت سلجوقیان، مهاجرت مردم و دادوستد و درهم‌آمخیتن سنت‌های متنوع ــ شامل ترکمان، ایرانی-عربی-اسلامی، بیزانسی، ارمنی، فرهنگ‌های مسیحی از جمله فرهنگ صلیبیان ــ به همراه حمایت از معماری، به پیشرفت علوم و فنون و شکوفایی فرهنگ سرزمین‌های تحت سلطۀ آنها انجامید.  همچنین، در این کتاب بررسی می‌شود...

منظر و هرمنوتیک بصریِ مکان، ۱۵۰۰-۱۷۰۰| کارل اِی. ای. انکل و والتر ملیون (و.)

در این کتاب، روش‌های تصویرمحورِ تفسیری بررسی می‌شود که منظره‌پردازانِ تصویری و ادبی بین سال‌های ۱۵۰۰ تا ۱۷۰۰ به کار گرفتند. [نویسندگانِ] ۱۷ جستارِ این کتاب، می‌پرسند که چگونه منظر، به منزلۀ توصیفی از مکان در تصویر و یا متن، بیش از دعوت به مشاهدۀ دقیق، اغلب برای فراخواندن به تفسیر یا بهتر از آن، برای برای اعمالِ روش یا اصلی برای تفسیر به کار می‌رفت. Landscape and the Visual Hermeneutics of Place, 1500–1700 Editors: Karl A.E. Enenkel and Walter Melion ‌Brill, 2020 – فهرست مطالب کتاب:   Part 1. Introduction: The Hermeneutic and Exegetical Potential of Landscapes Part 2....

بازدید آنلاین از مسجد سلمانیه استانبول

 بازدید آنلاین از مسجد سلمانیه استانبول سخنران: دکتر سلطانی  میزبان: انجمن علمی معماری دانشگاه بناب  زمان: ۱۰ دی ١٣٩٩   برای ثبت‌نام در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdk9LUg6HkIgG8ZQWWTNKsIiFTE9F_vnnYur3F8TwRVCw-5WA/viewform?usp=sf_link    

سخنرانی مجازی: «تاریخ معماری ایران: نگرشی نو به واژگان برگرفته از فرهنگ‌نامه‌ها و متون کهن»

سخنرانی مجازی: «تاریخ معماری ایران: نگرشی نو به واژگان برگرفته از فرهنگ‌نامه‌ها و متون کهن» سخنران: نیما ولی‌بیگ| استادیار دانشگاه هنر اصفهان زمان: پنجشنبه ۱۱ دی ۱۳۹۹، ساعت ۱۵- ۱۷   برای شرکت در سخنرانی به این نشانی مراجعه کنید: https://daanaan.daan.ir شناسۀ کلاس: 435f01f| گذرواژه: 1234

درگذشت اشکان رضوانی نراقی

متأسفانه دکتر اشکان رضوانی نراقی، مدرس جوان معماری در دانشگاه تهران، در حادثۀ روز جمعه در کوه‌های شمال تهران از دنیا رفت.

آوانگاردهای معماری شوروی: معماری و انقلاب استالین از بالا، ۱۹۳۸- ۱۹۲۸| دانیلو ادوویچکی-زلپ

خوانش‌های متعارف از تاریخ هنر و معماری شوروی آرمان‌گرایی مدرنیستی را به منزلۀ همۀ آنچه بود جلوه می‌دهد که در سال ۱۹۳۲ به سبب استبداد استالین ممنوع شد. کتاب آوانگاردهای معماری شوروی این نگاه را به چالش می‌کشد. این کتاب با بازتعریف بنیادین تاریخ‌نگاشت آن برهه نشان می‌دهد که روابط بین حزب و حرفهٔ معماری چگونه بسیار پیچیده‌تر و متناقض‌تر از آن چیزی بوده که قبلا تصور می‌شده است. نیز، بر خلاف روایت دانشوران قبلی کتاب نشان می‌دهد که معماری آوانگارد در زمانی که عمدتاً به تشکیلات محرمانه و زیرزمینی رانده شده بود چگونه توانست پابرجا بماند.  به این منظور...

فراخوان ارسال مقاله برای شمارۀ ۱۳ نشریهٔ فرهنگ معماری (JOELHO)

فراخوان ارسال مقاله برای شمارۀ ۱۳ نشریهٔ فرهنگ معماری (JOELHO) حافظه، یادگاری و ساختن مهلت ارسال مقاله: ۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۱| ۱۰ اسفند ۱۳۹۹   ▪️Call for papers : JOELHO - Journal of Architectural Culture  JOELHO 13 Memory, Memorabilia and the Making   In the new time consciousness of modernity, Jürgen Habermas tells us, historical memory gives place to an ahistorical use of the past, which explains the abstract language of avant-garde aesthetics. Suffice to think of authors such as Picasso and Le Corbusier and in the relationships their work establishes with the past. In their collections particulières, memorabilia ranged from vernacular to primitive and classical artefacts, the operative value of which rested in their aesthetic qualities, independently of their place in the continuum of history. The past was a source of raw material, opening new conceptual and morphological paths in the subversive processes of creation. As structuralists would put it, the past provided them with signs to be implicated in new sign structures, constructing new meanings.   Exhausted the impulse of modernity and the post-modernist collage of historical iconography, how do architects use the past in defining new aesthetic paths? In today’s image-based culture, what operative role does memorabilia play...

قاهره از ۱۹۰۰ به بعد: یک راهنمای معماری| محمد الشاهد

شهرِ هزارمناره، در عین حال شهرِ ساخت‌و ساز‌های مدرن التقاطی، احیاگری و رمانتیسیسم، اکسپرسیونسمِ بتنی، طراحی مدرن نیز است. با وجود اینکه مطالب زیادی دربارهٔ میراث معماری باستان، سده‌های میانی و مدرن متقدم قاهره منتشر شده، به معماری مدرن شهر آنچنان توجه نشده است. این کتاب اولین راهنمای جامع معماری دربارۀ ساخت‌ و ساز‌هایی است که از اوایل سده‌ٔ بیستم پایتخت مصر را شکل داده و همچنان شکل می‌دهد.  قاهره خزانه‌ای غنی از سبک‌های ساختمانی مدرنیستی است: از برج مجلل برای «انجو زادة» در غمره که توسط آنتون سلیم نحاس در سال ۱۹۳۷ طراحی شد تا نمونه‌های پرشمار شهر از...

بازخوانی بنای موسوم به شربت‌خانۀ افوشته براساس وقفنامۀ موقوفات سید واقف| نغمه اسدی‌چیمه، نیلوفر ملک، حمیدرضا جیحانی

روایات و داستان‎هایی که از سوی عوام برای برخی آثار معماری نقل می‎شود، می‎تواند منبعی برای شناخت یک اثر تلقی شود. ولی در مواردی این باورها و افسانه‎ها چنان نزد پژوهشگران پذیرفته می‎شود که بدون تشکیک و به چالش کشیدن، آن‎ها را به عنوان پیش‎فرض در پژوهش خود به کار می‎گیرند. نمونه‎ای از این باورها که به کتب و مقالات نیز راه یافته است، روایاتی است که مردم روستای «افوشته» دربارة بنایی در این روستا نقل‎کرده‎اند و بر اساس آن، بنا را «شربت‎خانه» می‎دانند. نام «شربت‎خانه» که به نظر می‎رسد برگرفته از روایتی دربارة «تاج‎الدین حسن حسینی» یا «سید واقف» باشد، چنان بر این بنا نشسته است که هرگز فرض معتبر نبودن آن به ذهن متبادر نمی‎شود. اما مرور تنها سند موجود از بناهای سید حسن واقف در افوشته، یعنی وقف‎نامة این بناها، نشان می‎دهد که این نام چندان مستند نیست؛ به عبارتی چنین نامی در وقف‎نامه وجود ندارد. در همین سند بنای دیگری به نام «چهارصفه و طنبی» معرفی و طی مطالعه‎ای دربارة سند و بناهای افوشته در سال‎های اخیر، فرض یکی بودن بنای «چهارصفه» و «شربت‎خانه» بدون بررسی دقیق دلایل مطرح شده است. هدف اول این پژوهش آن است که روشن کند چنین فرضی چه اندازه صحیح و...

برگزاری نمایشگاه: «ایرانِ حماسی»

در نمایشگاه «ایرانِ حماسی»، که گشایش آن فوریۀ ۲۰۲۱ است، پنج‌هزار سال هنر، طراحی، و فرهنگ ایران بررسی شده و بیش از ۳۰۰ شیء از ایرانِ باستان، دوران اسلامی و معاصر گرد هم خواهد آمد. این نمایشگاه نخستین نمایشگاه مهم در انگلستان در طول ۹۰ سال خواهد بود که روایتی جامع از ایران از سه هزار پیش از میلاد تا کنون را عرضه می‌کند. نمایشگاه «ایران حماسی» به همت موزۀ ویکتوریا و آلبرت با همکاریِ بنیاد میراث ایران و مجموعۀ ساریخانی سازماندهی شده است.

درگذشت ولفرام کلایس

ولفرام کلایس، باستان‌شناس آلمانی و محقق تاریخ معماری ایران، مدیر دفتر تهرانِ مؤسسۀ باستان‌شناسی آلمان در سال‌های ۱۹۷۱ تا ۱۹۹۵ در ۸۹ سالگی درگذشت.

برگزاری سخنرانی مجازی: «ارزیابی پیامدهای طرح نوسازی نواب»

 برگزاری سخنرانی مجازی: «ارزیابی پیامدهای طرح نوسازی نواب» سخنران: دکتر گیتی اعتماد  میزبان: گروه مطالعات معماری ایران دانشگاه تهران  زمان: ٣ دی ١٣٩٩   برای حضور در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://www.instagram.com/anjoman_motaleat/  

دست‌نامۀ آکسفورد در باب باستان‌شناسیِ اسلامی| بتانی واکر، تیموتی اینسال، کوریساند فنویک(و.)

مطالعۀ باستان‌شناختی جوامع اسلامی، که از حوزۀ تاریخ هنر و معماری اسلامی زاده شده، رشته‌ای نسبتاً جوان است. خاستگاه [این رشته] در دوره‌های متأخر استعماریِ سده‌های نوزدهم و بیستم است و گسترش سریع آن از دهۀ ۱۹۸۰ لزوم نوعی ارزیابی دوباره از جایگاه امروزیِ آن را توجیه می‌کند. در این دست‌نامه، برای نخستین بار پیمایشی از باستان‌شناسی اسلامی در مقیاسی جهانی عرضه شده و در آن، شرح گسترش رشته آمده و نقدهای بی‌طرفانه از وضع امروز این حوزه در سرزمین‌های اسلامی مرکزی، غرب اسلامی، افریقای زیرصحرایی، و آسیا فراهم شده است. مشارکت بین‌المللی در این مجموعه متضمن زمینه‌هایی هم‌چون زمان...

ارج‌نامۀ زهرا اهری؛ به جای مقدمه

دکتر زهرا اهری بیش از سی سال در شناختن و شناساندن شهر و معماری در ایران کوشیده است. فعالیت‌های دانشورانۀ ایشان از میانۀ دهۀ ۱۳۶۰ و در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن آغاز شد، در گروه شهرسازی دانشگاه هنر تهران و بعداً با تأسیس دورۀ مطالعات معماری ایران در دانشگاه شهید بهشتی که خود ایشان جزو دست‌اندرکارانش بودند، در این دانشگاه ادامه یافت.  یکی از اهداف قرار دادن هفتۀ پژوهش در تقویم، پاسداشت و تجلیل از پژوهشگران است. در همین چارچوب، آسمانه به منظور تجلیل و قدردانی از دکتر زهرا اهری مجموعۀ حاضر را به همت دانشجویان، همکاران و دوستان...

ارج‌نامۀ هادی ندیمی؛ پیشگفتار

  دکتر هادی ندیمی بیش از چهل سال با آموزش و پژوهش مسیر آبادی و آبادانی ایران را پیموده است.  قدردانی از ایشان و ارج نهادن بر فعالیت‌های دانشورانه و معلمانه‌شان البته بایست بسیار پیش از این صورت می‌گرفت.  امسال، به رسم خود ایشان هفتۀ پژوهش را فرصتی دیدیم تا این بار از خودشان در مقام پژوهشگر و استادی بسیار اثرگذار در حوزۀ معماری در دهه‌های اخیر در ایران قدردانی کنیم و در فرصت کوتاهی که داشتیم به همت تعدادی از دوستان، دانشجویان و همکارانشان مجموعۀ حاضر را تدوین کردیم. این مجموعه در چهار بخش، شامل یادداشت‌هایی در پاس‌داشت ایشان...

ارج‌نامۀ فرهاد نظری؛ پیشگفتار

دکتر فرهاد نظری کمی بیش از بیست سال است که از راه‌هایی پرشمار در کار دعوتی همگانی به ارج نهادن بر فرهنگ و میراث ایران‌زمین است و به‌خصوص در قیاس با طول دورۀ فعالیت حرفه‌ای چه در زمینۀ پژوهش و چه در حوزۀ اجرایی کارنامه‌ای بسیار پربار و اثرگذار دارد.  برای ما باعث افتخار بود که مقارن با هفتۀ پژوهش تلاش کنیم گوشه‌ای از این کارنامۀ درخشان را بشناسانیم و بابت کوشش‌هایشان از ایشان قدردانی کنیم. مجموعۀ حاضر که به همّت دوستان و همکاران دکتر فرهاد نظری تدوین شده است، شامل یادداشت‌هایی «در منقبت» ایشان، جستارهایی در حوزه‌های علاقه و...

کانون‌های توجه معماری در چهار تاریخ‌نامۀ معماری| امید شمس

تاریخ‌نامه‌های معماری گوناگون‌اند. این گوناگونی تا اندازه‌ای از «دیدگاه» مورخ معماری سرچشمه می‌گیرد. مورخ معماری  از ناکجا به معماری نظر نمی‌کند، بلکه همواره به‌ناگزیر از زاویه‌ای خاص به معماری می‌نگرد. اگرچه دیدگاه مورخ در مسئله‌ها، پرسش‌ها، میدان جستجوی شواهد و نیز تفسیر آنها اثر می‌گذارد، بیش و پیش از اینها جنبه یا لایه‌هایی از معماری را در چشم مورخ می‌آورد و هم‌زمان جنبه‌های دیگر را از چشم او می‌اندازد. موضوع مقالۀ حاضر بررسی جنبه‌ای از معماری است که تاریخ‌نامۀ معماری از دیدگاه خود بر آن نظر می‌کند. به این منظور در این مقاله چهار تاریخ‌نامۀ مشهور معماری مغرب‌زمین که از حیث دیدگاه تفاوت‌های آشکاری دارند، برگزیده شده است و پس از معرفی اجمالی تاریخ‌نامه‌ و دیدگاه آن، با ترکیبی از راهبردهای توصیفی و تفسیری نحوۀ نظر کردن مورخ بر معماری کلیسای گوتیک و نیز یکی از نمونه‌های شاخص آن، کلیسای شارتْر فرانسه، شرح داده‌ شده است. این تاریخ‌نامه‌ها و کانون‌های توجه آنها چنین‌اند: ۱) تاریخ معماری به روش تطبیقی معماری را چون چاره‌جویی هنرمندانه برای حل مشکلات ساختمانی می‌پندارد و کلیسای گوتیک را از حیث اینکه راه‌حل‌های مشکلات ساختمانی و سازه‌ای چگونه «تطور» یافته است شرح می‌دهد. ۲) داستان معماری غرب که نظریه‌ای مارکسیستی دربارۀ تاریخ دارد، معماری را محصول...

رونمایی از پردهٔ سینماتوگراف آلبومخانهٔ قصر گلستان

رونمایی از پردهٔ سینماتوگراف آلبومخانهٔ قصر گلستان برگزارکننده: ادارهٔ پژوهش کاخ گلستان زمان: ۲۵ آذرماه ۱۳۹۹    برای حضور در این برنامه به پیوند زیر مراجعه کنید: https://www.instagram.com/golestanpalace/

نشانه‌های صوت: صدا، معماری و تخیل در هنر سده‌های میانه| بیسرا وی. پنچوا (و.)

در کتاب حاضر، تاریخ هنر و مطالعات صوت کنار هم قرار داده شده تا دیدگاه‌هایی تازه دربارۀ کلیساها و کلیساهای بزرگ سده‌های میانه عرضه شود که فضاهایی بودند که ادراک امور بصری اساساً با صوت شکل می‌گیرد. در فصول کتاب، بازۀ گستردۀ جغرافیایی و تاریخی گنجانده شده؛ از سدۀ پنجم تا پانزدهم و از ارمنستان و بیزانتیوم تا ونیز، رم، و سانتیاگو ده کومپوستلا. در مقالات کتاب بررسی‌هایی متنوع از جوّ ناملموس صوتیِ حاصل از موسیقی عبادی در این مکان‌ها عرضه شده و فنون دیجیتال برای بازسازی جو تاریخی محیط به کار رفته است. کتاب حاضر، که بر پایۀ یک...

برگزاری سخنرانی مجازی: «بازسازی چشم‌انداز باستانی پاسارگاد»

برگزاری سخنرانی مجازی: «بازسازی چشم‌انداز باستانی پاسارگاد» برگزارکننده: گروه باستان‌شناسی دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی سخنرانان: کورش محمد‌خانی، سباستین گندت زمان: چهارشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۹| ساعت ۱۹:۳۰  

فراخوان ثبت‌نام برای دریافت کمک‌هزینۀ سفر پژوهشی الگ گرابار

فراخوان ثبت‌نام برای دریافت کمک‌هزینۀ سفر پژوهشی الگ گرابار انجمن مورخان هنر اسلامی (HIAA) مهلت ارسال مدارک و درخواست: ۱۵ دسامبر ۲۰۲۰| ۲۵ آذر ۱۳۹۹   This competition is open to graduate students (doctoral candidates) who have been invited or accepted as participants in a scholarly conference or other professional meeting for the purpose of presenting papers, chairing sessions or moderating discussions.   The maximum amount of the award is $700 US.   Applicants must be HIAA members in good standing at the time of application. Grabar Travel Grants must be used within 12 months of the award date.   اطلاعات بیشتر: https://www.historiansofislamicart.org/opportunities/hiaa-prizes/grabar-grants-and-fellowships

زندگی خیابانی در رنسانس ایتالیا | فابریزیو نوولا

شهر‌های دوران رنسانس در ایتالیا متضمن شبکه‌ای از نیروهاست که هم به منظر شهری شکل می‌داده و هم افراد ساکن در آن. در این پژوهش روشنگرانه، آن روابط پیچیده، از دریچۀ نظریۀ شهری معاصر، بررسی و آشکار شده و بینشی جدید از مراکز مختلف شهری در دوران گذار ایتالیا به مدرنیته عرضه شده است. در این کتاب، تمرکز بر آن است که چگونه طراحی و ساختنِ فضاهای عمومی در طول این دورۀ گذار به قصدِ اعمال میزان مشخصی از اقتدار بر شهروندان ایجاد شد [و در این جستجو]  به تأثیر معماری و نقشۀ خیابان‌ها بر آداب اجتماعی روزانه رجوع می‌شود....

برگزاری سخنرانی مجازی: «از ایران تا چین: مقابر گنبددار اوراسیا»

 برگزاری سخنرانی مجازی: «از ایران تا چین: مقابر گنبددار اوراسیا»  سخنران: شیلا بلر  میزبان: گروه مطالعات معماری ایران دانشگاه تهران  زمان: ۶ دسامبر ۲۰۲۰ | ۱۶ آذر ۱۳۹۹   ▪️ From Iran To China: Domed Tombs Across Eurasia| Sheila Blair   این سخنرانی را به صورت زنده از این نشانی می‌توانید ببینید: https://www.instagram.com/anjoman_motaleat/

تفسیر آلبومی از دوران قاجار ایران| ساندرا اس. ویلیامز

در اواخر سده نوزدهم میلادی، غربیانی که به خاور میانه سفر می‌کردند و در آن می‌زیستند، اغلب عکس‌هایی از  عکاس‌خانه‌ها و کارگاه‌ها برای کمک در یادآوری و به منزله شاهد تصویری داستان‌های سفرشان می‌خریدند. موسسه تحقیقاتی گتی اخیرا چنین مجموعه‌ای از عکس‌های آلبوم‌شده که سده نوزدهم ایران را ثبت می‌کند به دست آورده است، این تصاویر احتمالا توسط فردی اروپایی خریداری و در قالب آلبوم گرد آمده بوده؛ اما اکنون از هم گسسته است. این مقاله عکس‌ها را به دقت مطالعه و آنها را به صورت تاریخی سیاق‌مند می‌کند، تا منافع خریداران را بررسد و روایتی احتمالی از آلبوم را بازسازی کند. به علاوه مقاله اقدام‌های تجاری یکی از پرکارترین عکاسان ایران، آنتوان سوریوگین (۱۸۵۱- ۱۹۳۳) را بر می‌رسد، و چارچوبی تازه برای خوانش تصاویری که به کارگاه او نسبت داده شده پیش می‌نهد.   Sandra S. Williams. Reading an “Album” from Qajar Iran. Getty Research Journal, Vol. 12, 2020, pp 29-48. – اطلاعات بیشتر دربارۀ مقاله: https://www.journals.uchicago.edu/doi/abs/10.1086/708314

بزرگداشت استاد محمدرضا شجریان

ر دهم دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ده صبح به وقت کالیفرنیا، به ما بپیوندید تا در مراسمی با شرکت برخی از برجسته‌ترین استادان موسیقی ایران، همکاران و شاگردان استاد شجریان (۱۹۴۰-۲۰۲۰) یاد و کار و شخصیت او را گرامی بداریم. استادان رامبد صدیف، شهرام ناظری، حسین علیزاده، داریوش طلایی، محمدرضا درویشی، علی اکبر مرادی و فریبا داودی هر یک هم نکاتی در مورد میراث هنری استاد شجریان خواهند گفت و هم قطعه‌ای به یاد او اجرا خواهند کرد. برای ثبت نام به سایت زیر مراجعه بفرمایید.

موزه‌های وحشی: برنزهای بنین، خشونت استعماری و اعادۀ فرهنگی| دن هیکس

امروز وارد هر موزۀ اروپایی شوید، اشیای مسروقۀ امپراطوری را می‌بینید. این اشیاء پشت شیشه نشسته‌اند: موقرانه و با نورپردازی‌ای باسلیقه. قطعه‌کاغذهایی همراهشان نام، تاریخ، و مکان اصلشان را عرضه می‌کند. [در این کارت‌ها] اشاره نشده که همۀ این اشیاء دزدی‌اند.  آثار اندکی هست که این تاریخِ یغماگرانه و چپاولیِ استعمار را به خوبیِ برنزهای بنین عیان کند؛ مجموعه‌ای از هزاران پلاک برنجی و عاج‌های حکاکی‌شده که نمایانگرِ تاریخ دربار سلطنتی «اوبا» از شهر بنین در نیجریه است. غارت آن در طول حملۀ نیروی دریایی بریتانیا در سال ۱۸۹۷ رخ داد و غنایم به ملکه ویکتوریا، موزۀ بریتانیا، و بی‌نهایت...

برگزاری سخنرانی مجازی: «فتح‌علی‌ شاه قاجار و حرم حضرت معصومه در قم»

برگزاری سخنرانی مجازی: «فتح‌علی‌ شاه قاجار و حرم حضرت معصومه در قم» سخنران: فوشیا هارت، دانشگاه آکسفورد میزبان: جامعۀ سلطنتی آسیا زمان: ۸ دسامبر ۲۰۲۰| ۱۸ آذر ۱۳۹۹   ▪️Royal Asiatic society and the Islamic art circle: Fath- 'Ali Shah Qajar and the Shrine of Fatima Ma'sumeh, Qom Fuschia Hart    اطلاعات بیشتر: https://royalasiaticsociety.org/lectures-events/

برگزاری همایش سالانۀ «معنای ایران» به صورت مجازی؛ «ایران در گذار به نظم دنیای جدید»

در سدۀ هجدهم، حکومت صفویان فروپاشید؛ [حکومتی] که همراه با دوره‌ای طولانی از صلح و ثبات و رشد نسبی، رو در رویی‌هایی نزدیک‌تر با اروپاییان، و توجه اروپاییان به ایران بود. سده‌های بعدی، متضمن گستره‌ای آشفته از تجزیه و احیا، رکود، توسعه و رقابت سلسله‌ها بود؛ به طوری که مبارزه بر سر قدرت در میان نادر و افشاریان در شرق، زندیان در جنوب، در جریان بود و در نهایت به پیروزی قاجاریان در شمال رسید.

سفالینه‌های ایران: سفالگری اسلامی از مجموعهٔ ساریخانی| اولیور واتسون (و.)

در این  کتاب، با ارائۀ طیفی وسیع از اشیاء برگرفته از یکی از مجموعه‌‌های برجستۀ هنر ایرانی، بیش از هزار سال [تاریخ] سفالگری اسلامیِ ایران گردآوری شده است. در کتاب سفالینه‌های ایران، با بیش از پانصد تصویر، مقاله‌های معتبر علمی و تفسیر‌های هوشمندانه، مجموعه‌ای از گنجینه‌های کمتر دیده شدهٔ جهان پارسی گردآوری و تاریخی جمعی از سنت برجسته‌ٔ سفالگری عرضه شده است. در میان مدخل‌های جامع این کتاب، شمار زیادی از  کتبیه‌های روی اشیاء ترجمه شده که  فهم عمیق‌تر و دقیق‌تر از میراث فرهنگی‌ای که مولد این اشیاء بوده را برای خواننده ممکن می‌کند. همچنین این کتاب متضمن تحقیقات و...

فراخوان ارسال مقاله برای شمارۀ ۱۶ نشریۀ پژوهشیِ گتی

We are pleased to invite submissions to the Getty Research Journal, no. 15 (February 2022). Now published twice a year, in February and in August, the journal features the work of art and architectural historians, museum curators, conservators, and other experts around the world as part of the Getty’s mission to promote the presentation, conservation, and interpretation of the world’s artistic legacy. Articles are peer reviewed.

تجدید دیدار دروازه‌های دگرگونی| دنیل ای. باربر

این مقاله به کند و کاو فرصت‌هایی می‌پردازد که برای حرفه تاریخ معماری در اثر همه‌گیری {کووید۱۹} و تشدید بلواهای نژادی پدید آمده است. بر آنیم که به همه‌گیری به منزله فرصتی، یا به تبعیت از روی* دروازه‌ای، به منزله واسطه بازنگری در عادات، اعمال و تعهدات بنگریم. کلیدواژه‌ها: تغییرات آب و هوایی، فنون فرهنگی، تاریخ و تئوری، تبعیض نژادی، دگرگونی   * Arundhati Roy, “The Pandemic is a Portal,” Financial Times, April 3, 2020   Daniel A. Barber. “Doors and Portals, Revisited” in Architectural Theory Review. Published online: 08 Oct 2020.   – اطلاعات بیشتر و مطالعۀ متن مقاله:  https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13264826.2020.1822301

برگزاری سخنرانی مجازی: «آفریقا در جهان اقیانوس هند: مسئلهٔ مرزها در تاریخ هنر»

This talk revisits the 2019 exhibition World on the Horizon: Swahili Arts Across the Indian Ocean (curated by myself and Allyson Purpura), which used the Swahili coast as a springboard to consider what it means to see the world and its arts not in terms of borders of continents or nations, but in terms of migration and mobilities. I consider the exhibition’s critical reception, impact, and also its blind spots.

برگزاری میزگرد مجازی: «بیمارستان، بیمار، شهر»

برگزاری میزگرد مجازی: «بیمارستان، بیمار، شهر» سخنرانان: ان‌ماری آدامز، دیوید تئودور، کریستین بینزونگر، مومویو کاجیما میزبان: دفتر معماری ای‌فلاکس و بنیاد تاریخ و تئوری معماری (gta)، ای‌تی‌اچ زوریخ زمان: ۲۴ نوامبر ۲۰۲۰| ۴ آذر ۱۳۹۹   ▪️The Hospital, the Patient, and the City | Live Roundtable   The major role that hospital architecture has played in the history of modernism has recently attracted significant scholarship. From the origins of modernist furniture, to the importance of mechanical ventilation, the hospital has increasingly been recognised as a paradigm for the architectural avant garde of the early Twentieth Century. Somewhat less attention has been paid to the curious marginalization of the hospital within architectural discourse not long after, a disappearance so muted that it was barely noted. More recently, however, substantial improvements in computer aided architectural design, building information management and cloud computing have enabled new degrees of freedom in complex institutional briefs. In the last decade, hospitals became interesting for architects again. And in the last year, hospitals have become interesting for everyone again. Against this backdrop, unresolved complexities in the relationship between the patient, the hospital and the city have gained new traction. Is the hospital best understood as an organ...